Tarihte Bugün / 12 Mart

1921. İstiklal Marşı, milli marş olarak, Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1925. Çin'de Guomindang Başkanı Sun Yat-Sen öldü, Yerine General Çan Kay-şek getirildi.
1930. Hindistan'da Mahatma Gandhi, tuz üretimindeki hükümet tekeline karşı çıkmak amacıyla, Ahmetabat'tan 300 millik denize yürüyüşe başladı.
1933. Türk Dili Tetkik Cemiyeti'nce eski sözcüklere Türkçe karşılık bulmak için Dil Anketi başlatıldı.
1947. ABD Başkanı Harry Truman Amerikan Kongresi'nden Sovyetler Birliği'nin baskısı altında bulunan Türkiye ve Yunanistan'a toplam 400 milyon dolarlık bir yardımda bulunulması ve bu devletlerin sivil ve askeri personeline ABD'de eğitim verilmesi için yetki istedi. Kongre, Truman'ın bu talebini kabul etti ve Yunanistan ve Türkiye'ye yardım Kanunu'nu yürürlüğe koydu. Öngörülen 400 milyon dolar yardımın100 milyon doları Türkiye'ye 300 milyon doları ise Yunanistan'a ayrıldı. Yardımın yerinde ve amacına uygun kullanılıp kullanılmadığı ABD tarafından gönderilen yetkililerce denetlenecekti. Türkiye Amerikan hükümetinin onayını almadan kendisine askeri yardım çerçevesinde verilen hiçbir madde veya malumatı kullanamayacaktı.
1951. Demokrat Parti Konya İl Kongresi'nde fes, çarşaf ve Arap harflerinin serbest bırakılması istendi.
1955. Cumhurbaşkanı Celal Bayar başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Atatürk Üniversitesi'nin Erzurum'a kurulmasını kararlaştırdı.
1956. Üç kadın milletvekili çarşafın yasaklanması için Meclis'e bir kanun teklifi sundu.
1958. Demokrat Parti Eskişehir İl Başkanı ve Demokrat Eskişehir gazetesi sahibi Ali Rıza Ilıca'nın, Son Söz gazetesi sahibi Abdülkadir Gürol aleyhine açtığı yayın yoluyla hakaret davası sonuçlandı; Gürol'un11 ay 20 gün hapsine, gazetesinin de1 ay süreyle kapatılmasına karar verildi.
1959. Ankara Toplu Basın Mahkemesi, Amerikalı gazeteci Pulliam'ın Türkiye hakkında yazdığı bir yazıyı Ulus gazetesinde yayımladığı gerekçesiyle gazetenin yazı işleri müdürü Erman'a16 ay hapis cezası verdi; Ulus bir ay kapatıldı.
Haber gazetesinin sahibi ve yazı işleri müdürü Vedat Refiioğlu'na usulsüz tekzip yayımlamaktan12 gün hapis cezası verildi.
1961. Konya'da Arapça öğreten 48 mahalle okulu kapatıldı.
Bayındırlık Bakanı Mukbil Gökdoğan, İstanbul Boğazzı'nda yapılacak asma köprünün şimdilik uygulamaya konamayacağını bildirdi. Bakan Gökdoğan, "İktisadi durumumuz düzeldiği zaman asma köprü meselesini ele alabiliriz. Şimdilik asma köprüden önce yapılacak birçok işimiz var. Kanaatimce asma köprü işi on yıldan önce ele alınamaz" dedi.
1966. Yazar Orhan Kemal ile Türkiye İşçi Partisi Fatih İlçe Başkanı Mehmet Şahin hücre çalışması ve komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle tutuklandılar.
Aynı gün15 yaşında bir ortaokul öğrencisi de komünizm propagandası yaptığı iddiasıyla tutuklandı. Edebiyat öğretmeninin "Atatürk'ü başka bir dünya lideriyle karşılaştırınız" konulu ödevinde öğrenci Atatürk'ü Lenin'le karşılaştırmıştı. Öğretmen öğrenciyi ihbar etti ve öğrenci tutuklandı.
1967. Cumhuriyet Halk Partisi, 22 Şubat tarihli yazısında CHP'yi komünistlikle suçlayan Dünya gazetesi başyazarı Falih Rıfkı Atay'ı mahkemeye verdi.
1970. CHP Genel Başkanı İsmet İnönü TBMM'de yapyığı konuşmada "Demirel'den daha fazla irticayı temsil eden ve koruyan bir kimse yoktur. Kendisinden daha ileri bir din istismarcısı olamaz" dedi
1971. Silahlı Kuvvetler, hükümeti ve parlamentoyu suçlayan bir muhtıra verdi. Başbakan Demirel istifa etti. Muhtıra Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, Kara Kuvvetleri Komutanı Faruk Gürler, Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Celal Eyiceoğlu'nun imzasını taşıyordu.
İnegöl'de kalabalık bir grup "Dinsizlere ölüm" sloganıyla yürüyüş yaptı, kimi ev ve işyerleri taşlandı.
1978. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlanan demir çelik dağıtımıyla ilgili yönetmelik Resmi Gazete'de yayımlandı. Yönetmeliğe göre her ilde valilin başkanlığında bir komisyon kurulacak. İnşaat demiri almak isteyen müteahhitler ve diğer ihtiyaç sahipleri bu komisyona başvuracaklar ve ihtiyaç belgesi alacaklar. Belgeyi alan vatandaş doğrudan doğruya satış deposuna giderek demirini alabilecek. Bu yöntemin amacının karaborsanın önlenmesi ve aracının ortadan kaldırılması olduğu açıklandı.
1979. Pakistan ve İran CENTO'dan çekileceklerini açıkladı.
1982. 30 idam istemli ve159 sanıklı İstanbul Dev-Yol davası başladı.
1983. Osmanlılar zamanında yapılan Hamidiye suyu ihracından bu yana ilk defa olarak su ihraç etmeye başlandı. İzmir'den Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt ve Suudi Arabistan'a su ihracı başladı.
1985. Kanada'nın başkenti Ottawa'daki Türk Büyükelçiliği'ne Ermeni militanlar bir saldırı düzenledi. Elçilik kapısında görevli Kanadalı polis öldürüldü,11 kişi rehin alındı. Büyükelçi Coşkun Kırca saldırganlardan pencereden atlayarak kurtuldu.
1986. Yüce Divan tarafından iki yıl hapse mahkum edilen eski Devlet Bakanı İsmail Özdağlar, mahkumiyetini çekmek üzere Ankara Merkez Cezaevine kondu.
1987. ABD Kongresi Reagan yönetiminin Türkiye için istediği125 milyon dolarlık ek askeri yardım isteğini onaylamadı.
1990. Parlamentoda grubu bulunan siyasi partilerin liderleri12 Eylül sonrası ilk kez TBMM Başkanı Kaya Erdem'in çağrısı üzerine bir araya geldiler.
1991. Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Rusya'da SSCB lideri Gorbaçov ile dostluk ve işbirliği antlaşması imzaladı.
1993. Bombay'daki bombalı araba saldırısında 300 kişi öldü, yüzlerce kişi yaralandı, saldırıyı üstlenen olmadı.
Ankara Savaş Karşıtları Derneği kuruldu.
1994. 5 yedeksubay öğrencinin ölümüyle sonuçlanan Tuzla'daki eylemi gerçekleştirdikleri öne sürülen 37 kişi yakalandı.
1996. ANAP-DYP hükümeti TBMM'de 207'ye karşı 257 oyla güvenoyu aldı.
1997. Hopa'dan Karadeniz'e açılan ve Gürcistan karasularını ihlal eden Türk balıkçı teknelerine bir Rus hücumbotundan aeş açıldı.1 balıkçı öldü, 23 balıkçı Batum'da tutuklandı. Tutuklanan balıkçılar iki gün sonra serbest bırakıldı.
1998. 3 yıl önce bugün tiyatronun unutulmaz komedyenlerinden Ali Sururi İzmir'de öldü.
2000. Papa II. John Paul, Kilise'nin geçmişte Yahudilere, muhaliflere, kadınlara ve yerlilere karşı işlediği günahlardan ötürü af diledi.

Tarihte Bugün / 13 Mart

1781. Alman kökenli İngiliz astronom William Hershel, Uranüs gezegenini keşfetti. Güneş sisteminin yedinci gezegeni olan Uranüs'ün daha önceleri bir yıldız olduğu sanılıyordu.
1926. Mustafa Kemal Paşa'nın Falih Rıfkı (Atay), ve Mahmut (Soydan) beylere anlattığı hayat hikayesi ve hatıralarının kısaltılmış şekli Milliyet gazetesinde yayımlandı.
1951. Demokrat Parti İzmir Belediye Başkanı Rauf Onursal, CHP Genel Başkanı İsmet İnönü'nün Halife Abdülmecit gibi sınır dışı edilmesini istedi.
1954. Cemal Reşit Rey konser vermek üzere Yugoslavya'ya gitti.
1955. Fenerbahçe-Galatasaray futbol maçında taraftarlar tribünde birbirlerine girdiler,1 kişi öldü.
1969. Atilla Tokatlı'nın hazırladığı Sovyet Şairleri Antolojisi toplatıldı.
1970. Halide Edip Adıvar'ın büstü açıldıktan üç gün sonra dinamitlendi.
1973. Meclis'te cumhurbaşkanlığı seçimi için turlar başladı. Faruk Gürler 200, Tekin Arıburun 282, Ferruh Bozbeyli 48 oy aldı. Üçte iki çoğunluk olan 423 ve salt çoğunluk olan 318 oya erişilemedi. Seçim çıkmaza girince Genelkurmay Başkanı Semih Sancar parti liderleriyle görüştü. AP Genel Başkanı Süleyman Demirel diğer liderlerin aksine bu görüşmeyi gizledi, görüşmenin radyodan açıklanması üzerine "bana mı inanacaksınız, radyoya mı?" diye sordu. Genelkurmay Başkanlığı'nın resmi açıklaması üzerineyse, "Dün dündür, bugün başka bir gündür" dedi.
1974. Barzani yandaşı Kürtlerle Irak askerleri arasında çıkan çatışmalar üzerine, Türkiye sızmaları önlemek için Irak sınırını kapattı.
1978. Genelkurmay Başkanı Evren "Ordu parlamenter sisteme saldıranları yok edecek güçtedir" dedi
1979. Adalet Partisi, 4. Beş Yıllık Plan'ın esas yönünden Anayasa'ya aykırı olduğu iddiasıyla iptalini istedi.
İstanbul'da özel öğrenci yurtları kapatıldı.
1982. İki kişiyi öldürmekten idama mahkum edilen Türkiye Komünist Emek Partisi'nin (TKEP) üyesi Seyit Konuk, Necati Vardar ve İbrahim Ethem Coşkun isimli üç işçinin idam cezası İzmir'de Buca kapalı Cezaevi'nde infaz edildi.
1983. Beylerbeyi'nde restore edilmekte olan tarihi İsmail Hakkı Efendi Yalısı gece çıkan yangında tamamen yandı. Yalının yanındaki 205 yıllık Beylerbeyi Camii'nin kubbesi de tamamen yandı.
Aynı gün, Cumhurbaşkanı Kenan Evren Antakya ve Mersin'de halka hitap ederek yaptığı konuşmada " Eski partilerin hemen hemen aynı kişilerle, yalnız iki isim değiştirerek, yeniden hortlamalarına müsaade edemeyiz" dedi. Evren eski siyasilerden, "Kendilerine kul köle olacak kişilerden kurulacak partinin büyük bir çoğunlukla seçimi kazanmasıyla, seçimden sonra tekrar eski koltuklarına oturtulmayı düşleyenler" diye söz etti. Konuşmasını, "Nasıl12 Eylül'den önce bu kişileri tekrar tekrar uyardık ama dinlemediler,sonunda başlarına12 Eylül yumruğu indiyse, nasıl 7 Kasım'dan önce yapılan ikazları da dinlemeyip bu defa da Türk halkının yumruğunu yediler ise şimdi yine ikaz ediyorum. Üçüncü bir yumruğu yememek istiyorlarsa derhal bu girişimlerden vazgeçsinler" diye sürdürdü.
1984. Gümrük kaçakçılığı davasından yargılanan Abuzer Uğurlu Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi tarafından 15 yıl ağır hapis cezasına çarptırıldı.
Türkiye'nin Ottawa Büyükelçiliği Ticaret Müşaviri Kemalettin Kani Güngör'e suikast girişiminde bulunan 4 Ermeni Kanada'da tutuklandı.
1986. Fatsa Dev-Yol davası savcısı Hakim Binbaşı Halit Cengiz, rüşvet, dolandırıcılık gibi suçlardan toplam 29 yıl 2 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Odalar Birliği Başkanlığı'ndan ayrılarak DYP'ye giren ve genel başkanlık seçimlerinde ağır yenilgiye uğrayan Mehmet Yazar, yeni bir siyasi parti kurmak için1986 yılı bugün DYP'den istifa etti.
1987. Uluslararası Halter Federasyonu, halterci Naim Süleymanoğlu'na, Türkiye'ye iltica tarihinden 6 Aralık1987 tarihine kadar yarışmalardan men cezası verdi.
1990. Hava Kuvvetlerinde sürdürülen "irtica operasyonunda" toplam146 subay ve astsubayın irticai faaliyetlerde bulundukları gerekçesiyle orduyla ilişkilerinin kesildiği açıklandı.
1992. Erzincan'da 6,3 şiddetinde deprem oldu;492 kişi öldü.
İstanbul Ticaret Odası yönetim kuruluna ilk kez bir kadın seçildi.
1994. Kıbrıs Rum bandıralı bir tankerle bir Yunan şilebi Rumelikavağı açıklarında çarpıştı;19 gemici öldü,19 kişi yaralandı, 9 gemicinin kayıp olduğu açıklandı.
SHP İstanbul İl Başkanı Yüksel Çengel, Belediye Başkanlığı adayı Zülfü Livaneli'nin "İSKİ skandalına bulaşmış yönetimle çalışmam" demesi üzerine istifa etmek zorunda kaldı.
1995. 12-13 Mart gecesi İstanbul Gazi mahallesinde 3 kahvehane otomatik silahlarla tarandı. Alevi dedesi Halil Kaya öldü, 20 kişinin yaralandı.Saldırganlar olay yerinden uzaklaştıktan sonra gasp ettikleri taksinin şoförünü boğazını keserek öldürdüler ve taksiyi ateşe vererek kaçtılar.Çoğunluğunu Alevilerin oluşturduğu mahalle halkı olayları protesto etmek için geceyi sokakta geçirdi, olaylara ilgisiz kalmakla suçladıkları karakola yürüdü. Polis mahalle halkını havaya ateş açarak durdurmaya çalıştı.1 kişi kurşunlanarak ölürken pek çok kişi de yaralandı. Gece boyunca durulmayan olaylar günü de sürdü. Öğle saatlerinde Cemevi önünden karakola yürümek isteyen grupla polisin karşı karşıya geldi. Polisin göstericilerin üzerine ateş açması sonucu 15 kişi öldü, aralarında polis, jandarma ve gazetecilerinde bulunduğu 100'den fazla insan yaralandı. Olayları önleyemeyen polis, askerden yardım istedi. Askerleri önce alkışlarla karşılayan grup daha sonra "Asker Sivas'ta neredeydi?" diyerek bu kez taş yağmuruna tuttu. Gazi, Zübeyde ve Esentepe mahallelerinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Aynı gün, edebiyatımızın ustalarından Melih Cevdet Anday'ın 80. doğum yılı PEN Yazarlar Derneği'nin düzenlediği bir toplantıyla kutlandı. Melih Cevdet Anday garip akımının üç kurucusundan biriydi. Pablo Neruda ondan, "Nazım Hikmet'ten sonra çok büyük bir Türk şairi daha buldum. Bütün gece gözüme uyku girmedi" diye söz etmişti.
1996. Efes Pilsen basketbol takımı Avrupa Koraç Kupası'nı aldı.
1998. Başbakanlık bünyesinde kurulan Sivil Çalışma Grubu, hazırladığı Türban Raporu'nda, türbanın "kılık kıyafetle ilgili mevzuata aykırı" olduğunu vurguladı. Raporda, "Kamu görevlileri ve öğrencilerin, devlet daireleri ile okul ve üniversitelerden oluşan eğitim kurumlarının kapalı mekanlarına türbanla girilmesi disiplin suçu oluşturur" denildi.

Bugün Doğanlar:
1800. Altı kez sadrazamlık görevinde bulunarak Tanzimat'ın başlıca mimarlığını üstlenmiş olan Osmanlı devlet adamı Mustafa Reşit Paşa.
1890. Libya'nın bağımsızlığına kavuşmasını sağlayan Kral I. İdris.
1900. Eserleriyle 1963 Nobel Edebiyat Ödülü'ne değer görülen Yunanlı şair Yorgo Seferis.

Bugün Ölenler:
1952. İslamiyet ve dinler tarihi üzerine yaptığı inceleme ve araştırmalarla tanınan gazeteci, yazar Ömer Rıza Doğrul, İstanbul'da. 1893'te Kahire'de doğan Ömer Rıza El-Ezher Medresesi'nde din öğrenimi görmüştü. Yazı hayatının ilk yıllarında İslamcılığı savunan yazılar yazmıştı. Cumhuriyetin ilanından sonra Akşam, Tan, Cumhuriyet gazetelerinde İslam tarihi, dinler tarihi, siyasi yazılar kaleme aldı.1950 genel seçimlerinde Demokrat Parti listesinden Konya milletvekili seçildi.
1970. Yazar ve dublaj sanatçısı Adalet Cimcoz..Türk sinemasının önde gelen kadın oyuncularından Belgin Doruk, Türkan Şoray, Fatma Girik, Filiz Akın gibi birçok sanatçıyı uzun yıllar beyaz perdede seslendirdi. Adalet Cimcoz Yeditepe, Varlık, Yeni Ufuklar dergilerine şiir, öykü ve kitap tanıtımı yazıları yazdı. Brecht, Kafka, Traven gibi yazarların eserlerine Türkçe'ye çevirdi. Kafka'nın sevgilisi Milena'ya yazdığı mektuplardan oluşan Milena'ya Mektuplar çevirisiyle Türk Dil Kurumu Çeviri Ödülü kazandı.
1971. Gazeteci ve oyun yazarı Cevat Fehmi Başkut. Vakit, Son Posta ve Cumhuriyet gazetelerinde yazı işleri müdürlüğü yapmış pek çok eser vermişti. Bunlar arasında "Sana Oy Veriyorum", "Buzlar Çözülmeden", "Paydos", "Harputta Bir Amerikalı" adlı oyunları sayılabilir.

Tarihte Bugün / 15 Mart

1933. Almanya'da Hitler Üçüncü Reich'ı ilan etti.
1938. Sovyetler Birliği'nde olağanüstü mahkemede ölüm cezasına çarptırılan, aralarında Ekim Devrimi'nin önderlerinden Nikolay Buharin'in de bulunduğu 18 kişinin cezaları infaz edildi.
1947. Son Telgraf gazetesi hakkında, seçim kurulları tarafından verilen ilanları bütün baskılarında kullanmadığı gerekçesiyle soruşturma açıldı.
1949. Meclis'te bir konuşma yapan Rize Milletvekili Fahri Kurtuluş, Lermontov'un 110 yıl önce yazdığı ve 1945'te Türkçe'ye çevrilen bir kitapta milli duygularımızı rencide eden bölümler olduğunu söyleyerek, bu bölümlerin kitaptan çıkarılmasını istedi. Fahri Kurtuluş, 110 yıl önce yazılmış kitaptan bölüm çıkarılmasını garipseyen ve bu yolda yayın yapan Cumhuriyet gazetesinin sahiplerini de ağır bir dille eleştirdi.
1951. İsveç'teki yarışmalar sırasında bir saat hırsızlığına karıştıkları gerekçesiyle 6 ay müsabakalara katılmaları yasaklanan güreşçiler Ali Yücel ile Bektaş Can'ın cezaları, Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü Merkez Danışma Kurulu'nca süresiz boykota çevrildi.
1953. İstanbul Tekstil Sendikaları'nın Zeytinburnu Çimento Fabrikası işçilerinden 53'ünün işten çıkarılmasını ve tazminatlarının ödenmemesini protesto etmek için Taksim'de yapmak istedikleri mitinge izin verilmedi.
1955.Tiyatro sanatçısı Muammer Karaca'nın yaptırdığı "Karaca Tiyatrosu" İstiklal Caddesi Sular İdaresi Sokağında açıldı.
1970. 21 yıl önce bugün 32. hükümet olarak Üçüncü Demirel Hükümeti Meclis'ten güvenoyu aldı. Oylamadan sonra bir konuşma yapan Başbakan Demirel "Buhrandan tecrübe edinilerek çıkılmıştır" dedi. CHP Genel Sekreteri Bülent Ecevit ise "Hükümet bunalımı sona erdi. Şİmdi ahlak bunalımının sona ereceği günleri bekleyeceğiz" dedi.
1971. Atatürk isminin özel okullarca kullanılması yasaklandı.
1972. Cezaevinden kaçan THKP-C liderlerinden Ziya Yılmaz'a yakalandıktan sonra ölüm cezası verildi.
1978. MSP lideri Necmettin Erbakan hakkında açılan davanın düşmesi amacıyla siyasi partiler yasasında değişiklik öngören ve Korutürk tarafından veto edilen yasa çıktı.
1980. 33 hükümlü ve tutuklu tünel kazarak Van Cezaevi'nden kaçtı. Kaçaklardan16'sı bir gün sonra yakalandı.
Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit, "Demirel kendini Ayetullah sanıyor" dedi.
1981. Genelkurmay, aralarında Mehmet Ali Ağca'nın da bulunduğu 43 kişinin 17 Mart günü saat17.00'ye kadar teslim olmamaları halinde vatandaşlıktan çıkarılacağını duyurdu.
1982. 146 idam istemli 428 sanıklı İstanbul Dev-Sol davası başladı.
1984. İngiltere'de maden işçileri ülke çapında bir grev başlattı.
1988. Akbank Yönetim Kurulu üyeliğine getirilen ANAP Grup BaşkanVekili Sivas Milletvekili Mükerrem Taşcıoğlu'nun görevi bir gün sürdü. Taşcıoğlu,"Görevi kabul ettiğim doğrudur. Ancak siyasi hüviyetimin bazı yorumlara yol açacağini düşünerek görevden çekiliyorum" dedi. Mükerrem Taşcıoğlu eğer çekilmeseydi, bir siyasi görevi sürdürürken özel teşebbüste görev alan ilk siyasetçi olacaktı.
1989. Avrupa Şampiyon Kulüpler Kupası'nda Türkiye'yi temsil eden Galatasaray, Monako takımı ile 12 yıl önce bugün Köln Müngersdorf Stadı'nda yaptığı maçta1-1 berabere kalarak Avrupa kupalarında yarı finale yükselen ilk Türk takımı oldu.
1990. Nusaybin'de bir PKK militanının cenazesinde çıkan olaylarda1 kişi öldü, esnaf kepenk kapattı.
DYP Genel Başkanı Süleyman Demirel, MİT'in sivilleştirilmesini istedi. Demirel MİT'in başında muvazzaf subaylar olduğunu belirterek, "Bunların terfileriGenelkurmay'a aittir. Böyle olunca daha çok orayı göreceklerdir. MİT dönemin hükümetlerini1 960 Darbesi'nden, 1971 Muhtırası'ndan ve 1980 Müdahelesi'nden haberdar etmemiştir. Hükümet genellikle Angola'da olan bir harekatı bilirde Ankara'da olanı bilmez. Ortada, Türkiye'yi yeni bir istihbarat teşkilatına nasıl kavuşturalım diye bir soru vardır," dedi.
1991. Ankara Etlik'te bir kahvehane tarandı Dev-Sol örgütünün üstlendiği olayda biri polis iki kişi öldü,iki kişi yaralandı.
Mardin'in Dargeçit ilçesinde Halepçe katliamını protesto için yürüyüş yapan 7000 kişilik topluluğa güvenlik güçleri ateş açtı;1 kişi öldü.
1995. İstanbul'un Ümraniye ilçesinin eski adı1 Mayıs olan Mustafa Kemal mahallesinde,13 Mart günü Gazi mahallesinde polisin ateş açması sonucu15 kişinin ölmesini protesto gösterisi yapıldı. Gösteriyi engelleyemeyen polis, göstericileri ateş açarak durdurmaya çalışınca çıkan çatışmada 4 kişi öldü, 20'den fazla kişi yaralandı.İstanbul Valiliği Ümraniyede sokağa çıkma yasağı ilan etti.
1996. Refah Partisi İstanbul Milletvekili Aydın Menderes, Afyo'un Sandıklı ilçesinde geçirdiği trafik kazası sonucunda felç oldu.
1997. İzmir'in Bergamayı Destekleme Komitesi siyanürlü altına karşı 120 kilometrelik meşaleli maraton düzenledi.

Bugün Doğanlar:
1869. Birinci Dünya Savaşı öncesinde Polonya'nın Rusya'dan bağımsızlığını kazanması için verilen mücadelenin çnderlerinden ve Polonya Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı Stanislaw Wojciechowski.
1947. Amerikalı gitarist ve şarkıcı Ry Cooder.


Bugün Ölenler:
1955. Kantocu Küçük Şamram yani Şamram Kelleciyan, İstanbul'da.
1971. Oyun yazarı ve gazeteci Cevat Fehmi Başkut İstanbul'da. Basılan ilk kitabı Geceleri Bizi Kimler Bekliyor adlı bir röportaj dizisi olmuştu. Kadın Bir Defa Sever, Dişi Aslan adında iki roman, birkaç da polisiye romanı yayımlanmıştı. Oyun yazarlığına 1942'de başladı. Konularını gündelik hayattan, insanlar arasındaki gülünç çatışmalardan alan, kişilerini genellikle ahlak açısından eleştiren komedileriyle tanındı. Paydos en ünlü oyunudur. Yurtdışında profesyonel sahnelerde oynana ilk Türk piyesi olarak, Atina'da 65 kere temsil edilmiştir. 23 oyun yazmıştır.
1981. Şair ve yazar Yaşar Nabi Nayır İstanbul'da. Varlık dergisi ve Varlık yayınlarının kurucusuydu. Yalnız çağdaş dünya edebiyatını konu edinen aylık Cep dergisini çıkardı. Birçok şair, yazar ve çevirmenin yetişmesinde katkıda bulunmuştu. Yıllarca Uluslararası Pen Yazarlar Derneği'nin Türkiye başkanlığını yürüttü.1979'da kültür hayatına yaptığı katkılardan dolayı "Kültür Bakanlğı Büyük Ödülü"nü aldı. Muzaffer Reşit takma adıyla antoloji ve derleme kitapları hazırladı. Yaşar Nabi Nayır bir yayıncı olarak edebiyatta her türlü görüş ve akıma hoşgörüyü ilke edindi ve sanatçının özgürlüğünü savundu.1982 yılında anısına Yaşar Nabi Nayır Edebiyat Ödülü kondu.
1989. Besteci Saadettin Öktenay.
2000. Grafiker, tasarımcı, sanat yönetmeni, reklamcı, tiyatro dekorcusu Mengü Ertel.

Tarihte Bugün / 16 Mart

1920.
"Kurtul Sevgili İstanbul
Güzel İstanbul
Ya beni şehit et, yahut da kurtul
Sen esir oldukça
Bana yaşamak dünyada haramdır / Haramdır mutlak!..."
Cevat Kazım'ın dizelerinde anlattığı İstanbul'un işgali 82 yıl önce bugün gerçekleşti. Şehzadebaşı karakolu ansızın basılmış, içeride bulunan askerler öldürülmüştü. İşgali öğrenen Mustafa Kemal, işgal kuvvetlerinin temsilcilerine çektiği protesto telgrafında, "İstanbul'un işgali olayında doğacak büyük mesuliyete son bir defa olarak dünyanın dikkat nazarını çekeriz" diyordu.
1940. 61 yıl önce bugün Nobel Ödülü'nü kazanan ilk kadın yazar Selma Lagerlöf 82 yaşında öldü.
1956. 45 yıl önce bugün, keman sanatçısy Suna Kan İtalya'da ödül aldı. Gazeteler, "Paganini sağ olsaydı, Suna Kan'ı alnından öperdi" diye yazdılar.
1964. Meclis'te gizli yapılan olağanüstü toplantıda, hükümete gerektiğinde Kıbrıs'a müdahale yetkisi verildi.
1965. Zeki Müren'in başrolünü oynadığı Çay ve Sempati oyunu, 16 Mart 1965 tarihinde Arena tiyatrosunda sahnelenmeye başladı.
1968. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Johnson Vietnam'a 35.000 ila 50.000 asker daha göndermeye karar verdi.
1969. 32 yıl önce bugün, Türkan Şoray, ücretini 60 bin liradan 75 bin liraya çıkardı. Böylece Türk sinemasının en pahalı oyuncusu oldu.
1971. Türkiye Halk Kurutuluş Ordusu liderlerinden Deniz Gezmiş ve Yusuf Aslan 16 Mart 1971 günü Sivas'a bağlı Gemerek'te jandarmayla girdikleri çatışma sonunda yakalandılar.
1978. 23 yıl önce 16 Mart günü öğle saatlerinde İstanbul Üniversitesi'nden çıkan kalabalık bir solcu öğrenci grubunun üzerine bomba atıldı, 7 öğrenci öldü, 31'i ağır olmak üzere 100'den fazla kişi yaralandı. Ölen öğrencilerin adları şöyle: Cemil Sönmez, Baki Ekiz, Hatice Özen, Hamit Akıl, A. Turan Ören, Murat Kurt, Abdullah Şimşek.
Olay kamuoyunda büyük bir tepkiyle karşılandı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, DİSK, 20 Mart'ta "Faşizme İhtar" adıyla işi bırakma eylemi gerçekleştirdi. Polis Memurları Dayanışma Derneği, Pol-Der İstanbul Şubesi Başkanı, bombalı saldırı istihbaratının olaydan 10 gün önce üniversitedeki polis amirliğine bildirildiğini açıkladı. Olayın sanıkları olduğu ileri sürülen şimdiki Milliyetçi Hareket Parti milletvekili Mehmet Gül'ün de içinde bulunduğu 5 ülkücü delil yetersizliğinden beraat ettiler. Zamanaşımına bırakılan dosya, bir grup avukat tarafından 16 Mart 1988'de yeniden açıldı, yargılama sürüyor..
1978. Aynı gün İtalya'da eski başbakanlardan Aldo Moro, Kızıl Tugaylar örgütü tarafından kaçırıldı.
Sıkıyönetim Komutanlığı 1981 yılının 16 Mart'ında İstanbul'daki 156 cinayetin sağ eylemciler tarafından işlendiğini açıkladı.
1982. Yüce Divan'da rüşvet suçlamasıyla yargılanan eski Gümrük ve Tekel Bakanı Tuncay Mataracı 16 Mart 1982 günü 36 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
1985. 16 yıl önce bugün, Yaşar Kemal'in aynı adlı romanından beyazperdeye uyarlanan ve Peter Ustinov'un yönetip oynadığı İnce Memed adlı filmin Türkiye'de gösterilmesi yasaklandı.
1996. Profesör İlhan Arsel'in Biz Profesörler adlı kitabının davasında savcı Abdurrahman Yılancı, hakim Yücel Yurdakul'u taraflılıkla suçlayarak reddetti. Savcının hakimi reddetmesi adliye tarihinde ilk kez gerçekleşti.
1999. 2 sene önce bugün, Birleşmiş Milletler'in Kosova'da, 70 gün sürecek hava harekatı başladı. Sırplara göre 2.000 Amerikalılara göre ise 5.000 kişinin öldüğü savaşın sonunda Sırp kuvvetleri Kosova'dan çekildi.

Bugün Doğanlar:
1839. 1901'de ilk Nobel Edebiyat ödülünü alan Fransız şair Sully Prudhomme.
1868. İşsiz güçsüzler ve yoksulların yaşantısını merkezine alan roman, öykü ve oyunlarıyla bilinen sosyalist gerçekçi akımın öncülerinden Rus yazar Maksim Gorkiy.
1878. Subaylıktan İran hükumdarlığına yükselerek ülkesinin modernleşmesine yönelik reformları başlatan Reza Şah Pehlevi.
1940. Paris'te Son Tango adlı filmiyle ünlenen İtalyan film yönetmeni Bernardo Bertolucci.

Bugün Ölenler:
1940. 61 yıl önce bugün Nobel Ödülü'nü kazanan ilk kadın yazar Selma Lagerlöf 82 yaşında öldü.

Tarihte Bugün / 17 Mart

1944. Varlık Vergisi'nin tasfiyesine ilişkin yasa yürürlüğe girdi.
1954. Türk Milli Futbol Takımı Dünya Kupası grup eleme maçlarında, Madrid'de 4-1 yenildiği İspanya'yı İstanbul'da 1-0 yendi. Yönetmelik gereği, 1954 yılının 17 Mart günü Roma'da yapılan üçüncü karşılaşmada İspanya ile 2-2 berabere kalınca, kura çekildi. Kurada kazanan Türk Milli Futbol Takımı finalle katılma hakkını elde etti.
1971. Türk Radyo Televizyonu, TRT, Polis ve Meteoroloji radyolarının kapatılması için savcılığa başvurdu.
1972. Uzun süredir araları açık olan Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü ile Genel Sekreter Bülent Ecevit 17 Mart 1972 günü barıştı.
1976. Amerikan Northrop uçak şirketi, uçak alım satımlarıyla ilgili Türkiye'de yetkililere rüşvet dağıttığı iddialarını doğruladı.
1978. Şair ve Yazar Ceyhun Atuf Kansu 17 Mart 1978 günü Ankara'da öldü. 1986 yılından itibaren verilmek üzere adına bir şiir ödülü kondu.
1979. İstanbul'a gelen Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, partililer tarafından benzin yokluğunu simgelemek için at arabalarıyla karşılandı.
1981. Onur Yayınları yönetmeni İlhan Erdost'un, Mamak Askeri Cezaevi'nde 7 Kasım 1980 tarihinde öldürülmesi ile ilgili dava Sıkıyönetim Mahkemesi'nde görülmeye başladı.
1983. Vatandaşlıktan çıkarılan Yılmaz Güney, bir yazısı nedeniyle gıyabında 7,5 yıl hapse mahkum oldu.
1984. Başbakan Turgut Özal, "İnsanların birbirlerini vurmayacaklarını bilsek, silah ithalini de serbest bırakacağız" dedi.
1985. 16 yıl önce bugün, iki ünlü oyun yazarı Artur Miller ve Harold Pinter hapiste bulunan Pen üyesi yazarları ziyaret etmek amacıyla Türkiye'ye geldi.
1988. Başbakan Özal, fişlemenin 17 Mart'tan itibaren kaldırıldığını ve güvenlik soruşturması kapsamının da daraltıldığını söyledi.
1992. İstanbul Emniyet Müdürlüğü'nün Gayrettepe'deki binasında, imha edilmek istenen bir bombanın patlaması sonucu 3 polis öldü, biri sivil 19 kişi yaralandı.
1993. PKK lideri Abdullah Öcalan, Beyrut'un Zahle bölgesinde bir basın toplantısı düzenledi. Öcalan, toplantıda 20 Mart -15 Nisan arasında tek yanlı ateşkes ilan ettiğini açıkladı.
1994. Demokrasi Partisi, DEP milletvekilleri Hatip Dicle, Leyla Zana, Orhan Doğan, Ahmet Türk ve Sırrı Sakık ile bağımsız milletvekili Mahmut Alınak, Devlet Güvenlik Mahkemesi tarafından tutuklandı.
1995. Fransa'da yayımlanan Le Monde gazetesi, tarihli sayısında, Fransız şirketlerinin silah sattıkları ülkelerde rüşvet dağıttığını yazdı. Fransa'dan en çok silah alan ülkeler arasında Türkiye de vardı.
Aynı gün, Azerbaycan'da 13 Mart'ta başlatılan, Türkiye'nin de adının karıştığı bir darbe girişimi bastırıldı. Devlet Başkanı Haydar Aliyev'i devirmek isteyen OMON birliklerinin komutanı Albay Ruşen Cevadov öldürüldü.

Bugün Ölenler:
2001. Geçen yıl bugün, İkinci Dünya Savaşı'nda ilk atom bombasını Hiroşima'ya atan Amerikalı pilot Thomas Wilson Ferebee 81 yaşında öldü.

Tarihte Bugün / 18 Mart

1871. Paris Komünü kuruldu. Fransa-Prusya savaşında Fransa'nın teslim olması üzerine Paris halkı ayaklanarak hükümeti devirdi. Paris Belediyesinin hükümranlığını ilan etti. Kansız bir devrimle kurulan yeni yönetim emekçilere dayanarak 72 gün ayakta kaldı. Karl Marx Paris Komünü'nü "proletarya diktatörlüğü"nün örneği olarak gösterdi.
1915. Çanakkale kıyılarına çıkartma yapan müttefik ordularına karşı Mustafa Kemal komutasındaki Osmanlı direnişi zaferle sonuçlandı.
1933. Marsilya'da toplanan Uluslararası Kadın Kongresi'ne Türkiye'den Lamia Tevfik, Seniha Rauf Hanım'lar katıldı.
1940. Hitler ve Mussolini İtalya'da buluştu, İtalya Almanya'nın yanında savaşa girme kararı aldı. Bundan dört yıl sonra aynı gün, Almanlar Macaristan'ı işgale başladı.
1949. Kuzey Atlantik Antlaşma Örgütü (NATO) tarihinde kuruldu.
1953. Balıkesir'in Gönen ilçesi ve çevresinde meydana gelen depremde 246 kişi öldü. Yenice ilçesi yerle bir oldu.
1956. Fransa Cezayir'e asker çıkarmaya başladı.
1970. Demirel kardeşlere verilen kredileri inceleyecek bir Meclis komisyonu kuruldu.
1974. Pakistan'ın devrik başkanı Zülfikar Ali Bhutto, muhaliflerinden birine suikast düzenlettiği gerekçesiyle ölüm cezasına çarptırıldı.
1985. Bankaların televizyonda reklam yapma yasağı kaldırıldı.
1986. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Ceza İnfaz Yasası'ndaki değişiklikleri onayladı. Yürürlüğe giren yeni düzenlemeyle cezaevlerindeki 68.000 hükümlüden yüzde 70'inin tahliye işlemleri başlatıldı.
1987. 12 Eylül döneminin başbakanı Bülend Ulusu, Suudi Arabistan merkezli Rabıta örgütünün Batı Avrupa'daki Türk imamlarını dolar üzerinden maaşa bağlaması konusunda bir kararnamenin varlığını doğruladı. 28 Nisan 1981 tarihli kararnamede, Devlet Başkanı Kenan Evren ve Başbakan Ulusu'nun imzaları vardı.
1992. Dokuz yıl önce bugün, Güney Afrika'da siyahlara eşit vatandaşlık hakkı tanıyan ve Devlet Başkanı De Klerk tarafından planlanan anayasal reform tasarısı halk oylamasıyla kabul edildi.
2000. Geçen yıl bugün, Suriye'deki akrabalarıyla önceki yıllarda tel örgüler arasından bayramlaşan 573 aile, bu yıl iki ülkenin anlaşması sonucu sınırı geçerek birbirlerinin evine konuk oldular.
Aynı gün kamuoyuna sunulan Yeni Medeni Kanun Tasarısı, evlilikte noter sözleşmesi dönemini başlatılacak. Nişanlı çiftler, evlenmeden önce veya sonra notere giderek, evlilikleri süresince geçerli olacak mal rejimini belirleyecekler.

Bugün Doğanlar:
1922. Seçkinler ve siyasal partiler konusundaki araştırmalarıyla uluslararası ün kazanan Amerikalı toplumbilimci Seymour Martin Lipset.
1929. Doğu Almanyayı konu alan eserleriyle tanınan Alman romancı, denemeci ve senaryo yazarı Christaée Wolf,
1936. Irk ayrımcılığı düzenine son verilmesini sağlayan ve Nelson Mandel ile birlikte 1993 Nobel Barış Ödülü'nü kazana Güney Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı (1989-94) F.W. de Klerk.

Bugün Ölenler:
1980. Amerikalı psikanalizci Erich Fromm
1981. Türk sinema ve tiyatrosunun ünlü ismi Cahide Sonku, İstanbul'da. Son yıllarında kendini alkole veren ve yalnızlık ve yoksulluk içinde ölen Sonku, anılarını kaleme alırken, "Mesleğim beni, ben mesleğimi mahvettim. İşte hayatımın kısacık özeti" demişti.
1986. Amerikalı yazar Bernard Malamud.
1995. Turist Ömer tiplemesiyle tanınan sinema sanatçısı Sadri Alışık, İstanbul'da. 47 yıllık sinema yaşamına 600'e yakın film sığdırdı. Kartallar Yüksek Uçar adlı televizyon dizisinde oynamış, 1994 yılında çevirdiği ve son filmi olan Yengeç Sepeti'yle Antalya'da Altın Portakal Ödülü almıştı.

Tarihte Bugün / 19 Mart

İ.Ö. 721. Tarihe geçmiş ilk ay tutulması Babil'de gözlendi.
1883. Siyah Amerikalı ayakkabıcı ustası Jan E.Matzeliger bir ayakkabıyı bir seferde bütünüyle imal eden ilk makineyi icat ederek ayakkabı sanayisinde bir devrim yarattı.
1915. Güneş sistemi gezegenlerinden Pluto'nun ilk fotoğrafı çekildi. Ancak bunun yeni bir gezegen olduğu anlaşılmadı.
1955. Liselerde bitirme ve olgunluk sınavları kaldırıldı. Yerine "Devlet Lise Sınavı" adıyla tek bir sınav konuldu.
Aynı gün, Agence France-Presse'in (AFP) Ankara temsilcisi Erol Güney Türkiye Cumhuriyeti yurttaşlığından çıkarıldı.
1959. İstanbul Valiliği, Büyük Doğu dergisini protesto etmek için yapılacak mitinge izin vermedi ve dergi hakkında soruşturma başladığını bildirdi.
1960. Yeni Kadıköy İskelesi ve İstanbul Belediyesi Şehir Operası açıldı.
1964. Hatay'da 21 Nurcu tutuklandı. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, gazetecilere yaptığı açıklamada, Nurcuları düşman bir devletin desteklediğini söyledi.
1965. Merzifon'un Çeltek Linyit İşletmesi'ndeki grizu patlamasında 69 işçi öldü, 58 işçi yaralandı.
Aynı gün, Endonezya bütün yabancı petrol şirketlerini millileştirdi.
1966. Milli Türk Talebe Birliğince düzenlenen Komünizmi Telin Mitingi İstanbul'da yapıldı.
1975. Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk hükümeti kurma görevini Adalet Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel'e verdi. Tarihe 1. Milliyetçi Cehpe Hükümeti (1.MC) olarak geçen, dört sağ partiden oluşan koalisyon (AP, MSP, MHP, CGP) yola çıktı.
1977. Türk Hava Yollarına ait Diyarbakır uçağı iki ortaokul öğrencisi tarafından Beyrut'a kaçırıldı.
Aynı gün, Cumhuriyet gazetesi Genel Yayın Müdürü Oktay Kurtböke Adalet Partili gençler tarafından gazete önünde dövüldü.
1978. Hollanda'nın Amsterdam kentinde 50 bin kişi nötron bombasnı protesto için yürüdü.
1979. Peş peşe yapılan zamlar üzerine bir açıklamada bulunan Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, askeri darbeyle devrilen Şili lideri Salvador Allende'yi hatırlatarak "Bunların gidişi Allende gidişi, sonları aynı mı olur, ayrı mı olur, bilmem" dedi.
1981. Ankara'da bir inzibat erini öldürme iddiasıyla yargılanan Erdal Eren ölüm cezasına çarptırıldı. Eren'in infazı 18 yaşından küçük olduğuna ilişkin kemik raporu nedeniyle de tartışmalara yol açtı.
1984. Cumhurbaşkanı Kenan Evren, Newsweek dergisine verdiği demeçte genel affa karşı olduğunu söyledi.
1985. Uluslararası PEN Yazarlar Birliği Aziz Nesin'i onur üyeliğine seçti. Onur üyeliği belgesi Artur Miller ve Harold Pinter tarafından verildi.
1992. Cizre'de iki korucu ağızlarına para tıkılmış olarak elektrik direklerine asılmış bulundu. Bunun üzerine Dargeçitte güvenlik güçlerinin yaptığı operasyonda 14 kişi öldürüldü.
1997. Tuzla tren istasyonuna bomba koymaktan yargılanan iki PKK mensubu idama mahkum edildi.
1999. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi Başsavcılığı, Fethullah Gülen hakkında, laik devlet düzenini yıkarak teokratik devlete geçmek için faaliyet gösterdiği iddiasıyla soruşturma açtı.
2000. Liselerde başlatılan cinsel eğitimin, üniversitelerde de sürmesine karar verildi. Uludağ, Marmara ve İzmir 9 Eylül Üniversiteleri'nde başlatılan derslerde, cinsellikle ilgili bilgiler tüm detaylarıyla verildi.


Bugün Doğanlar:
1900. Yapay olarak hazırlanan yeni radyoaktif izotopları bularak 1935 Nobel fizik ödülünü kazanan Fransız fiziksel-kimyacı çift , Frédéric ve Irène Joliot-Curie. Çift radyoaktivite konusundaki buluşlarıyla Nobel Ödülü kazanan Pierre ve Marie Curie'nin kızları ve damatlarıydı.
Bugün Ölenler:
1940. Kadın hastalıkları, doğum ve çocuk bakımı uzmanı Prof. Dr. Besim Ömer Akalın, Ankara'da. Veremle Mücadele, Çocuk Esirgeme, Süt Damlası derneklerini kuran Besim Ömer Akalın ardında 77 yapıt bıraktı. Bunların en önemlilerinden biri, Türkiye'de hazırlanmış ilk tıp yıllığı olan Nevsal-i Afiyet'tir.

Tarihte Bugün / 20 Mart

1792. Paris'te Fransa Milli Meclisi giyotinle idamı onayladı.Adını, mucidi Fransız doktor Joseph Ignace Guillotin'den alan giyotin ölüme mahkum edilen kişilerin kafasını iki direk arasında yukarıdan aşağı kayan bir bıçağın darbesiyle koparmayı sağlıyordu. İlk kez 25 Nisan 1972'de kullanılan giyotin, Fransa Kraliçesi Marie Antoinette'in de başını gövdesinden ayırdı.
1906. Rusya'da subaylar Sivastopol kentinde ayaklandı.
1918. Türk Kadını Dersanesi açıldı. Dersanede yabancı dil, Türkçe ve Musiki dersleri ile konferanslar verildi.
1933. Nazilerin ilk toplama kampı Münih yakınlarında açıldı.
1956. Fransa, Tunus'un bağımsızlığını tanıdı. Tunus'un ilk Devlet Başkanı Habib Burgiba oldu.
1959. Sanat okulları ve köy enstitüsü mezunlarına yedek subaylık hakkı tanıyan yasa çıktı.
Aynı gün, Akis dergisi yazı işleri müdürü Yusuf Ziya Ademhan, Ankara Toplu Basın Mahkemesi'nde 12 ay hapis cezasına mahkum edildi. Dergi bir ay süreyle kapatıldı.
1970. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Türk-İş Genel Sekreteri Halil Tunç, polisin üniversitelere girmesine izin verilmemesini istedi.
1971. Batman'da miting yapan üç bin köylü "Açız" diye bağırdı.
1975. Adalet Partisi, Milli Selamet Partisi, Cumhuriyetçi Güven Partisi ve Milliyetçi Hareket Partisi "Milliyetçi Cephe" hükümetini kurdu. Ana muhalefet Cumhuriyet Halk Partisi'nin lideri Bülent Ecevit "dört partiden kurulu azınlık hükümeti dünyanın hiçbir yerinde görülmemiştir" dedi.
1981. Milli Güvenlik Konseyi vergi cezalarında yüzde 90 indirim yaptı.
Aynı gün Arjantin'in eski başkanı İsabel Peron rüşvet suçundan 8 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
1984. İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi'nde Abuzer Uğurlu, Yılma Durak ve Zülfikar Yasan'ın yargılanmasına başlandı. Sanıklar hakkında "Abdi İpekçiyi öldürmek ve Mehmet Ali Ağca'nın cezaevinden kaçmasını sağlamak" suçlarından idam cezası istendi.
1989. Haliç Camialtı ve İstinye tersanelerinin 3 bin işçisi topluca viziteye çıkarak direniş yaptı.
Aynı gün Türk-İş İstanbul'da Çalışan Kadınlar 1. Ulusal Kurultayını düzenledi.
1990. Mardin'in Cizre ilçesinde kepenk kapatma eylemi yapıldı. Eylem sırasında çıkan olaylarda 4 kişi öldü. Kepenk kapatma eylemi ertesi gün Nusaybin, İdil, Silopi ve Midyat'a da sıçradı.
1995. Türk Silahlı Kuvvetleri 35.000 askerle Kuzey Irak'a en kapsamlı sınır ötesi operasyon başlattı.
Aynı gün, Tokyo'da 16 metro istasyonuna içinde zehirli sarin gazı bulunan paketlerin bırakılması sonucu 10 kişi öldü, 4 bin 695 kişi zehirlenerek hastaneye kaldırıldı.
1966. İngiltere'de hükümet deli dana hastalığının insanlara da bulaştığı açıklandı. Bu açıklama İngiliz hayvancılığının krize girmesine yol açtı.

Bugün Doğanlar:
1770. Alman şair (Johann Christian) Friedrich Hölderlin.
1805. İngiltere'nin ilk ülke çapındaki işçi hareketi Çartizm'in sözcülerinden şair Thomas Cooper.
1828. Oyunlarındaki ahlaki çözümlemelerle 19. yüzyıl Avrupa edebiyatına yeni bir soluk getiren ünkü Norveçli yazar Henrik (Johan) Ibsen.
1911. Nükleer silahsızlanma çabaları dolayısıyla 1982 Nobel Barı Ödülü'nü İsveçli Alva Myrdal ile paylaşan Meksikalı diplomat Alfonso García Robles.
Bugün Ölenler:
1727. Yerçekimi yasasını bularak modern fiziğin temellerini atan İngiliz bilim insanı Sir Isaac Newton.
1971. Gazeteci ve yazar Falih Rıfkı Atay. kalp krizi sonucu. Cumhuriyet döneminin en etkin gazetecilerinden olan Atay, anılarını "Atatürk'ün Bana Anlattıkları", "Çankaya" ve "Atatürk Ne İdi?" adlı kitaplarda topladı.
1977. Gazeteci Orhan Özkırım İstanbul'da.
1984. Türkiye'nin Barbara Cartland'ı olarak anılan romancı Kerime Nadir, İstanbul'da.Nadir, Kalp Yarası, Hıçkırık, Seven Ne Yapmaz, Samanyolu, Gönül Hırsızı, Kırık Hayat, Aşk Rüyası gibi romanlara imzasını attı.

Tarihte Bugün / 23 Mart

1781. Güneş sisteminin dokuzuncu gezegeni Uranüs keşfedildi.
1791. Hollandalı kadın hakları savunucusu Etta Palm "Gerçeğin Dostları Konfederasyonu" olarak bilinen kadın kulüplerini kurdu.
1848. Macaristan Avusturya'dan bağımsızlığını ilan etti.
1919. Benito Mussolini İtalya'da Faşist Partiyi kurdu.
1931. İlköğrenimin Türk okullarında yapılmasını zorunlu kılan kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Kanunda, "ilk tahsil çağındaki çocukların bu terbiye ve tahsili ecnebi mekteplerinde almaları"nın yanlış ve zararlı olduğu ifade ediliyordu.
1933. Alman Milli Meclisi Reichstag Adolf Hitler'e kararnamelerle ülkeyi yönetme yetkisi verdi
1946. Zekeriya ve Sabiha Sertel, Cami Baykut ve Halil Lütfi Dördüncü, elli altı yıl önce bugün, çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı. Daha sonra dava Yargıtayca bozuldu ve gazeteciler serbest bırakıldılar.
1949. Büyük Doğu dergisi sahibi Necip Fazıl Kısakürek, kumar oynarken polis tarafından yakalandı.
1959. Ankara'da yayınlanan Öncü gazetesi süresiz olarak kapatıldı.
1971. Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu liderlerinden Deniz Gezmiş'in arkadaşları Hüseyin İnan ve Mehmet Nakipoğlu yakalandı.
1972. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan hakkında Türk Ceza Kanunu'nun 146. maddesini ihlal ettikleri ileri sürülerek verilen idam cezalarını onayladı.
1974. Hükümet, İmralı adasında gömülü olan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan'ın mezarlarının başka bir yere taşınabilmesine izin verdi.
1977. Liselerde okutulan "Felsefeye Başlangıç" adlı kitabın yazarı Prof. Nebahat Küyel, Aleviler'i küçük düşürme iddiasıyla yargılandı.
1989. Cizre'nin Yeşilyurt köyünde köylülere dışkı yedirdiği iddia edilen Jandarma Tabur Komutanı Cafer Tayyar Çağlayan hakkında üç yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı.
1990. Cizre'de binlerce kişi yürüyüş yaptı.
1996. Ankara'da öğrenciler harçları protesto eylemi yaptılar. Çıkan olaylar sonrasında Dil Tarih Coğrafya Fakültesi binasına giren polis 127 öğrenciyi gözaltına aldı. Olaylarda 51 polis ve 100 öğrenci yaralandı.
Aynı gün Refah Partisi Genel Başkan Yardımcısı Oğuzhan Asiltürk, Türk Silahlı Kuvvetleri'ni din düşmanlığı yapmakla suçladı.
2001. NATO, Kosova savaşında "seyreltilmiş uranyum" mermisi kullandığını itiraf etti. Aynı gün, Galatasaray futbol takımı, Avrupa Futbol Birliği, UEFA Kupası çeyrek finalinde deplasmandaki ilk maçta 4-1 yendikleri Mallorca'yı Ali Sami Yen Stadı'nda da yenip, yarı finalist oldu.

Bugün Doğanlar:
1869. İspanya ve ABD'e karşı Filipinlerin bağımsızlık mücadelesine önderlik eden Emilio Aguinaldo.
1876. Türk milliyetçi hareketinin en önemli aydın ve sözcülerinden sosyologü yazar ve şair Ziya Gökalp.
1900. Almanya doğumlu Amerikalı psikoanalizci ve toplum felsefecisi Erich Fromm.
1903. Döneminde Yeni Zelanda'nın en tanınmış yazarı olan romancı ve kısa öykücü Frank Sargeson.
1910. Raşomon, Yedi Samuray gibi filmleriyle uluslararası üne erişen ilk Japon film yönetmeni Akira Kurosawa.
1924. 1948'den sonra ilk Sosyalist Japon Başbakanı Tomiichi Murayama.

Bugün Ölenler:
1842. Fransız yazar Stendhal.
1953. Fransız ressam Raoul Dufy.
1960. Nurculuk olarak bilinen İslamcı akımın kurucusu Said-i Nursi, Urfa'da. Halilülrahman Camii mezarlığına gömülü kemikleri 27 Mayıs 1960 darbesi sonrasında Isparta yakınlarında bilinmeyen bir yere taşındı.

Tarihte Bugün / 24 Mart

1394. Moğol İmparatoru Timurlenk, tarihin en eski şehirlerinden Diyarbakır'ı işgal etti . 123 yıl sonra sonra, Yavuz Sultan Selim, Çaldıran Meydan Savaşı'nı kazanarak Diyarbakır'ı geri aldı.
1929. Ekmek fiyatı, 73 yıl önce bugün 16 kuruş 30 para oldu..
1934. İstanbul Maarif Müdürlüğü'nde, Orta Tedrisat Umum Müdürü Hasan Ali Yücel başkanlığında yapılan toplantıda Hususi Mektepler Talimatnamesi tamamlandı.
1965. Adana'da meydana gelen hortumda 100 ev yıkıldı, 60 kişi yaralandı.
1970. Adana Cezaevi'nde 900 hükümlü ve tutuklu cezaevi yönetimine karşı isyan başlattı. Aynı gün İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nin adı Edebiyat ve İnsan Bilimleri Fakültesi olarak değiştirildi.
1975. Döviz rezervlerinin azalması üzerine kişi başına 800 dolar olan turistik seyahat dövizi, 600 dolara düşürüldü.
1976. Arjantin Devlet Başkanı İsabel Peron, bir darbeyle devrildi.
1979. Turgutlu Belediyesi ekonomik darboğazı aşabilmek için otomobil yerine yedi adet mobilet ve beş adet bisiklet aldı.
1983. Erken emeklilik yasası, Danışma Meclisi'nde reddedildi.
1987. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş , ülkesinin Suudi Arabistan merkezli Rabıta örgütünden önkoşulsuz 627 bin dolar yardım aldığını açıkladı.
1988. İran'a ait savaş uçakları, Hakkari'nin Silopi ilçesine bomba attı.
1992. İstanbul'da Milli İstihbarat Teşkilatı'na ait servis otobüsü silahla tarandı, iki kişi öldü, dokuz kişi yaralandı.
Aynı gün, Başbakan Süleyman Demirel Newroz bayramında çıkan olayların terörü aşan bir gerilla hareketi olduğunu belirterek, bölge halkının yardımcı olmasını istedi.
1994. Kartal'da Refah Partisi'nin kahvehane toplantısı tarandı, iki kişi öldü.
1999. Ankara 2 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi, Abdullah Öcalan'ın güvenlik açısından Ankara'ya getirilmesinin sakıncalı olduğu gerekçesiyle tutuklu bulunduğu İmralı Adası'nda yargılanmasına karar verdi.
2000. Genelkurmay Başkanlığı, Talat Aydemir'in idamıyla sonuçlanan 1963'teki darbe girişimine katılan 1459 Harp Okulu öğrencisinin haklarını 37 yıl sonra iade etti.
Bugün Doğanlar:
1834. Arts and Crafts hareketinin öncülerinden İngiliz tasarımcı, şair ve sosyalist düşünür William Morris.
1897. Bütünsel kişilik yapısına dayalı psikoanaliz yöntemiyle tanınan Viyanalı psilkolog Wilhelm Reich.
1909. Kısa süre içinde gerçekleştirdikleri soygunlarla Amerikan medyasının ilgi odağı haline gelen soyguncu çift Clyde Barrow ve Bonnie Parker.
1921. 1957-58'de dünya şampiyonluğunu elinde tutan Sovyet satranççı Vasiliy Vasilyeviç Smiyslov.
1926. 1997 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi İtalyan öncü oyun yazarı, yönetmen Dario Fo.

Bugün Ölenler:
1905. "Dünya'dan Ay'a Seyahat", "Denizler Altında 20.000 Fersah", "Kaptan Grant'ın Çocukları" isimli eserlerin ve daha birçok bilimkurgu romanının yazarı Jules Verne..
1978. Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz, görevine gitmek üzere otomobiline bindiği sırada uğradığı silahlı saldırıda. 1970'te yılın hukukçusu seçilen Öz'ün cenazesine on binlerce insan katıldı. Daha sonra cinayet zanlısı olarak Milliyetçi Hareket Partili İbrahim Çiftçi yakalandı.
1988. Siyasetçi ve hukuk profesörü Turhan Feyzioğlu Ankara'da.