İnternetten havaleyi 'kablosuz' yapmayın
Başkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi Çığır İlbaş, Türkiye'nin ilk 'bilişim suçları haritasını' çıkardı.
1990-2011 döneminde mahkemeye intikal eden 61 bin 520 adet ceza ve hukuk davası kayıtlarını tek tek inceleyerek ortaya konulan çalışmaya göre, Türkiye'de ilk bilişim suçu Kayseri'de işlendi. Çalışmada, dava dosyalarının nüfusa endekslenerek yapılan analizde ise en çok bilişim suçunun İstanbul'da işlendiği ortaya kondu. İstanbul'u Muğla, ardından da Antalya izledi. Muğla ve Antalya, turist hareketleri nedeniyle bilişim suçlarında ikinci ve üçüncü sırayı paylaşırken, coğrafi bölge bazında ise ilk sırada Marmara Bölgesi bulunuyor. Ege ve Karadeniz ikinci ve üçüncü sırayı paylaşıyor.
Mahkeme kayıtlarına geçen bilişim suçlarında ilk sırada banka ve kredi kartı dolandırıcılığı, başkasının banka hesabını boşaltma, hesabından ya da kredi kartından para çekme ve harcama yapma geliyor. 2006 ve 2007 yıllarında ikinciliğe bir anda çocuk istismarı ve müstehcenlikle ilgili bilişim suçları oturuyor.
Çığır İlbaş, internet kullanıcılarını dolandırıcıların tuzağına düşmemeleri için, banka işlemi yaparken kablosuz internet kullanmaktan kaçınmalarını, kullanmaları halinde ise mutlaka şifre kablosuz bağlantıları tercih etmeleri tavsiyesinde bulunuyor. İlbaş, "Kullanıcılar, kablosuz internet bağlantılarını mutlaka şifreli olarak kullanmalı. Şifrelerini başka kullanıcılarla paylaşmamalı. Kolay tahmin edilecek şifre seçmemeli. Şifrelerini düzenli olarak değiştirmeli." diyor. Çalışmada organize yapılan bilişim suçlarının oranı da yer alıyor. Çok sanıklı davaların organize işler olduğunun altını çizen İlbaş, 2010 yılı itibarıyla ceza ve hukuk davalarında toplam sanık sayısının 26 bin dolayında olduğu bilgisini vererek, "Çok sanıklı dava dosyaları organize suçlar konusunda bilgi veriyor. Sanık sayısı ve dava dosyası sayısı farkının, dava dosyası sayısına bölünmesi ile elde edilen oran 2002 yılında 0,78'tir. 2002'de 87 davada 155 kişi sanık olarak yargılanmış. Söz konusu oran, 2006'dan itibaren yüzde 30,88 ila 36,43 aralığında değişmektedir. Çok hafif bir azalma trendi göstermektedir. Bu durum, organize suçların toplam suçlar içindeki oranının sabit ve yüzde 30 seviyelerinde olduğu biçiminde yorumlanabilir." dedi.
Başkent Üniversitesi Öğretim Görevlisi İlbaş, yıllara göre suç ve sanıklar dikkate alındığında bilişim suçları ile mücadele çalışmalarının yüksek derecede etkin olduğuna dikkat çekiyor. Günümüzdeki şartların aynı biçimde muhafaza edilmesi ve çalışmaların devamı halinde 2012'den itibaren bilişim suçlarındaki artışın yerini azalmaya bırakacağını ifade ediyor. Benzer şekilde çok sanıklı (organize) suçlarda hafif de olsa bir azalma trendi olduğu tespitini yapıyor.
BİLİŞİM SUÇLARI DAVA SAYILARI
2010 yılı toplam dava dosyası sayısı: 19 bin 783
2010 yılı aylık ortalama dosya sayısı: 1648
2011 yılı Ocak-Temmuz toplam dosya sayısı: 11 bin 665
2011 yılı aylık ortalama dosya sayısı: 1666
2011 yılı dosya artış oranı: Yüzde 1,03