Tarihte bugün

[Afat45]

Tarihte Bugün / 17 Eylül

1934. Türkiye Cemiyet-i Akvam yani Milletler Cemiyeti üyeliğine kabul edildi.
1941. İngiliz ve Sovyet işgali altındaki İran'da Şah Rıza tahtan indirildi, yerine oğlu Muhammed Rıza Pehlevi geçti.
1943. Türkçülük akımının başlıca organı olan Büyük Doğu dergisi yayımlanmaya başladı.
1948. Stern örgütü, Birleşmiş Milletler Filistin Arabulucusu Kolt Folke Bernadotte'yi Kudüs'te öldürdü.
1952. Vatan gazetesi başyazarı Ahmet Emin Yalman, başyazısında, serbest kura geçilmesini önerdi. Yalman'a göre böylece döviz karaborsası engellenebilecek.
1956. Avukat Celal Tekiner'in "Haksızlığa İsyan" adlı şiir kitabı toplatıldı.
1960. Profesör Dr. Tarık Zafer Tunaya Devrim Ocakları başkanı oldu.
1961. Eski başbakan Adnan Menderes İmralı adasında idam edildi. Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu'nun cenazeleri 1990'da İstanbul'a nakledildi ve devlet töreniyle Topkapı'da yaptırılan anıtmezara defnedildi.
Aynı gün Londra'da nükleer silah karşıtı gösteri yapıldı; 850 kişi tutuklandı.
1967. Kayseri'de yapılan Kayserispor-Sivasspor arasında oynanan futbol maçında olaylar çıktı; 40 ölü, çok sayıda yaralı.
1968. Mihri Belli 5 yıl hapse mahkum oldu. Mihri Belli komünizm propagandası yapmaktan yargılanıyordu.
1980. Nikaraqua'nın eski diktatörü Anastasio Somoza öldürüldü.
Aynı gün Türkiye'de gözaltı süresi 15 günden 30 güne çıkarıldı.
1982. 15 Eylül'de İsrail ordusunun Ariel Şaron komutasında Lübnan'ı işgalinin ardından 16 Eylül'de Sabra ve Şatilla Filistin mülteci kampları İsrail askerlerince kuşatıldı. İsrail ordusu ve Lübnanlı Hıristiyan Falanjist milislerin işbirliğiyle 40 saat süren katliam 17 Eylül'de sona erdi. Uluslararası Kızıl Haç Komitesi'nin tespitlerine göre 2750 sivil erkek kadın ve çocuk öldürüldü. Katliam sonrası kampa giren ilk İsrailli gazeteci Amnon Kapeliouk'a göre ölü sayısı 3 binden fazlaydı. Kimi Filistin kaynaklarına göre öldürülenlerin sayısı 7 bini geçiyordu. İsrail ordusuna göreyse ölü sayısı 300 dolayındaydı.
1988. Sol görüşlü 18 mahkum 118 metre tünel kazarak Kırşehir E Tipi Cezaevi'nden kaçtı.
1989. Mardin, Silopi'de 6 köylü PKK militanı oldukları iddiasıyla öldürüldü.
1991. Cumhurbaşkanı Turgut Özal Sabah gazetesine 5 milyar liralık tazminat davası açtı. Sabah gazetesi Özal'ın 1983 seçimlerini kazandıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush'a şükran mektubu yolladığını yazmıştı.
1994. Dünya Gençler Boks Şampiyonası'nda Mustafa Genç ve Ercüment Aslan altın madalya kazandılar.
1996. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Bill Clinton, Kuveyt'e 3500 asker gönderdi. Bill Clinton, Irak'ı saldırgan davranışlarına son vermesi konusunda uyardı.


Bugün Doğanlar:
1918. İsrail cumhurbaşkanlarından Haim Herzog.
1931. Oscar ödüllü Amerikalı sinema oyuncusu Anne Boncroft.

Bugün Ölenler:
1967. Sanat tarihçisi Burhan Toprak.
1994. İngiliz düşünür Karl Popper.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 18 Eylül

1851. Amerikan gazetesi New York Times yayımlanmaya başlandı.
1890. Ertuğrul fırkateyni, Japon sularında şiddetli bir fırtınada battı; 540 denizci öldü.
1908. Şark Demir Yolları'nda grev başladı.
1923. Hindistan Ulusal Kongresi 1923'de sivil itaatsizlik kampanyası başlattı.
1924. Mustafa Kemal Paşa medreselerin açılmasını isteyen hocalara hitaben "Mektep istemiyorsunuz! Halbuki millet onu istiyor. Bırakınız artık bu zavallı millet, bu memleket evladı yetişsin! Medreseler açılmayacaktır; millete mektep lazımdır" dedi.
1937. Nyon Antlaşması 1937'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Nyon Antlaşması Akdeniz'de korsanlık faaliyetlerine karşı ortak önlemleri içeriyordu.
1950. Sabiha ve Zekeriya Sertel'e pasaport verildi; Serteller 1950'de Roma'ya gittiler.
1960. Milli Birlik Komitesi'nin eski iktidar üyelerinin Yassıada'da yargılanmalarına karar vermişti. Kurulan araştırma komisyonları çalışması 1960'de sona erdi. Eski iktidara atfedilecek suçlar Anayasa'yı ihlal, vatana ihanet, 28 Nisan olayları, İsmet İnönü'ye hazırlanan suikastlar, yolsuzluklar ve döviz kaçakçılığı olarak belirlendi.
1961. Yassıada mahkumları Kayseri Cezaevi'ne nakledildi.
1962. Kıbrıs'ta Rauf Denktaş'a suikast girişiminde bulunuldu.
1970. 8 aydır tutuklu öğrenci liderleri Deniz Gezmiş ve Cihan Alptekin 1970'de tahliye edildiler.
1971. Türkiye Güzeli Filiz Vural Avrupa Güzeli seçildi.
1974. Cumhuriyet Halk partisi-Milli Selamet Partisi koalisyonu bozuldu. Bülent Ecevit 1974'de başbakanlıktan istifa etti.
1978. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter öncülüğünde, Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ve İsrail Başbakanı Menahem Begin barış anlaşması imzaladılar.
Aynı gün Türkiye'de ATAŞ rafinerisinde grev başladı.
1979. Adana'da öğretmen lojmanları basıldı; 6 öğretmen öldürüldü.
1980. Milli Güvenlik Konseyi üyeleri ant içti. Üyelerin adları şöyle: Milli Güvenlik Konseyi ve Genel Kurmay Başkanı Kenan Evren, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Tahsin Şahinkaya, Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Sedat Celasun.
1981. Fransa'da idam cezası kaldırıldı.
1984. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Başkanı Abdullah Baştürk serbest bırakıldı.
1988. Irak hükümetinin baskılarından kaçan Kürtler Türkiye'ye sığınmışlardı, Kuzey Irak'tan sığınan Kürtlere Türkçe öğretileceği açıklandı.
1993. Hamza Yerlikaya Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda 26 yıl aradan sonra Türkiye'ye altın madalya kazandırdı.
1997. 89 Ülke kara mayınlarının yasaklanması antlaşmasını onayladı. Amerika Birleşik Devletleri metne imza atmayı reddetti.
2000. İsrail hükümeti, Filistin ile sürdürdüğü barış görüşmelerini durdurduğunu açıkladı.

Bugün Doğanlar:
1909. Gana bağımsızlık lideri ve cumhurbaşkanı Kwame Nhrumah.
1905. Efsanevi İsveçli oyuncu Greta Garbo.
1933. Amerikalı şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve ozan Bob Dylan.

Bugün Ölenler:
1961. Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Dag Hammarskjöld uçak kazasında.
1970. Rock yıldızı Jimy Hendrix aşırı dozda uyuşturucudan.
1976. Eski milletvekili ve gazeteci Celal Kargılı.
1993. Saz sanatçısı Nida Tüfekçi.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 19 Eylül

1575. Osmanlı padişahı Sultan 3. Murat İstanbul Rasathanesini açtı.
1922. Mustafa Kemal Paşa'ya Mareşal rütbesi verildi.
1927. Nikaraqua'da ayaklanmacıların lideri Augusto Sandino hükümet kuvvetlerine karşı taaaruza geçti.
1935. Almanya'da Yahudilerin kamu sektöründe çalışmasını yasaklandı.
1944. Finlandiya ile Sovyetler Birliği ateşkes imzaladı.
1951. Kuzey Atlantik Paktı Konseyi, Türkiye ve Yunanistan'a NATO'ya katılma çağrısı yaptı.
1955. Sıkıyönetim Komutanlığı, Ankara'da Ulus gazetesini süresiz, İstanbul'da Hergün, Hürriyet ve Tercüman gazetelerini 15 gün süreyle kapattı.
Aynı gün, Arjantin cumhurbaşkanı Juan Peron askeri bir darbeyle devrildi ve Paraguay'a sürüldü.
1962. İlhan İskender Sanat Armağanı'nı Behzat Budak ve Yıldız Kenter aldı.
1967. 50 gündür süren Singer fabrikası işçilerinin grevi yasal olmadığı gerekçesiyle, mahkeme kararıyla kaldırıldı.
1970. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarı Turgut Özal Devlet Planlama Teşkilatı'nın yeni binasına mescit istedi.
Türk Hava Yolları'nın "Antalya" isimli uçağı Isparta yakınlarında düştü: 154 kişi öldü.
1979. Silahlı kişiler İstanbul'da Hergün gazetesini taradı: 1 kişi öldü, 2 kişi yaralandı.
1980. Bir yüzbaşıyı öldürme iddiasıyla yargılanan Sedar Soyergin sıkıyönetim mahkemesinde tek duruşmada idama mahkum edildi,
Aynı gün Avrupa Parlamentosu Türkiye - Avrupa Ekonomik Topluluğu ilişkilerini askıya alma önerisini reddetti.
1981. Yahya Demirel Türk vatandaşlığından çıkarıldı.
1982. İsveç'te seçimleri Sosyal Demokratlar kazandı; Olof Palme başbakan oldu.
1985. Meksika'da deprem: 2000 kişi öldü.
1987. 10. Akdeniz Oyunları'nda Serbest Güreş Milli Takımı 6 altın, 1 gümüş madalya kazandı. Böylece, Türkiye, takım halinde şampiyon oldu.

Bugün Doğanlar:
1911. "Sineklerin Tanrısı" ile ünlü Nobel ödüllü İngiliz yazar William Golding.
1922. Çek lokomotif olarak ünlenen 2 kez olimpiyat şampiyonu olan atlet Emil Zatopek.

Bugün Ölenler .
1960. Demokrat Parti eski İstanbul Milletvekili Zakar Tarver, Yassıada'da hapiste.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 20 Eylül

İtfaiye Haftası
1928. İtalya'da Yüksek Faşist Konsey en yüksek yasama organı oldu.
1937. Türkiye'de ilk resim ve heykel müzesi Dolmabahçe Sarayı'nda açıldı. Açılışı Atatürk yaptı.
1946. Fransa'da Cannes Film Festivali başladı.
Aynı gün Türkiye'de Basın Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1961. Devlet ve Hükümet Başkanı Orgeneral Cemal Gürsel "Seçimi yapamazsak milli felaket o zaman olur " dedi.
1970. Amasya Cezaevi'nde mahkumlar ayaklandı.
1971. Mersin Ataş rafinerisinde grev.
1974. Honduras'da kasırga: 10.000 kişi öldü.
1980. Askeri yönetimce Başbakanlığa emekli Amiral Bülent Ulusu atandı. Aynı gün, aranan Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Genel Sekreteri Fehmi Işıklar yakalandı.
1981. İran 149 solcu militanı idam ettiğini açıkladı.
1984. Beyrut'ta Amerikan elçiliğine giren patlayıcı yüklü kamyonla intihar saldırısı yapıldı; 40 kişi öldü.
1987. İstanbul'da 12 Eylül 1980 askeri darbesi sonrası ilk işçi mitingi İşçiler deri işverenlerinin aldığı lokavt kararını protesto ettiler.
1988. Naim Süleymanoğlu Seul Olimpiyat Oyunları'nda halter dalında 6 dünya rekoru kırdı.
1991. PKK Mardin Vali Konağı'na roketatar attı; ölen ya da yaralanan olmadı.
1992. Özgür Gündem gazetesi yazarı Musa Anter Diyarbakır'da öldürüldü.
1995. Deniz Baykal, Necdet Menzir'in görevden alınma isteğini reddeden Başbakan Tansu Çiller'le yürüttüğü Doğru Yol Partisi (DYP) - Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) koalisyon hükümetini bozdu. Tansu Çiller hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'e verdi.


Bugün Doğanlar:
1934. Oscar ödüllü İtalyan aktris Sophia Loren.

Bugün Ölenler:
1940. İngiliz doğabilimci Denison Ross.
1957. Finlandiyalı besteci Jean Sibelius.
1973. Klasik Türk müziği sanatçısı Burhanettin Ökte.
1985. Halk müziği yorumcusu, opera sanatçısı, besteci ve şair Ruhi Su.
1992. Gazeteci yazar İlhami Soysal.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 21 Eylül

1792. Devrimci Fransa'da Yasama Meclisi krallığı kaldırdı.
1924. Mustafa Kemal Paşa, "Halk, köylüler bana her yerde iş programını şu iki kelime ile ihtar ettiler; Yol, mektep" dedi.
1943. İnönü Ansiklopedisi'nin ilk fasikülü yayımlandı.
1947. Zonguldak Kozlu kömür ocaklarında grizu patlaması: 48 işçi öldü.
1958. Başbakan Adnan Menderes, Cumhuriyet Halk Partisi'nin parti olmadığını, İsmet İnönü'nün siyaseti bırakması gerektiğini, basının istediğini yazamayacağını söyledi. Menderes, "Bize yumruk atan İsmet Paşa'yı alır layık olduğu muameleyi yaparız" dedi.
1960. 27 Mayıs günü, "Milli Birlik ve Hürriyet Bayramı" olarak kabul edildi.
1962. Kadınlar, artan kadın kaçırma olaylarını protesto yürüyüşü yaptılar. Pankartlardan birinde, "Başkaları ayla, biz ayılarla uğraşıyoruz" yazıyordu.
1964. Malta İngiltere'den bağımsızlığını kazandı.
1976. Polis, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Merkezini aradı, Genel Sekreter Mehmet Karaca tutuklandı. Genel Başkan Kemal Türkler ve 4 yönetici hakkında gıyabi tutuklama kararı çıkarıldı.
1977. Türk Lirası devalüe edildi; dolar 19,25 lira, mark 8,27 lira oldu. Bu, Milliyetçi Cephe hükümetinin bir yılda yaptığı üçüncü devalüasyon oldu.
1980. Orgeneral Haydar Saltık Devlet Başkanı Genel Sekreteri oldu. Aynı gün Başbakan Bülent Ulusu kabinesini açıkladı.
1991. Doğru Yol Partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel seçim kampanyası gezilerinde ilçelere il olma sözü vermeyi sürdürüyor. Demirel Bandıma'yı 80. il yapacaklarını söyledi.
1995. Jandarma Buca Cezaevi isyanını bastırmak için silah kullandı. Jandarma kurşunuyla 2 tutuklu öldü. Ayrıca, 15 er, 41 tutuklu yaralandı.


Bugün Doğanlar:
1866. "Zaman Makinası", "Dünyalar savaşı" gibi yapıtlarıyla ünlü İngiliz yazar H. (Herbert) G. (George) Wells.

Bugün Ölenler:
1832. İskoçyalı tarihi roman yazarı Walter Scott.
1932. Yazar Ahmet Rasim.
1943. Karikatürist Sedat Nuri İleri.
1953. Gazeteci ve siyasetçi Necmettin Sadak.
1959. Yazar Ruşen Eşref Ünaydın.
1973. Sanat tarihçisi Tahsin Öz.
1975. Ressam ve şair Bedri Rahmi Eyüboğlu.
1989. Sinema yönetmeni ve yapımcı Ertem Eğilmez.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 22 Eylül

1919. Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası kuruldu.
1924. Mustafa Kemal Paşa, "Hayatta en hakiki mürşit ilimdir" dedi.
1939. Dikili ve çevresinde deprem:100'den fazla ölü. Dikili ve Karaburun tamamen yıkıldı.
1940. Bakanlar Kurulu, İstanbul'da çıkan Le Journal d' Orient gazetesini yedi gün süreyle kapattı. Gazetenin resmi dış politikaya aykırı yayın yaptığı ileri sürüldü.
1950. Yeni Baştan gazetesinin kurucusu ve yazarı Aziz Nesin hakkında gıyabi tutuklama kararı verildi. Nesin "Sosyal düzeni yıkmaya yönelik yayın" yapmakla suçlanıyor.
1958. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı İsmet İnönü, "Demokrasiye paydos demeye Demokrat Parti genel başkanının gücü yetmeyecektir" dedi.
1960. Albay Alparslan Türkeş başbakanlık müsteşarlığı görevinden alındı.
1962. Cumhuriyet Halk Partisi Meclis Grubu'nda İsmet İnönü parti liderliğinden ve başbakanlıktan istifaya davet edildi. İnönü böyle bir niyeti olmadığını açıkladı.
1964. Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel Yassıada hükümlüsü Refik Koraltan, Rüştü Erdelhun, Selim Yatağan ve Nedim Ökmen'i hastalık nedeniyle affetti.
1970. Polonya'da Dayanışma Sendikası kuruldu.
1975. İçişleri Bakanlığı yasaklanan yayınları içeren 138 sayfalık bir kitap bastırdı.
1980. Kuruluşundan10 yıl sonra Lech Walesa liderliğindeki Dayanışma Sendikası Polonya'da yasallık kazandı.
1984. Gökova Körfezi'nde termik santral kurulmasına karşı çıkan köy kadınları eylem yaptılar.
1985. Fransız hükümeti Greenpeace'e ait "Rainbow Warrior" gemisini Fransız gizli servisi ajanlarının 10 Temmuz1985'de batırdığını kabul etti.
1986. Alparslan Türkeş 12 Eylül askeri darbesi sonrası ilk kez Milliyetçi Çalışma Partisi'nin (MÇP) İstanbul mitinginde konuştu.
1993. New York Metropolitan Müzesi, "Karun Hazinesi"ni Türkiye'ye geri göndermeye karar verdi.
2000. Bakanlar Kurulu, Kopenhag Kriterleri ile paralel olan İnsan Hakları Raporunu kabul etti.


Bugün Doğanlar:
1885. Alman aktör ve yönetmen Erich von Atroheim.
1791. Elektriğin ana prensiplerini belirleyip, dinamoyu keşfeden İngiliz fizikçi Michael Faraday.

Bugün Ölenler:
1945. Kocaeli Milletvekili Mürsel Bakü ile İstanbul Milletvekili Galip Bahtiyar.
1995. Gazeteci Çetin Özbayrak.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 23 Eylül

Gece ve Gündüzün Eşitliği - Ekinoks
1925. Mustafa Kemal Paşa, " Güzel bir serpuş olan şapkadan pek az bir müddette dervişler, mürit ve hocalar da memnun kalacaklardır." dedi.
1931. Ekonomik kriz nedeniyle iki gün kapalı kalan Londra Borsası yeniden açıldı.
1941. Bakanlar Kurulu, Vakit gazetesini10 gün süreyle kapattı.
1954. Yeni Ulus gazetesinde yayımlanan yazıları nedeniyle Hüseyin Cahit Yalçın, Cemal Sağlam, İbrahim Cüceoğlu hapis cezalarına, Nihat Erim para cezasına çarptırıldı.
1955. Pakistan, Türk-Irak Karşılıklı İşbirliği Antlaşması'na katıldı. Bağdat Paktı üyeleri Türkiye, Irak ve Pakistan oldu.
1961. Türk Hava Yolları'na ait Tay uçağı Esenboğa yakınlarına düştü, 28 kişi öldü.
1965. İzmit Körfezi'nde bir tanker infilak etti;15 kişi öldü.
1967. Sovyetler Birliği, Kuzey Vietnam'la yardım paktı imzaladı.
1969. Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öğrencisi Taylan Özgür İstanbul'da polis kurşunuyla öldü. Aynı gün öğrenci lideri Deniz Gezmiş tutuklandı.
1971. Altın Koza Film Festivali'nde sonuçlar de açıklandı; Yılmaz Güney tüm ödülleri aldı.
1973. 18 yıl önce iktidardan bir darbeyle düşürülen Juan Peron yeniden devlet başkanı seçildi.
1986. Başbakan Turgut Özal siyasi yasaklı liderleri, yasaklara uymadıkları için "anarşist"likle suçladı. Aynı gün Manisa Doğru Yol Partisi (DYP) il binasına asılan Süleyman Demirel posteri indirildi.
1987. Irak savaş uçakları Hakkari'nin Çukurca ilçesi Narlı köyünü bombaladı; 3 kişi öldü,18 kişi yaralandı.
1995. Tomris Özden Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) parti meclisi üyeliğinden istifa etmek zorunda bırakıldı. Güneydoğu'da ölen Albay Rıdvan Özden'in eşi Tomris Özden sorunun yalnızca askerlerle çözülemeyeceğini söylemiş ve öldürülen bir PKK militanının kız kardeşiyle el ele tutuşarak barış mesajı vermiş, bir süre sonra CHP'ye girerek Parti Meclisi üyeliğine en yüksek oyla seçilmişti.
1996. Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nda evli erkeğe zinada ayrıcalık tanıyan maddeyi iptal etti.
1997.Cezayir'de süre giden iç savaşta köy baskını: 200 kişi öldürüldü,100 yaralı. Baskını politik İslamcı grupların yaptığı açıklandı.
2000.İnsan Hakları Derneği (İHD) eski Genel Başkanı Akın Birdal, 2 yıllık hapis cezasını tamamlayarak tahliye oldu.


Bugün Doğanlar:
1932. Altı yaşında iken gözlerini kaybeden Amerikan siyah şarkıcı Ray Charles.

Bugün Ölenler:
1870. En popüler klasik operalardan biri olan Georges Biset'nin "Carmen"inin esin kaynağı olan "Carmen"' romanının yaratıcısı Fransız romancı Prosper Merimee.
1939. Modern psikanalizin kurucusu Avusturyalı ruhbilimci-filozof Sigmund Freud.
1967. Ressam Ali Sami Boyar.
1974. Şilili şair Pablo Neruda, askeri diktatörlükçe gözetim altındayken.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 24 Eylül

1882. İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu.
1933.Türk-Bulgar Dostluk ve Tarafsızlık Anlaşması 5 yıl daha uzatıldı.
1938. Hatay Devleti 'nde genel af ilan edildi.
1947. Hindistan'da Müslüman mültecileri taşıyan tren Pencap sınırında durduruldu, Sihler,1,200 mülteciyi kurşuna dizdi.
1956. Türk Dil Kurumu en iyi yapıt ödülünü Ali adlı romanıyla de Orhan Hançerlioğlu kazandı.
1960. Yüksek Adalet Divanı kuruldu.
1971. İngiltere 90 Rus diplomatı casusluk yaptıkları gerekçesiyle sınır dışı etti.
Kibrıs Harekatı nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri Senatosu Türkiye'ye askeri yardımı kesti. Dışişleri Bakanı Turan Güneş Amerikan Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ile görüştü. Kissinger kararı erteletti.
1975. Başbakan Süleyman Demirel "Cumhuriyet Halk Partisi solculuğunu ilan ettiği gün milleti böldü" dedi.
1980. Iraklıların İran'ın Abadan'daki petrol rafinerisini uçurmasıyla İran-Irak savaşı genişledi.
1981. Ermeni militanlar Türkiye'nin Paris Başkonsolosluğu'nu bastılar; güvenlik görevlisi Cemal Özen öldü, Başkonsolos Kaya İnal yaralandı.
1983. Milli Güvenlik Konseyi kamu çalışanları için emeklilik yaşını kadınlarda 45'e, erkeklerde 50'ye yükselten düzenlemeyi yasalaştırdı.
1987. Süleyman Demirel, Doğru Yol Partisi Olağanüstü Kongresinde oy birliğiyle genel başkan seçildi. Demirel,12 Eylül askeri darbesi sonrası, siyasete resmen döndü.
1996. Diyarbakır E Tipi Cezaevi'nde12 siyasi mahkum dövülerek öldürüldü.

Bugün Doğanlar:
1896. "Muhteşem Gatsby" adlı eseriyle ünlü Amerikalı romancı F. Scott Fitzgerald.

Bugün Ölenler:
1973. Şair ve yazar Şükufe Nihal Başaran.
1996. Besteci, ses sanatçısı Zeki Müren.
1999. Hava Kuvvetleri eski Komutanı Orgeneral Muhsin Batur.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 25 Eylül

1925. İstanbul'da, tulumbacı teşkilatı yerine, modern motorlu itfaiye teşkilatı kuruldu.
1928. Meksika'da öldürülen Başkan Alvaro Obregon'un yerine Emilio Gil başkan seçildi.
1949. Dr. Perihan Çambel, Amerika Birleşik Devletleri Florida Üniversitesi Kanser Araştırma Laboratuvarı patoloji-biyoloji bölümü başkanlığına getirildi.
1950. Bulgaristan'dan Türkiye'ye gelen göçmen sayısı 26.000'i aştı.
Aynı gün Birleşmiş Milletler askerleri Kore'de Seul'u ele geçirdi.
1953. Van'a gitmekte olan Ege uçağı alev alarak düştü; 4 kişi öldü,17 kişi yaralandı.
1956. İstanbul'da istimlak başladı. Başbakan Adnan Menderes "Memleket baştan aşağı yeniden inşa olmaktadır" dedi.
1957. Amerika Birleşik Devletleri'nin Arkansas eyaletinde 9 siyah çocuğun beyazların bulunduğu okula gitmesi beyazlar tarafından protesto edildi. 1,500 beyaz gösterici eylem yaptı; 7 kişi tutuklandı.
1960. Devrik cumhurbaşkanı Celal Bayar, tutuklu bulunduğu Yassıada'da intihara kalkıştı, bir subay tarafından kurtarıldı.
1962. Ortak Pazar Türkiye'ye 300 milyon dolar vermeyi kararlaştırdı.
1979. Cumhuriyet Başsavcılığı 1979'da Milliyetçi Hareket Partisi'nin Batı Almanya'daki faaliyetleri ile ilgili bilgi istedi.
1987. Eski Genelkurmay başkanı emekli Orgeneral Necdet Üruğ "Bazı arkadaşlar görevden alındıktan sonra politika yapıyor. Ben böyle bir şey yapmam, sırlarımla birlikte öleceğim" dedi.
1988. Cezaevlerinde, siyasal hükümlülerin haklarına kısıtlama getiren 1 Ağustos genelgesi uygulanmaya başladı.


Bugün Doğanlar:
1897. Nobel ödüllü Amerikan romancı William Faulkner
1906. Kuşatmadaki şehri anlatan Leningrad senfonisi II. Dünya Savaşı sırasında 1942'de ateş altında ilk kez çalınan Rus besteci Dmitriy Dmitriyeviç Şostakoviç.
1933. Diktatör Franco'nun ölümü sonrasında İspanya'nın demokrasiye geçmesini sağlayan Başbakan Adolfo Suarez.

Bugün Ölenler:
1970. "Batı Cephesinde Yeni Birşey Yok"un yaratıcısı, Alman yazar Erich Maria Remarque.
1975. Sinema sanatçısı Danyal Topatan.

[Afat45]

Tarihte Bugün / 26 Eylül

Dil Bayramı
1929. Avusturya şansölyeliğine Hıristiyan Sosyalistler ve milliyetçilerin desteklediği Johann Schober getirildi.
1930. Adana'da Ahali Cumhuriyet Fırkası kuruldu.
1932. Türk Dil Kurultayı toplandı. Yüzyıllar boyunca Türk diline giren yabancı kelimeler Türkçe'den arındırıldı. Dil Bayramı ilk kez kutlandı.
1938. Atatürk Dolmabahçe Sarayı'nda hafif bir rahatsızlık atlattı.
1940. Türk-Rumen Ticaret Antlaşması imzalandı.
1947. İngiltere, 'de Filistinlilerle Yahudilerin kendi geleceklerine kendilerinin karar vermesi gerektiğini açıkladı; Bu nedenle Filistin'i boşaltma kararı aldı.
1962. Sağ eğilimli "Irkçı Türkler Derneği" kuruldu.
1964. Kıbrıs Türk ve Yunan alayları Kıbrıs Barış Gücü emrine verildi.
1971. Yılmaz Güney Altın Koza Film Festivali'nde tüm ödülleri almıştı. Güney Altın Koza ödülünü Türk Hava Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı'na verdi.
1978. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter Türkiye'ye uygulanan ambargoyu kaldıran yasayı onayladı.
1979. Temmuz1979'da; 4 Filistinli gerilla Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basmış, üç kişi ölmüştü. de Filistinli gerillaların yargılanmasına başlandı.
1984. Çin ile İngiltere, Hong Kong'un 1997'de Çin kontrolüne geçmesi için anlaştılar.
1986.Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (TÜRK-İŞ) üyelerine Anavatan Partisi'ne (ANAP) oy vermeme çağrısı yaptı.
1990. eski Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) müsteşar yardımcısı Hiram Abas İstanbul'da Devrimci-Sol örgütü tarafından öldürüldü.
1997. Yargı sistemini eleştiren sözleri nedeniyle yargılanan Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) savcısı Mete Göktürk Göktürk, beraat etti.
1999. Jandarma Ankara Merkez Kapalı Cezaevi'de operasyon düzenledi;10 mahkum öldü. Ulucanlar operasyonuna katılan161 jandarma görevlisinin yargılanması sürüyor.
2000. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Emlak, Ziraat ve Halk bankalarının özelleştirilmesine ilişkin kanun hükmünde kararnameyi Bakanlar Kurulu'na iade etti.


Bugün Doğanlar
1898. "Rahpsody in Blue", "Popy and Bess" adlı yapıtlarıyla ünlü Amerikalı besteci George Gershwin.

Bugün Ölenler:
1939. Milletvekili Ali Saip Ursavaş.
1945. Macar besteci Bela Bartok.
1959. Budist bir rahibin vurduğu Sri Lanka başbakanı Solomon Bandaranaika.
1951. Kurtuluş Savaşı kahramanlarından Yörük Ali Efe.
1974. Milli binici Bedri Böke.