Türkiye'den ''ülkedeki Hristiyanların haklarına tam saygı göstermesini'' isteyen 306 nolu tasarının, Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'na getirilebileceği öğrenildi

Türkiye'den ''ülkedeki Hristiyanların haklarına tam olarak saygı göstermesini'' isteyen 306 nolu tasarının, bugün ABD Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'na getirilebileceği öğrenildi.

İlk olarak geçen Haziran ayında ortaya çıkan tasarı, geçen Haziran ayında Dışişleri Komitesinin üyelerinden Cumhuriyetçi Parti California Milletvekili Ed Royce ile Komitenin eski başkanı ve şu anki kıdemli üyesi Demokrat Howard Berman tarafından Temsilciler Meclisi'ne, ''Kiliselerin İadesi'' başlığıyla 306 nolu tasarı olarak sunulmuştu.

ABD'de, özellikle Ermeni ve Rum lobisince yoğun şekilde desteklenen tasarıda, ''Türk hükümetine, uluslararası yükümlülüklerini onurlandırarak, ülkedeki Hristiyanlara yönelik kötü muamelelerin her çeşidine son vermesi ve Hristiyanların haklarını ve dini özgürlüklerini koruma altına alması'' çağrısı yapılmıştı. Tasarıda, ayrıca ''Türkiye'den, Ermeniler, Asuriler, Pontuslar, Süryaniler ve diğer Hristiyan toplulukları dahil olmak üzere, Hristiyanlara ait el konulan kilise mallarını iade etmesi'' istenmişti.

Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi Başkanı Ileana Ros-Lehtinen'in imzasını çekmesiyle tasarı Dışişleri Komitesi'ne doğrudan gelememiş, bunun üzerine, temmuz ayında komitede görüşülen ''torba yasa tasarısı'' içine konularak geçirilmişti. Bu yasa tasarısının 2. bölümüne 208 numarayla eklenen metinde de, 306 numaralı tasarının Türkiye'ye çağrılarda bulunan son bölümü aynı şekilde yer almış ve ana metindeki tarihi konulara atıfta bulunulan ve ''Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği altındaki Hristiyanları kasten yok ettiği'' şeklinde kullanılan 1915 yılı olaylarına ilişkin Ermeni iddialarına zemin oluşturabilecek ifadeler ile ''ABD Dışişleri Bakanının Türk yetkililerle resmi temaslarında bu konuyu gündeme getirmesi'' ifadesi yer almamıştı. Böylece, tasarıda, sadece kiliseler hakkında sembolik anlam taşıyan ve Türkiye'ye çağrıda bulunan maddeler kalmıştı.

-Tasarı yeniden gündeme getiriliyor-

Ancak tasarı 5 ay geçtikten sonra tekrar ''ısıtıldı''. Şimdi, 306 nolu tasarının Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'na yeniden getirilmeye çalışıldığı öğrenildi.

Buna göre, tasarı, ''Usul kurallarının askıya alınması (suspension of rules)'' yöntemiyle meclis gündemine bugün büyük ihtimalle getirilecek.

Tasarının ''usul kurallarının askıya alınması'' yöntemiyle gündeme alınması halinde, ''çoğunluk oyu'' yönteminin kullanılabileceği ifade ediliyor. Bu yöntemde, tasarı üzerinde Meclis üyeleri söz alarak, görüşlerini bildirebiliyor veya tasarı üzerinde değişiklik talep edebiliyor. Ancak oylama aşamasında basit çoğunluk tasarının geçmesi için yeterli oluyor. Genellikle iki partinin de uzlaştığı konularda zaman kaybetmemek amacıyla başvurulan ''Suspension of rules'' yönteminde tasarı, mevcut üyelerden birinin itiraz etmemesi halinde ''el kaldırma (voice call)'' yoluyla kabul edilebiliyor. Eğer üyelerden biri itiraz ederse, bu durumda toplantı yeter sayısı (quorum) ve mevcut üyelerin üçte ikisinin lehte oyu aranıyor.

-''Yanıltıcı bir tasarı...''-

ABD'deki Türk toplumu ve Türk kuruluşları ise bu tasarıya şiddetle karşı. Bu konuda çalışmalara başlayan Türk toplumu, Kongre üzerindeki çalışmalara ve baskılara hız verdi.

Türk-Amerikan Dernekleri Asamblesi (ATAA) Yönetim Kurulu üyesi Günay Evinch (Evinç), AA muhabirinin sorularını yanıtlarken, konuyla ilgili ATAA ve Türk-Amerikan Dernekleri Federasyonu (TADF) olarak her Kongre üyesine ortak mektup gönderdiklerini ve bunun yanı sıra Türk-Amerikan toplumunun kendi eyaletlerinin Kongre üyelerine elektronik posta olarak göndermesi için bir ortak yazılı metin hazırladıklarını söyledi.

Genel Kurul'a gelecek tasarının, Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi'nin temmuz ayındaki torba yasa tasarısı içine eklenen metinle aynı olacağını belirten Evinch, ''Geçtiğimiz Temmuz ayında yoğun çabalar sonucunda 'Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği altındaki Hristiyanları kasten yok ettiği' gibi ifadelerin metinden çıkarılmasını sağlamıştık, şimdiki tasarıda da bu ifade yer almayacak ama yine de bu yeterli değil. Çünkü, Türkiye, ağustos ayında azınlık mallarının iadesiyle ilgili kanun hükmünde kararname çıkarmıştı. Özellikle de bu kararnameden sonra bu tasarının hiçbir güncel geçerliliği kalmadı. Dolayısıyla bunu yanıltıcı, zamansız, olumsuz ve kötü niyetli bir yaklaşım olarak görüyoruz. Tasarının herhangi bir şekilde onaylanmasını istemiyoruz'' dedi.

-''Taktikleri bu seviyelere kadar düştü''-

Evinch, Ermeni tasarılarıyla ilgili adımların son dönemde zayıflamasının Ermeni lobisini üç yeni taktik uygulamaya yönelttiğini söyledi.

Birinci olarak tasarılarını ABD Kongre'sinin tam da tatile girme döneminde gündeme getirdiklerine işaret eden Evinch, geçen yıl Ermeni tasarısının Temsilciler Meclisi Genel Kurulu'na yine bu aralık döneminde getirildiğini, bu yılda bu kez 306 nolu tasarıda aynı yönteme başvurulduğunu kaydetti.


Evinch, ikinci olarak geçen yıl Ermeni tasarısının genel kurul gündem sırasına alındığı 3 gün öncesinden duyurulmasına rağmen bu tasarının sadece 24 saat önce gündem sırasına yerleştirildiğini ifade ederek, böylece tasarılara yönelik tepkileri ve baskıları azaltmaya çalıştıklarını ifade etti. Evinch, ''Böylece demokrasinin verdiği hakları elden almaya çalışıyorlar. Taktikleri bu seviyelere kadar düştü'' diye konuştu.

Üçüncü olarak, ''soykırım'' kelimesini doğrudan kullanmak yerine ''soykırım'' anlamına gelecek kavramları metinlere yerleştirmeye çalıştıklarına değinen Evinch, bunun en yakın örneğini 306 nolu tasarı ilk ortaya çıktığında gördüklerini belirtti. Evinch, ''Bu Ermeni lobisinin umutsuz durumda olduğunu gösteriyor'' ifadesini kullandı.

Evinch, bu tür konuların Temsilciler Meclis gündemine gelmeyeceğini belirten Başkan John Boehner'in de 306 nolu tasarının gündeme gelmesine izin vermesine şaşırdıklarını dile getirdi.

Kaynak. AA

__________________