ATATÜRK ve BEŞİKTAŞ..

[DALKILIÇ]

ATATÜRK VE BEŞİKTAŞ

Mustafa Kemal. Erkan-i Harbiye'nin 3. sinifina gelmisti. Bazen sabahlara kadar uyumuyor, Hurriyet ve Istibdacli du§unuyordu. Bu arada mektebi bitirdikten sonra kurmayi diis.undugCi Vatan ve Hurriyet Cemiyeti yava§ yavas kafasinda §ekilleniyor, mezun olacak arkadaslarini bu dogrultuda hazirliyordu. l§te tam bugunlerde bir haber aldi. Besikta$ Bereket Jimnastik Kulilbu (1903) kurulmus.tu. Subay ve
Saray'a yakin kisjlerden olusan bu kurulus, Mustafa Kemal'in ilgisini iyice pekti. Nasil olmuştu da, Yildiz Sarayi'na yuz metre mesafedeki Osman Paşa Konagi'nda gençler bir araya gelmiş; Saray hafiyelerinin gozlerinin onunde sportif faaliyetlerine girişmislerdi? Mustafa Kemal'i o gunlerde sportif çali§malardan çok, Saray'a karşi oluşturduklan fikirler ilgilendiriyordu.
Bu sirada Mustafa Kemal genç bir mülazim tanidi. Atletik yapili 1.90
boyunda geniş omuzlu bu gençten Osmanli Besiktas Terbiye-i Bedeniye Mektebi hakkmda bilgi aldi. Bu mulazim eskrim şampiyonu idi. IIk resmi musabakasinı Ikinci Abdulhar huzurunda yapmi§; Italyan rakibini yenerek One kavu§mus.tu. Mustafa Kemal bu geng mdlazimdan, Osmanli Be§iktas Terbiye-i Bedeniye Mekteb-i] ile ilgili bilgi aldi. Kuruculan zabitve Saray mensuplan idi. Gures, gülle. aletli jimnastik, boks, eskrim, barfiks halter i;ali§malari yapiyorlardi.

Mustafa Kemal, kuruculannin zabit, yaptiklan sporlann gulle, aletli jimnastik, boks, halter, barfiks : olmasindan dolayi da Besiktas Bereket . mnastik Kulubu ile ilgilenmisti. Fakat O'nu daha çok ilgilendiren, bu gençlerin istibdadı yenerek bir araya gelmeleriydi.
Mustafa Kemal'in Besiktas Bereket Jimnastik Kulubune ilgisi
Erkan-i Harbiye zabiti Yuzbasi Mustafa Kemal'in Besiktas Bereket Jimnastik Kulubu'ne ilgisi artti. istibdat'a karsi hangi cesaretle zabit ve gençlerin bu girisimde bulunduklarini ogrenmek istiyordu. Gerekli bilgiyi kulubun kurucusu ve sporcusu, çok yakin arkadasi Cami Bey'den alabilirdi. Cami Bey, Yuzbasi rutbesindeydi, Kurmay degildi. Mustafa Kemal'den uç yas buyuktu. Cami Bey, Mustafa Kemal'e kurduklan kulubun kuruculanni yaptiklan sporlan, Saray ile iliskilerini butun teferruatiyla anlatti. Mustafa Kemal bu sirada bu tur bilgilerle kuracagi "Hurriyet ve Vatan Cemiyeti"ni kafasinda sekillendiriyordu. Bndigi Besiktas Kulubu, O'na buyuk bir emsal teskil ediyordu.

'Besiktas Kadar Olamadiniz"
Mustafa Kemal şam'da Vatan ve Hurriyet'i kurduktan sonra 1907 yilinda Selanik'e gelerek ittihat ve Terakki Cemiyeti katildi. Yaptiklan toplantida, Cemiyet'i siddetle tenkit ediyor, "Besiktas Osmanh Terbiye-i Bedeniye kadar olamadiniz. Programimz ve lideriniz yok" diyordu. iste o günleri Mustafa Kemal'in çalisma arkadaslanndan Mithad §ukru
soyle anlatiyordu:
"Gençlik ne buyuk bir kuvvetmis
megerse. Damarlarımizda kan yerine
alev aktigi gunler, Selanik'te butun
arkadaslar hep bir aradayiz. Sik sik
toplantilar yapiyoruz. En buyuk
zevkimiz, Saray idaresine rahatça atip
tutmak.
Bu atip tutmalar, Padisah'a
uzaktan yumruk sallamalar, bereket versin ki evimizin dort duvarıni aşmiyor. Yanya birahanesindeki bulusma yerimize Mustafa Kemal de sik sik geliyor. Bazen kizardi; -Besiktas Jimnastik Kulubu kadar olamadiniz- derdi."

ilk Futbol Takimimiz'dan 8 Futbolcumuzu Birden §ehit Verdik

Yil 1914... 600 kusur yilik koca imparatorluk, en sikintilı gunlerini yasiyor. Genel harp felaketi, ülke topraklarınin uzerine bir kabus gibi çokmus. Buna paralel olarak, Besiktas Jimnastik Kulubu'nun memleket savunmasinda hissesine dusen fedakarlik payi, hiç de kuçumsenmeyecek boyutlarda. Futbol kaptani Sair Kazim ile Asim'in ve Ridvan'm pargalanmis vucutlan, Çanakkale mevzilerinde bulunmustu. Dr. Ali, Dr. Mehmet, Ali Can ve Dr. Sabri ise Kafkas Cephesi'nde tifus ve ruam felaketi ile telef olup yasamlanni yitirdiler. Kisa bir zaman sonra "Baltalimanli" Muallim Sadi ile Behzat'i ileri hatlarda savasirlarken kaybeden Besiktas Kulubu, sadece futbol takimindan 8 sehit vermisti.

Kaptan Kazim'in Cesedinden Besiktas Marsi Çikti
Takim kaptani Kazim futbola oldugu kadar, edebiyata da aşırı duskunlugu vardi. Sporun disindaki zamanlanni, siir yazarak degerlendirirdi. Bu yuzder lakabi "Sair" idi. Bir gulle ile canindan olmadan once, bulundugu cephenin tehlike dolu havasi içjnde bile siirler yazmisti. Siyah-Beyazh Kaptan'in "Çanakkale Harbi" sirasinda sehit dusmeden evvel yazdigi şiirin, "Biz onbir arkadaşiz, lakin arkamiz var" misrasi, zamanla bir "Beşiktaş Marşi" olarak Halkın yillarca coşkuyla soyledigi simge oldu. Be§ikta§'in ilk kaptanlanndan şair Kazim, Çanakkale'de yanibaşına duşen bir gullenin sirtinda açtigi olumcul darbe ile şehit duşmuştu. Birligindeki yakin silah arkadaşlan, yerde cansiz yatan bedeninden firladigi anla§ilan bir kagit parçasini, hatira olarak saklami§lardi.

Kurucumuz Fuat Bey Aktif Rol Oynadi
1903 yilinda henuz genç bir mulazim iken Beşiktaşın kurucusu olan Fuat Bey işgal sirasinda Binbasi rutbesinde idi. Uç tabur kuvvetinde Trakya'da bir Ordu kurdu. Fuat Bey'in bu ordusu, Yunanlıların Selanik'ten istanbul'a gelerek, Anadolu'daki Mustafa Kemal ordularina karsi bir cephe açmasını onluyordu. Trakya'nin isgali sirasinda Saray kazasinda bulunan bir kisim isbirlikgi Yunanlilar'a yardimda bulunuyordu. Buna karsi Saray Kaymakami Sadullah Bey isbirlikgilere karsi koyuyor, Yunanlilar'm faaliyetlerini onluyordu. Ne var ki Milli Mucadele sonrasi Saray is birlikgileri ile birlikte onlara kar§ç koyan kaymakamlan Sadullah Bey de istiklal Mahkemesi'nde yargilandi. 15 gun suren mahkeme sonunda Ankara Hukumeti durumu ogrenince, Kaymakam Sadullah Bey'i "Kahraman" ilan etti. Trakya'da Yunanlilar'a karsi cephe agan Besiktas kurucusu Binbasi Fuat Bey, istanbul'a geldi. istanbul'da kuvvetli bir istihbarat orgutu kuran Yunanlılar bunu ogrendiler ve Fuat Bey'i yakalamak için faaliyete geçtiler.
Bu sirada hem Anadolu hem de ingilizler için çift tarafli çalısan, Bulgar pasaportu tasiyan Pandikyan isimli ajanin adamlan Fuat Bey'in yerini ogrendiler ve Yunanlılar'a bildirdiler. Fuat Bey'in saklandigi ev sarıldi, arandi. Butun aramalara ragmen Fuat Bey bulunamadi. Ajanlar burada oldugunu iddia ederken Pandikyan, "Beni Yunanlilar'a mahçup ettiniz" diye bagırıyordu. Gerçekte Yunanlilar'in eve basacagim Milli Teskilatimiz'a bildiren, Pandikyan'in ta kendisi idi. Pandikyan'm habervermesi uzerine teskilat, Fuat Bey'i kagirmisti.

Besiktaslılar Mustafa Kemal'e Silah Kaçirdi
Besiktas kurucu, yonetici ve sporculardan istanbul'da kalanlar Mustafa Kemal'in ordulanna silah kagirmak igin faaliyet gosteriyorlardi. Bunlann basmda Besiktas kurucusu Trablusgarp Mebusu Mahmut Naci
geliyordu. Gene kuruculardan Mehmet Samil, Huseyin Bereket, Mehmet Fetgeri Beyler de degisik yollardan Anadolu'ya silah sevkiyatina devam ediyorlardi. Besiktaslıların silah kaçirdigi bilinmeyen biryol da Silahtaraga'dan Karadeniz kiyisindaki Karaburun'a dekovil hatti idi. Karaburun'dan yuklenen linyit komuru, istanbul'a bu yoldan getiriliyordu. Mustafa Kemal Pasa'ya buradan silah kaçiran ekibin başında Besiktas kurucularından Mebus Mahmut Naci Bey bulunuyordu. Kagithane'nin Agasi Huseyin Bey Mebus Mahmut Naci Bey'in emirleriyle koyunde oturan gençleri yanına alarak, ingilizler'in muhiirledigi Osmanlı silah depolarını bosaltiyordu. Silah depolan Silahtaraga'dan Kagithane'ye kadar dere boyunca devam ediyordu. Çalinan bu silahlar geceleri Kagithane'den kalkan dekovil hattinin trenine yukleniyordu. Treni Karaburun'a ulastiracak olan Seftren çavus ibrahim Efendi idi. çavusun emrinde tamamen silahlanmis kirk nefer bulunuyordu. Tren Ayazaga'daki ingiliz Garnizonu'nun içinden geçecekti. ibrahim Çavus'un mebus Namik Naci Bey'den aldigi emir soyleydi: "ingilizler tarafından durdurulursaniz, askerleriniz trenden inerek musademeye baslayacak, sen ise yoluna devam ederek silahları Karaburun'a ulastiracaksın." ibrahim Çavus'un bu gorevi bir yıl boyunca devam etti. Silahlar, Karaburun'dan takalara yuklenerek, inebolu'ya gidiyordu.

19 Mayis ve Beşiktaş
19 Mayis 1919, Ulu Onderimiz Ataturk'un Samsun'da Milli Mucadele'yi başlatarak, Turk Milleti'ne istiklali igin yeşil işik yaktigi en onemli gundur. i§te her yil yurdumuzun geşitli kentlerinde buyuk bir arzu ve heyecania kutladigimiz 19 Mayis Genglik ve Spor Bayrami, bu nedenle milletimiz igin apayrı bir onem taşimaktadir. Bugunun, Beşiktaş için de çok buyuk anlami vardir.
çunku 19 Mayis'i Turkiye'ye armagan eden, en buyuk Beşiktaşlı Ataturk'tur. 19 Mayis'i Gençlik ve Spor Bayrami'na dönuşturmek ise bir Beşiktaş zaferidir. Nasil mi?
19 Mayis Genglik ve Spor Bayrami, ilk defa olarak 24 Mayis 1935'te "Ataturk Gunu" adi altinda yapilmiştir.
Ebedi şef Ataturk'e gençligin besledigi sevgi ve saygiyi dile getirebilmek amaciyla bir "Ataturk Spor Gunu" organize etmeye karar veren Beşiktaş Jimnastik Kulubu, 1935 Mayis ayi içinde Galatasaray ve Fenerbahçe kulupleri ile birtoplanti duzenleyerek, bu fikri ortaya atmiş ve Ulu Onderimiz Ataturk spor şölenine her iki kardeş kulubun tarn kadrolanyla katilmasi igin karar alinmiştir.
24 Mayis 1935 gunu bu bayram munasebetiyle, Fenerbahge Stadi'nda yapilacak hareketleri seyretmek uzere
20 binden fazla seyirci toplanmiştir. 0 gun musabakalardan once yapilan resmi geçitte, başta 100'u aşkin sporcu kadrosuyla Beşiktaş, onu takiben Fenerbahge ve Galatasaraylı sporcular, bir ornek kiyafetleriyle ba§şan dimdik, gozleri ilerde, gogusleri kabararak sert adimlarla yururlerken, çilginca alkişlanmişlardir. Bu fevkalede olaydan kisa bir zamandan sonra, Turk SporTeşkilati ileri gelenleri, 1924'ten beri her yil yapilmakta olan Spor Kongresi işin, Ankara'da bir araya gelmi§lerdi.
Beşiktaş'in kuruculanndan Ahmet Fetgeri Bey, ilk gun kursuye çikmiş ve şu teklifi yapmişti kongreye: "'Muhterem Kongre uyeleri, Beşiktaş Jimnastik Kulubu, uzun zamandan beri tasarlanmakta oldugu bir spor projesini, kardeş kulupler olan Fenerbahçe ve Galatasaray ile nihayet tatbik mevkiine koymu§ ve 24 Mayis 1935 gunu Kadikoy sahasinda bir "Ataturk Spor Gunu" duzenlemi§tir.
Turk spor basini ve spor kamuoyunda çok geni§ yankilar uyandiran bu genglik hareketi, gerçekte Turk Gençligi'nin Ulu Onder Ataturk'e olan sevgi ve saygisini gosterebilmesi igin bir vesile olmu§tur. Amacimiz şudur: istanbul'da gergekleştirdigimiz bu "Ataturk Gunu"nun turn Turk Gengligi'ne mal edilebilmesi igin 19 Mayis Genglik ve Spor Bayrami adi altinda ve her yil yapilmasini teklif ediyorum. Kabul edilmesi halinde bu karar, Beşiktaş Kulubu'nden çok, kongrenin onuru olacaktir. Saygilanmla." Ahmet Fetgeri Bey, alki§lar arasinda kursuden indikten sonra, tasari oylamayla kabul edilmi§ ve Ataturk'e arz edilmi§tir. Ebedi şef, bu guzel tasariyi tereddut etmeden kabul etmi§
ve kanunlaşmasi igin ilgililere gerekli son emirleri de vermi§tir. işte 1935 yilinin Mayis ayi iginde Be§ikta§ Jimnastik Kulubu tarafindan ortaya atilip, gergekleştirilen bu genglik hareketi kanunlaştiktan sonra, "19 Mayis Gençlik ve Spor Bayrami" olarak buyuk bir co§kuyla, buyuk bir onurla nesillerden nesillere kutlanmaya devam ediyor.
19 Mayis; Turkiye'nin, gençligin, sporun ve en çok da BEŞiKTAŞ'in Bayrami'dir.
Kaynaklar:
Ataturk Be$ikta$li
Dr. Necati Karakaya
Turk Sporu'nda Bir Asir Besiktas
Vala SOMALI

[makinist]

Paylaşım için teşekkürler Dostum.

[DALKILIÇ]

be teşekkür ederim...

[dream09]

paylaşım için teşekkürler