Spyware Nedir?
Spyware veya Türkçe ismi ile casus programlar bilgisayarınızda casusluk yapmak için yaratılmış programlardır.
Bu programlar kullandığınız masum görünen ve genelde internetten "bedava" diye reklamını görüp indirdiğiniz programlar ile bilgisayarınıza bulaşan programcıklardır. Çoğunlukla dikkat etmediğimiz EULA (Son Kullanıcı Lisans Sözleşmesi) içersinde programla birlikte kuruluçağı belirtilir ve biz "I Agree" dediğimiz an herşeyi kabul etmiş oluyoruz.

Tam anlamı ile virüs olarak adlandırılamayan bu programların temel amaçları kuruldukları bilgisayarda bilgi toplamak ve bu bilgileri bu programları yaratan kişilere göndermektir.

Bu spyware / casus programların bilgisayarınıza tehlikesi casusluk derecelerine göre değişir:
Casusluk yaptıkları konular nispeten masum olarak adlandırılabilecek olan "hangi siteye gidiyor, ne kadar orada kalıyor" gibi bilgilerden daha ciddi olan bilgisayarınızın kurulum şifreleri veya kullandığınız kredi kartı bilgilerini edinerek bunları program yazıcılarına postalamaya kadar varabilen her türlü casusluk örneklerini kapsayabilirler.

Sörf bilgilerinizi genelde google toolbar, alexa toolbar veya diğer benzeri toolbar ismiyle dağıtılan internet Explorer eklentileri biriktirirler.
Bu şekilde sizin hangi siteleri ziyaret ettiğinizi ölçerek ziyaret edilen sitelere puan veya benzeri değerlendirmeler verirler. Sonra bu verileri arama sitelerinde sonuçları sıralamak için kullanabilirler. Aynı şekilde GetRight, Gator ve benzeri internetten dosya indirmeye yarayan programlar da bu tür spyware içerirler.
Ancak bunu kendileri tabiî ki kabul etmezler, çünkü bu programları kurarken kabul ettiğiniz kullanım kurallarına göre bu veri aktarımını kabul ettiğinizi bildirdiğiniz için bunun casusluk olmadığını, gönüllü veri paylaşımı olduğunu belirtirler.

Spyware veya casus programların daha tehlikeli olan türevleri ise sizin bilgisayar ve/ya internet ayarlarınızı kendi istedikleri gibi değiştirirler ve mesela sizleri kendi istedikleri sitelere yönlendirirler, bazıları bununla da yetinmeyip internet başlangıç sayfanızı kendi istedikleri gibi değiştirirler hatta bazen bilgisayarda karşınıza nereden geldiğini bilmediğiniz ve anlayamadığınız reklam içerikli pencereler çıkarırlar. Bunlara Adware'de denir, çünkü her ne kadar bir önceki casus programlar gibi casusluk yapıyor olsalar da, bunun yanında ayrıca birde bilgisayarınızda reklama yönelik oynamalar yapmaktadırlar. Ayrıca ne yazık ki bu açılan reklamlar her zaman masum denecek türden reklamlar değildirler. Birden bilgisayarınız açıkken görmek istemeyeceğiniz fotoğraf ve yazılar karşınızda belirebilir. O anda arkadasınız, iş arkadasınız, patronunuz, eşiniz, anne veya babanız bunu görürse bulunduğunuz durumu açıklamakta zorlanabilirsiniz.

Tabi bunlardan daha da tehlikeli olanları da vardır mesela bu türün en tehlikelileri olarak nitelendirilmesi mümkün olan Dialer programlara değinmeden edemeyeceğiz. Telefon hattı üzerinden internete bağlananlar için bu dialer programlar bilgisayarınızın internet bağlantı ayarlarını değiştirerek sizi ödemeli bir telefon hattına yönlendiren programlardır. Siz bu dialer programlar bulaştığı esnada her zamanki gibi internete bağlanırken eve şişik bir telefon faturası gelince şoke olursunuz, çünkü faturanız birden belki de 10 katı ile artmıştır. Bunun nedeni bu bilgisayarınıza bulaşan dialer programlar internete bağlandığınız numarayı biraz önce belirttiğimiz gibi ücretli bir yurtdışı hattı veya 900lü bir hat ile değiştirip sizi her internete girişinizde bu ücretli hatlar aracılığı ile internete bağlamıştır.

Bu spyware-casus programlardan veya dialer programlardan kurtulmak için , , Ad-Aware SE Personal , , , programlarını kullanabilirsiniz. Bu antispyware programları bilgisayarınızı bu haşerelerden korurken ilk kurulumda bilgisayarınızda bulunan önceden yerleşmiş programları da temizlerler. Ancak bu temizleme için scan komutunu vermeniz gerekir.

Bilgisayarınıza kurduktan sonra bu antispyware programlarını yeni oluşan tehlikelere karşı da sürekli güncellemeyi unutmayın.