Tarihte bugün

[Afat45]

2 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 1923 İstanbul'un Müttefik Kuvvetlerince Boşaltılması
1924 Milletler Cemiyeti’nin 47 üyesi zorunlu tahkim yasasını onayladı.
1935 Mussolini’nin askerleri Habeşistan’a girdi.
1950 İngiliz şarkıcı Sting doğdu.
1957 Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin temeli atıldı.
1958 Fransız kolonisi Gine, bağımsız bir cumhuriyet oldu.
1963 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Refet Bele öldü.
1976 Dünya Ağır Sıklet Boks Şampiyonu Muhammed Ali Clay istanbul’a geldi.
1983 AIDS hastası ABD’li oyuncu Rock Hudson, Beverlly Hils’deki evinde öldü.
1984 12 Eylül 1980 sonrasının ilk grevi, Tuzla’da iki tersanede başladı.
1989 TV-3 ile GAP TV yayına başladı.
1992 Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Muavenet Muhribi’ne isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü.

[Afat45]

3 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Birlik Günü - Almanya
1922 Mudanya konferansı başladı.
1931 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu.
1932 Bağımsızlığını kazanan Irak, Milletler Cemiyeti’ne katıldı.
1962 Zaman Gazetesi
1966 İstanbul Kadıköy’deki son tramvay hattı kaldırıldı.
1979 Atatürk’ün yatı Savarona Heybeliada önlerinde yandı.
1990 Doğu Almanya ve Batı Almanya birleşti.
1990 İki Almanya'nın Birleşmesi
1999 ‘Sony’ firmasının kurucusu Akio Morita, 78 yaşında öldü.

[Afat45]

4 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Dünya Çocuk Günü
Dünya Hayvanları Koruma Günü
Dünya Mimarlık Günü
1883 Avrupa'nın ilk kıtalararası ekspresi olan 'Orient Express', Paris'ten ilk seferine çıktı. Belçikalı işadamı Georges Nagelmackers'in hizmete soktuğu Orient Ekspres'in ilk seferinde, Paris'ten Varna Limanı'na kadar trenle gelen yolcular, oradan buharlı bir gemiye binerek İstanbul'a hareket etti.
1895 İlk Amerikan açık golf turnuvası, Rhode adası’nda yapıldı.
1903 Moskova'da yapılan bir araştırmaya göre, kent halkının yüzde 48'inin okuma yazma bilmediği belirtildi.
1923 Anadolu Müstakil Türk Ortodoksları lideri Papa Eftim, Milli Hükümeti destekleyen beyannamesini yayınladı.
1926 Medeni Kanun, Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi.
1926 İstanbul-Sarayburnu’nda, heykeltraş Kriepel tarafından yapılan ilk ‘Gazi’ heykeli törenle açıldı.
1931 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu.
1931 Chester Gould tarafından yaratılan ‘Dick Tracy’ komedi filminin ilk gösterimi yapıldı.
1933 Gazi Mustafa Kemal, 10'uncu Yıl Nutku'nu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde okudu.
1957 Rusya, 'Sputnik I'i uzaya gönderdi. Sputnik I, Rusya'nın ilk yapay uydusuydu.
1958 İlk transatlantik jet servisi, Londra ve New York arasında seferlerine başladı.
1970 27 yaşındaki rock şarkıcısı Janis Joplin, otel odasında ölü bulundu.
1979 THY'nin Kopenhag bürosuna patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı ASALA üstlendi.
1986 Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'na kişisel başvuru hakkını kabul etti.
1992 Kanal 6 kuruldu.
1993 Rusya'nın başkenti Moskova'da ordunun parlamentoyu top ateşine tutması sonucu parlamenterler teslim oldu ve iki gün süren çarpışmalarda 300'den fazla kişi yaşamını yitirdi.
1993 Samanyolu TV kuruldu.
1993 Moskova’da ordunun parlamentoyu top ateşine tutmasının ardından, parlamenterler teslim oldu. İki günden fazla süren çarpışmalarda 300’den fazla kişinin öldü.
1994 Emlakbank eski genel müdürü Engin Civan, rüşvet aldığı iddiasıyla tutuklanarak cezaevine gönderildi.
2002 39'uncu Altın Portakal Festivali'nde En İyi Film ödülünü Nuri Bilge Ceylan'ın 'Uzak' adlı filmi aldı. Festivalde, En İyi Yönetmen ödülü Nuri Bilge Ceylan'a, En İyi Erkek Oyuncu ödülünü Fırat Tanış'a, En İyi Kadın Oyuncu ödülü ise Meral Oğuz'a verildi.

[Afat45]

5 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - İstanbul /Üsküdar
1657 Osmanlı bilgini Katip Çelebi öldü.
1896 Avusturya gazetesi ‘Wiener Presse’, Alman fizikçi Wilhelm Conrad Roentgen’in yeni bir radyasyon çeşidi (bugünkü bilinen adıyla ‘x ray’) bulduğunu açıkladı.
1908 Avusturya imparatorunun ilhak notasını imzalamasıyla Bosna-Hersek, Osmanlı toprağı olmaktan çıktı.
1908 Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti.
1911 İtalyan kuvvetleri Gelibolu'yu işgal etti.
1922 Mustafa Kemal, Ankara’nın ‘Onursal Hemşeriliğini’ kabul etti.
1925 İlk Cumhuriyet altını İstanbul Darphanesi'nde basıldı. İlk para Mustafa Kemal Paşa'ya gönderildi.
1926 İstanbul Boğazı'nda trenler için vapur seferleri başlatıldı.
1928 Sicilya’da Etna Yanardağı püskürmeye başladı.
1930 Dünyanın en büyük zeplini R.101 havada patladı: 44 kişi öldü.
1930 Türkiye’nin de katıldığı Birinci Balkan Konferansı Atina’da başladı.
1931 Başbakan İsmet İnönü ile Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın Yunanistan'ı ziyaretleri sırasında, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu.
1934 Fransız yönetmen Jean Vigo öldü.
1934 İspanya'da iç savaş başladı.
1947 Atina'da yapılan Akdeniz Atletizm Yarışmaları'nda Türkiye birinci oldu.
1953 Türkiye, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne 40 oyla üye seçildi.
1962 Beatles’ın ilk hit parçası olan ‘Love Me Do’, İngiltere listelerine girdi.
1970 Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu.
1978 Tangoları ile ünlü Hasan Fehmi Ege öldü.
1979 İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş, bir aşk skandalı sonucu hükümetten istifa etti.
1979 Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat Ankara’ya geldi; FKÖ temsilciliği açıldı.
1988 Şili'de Pinochet rejimine karşı referandum yapıldı.
1989 Dalai Lama Nobel Barış Ödülü'nü aldı.
1996 Besteci Fehmi Ege 76 yaşında öldü.
1997 34. Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En İyi Film ödülünü Ferzan Özpetek'in yönettiği 'Hamam' filmi aldı.
1998 35. Altın Portakal Ödüllerini Kazananlar Belli Oldu. En İyi Yönetmen Ödülünü "Gemide" Filminin Yönetmeni Serdar Akar, En İyi Erkek Oyuncu Ödülünü Yine Aynı Filmin Başrolünü Oynayan Erkan Can, En İyi Kadın Oyuncu Ödülünü, "Yara" Filminde Başrol Oynayan Yelda Kaymakçı Reyna, En İyi Film Ödülünü ise "Yara" Filmi Kazandı.

[Afat45]

6 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Kars
Altınkoza Kültür ve Sanat Festivali - Adana
Kurtuluş Günü - İstanbul
1889 Thomas Edison, ilk hareketli resim gösterimini gerçekleştirdi.
1889 Paris'teki ünlü revü bar 'Moulin Rouge', halka ilk kez kapılarını açtı.
1923 ABD'li astronom Hubble, Andromeda Galaksisi'ni keşfetti.
1923 Şükrü Naili Paşa komutasındaki Türk Birlikleri, İstanbul’a girdi; İstanbul düşman işgalinden kurtuldu.
1923 Damat Ferit Paşa, Fransa’nın Nice kentinde öldü.
1926 Kayseri Uçak fabrikası açıldı.
1930 1.Balkan Konferansı, Atina’da toplandı.
1951 Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Stalin, ülkesinin atom bombasına sahip olduğunu açıkladı.
1962 İstanbul’da tarihi Leblebici Hanı yandı.
1963 ABD Başkanı Kennedy’nin eşi Jacquealine Kennedy İstanbul’a geldi.
1964 Antalya Belediyesi’nce düzenlenen ilk ‘Antalya Altın Portakal Film Şenliği’ başladı.
1968 Şair, yazar ve psikolog Sabri Esat Siyavuşgil 61 yaşında öldü.
1971 6. Akdeniz Oyunları, Cevdet Sunay tarafından, İzmir’de ‘Atatürk Stadı’ adı verilen ‘Halkapınar Olimpik Stadı’nda törenle açıldı. Açılış televizyondan naklen verildi.
1981 Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, askeri bir tören sırasında öldürüldü. Suikastı Müslüman Kardeşler örgütü üstlendi.
1986 TRT'nin ikinci kanalı TRT2 çeşitli eğlence programlarıyla resmen açıldı.
1989 Amerikalı sinema oyuncusu Bette Davis, Fransa’nın Neuilly-Sur Seine şehrinde, 81 yaşında öldü.
1990 Sosyaldemokrat Halkçı Parti Parti Meclisi üyesi Doç.Dr. Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu 71 yaşında öldü.
1993 İşadamı Nejat Eczacıbaşı öldü.

[Afat45]

7 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Ceviz Festivali -Bitlis /Adilcevaz
Ankara Hükümeti Matbuat İdaresi (Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü) tarafından "Ceride-i Resmiye'nin yayımlanmaya başlaması (Ceride-i Resmiye, 24 Mayıs 1925 tarihinden itibaren "Resmi Ceride" ismini almış, 7 Şubat 1928'den sonra "Resmi Gazete" adıyla yayımlanmaya devam etmiştir).
Kurtuluş Günü - İstanbul /Şile
1571 İnebahtı Deniz Savaşı kaybedildi.
1849 Şair ve öykü yazarı Edgar Allan Poe, 40 yaşındayken Baltimore - Maryland’de hayata veda etti.
1926 İtalya’da faşist parti devlet partisi olduğunu açıkladı, her türlü muhalefet yasaklandı.
1928 İstanbul’da tramvay işçilerinin 8 gün süren grevi başladı.
1936 Osmanlı devletinin son sadrazamı Tevfik Paşa İstanbul’da öldü.
1949 Doğu Almanya Cumhuriyeti kuruldu.
1954 TKP davasından sanık 184 sanıktan 131’i 1-10 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
1960 Ordu Foto Film Merkezi tarafından hazırlanan “Düşükler Yassıada’da” filmi basına gösterildi.
1966 İlk Türk otomobiline 'Anadol' adı verildi.
1982 Ünlü ‘Cats’ müzikali, Broadway’de sahnelenmeye başlandı.
1985 Besteci, piyanist ve orkestra yöneticisi Cemal Reşit Rey, 81 yaşında öldü.
1986 56 yıllık Beşiktaş Şeref Stadı kapandı.
1987 Türkiye İşçi Partisi ve Türkiye Komünist Partisi birleşti. Yeni kurulan Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nini (TBKP) Onursal Başkanı Behice Boran oldu.
1989 26. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ‘Uçurtmayı Vurmasınlar’ filmi 5 dalda ödül kazandı.
1993 Malatya Milletvekili Yusuf Bozkurt Özal’ın başkanlığında, “Yeni Parti” adında siyasi bir parti kuruldu.
1993 Ünlü pop yıldızı Madonna, İstanbul İnönü Stadı’nda yaklaşık 50 bin kişiye konser verdi.

[Afat45]

8 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Balıkesir /Bandırma
Kurtuluş Günü - İstanbul /Çatalca
415 20 Haziran 404'te yanan Ayasofya yeniden inşa edildi.
1871 Büyük Chicago yangını çıktı.
1908 İlk sendika ve grev yasağı getirildi; ‘Tatil-i Eşgal’ yasası ile grevler ve sendikalar yasaklandı.
1912 Balkan Savaşları başladı. Mustafa Kemal, Bolayır'da kurulan kolordunun hareket şubesi müdürlüğüne getirildi.
1917 Sovyetler Birliği'nde, Lenin'in göreve getirdiği Aleksandra Kollantai, dünyanın ilk kadın bakanı oldu.
1918 Talat Paşa kabinesi görevden çekildi.
1925 Yahudi ve Ermeni ruhani başkanları, Lozan Andlaşması’nın ‘Azınlıkların Korunması’yla ilgili hükümlerinin tanıdığı haklardan vazgeçerek, Türk toplumu İçinde Türk yasalarıyla yaşamak istediklerini açıkladılar.
1933 D Grubu sanatçıları ilk sergilerini açtı.
1951 Birinci Akdeniz Oyunları sona erdi. Türkiye serbest güreşte sekiz sıklette altın madalya alarak takım halinde şampiyon oldu.
1958 Pakistan'da Eyüp Han darbeyle iktidarı ele geçirdi.
1970 Rus yazar Alexander Solzhenitsyn, Nobel edebiyat ödülü’nü kazandı.
1982 Gazeteci Nazlı Ilıcak, ‘Faşizm Yargılanıyor’ başlıklı yazısı nedeniyle 3 ay hapis cezasına çarptırılarak Sağmalcılar Cezaevi’ne konuldu.
1987 24. Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. Altın Portakal'ı Yavuz Turgul'un yönettiği 'Muhsin Bey' filmi aldı. En İyi Erkek Oyuncu Şener Şen, En İyi Kadın Oyuncu Türkan Şoray seçildi.
1992 Eski Almanya Başbakanı Willy Brandt öldü.
1998 Nobel Edebiyat Ödülü, Portekizli yazar Jose Saramago’ya verildi.

[Afat45]

9 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 1855 Isaac Singer dikiş makinesi motorunun patentini aldı.
1930 Laura İngalls, Amerika’yı baştan başa dolaşan ilk kadın pilot oldu.
1934 Yugoslavya Kralı Marsilya’da bir Hırvat millyetçisi tarafından öldürüldü.
1936 Boulder’de Los Angeles’a elektrik ulaştıran ilk jenaratör kuruldu.
1940 John Lennon doğdu.
1944 İngiltere, Çin, ABD ve Sovyetler Birliği savaş sonrası barış planı için ‘Birleşmiş Milletler’ adı altında bir örgüt kurulacağını duyurdular.
1944 Başbakan Şükrü Saracoğlu, Anıtkabir'in temelini attı.
1953 ABD'li kadın yüzücü Florance Chadwick, Çanakkale Boğazı'nın Naraburnu ile Eceabat arasını 1 saat 50 dakikada yüzdü.
1960 Yassıada’daki sanıklarla ilgili fotoğraflar basına gösterildi.
1967 Arjantinli gerilla lideri ve Küba Devrimi'nin önderlerinden Ernesto Che Guevara, Bolivya'da öldürüldü.
1969 Gazeteci-yazar Doğan Nadi Abalıoğlu öldü.
1971 Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkum edildi.
1977 Osmanlı tarihine ilişkin çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, İstanbul’da öldü.
1978 Ankara’da TİP üyesi 7 kişi, öldürüldü.
1983 Milli Güvenlik Kurulu yetkilerini düzenleyen yasa çıktı. 1961'den beri yürürlükte kurulun yapısı danışma ile sınırlı olmaktan çıkarıldı.
1988 Kültür Bakanlığı, 36 sanatçıyı devlet sanatçısı ilan etti. Yaşar Kemal, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Hüseyin Gezer, Füreya Koral, Zühtü Müritoğlu ve Lütfi Ömer Akad bu unvanı reddettiler.
1989 Yazar Yusuf Atılgan, 68 yaşında öldü.
1997 Nobel Edebiyat Ödülü, İtalyan oyun yazarı Dario Fo’ya verildi.

[Afat45]

10 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 680 Hz. Hüseyin'in şehadeti
1911 Çin’de Sun Yat-San liderliğindeki devrimciler, Manchu hanedanını yıktı.
1924 "Halk Fırkası"nın Adı, "Cumhuriyet Halk Fırkası" Olarak Değiştirildi.
1965 Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu.
1969 Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu.
1970 Fiji, yaklaşık bir yüzyıl sonunda İngiltere’den bağımsızlığını aldı.
1985 ABD’li aktör ve film yönetmeni Orson Welles öldü.
1987 Kapatılan TİP’in Genel Başkanı Behice Boran, Belçika Brüksel’de öldü.
1995 Garry Kasparov, bir ay süren satranç turnuvası sonucunda, rakibi Viswanathan Anand’ı yendi.
1995 Türk sinemasında, 115 filmde rol alan ‘babacan’ rollerin oyuncusu Kadir Savun öldü.

[Afat45]

11 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 1811 İlk buharlı feribot ‘Juliana’, New York-New Jersey arasındaki seferlerine başladı.
1922 Mudanya Mütarekesi'nin İmzalanması.
1924 TBMM yeni binasına taşındı; Cumhuriyet Bayramı’nın ilk kutlama töreni burada yapıldı.
1924 Türkiye-Çekoslavakya Dostluk Andlaşması'nın Ankara'da İmzalanması.
1929 Yavuz savaş gemisinin onarımı bitti; gemi Türk Deniz Kuvvetleri’ne teslim edildi.
1968 Apollo 7, ilk görevini , astronotlar Wally Schirra, Donn Fulton Eisele ve R. Walter Cunningham ile başarıyla gerçekleştirdi.
1971 Dr. Hikmet Kıvılcımlı, Bulgaristan’da öldü.
1972 Milli Selamet Partisi Kuruldu.
1975 ABD’de ‘NBC Saturday Night” , ilk program konuğu George Calin’le yayın hayatına başladı.
1977 Deniz bilimcisi Kaptan Cousteau, ünlü teknesi Calypso’yla İstanbul’a geldi.
1980 Uzay istasyonu Salyut 6’da 185 gün kalarak rekor kıran Sovyet kozmonotları dünyaya döndü.
1984 Astronot Kathy Sullivan, uzay aracı ‘Challenger’ ile uzayda yürüyen ilk Amerikalı kadın oldu.
1990 Octavio Paz, Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan ilk Meksikalı yazar oldu.