555 Timer in Kullanımı

[crazyossie]

555 Timer in Kullanımı

555 Timer in Kullanımı - 555 Timer in Kullanım Şeması



555 timer (zamanlayıcı) entegresi en önemli ve en çok kullanılan entegreler den biridir.zamanlamanın oldugu bütün elektronik kartlarda(digital kartların çogunda) görebilirsiniz.kendisi ve devredeki gösterimi şöyledir.. kendisi;



devredeki gösterimi;



8 tane bacagı(pin) olan bu entegrenin tek çıkışı vardır(3 numaralı pin).bu entegreyi(chip) çalıştırabilmek için 1 ve 8 bacagına 4.5 volt ile 15 volt(Vs degeri) arasında istediginiz bir deger de güç verebilirsiniz (genelde 12 voltun üstüne çkılmaz yanabilir  ) bu entegrenin çalışma mantıgı ise şöyledir: trigger (pin 2) voltajı 2/3 Vs degerinden küçükse 8 ve 3 numaralı pin kısa devre olur ve böylece output (pin 3) Vs ye eşit olur ..eger 2/3 Vs degerine ulaşırsa bu sefer 1 ile 3 kısa devre olur böylece output(pin 3) 0 volt olur..yani görüldügü gibi çkış iki deger alabilir ya 0 volt yada Vs(uyguladıgınız volt degeri) olur.bunun anlamı (digital anlamda) 0 ve 1(off ve on) dir.0 kalma süresi ve 1 kalma süresini istediginiz gibi ayarlayabilirsiniz..örnegin bir lambanın 5 saniye yanıp 2.5 saniye sönmesini saglayabilirsiniz.(bu süreler size baglı)

To : çıkışın 0V (off veya 0) olma süresini belirtsin
T1 : çıkışın Vs (on veya 1) olma süresini belirtsin

Peki bu süreleri nasıl ayarlıyacagız?
Öncelikle 555 in devre kurulumu bu şekildedir



Görüldügü gibi 1 ve 8 ucuna Vs voltajı uyguladık 555 in çalışması için.R1 ve R2 C1 kapasitorünün dolma süresini belirler(Vs tarafından C1 dolmaya başlıyacak) dolayısıyla bu dolma süresi output un Vs olarak kalma süresidir..belli bir degerden sonra boşalacagı için(C1 2/3Vs degerine ulaşınca ) boşalırken (discharge) ise R2 üzerinden boşalacak bu degerde output un 0 V olma süresini belirler.( C1 kapasitörü boşalırken R2 üzerinden discharge pin inden 1 pin ine boşalacak C1 1/3Vs olana kadar boşalacak) RC devre karekteristiginden şunları çıkarabiliriz;

T1=0.7x(R1+R2)xC1 charge (2/3 Vs ye kadar)olma ve outputun Vs olarak kalma süresi..R1+R2 ye baglı
[img]To=0.7xR2xC1[/img] discharge olma(1/3 Vs ye kadar) ve output un 0 V olarak kalma süresi sadece R2 ye baglı
Tabi ki bunlar C1 in büyüklügünede baglıdır.



Burada Tm=T1 Ts=To
0.01uF kapasitörünü kullanmayabiliriz sadece 5 pinine gürültüyü (noise) önlemek için yerleştirilmiştir..



İşte arkadaşlar görüldügü gibi devreyi ilk çalıştırdıktan sonra (Tabi ki önce C1 kapasitörü 0V degerinden başlıyacak)ama sonra 1/3 Vs ve 2/3Vs degerinin arasında degişecek.yani discharge (pin 7)pini C1 in degeri 2/3 Vs oldugunda devreye girecek.peki ya bu bilgiyi discharge nerden alacak? Bu bilgiyi trigger dan alacak çünkü C1 in ucu (degeri )tiriger a baglı görüldügü gibi.



Output Vs oldugu zaman üstteki led yanmaz ama alttaki yanar ..output 0V oldugu zaman ise alttaki yanmaz(çünkü voltage farkı sıfır ) ama üsteki yanar.

555 timer digital anlamda 0 ve 1 leri üreten çok önemli bir entegredir.içinde sadece 2 transistörle yapılmış bir devre vardır.bu 0 ve 1 süreleri pinlere baglanacak RC devre karekteristigine baglı oldugu için devre design yaparken 555 in bu şekilde kullanımı çok önemlidir.mesala siz bu çıkışları 1saniyede bir yapar iseniz bunu digital saat(saatin saniye kısmını) yapımında kullanırsınız,1 dk da bir yaparsanız digital saatin dakika kısmını yönetirsiniz…….başka bir örnek olarak merdiven lambasının açık kalma süresini istediginiz gibi yönetebilirsiniz..ve daha bir çok alanda kullanıldıgı için(bütün digital devrelerde var) 555 en çok kullanılan entegredir..
Şimdi farklı kapasitör ve R1 ve R2 dirençleri kullanarak çıkışın nasıl degiştigini görelim.

555 astable frekans çıkışları

555 astable frekans çıkışları



Eger ucuna bir led baglar isek(gösterge amaçlı) LED dakikada 4 kez yanıp sönecek..