Bilgisayarınızda kullandığınız işletim sistemine hakim değilseniz iş üretme hızınızın fazla olmasını, size sunulan performanstan maksimum derecede faydalanmayı bekleyemezsiniz. Yazımızda Windows’un çeşitli bileşenlerinin kullanımları hakkında püf noktaları veriyoruz.
Başlamadan önce
Yazımızda Windows Kayıt Defteri’nde değişiklikler yapmanızı gereken püf noktaları yer almaktadır. Deneyimli olmayan kullanıcılarımızı n Kayıt Defteri’ndeki verileri değiştirirken daha dikkatli olmasını öneririz. Yanlış alanlarda yapılan değişiklikler Windows’un sağlıklı olarak çalışmasını engelleyebileceğ i gibi çalışmamasına da neden olabiliyor. Aynı şekilde komut satırı ifadeleri barındıran püf noktaları doğru olarak uygulanmalı, anlatılan adımlar doğru sıra ile uygulanmalıdır.Tüm işlemler kullanıcı sorumluluğundadır.
Silinemeyen dosya ve klasörleri silmek
NTFS dosya sisteminin zaaflarından bir tanesi içerisinde yabancı karakter barındıran dosya ve klasörleri silememesidir. Bu dosya ve klasörlere en güzel örnek olarak Symantec ürünleri tarafından oluşturulan NPROTECT klasörünü gösterebiliriz. Ana dizini altında, RECYCLER klasörünün içerisinde yer alan bu alt klasör maalesef hiçbir şekilde silinemez. Norton Protected Recycle Bin’in kullanımı ile oluşturulan NPROTECT klasöründen kurtulmak istiyorsanız yapabileceğiniz tek şey Microsoft Knowledge Base’de bahsedilen yöntemi kullanmaktır. WIN + R tuş kombinasyonunu kullanarak komut çalıştırma penceresini görüntüleyin, CMD yazıp ENTER tuşuna basın. Yukarıda örneğini verdiğimiz ‘c:\recycler\ nprotect\ ‘ klasörünün içeriğini silmek için şu komutu kullanmalısınız:
del \\?\c:\recycler\ nprotect\ *.*
Klasörü tamamen silmek içinse,
rd \\?\c:\recycler\ nprotect\
komutunu çalıştırabilirsiniz.
Bu dosya ve klasörleri kaldırdığınızda normalden daha az görünen disk alanının artık doğru olarak rapor edildiğini görebilirsiniz. Bu püf noktamız sadece yabancı karakter barındıran dosya ve klasörler için geçerlidir. Herhangi bir sebepten dolayı Windows tarafından kullanılan ve silinmesine izin verilmeyen alanları yukarıdaki komutları kullanarak silmeniz mümkün değildir.
Windows’u hızlı biçimde kurtarmak
Herhangi bir sebepten dolayı Windows XP’yi açamıyorsanız, bilgisayarınızı XP CD’sinden başlatıp Sistem Kurtarma (System Recovery) özelliğinden faydalanabilirsiniz . Fakat bunu yaptığınızda indows Kayıt Defteri temizlenerek uygulamalarını zın bir kısmı kullanılmaz hale gelecektir. Oysa ki Sistem Geri Yükleme (System Restore) özelliğini kullanabilseydiniz bilgisayarı belirli bir süre öncesine döndürerek kaldığınız yerden devam edebilirdiniz.
Windows kullanıcılarının birçoğu Sistem Geri Yükleme uygulamasını komut satırından nasıl çalıştıracağını bilmez. Oysa ki Windows’u Güvenli Kip Komut İsteminde açıp basit bir komut vererek Sistem Geri Yükleme yardımcısını çalıştırabilir ve sistemi bir süre öncesine döndürebilirsiniz. İsterseniz bu işlemi nasıl yapabileceğimizi görelim. Bilgisayarınızı başlattıktan sonra Windows logosu ekranda
görünmeden önce F5 düğmesine basın. Güvenli Kip Komut İstemi (Safe Mode With Command Prompt) seçeneğini çalıştırın. Windows oturumunu sistem yöneticisi olarak açmanız gerekecektir. Bunu yaptıktan sonra karşınıza DOS komut penceresi gelir. Boş bir satıra,
%systemroot% \system32\ restore\rstrui. exe
komutunu yazıp ENTER’a basarak Sistem Geri Yükleme yardımcısını çalıştırabilirsiniz.
Internet Explorer hep istediğim boyutta açılsın
Internet Explorer web tarayıcısının, pencere boyutunu hatırlama özelliği vardır. Uygulama son tarayıcı penceresini kapattığınızda pencere boyutunu kaydeder ve yeni bir pencere açtığınızda onu kaydedilen boyutlarda açar. Internet Explorer’ın bu özelliğini gereksiz buluyor ve uygulama penceresinin her seferinde sizin istediğiniz boyutta açılmasını istiyorsanız yapmanız gereken çok asit. Bir Internet Explorer penceresi açın, Tools > Internet Options (Araçlar > Internet Seçenekleri) menülerini kullanın. Karşınıza gelen pencerenin General bölümündeki Address satırına aşağıdaki değeri girin.
javascript:resizeTo (1024,400) ;moveTo(0,0) ;document. location. href=’http: //www.pcnet. com.tr’
OK tuşuna basın. Bundan sonra, istediğiniz boyutlardaki pencerede huzur içerisinde sörf yapabilirsiniz. Bu püf noktamızı beğendiyseniz yukarıdakine benzer javascript satırlarını Sık Kullanılanlar listesindeki adresler için de kullanabileceğ inizi belirtelim.
Sistem Yöneticisi hakları ile uygulama çalıştırmak
Bilgisayarınızda birden fazla kullanıcı hesabı bulunuyorsa bazı uygulamalar Sistem Yöneticisi (Administrator) haklarına sahip olmayan kullanıcıların uygulamayı kullanamayacağı nı söyleyip kapanır. Sistem Yöneticisi şifresini biliyor ve Windows’u tekrar başlatmaya üşeniyorsanız ilgili uygulamayı bu haklarla çalıştırabilirsiniz. Bunun için uygulamayı çalıştıran dosyayı bularak bu dosya üzerine sağ tıklayın ve Farklı Çalıştır (Run As) komutunu seçin. Karşınıza kullanıcı ismi ve şifresini girebileceğiniz bir pencere çıkacak. İlgili alanları doldurduktan sonra yönetici haklarına sahip olarak uygulamayı başlatabileceksiniz.
Küçük püf noktaları
Dosya adlandırma
Windows altında birden fazla dosyayı aynı anda adlandırmak mümkündür. Birkaç dosyayı birden seçerek F2 tuşuna basmanız ve bir isim yazmanız yeterlidir.
Küçük resimler
İmaj dosyalarının bulunduğu bir klasörde görüntülerinin küçük hallerini görmenizi sağlayan View > Thumbnails (Görünüm > Küçük Resim) komutunu çalıştırırken SHIFT tuşuna basarak dosya isimlerinin görünmesini engelleyebilirsiniz . Aynı işlemi tekrar uyguladığınızda isimler geri gelecektir.
Ses ayarı simgesini görüntülemek
Windows 95, 98 ve 98 Me işletim sistemlerinde sisteminize takılı olan ses kartının ses ayarlarını yapabilmeniz için görev çubuğunun sağ tarafında küçük bir hoparlör simgesi görürsünüz. Windows XP işletim sistemini sisteminize ilk yüklediğinizde bu simgeyi göremezsiniz, siz de bizim gibi ses ayarlarını çoğu zaman bu simgeyi kullanarak yapıyorsanız şu adımları uygulayın: Başlat (Start) menüsünden Ayarlar (Settings) > Denetim Masası (Control Panel) menülerine tıklayın. Denetim Masası içerisindeki simgelerden üzerinde Ses Efekti ve Ses Aygıtları (Sound and Audio Devices) yazanına çift tıklayın. Karşınıza gelen yeni pencerede ‘Görev çubuğuna ses ayarı simgesi yerleştir’ (Place volume icon in the taskbar) seçeneğini işaretleyip ENTER tuşuna basın.
Windows XP’de birden fazla DOS olduğunu biliyor muydunuz?
Windows XP’nin tüm sürümlerinde iki farklı DOS komut satırı bulunur. Bunlardan bir tanesi NT çekirdeği taşıyan ve XP için dönüştürülmüş klasik Command.com’ dur. Eski DOS’un tüm özelliklerini taşıyan Command.com’ u problemsiz olarak kullanabilirsiniz, fakat CMD.EXE adlı versiyonun daha fazla özellik sunduğunu belirtelim. Örneğin komut satırındayken F7 tuşuna bastığınızda daha önceden girdiğiniz komutları liste halinde görebilir ve tekrar kullanabilirsiniz. F5′e basarak son girilen komutu yineleyebilir, uygulama başlığına sağ tıklayarak penceredeki metinleri kopyalayabilirsiniz .
Dosyalarınızı not defterine göndermek veya yazıcıdan çıkarmak
Bir dosyanın çıkışını almak için üzerine çift tıklayıp uygulama yüklendikten sonra Yazdır seçeneğini kullanırsınız. Peki yazıcınızı Gönder menüsüne eklemek ister miydiniz? Denetim Masasını açarak Yazıcı ve Fakslar simgesine çift tıklayın. Kullandığınız bir veya birden fazla yazıcıyı seçerek Windows klasörü altındaki Sendto klasörüne sürükleyip bırakın. Windows 2000 ve sonrasında bu klasör ‘C:\Documents and Settings\[Kullanı cı Adı]\SendTo’ olarak değişmiştir. Windows masaüstünü efektif olarak kullananlar yazıcının bir kısayolunu masaüstünde oluşturabilir, çıktısını almak istedikleri dosyaları bu kısayolun üzerine sürükleyip bırakabilirler.
MSN Messenger’ı sisteminizden tamamen kaldırmak
Microsoft ısrarla MSN Messenger’ı evlerimize ve iş yerlerimize soktu ve ICQ kullanıcılarının bir kısmını kazanmayı başardı. Bu uygulamadan hoşlanmıyorsanı z, Outlook Express her açıldığında Messenger’ın yüklenmesini istemiyorsanı z, uygulamayı sisteminizden sonsuza dek kaldırabilirsiniz. Bunun için Başlat menüsündeki Çalıştır komutunu kullanıp karşınıza çıkan mesaj kutusuna şu basit komutu girmeniz yeterli:
RunDll32 advpack.dll, LaunchINFSection %windir%\INF\ msmsgs.inf, BLC.Remove
Bu komutu tek satır olarak girmelisiniz. Ayrıca MSN Messenger siz bu komutu çalıştırırken kapalı olmalıdır.
Sistem Geri Yükleme’yi kapatmak
Windows XP’nin Sistem Geri Yükleme (System Restore) özelliği işletim sistemini belirli bir süre önceki haline geri getirmenize yardımcı olur. Bilgisayarınıza yüklediğiniz bir yazılım veya değiştirdiğiniz bir ayar yüzünden sorun yaşıyorsanız bu özelliği kullanarak sisteminizi sağlıklı günlerine geri getirebilirsiniz.
Öte yandan Sistem Geri Yükleme özelliği ile aldığınız her yedek sabit diskinizin dolmasına sebep olacaktır. Sabit diskin ana klasöründe bulunan esrarengiz System Volume Information klasörünün görevi aldığınız yedekleri saklamaktır. Windows’u ilk kurduğunuzda başka bir işlem yapmanıza gerek kalmadan Sistem Geri Yükleme özelliği aktif hale gelir. Bilgisayarına yeni bir yazılım yüklemeyen, internete bağlanmayan kullanıcılar için bu özelliğin hiçbir faydası bulunmuyor. Sistem Geri Yükleme’yi kullanmak istemiyorsanı z aşağıdaki adımları uygulayarak kapatabilirsiniz.
Bilgisayarım simgesine sağ tıklayarak Özellikler’i seçin. (My Computer > Properties) Sistem Geri ükleme (System Restore) sekmesine atlayarak pencerenin üst kısmında bulunan kutucuğu işaretleyin. Bu işlemi yaptıktan ve bilgisayarınızı tekrar başlattıktan sonra System Volume Information klasörünün boşaltıldığını göreceksiniz. Buna karşın klasörü silemiyoruz.
Dosya arama yardımcısını kaldırın
Windows XP’nin dosya arama penceresinin kullanıcılara gerektiğinden fazla vakit kaybettirdiği çok açık. Bir arama yaptığınızda ve istediğiniz sonuçlara ulaşamadığınızda birçok soruya yanıt vermek durumunda kalıyorsunuz, bu da yetmiyormuş gibi arama penceresindeki yardımcı köpek karakteri her işinize karışıyor. Bu karakterden kurtulmak ve Windows’un klasik arama penceresine geri dönmek elinizde.
Öncelikle Çalıştır penceresine Regedit yazarak Windows kayıt defterini açın. Daha sonra, HKEY_CURRENT_ USER\Software\ Microsoft\ Windows \CurrentVersion\ Explorer\ CabinetState klasörüne giderek sağdaki pencereye tıklayın ve ‘Use Search Asst’ adlı (tırnak kullanmadan) yeni bir dize (string) değeri girin. Bunun değerini no yaptığınızda özlediğiniz arama seçeneğine kavuşacaksınız.
Internet Explorer kısayolları
[HIDE]Windows işletim sisteminin bütünleşik bir parçası olan ve kullanıcıların çoğu tarafından sevilerek kullanılan Internet Explorer web deneyimini hızlandırıcı birtakım kısayolları bulunur. Web’de gezinirken web tarayıcınızın menüleriyle daha az boğuşmak istiyorsanız aşağıdaki kısayollardan faydalanabilirsiniz .
Adres bölümüne kolayca geçmek için ALT + D veya CTRL + TAB
Bir önceki web sayfasına yönlenirsiniz ALT+ Sol ok tuşu
Önceden belirlediğiniz ana sayfaya gider ALT + HOME
Sık Kullanılanlar listenizi görüntüler CTRL + I
Mevcut sayfayı tekrar yükler. F5
Uygulamayı tam ekran olarak görüntüler F11
Bir önceki / sonraki sayfayı görüntüler SHIFT + Fare tekerleği
İlgili sayfayı yeni bir pencerede açar SHIFT + Link’e tıklama
Ziyaret edilen sayfayı Sık Kullanılanlara ekler CTRL + D
Web kameranızı yayın aracı olarak kullanmak
Microsoft’un web sitesinde, Windows 98 ve XP için geliştirilmiş küçük ve faydalı yazılımların bulunduğu Powertoys alanı bulunuyor. . com/windowsxp/ pro/downloads/ powertoys. asp adresinden erişilen bu alanda sisteminizin belli başlı özelliklerini değiştiren TweakUI, Virtual Desktop Manager (Sanal Masaüstü Yöneticisi), Taskbar Magnifier (Görev Çubuğu Büyüteci), Alt-Tab Replacement (Alt-Tab Geliştirici) gibi yazılımlar mevcut. Bu bölüme yeni eklenen Timershot Powertoy adlı yazılımı kullanarak, Windows XP’nin PC’nize bağlı web kameranızdan belirli aralıklarla fotoğraf almasını ve sabit disk, FTP, yerel ağ gibi hedeflere göndermesini sağlayabilirsiniz.
Windows gezgininde web sayfası açmak
Windows XP ve 2000′in klasör pencerelerinin oldukça pratik bir özelliği bulunmaktadır. Bu pencerelerin adres satırlarına bir web adresi yazabilirsiniz. Bunun yapıp Enter tuşuna bastığınızda pencere otomatik olarak Internet Explorer görünümü kazanır. Bu püf noktası her çeşit klasör penceresinde çalışmaktadır.
Kısayollardaki ok işaretini kaldırmak
Windows’un tüm sürümleri dosya kısayollarını belirmek için kısayol simgesinin sol alt köşesine bir ok işareti yerleştirir. Bu işaret size de fazlasıyla büyük ve kaba görünüyorsa tamamen kaldırabilir veya yerine daha nazik görünen bir işaret yerleştirebilirsiniz . Bunu yapmak için öncelikle . com/windowsxp/ pro/downloads/ powertoys. asp adresine bağlanarak sadece 140 KB büyüklüğündeki Tweak UI uygulamasını indirip bilgisayarınıza yükleyin. Tweak UI uygulaması kendisini bilgisayarınızı n Denetim Masası’na yerleştirir. Start > Settings > Control Panel > Tweak UI seçeneklerini çalıştırarak ayar uygulamasını çalıştırın. Karşınıza gelen pencerede Explorer sekmesine atlayarak Shortcut Overlay kısmında Light Arrow kutucuğunu işaretleyin. Burada None seçeneğini kullanırsanız kısayol okları iptal edilir. Kendi hazırladığınız ok grafiklerini kullanmak isterseniz Custom seçeneğini işaretleyebilirsiniz .
Öte yandan kısayol okunu kaldırmak gibi basit bir işlem için başlı başına bir uygulama yüklemek istemeyenler Windows Kayıt defterine küçük bir ziyaret yapabilir. ‘HKEY_LOCAL_MACHINE > SOFTWARE > Microsoft > Windows > CurrentVersion > Explorer > Shell Icons alt klasörüne geçerek buradaki 29 değerini 50 yapın. 50 değeri boş bir simgeye denk geldiği için kısayollarınızın ok tuşları yok olacaktır.
Bu işlemi yaptıktan sonra bilgisayarınızı tekrar başlatmanız gerekebilir.
Küçük püf noktaları
Windows gezgininde fareyi kullanarak herhangi bir dosyayı taşırken CTRL tuşuna basarak dosyanın kopyalanmasını , SHIFT tuşuna basılı tutarak taşınmasını ve ALT tuşuna basarak dosyanın kısayolunun oluşturulmasını sağlayabilirsiniz.
Klasörlere ekleyeceğiniz Folder.jpg adlı imaj dosyaları ilgili klasörün önizleme değeri olacak ve Thumbnail modunda gösterilecektir. Aynı şekilde bu imaj Media Player’da albüm resmi olarak gösterilir.
Bildiğiniz gibi Windows bir ya da daha fazla pencereyi yan yana dizmenize izin verir. Fakat herkesin bilmediği bir püf noktası vardır. Herhangi bir pencereyi seçili duruma getirdikten sonra CTRL tuşuna basılı tutarak görev çubuğunda bir pencereye sağ tıklayıp Dikey Döşe (Tile Vertically) komutu verildiğinde sadece seçili olan iki pencere yan yana dizilir.
Bilgisayarınızı n başından ayrılmadan önce Windows’u hızlı bir biçimde kilitlemek için WIN + L tuş kombinasyonunu kullanabilirsiniz.
Windows oturumunu sonlandırırken karşınıza çıkan pencerede H tuşuna basarak bilgisayarı uyku moduna getirebilirsiniz. SHIFT tuşuna basıldığında Stand-By düğmesi Hibernate’e dönüşecektir.
Windows XP’nin uyku modundan normal moda geçerken şifre sormasından sıkıldıysanız Denetim Masasındaki Power Options (Güç Seçenekleri) simgesine çift tıklayarak Advanced (Gelişmiş) sekmesindeki ‘Prompt for password after returning from standby’ seçeneğini kaldırabilirsiniz.
Dosya kopyalama veya silme pencerelerinde No (Hayır) tuşuna defalarca basmak yerine SHIFT tuşuna basılı tutarak Hayır seçeneğini seçebilirsiniz.
Bir Windows klasörünü ekranın herhangi bir köşesine sürükleyip bırakarak bir araç çubuğu oluşturabilirsiniz. Araç çubuğundaki ilgili kısayol ve dosyaların üzerine tıklanabilir ve araç çubuğunun otomatik olarak gizlenmesi sağlanabilir.
Sık kullanılanlar listenizi hafişetmek istiyor fakat bunu yapmak için Organize Favorites (Sık Kullanılanları Düzenle) modülünü kullanmak istemiyorsanı z Organize Favorites seçeneğine tıklarken SHIFT tuşuna basılı tutabilirsiniz. Bunu yaptığınızda ilgili kısayolları barındıran klasör açılacaktır.
Bir dosyayı çöp kutusuna göndermeden sisteminizden tamamen kaldırmak için SHIFT + DELETE tuşlarını kullanabilirsiniz.
Sık kullanılanlar listenizdeki internet adreslerini sıralamak için herhangi bir adresin üzerine tıklamanız ve fare düğmesini kaldırmadan ilgili adresi istediğiniz noktada bırakmanız yeterlidir.
Masaüstünüz aktif durumda olduğunda F3 tuşuna basarak dosya arama penceresini çıkarabilirsiniz. Masaüstünün aktif olmadığı durumlarda dosya arama penceresini açmak için WIN + F tuşlarına basmanız yeterlidir.
Internet Explorer’ın 6. sürümü, ekrana sığdıramadığı resimleri küçülterek resmi bir bütün olarak görmenizi sağlar. Bu özellikten hoşlanmıyorsanı z Araçlar - Internet Seçenekleri (Tools - Internet Options) menüsünden Gelişmiş (Advanced) sekmesine atlayın. Otomatik Resim Boyutlandırmayı Etkinleştir (Enable Automatic Image Sizing) seçeneğini kapatın.
Bir dosya veya Windows öğesi seçili durumda iken ALT ve ENTER tuşlarına aynı anda basarak ilgili öğenin özellikler penceresini ekrana getirebilirsiniz.
CD sürücünüze taktığınız bir CD’nin otomatik olarak başlamasını istemiyorsanı z CD’yi taktıktan sonra SHIFT tuşuna bir süre basın.
Görev Yöneticisini (Task Manager) çalıştırmak için CTRL+SHIFT+ESC tuşlarına aynı anda basabilirsiniz[/HIDE]

__________________