Linux Komutları

[sansar]

Linux Komutu - linux dersleri - linux


Çoğu kişi Linux’da veya Pardus’ta konsolun ne işe yaradığını bilmiyor. Konsol; nasıl ki Windows türü işletim sistemlerinde Dos var, Linux türü işletim sistemlerinde de konsol dediğimiz asıl sistem konumu vardır. Siz işleminizi yaparken aslında alt taraftan kod sistemleri çalışır. Yani sadece bir komut değilde ardarda veya aynı anda bir çok komut çalışır. Bende Pardus’a veya Linux’a yeni başlayan arkadaşlar için konsol komutlarından bazılarını vermek istedim. Şimdi bazı örnekleri birlikte inceleyelim.



1. İlk komutumuz “cal” calendar kelimesinin kısaltılmışı. Kullanımı; “cal[ay][yıl]” Belirtilen ay ve yıla ait takvim bilgisini çıktı olarak verir. Ay ve yıl girdileri opsiyoneldir. Şayet belirtilmez iseler, sistem saatine göre içinde bulunan aya ait takvim bilgisi gösterilir.

komutt

2. “df” Bu komut diskin kullanım durumu ile ilgili rapor verir.

3. “chfn” Change finder kelimesinin kısaltılmışıdır. Kullanımı aynı şekildedir. Bu komut /etc/passwd dosyasında tutulan kullanıcı ile ilgili bazı bilgilerin değiştirilmesini sağlar. Bu bilgiler; kullanıcı tam adı, oda numarası, iş telefonu numarası ve ev telefonu numarasından oluşur.

4. “free” Bu komutumuz ise sistemdeki kullanılan ve boş olan bellek miktarını gösterir.

5. “iwconfig” Buda bilgisayarınızın gördüğü veya bağlı olduğu wireless ağlarını ağlarını gösterir.

6. “pidof” Açılımı “Process id of” dur. Kullanımı “pidof program”. Şayet belirtilen “program” sistemde aktif olarak çalışıyor ise size bu programın işlem_id sini çıktı olarak verir.

7. “ps” Bu komut sistemimizde aktif olan işlemlerle ilgili bilgi verir.

8. “su” Açılımı “switch user”dır. Kullanımı “su[kullanıcı]. Bu komut geçici bir süre o anki aktif kullanıcıdan belirtilen “kullanıcı” ya geçişi sağlar. Kullanımına örnek olarak; normalde sisteme root olarak girmek tavsiye edilmez. Bunun yerine normal bir kullanıcı adıyla sisteme giriş yapıp, root izni gerektiren bir işlem yapmak istendiğinde “su root” komutu ile geçici root hakkına sahip olma tercih edilir. Şayet “kullanıcı” belirtilmez ise, yani sadece “su” komutu çalıştırılırsa bu “su root” ile aynı etkiye sahiptir.

9. “uname” Bu komut sistem bilgilerini listeler. Bu bilgiler makine donanım tipi, network hostadı, işletim sistemi ve işlemci tipi ile ilgili bilgileri verir.

Bunlara benzer birçok komut var. Eğer komut hakkında azcık daha bilgi isterseniz “komut –help” yazarakta yardım alabilirsiniz. Sistem dili genelde İngilizce’dir ama Pardus’ta Türkçe unutmayın eğer sizde bir Linux kullanmak istiyorsanız Pardus’u seçin.