Somalide kontrol barış gücünde

[kaptan-8]

Açlık ve kıtlığın hüküm sürdüğü Somali'nin başkenti Mogadişu'da güvenlik ve kontrolü, radikal dinci Eşşebab örgütünün kentten çekilmesiyle Afrika Birliği barış gücü sağlıyor.


Başkent sokaklarında yıkık ya da dökük olmayan bir tek yapı bulunmuyor. Somali Cumhurbaşkanı Şeyh Şerif Ahmed'in sarayının bulunduğu alan bile oldukça yıpranmış bir halde. Somali parlamento binası ise iç savaş sonrası delik deşik durumda olmasına karşın hala kullanılıyor.

Tren yolu ulaşımının olmadığı Somali'de ulaşım oldukça eski ve bakımsız minibüs ve kamyonlarla sağlanıyor. Belediye hizmetlerinin küçük temizlik faaliyetleri dışında yapılamadığı Mogadişu'da bir yerden bir yere giderken bol tümsekli, tozlu ve eskimiş yollardan geçmek gerekiyor.

Açlık ve kıtlığın hüküm sürdüğü Mogadişu sokaklarında yiyecek satan bakkal tarzı dükkanlar pek azken, otomobil yedek parçalarının satıldığı, adına ''Spare Parts'' denilen dükkanlara birçok yerde rastlamak mümkün. Bilgisayar ve elektronik gereçlerin satılığı ''Electronic Shop''lar ise başkent sokaklarında dikkati çekiyor.

Tropikal iklime sahip Somali'de tarım sektörünün bel kemiğini güneydeki muz alanları oluşturuyor. Başkent Mogadişu sokaklarında muz, greyfurt ve karpuz satılan seyyar tezgahlara rastlamak da mümkün.

-KAYNAK ÇOK GÜVENLİK YOK-

Somali'de uranyumun da dahil olduğu hiç yararlanılmamış petrol ve doğalgaz yatakları her tarafta mevcutken, daha önce yapılan petrol ihracatı çabaları istikrarsızlık ve güvenlik sorunları nedeniyle yarım kaldı.

Merkezi hükümetin olmaması, vurgunculuk ve kalpazanlığın yaygınlaşması nedeniyle para biriminin değeri oldukça düşük.

Mevcut topraklarının yüzde 84'ü ekilebilir olmayan Somali'de sadece güneyde bulunan nehir ağızlarında tarım yapılabiliyor.

Ciddi deve, sığır, koyun, keçi stokuna sahip Somali'de düzensiz ve kıt yağmurlar hayvancılığı da etkiliyor.

Arap Yarımadasına hayvan ihracatı yapan ülkede hayvan sağlığı nedeniyle dönem dönem hayvancılık yasaklamış.

Afrika'nın en uzun kıyı şeridinine sahip, balıkçılık için de oldukça zengin bir ülke olan Somali'de, köpek balığı, ton balığı ve tatlı su balıklarının avlanması da yasak. Özellikle balıkçılıktaki yasaklamalarının nedeni olarak Eşşebab örgütünün katı dini yorumu gösteriliyor. Bugünlerde Eşşebab'ın zayıflamasıyla ton balığı gibi balık ürünlerinin satışı başlarken, çok sayıda kişi yine dini nedenlerle yasaklanan denize girme konusunda tereddütlü.

Diğer yandan, Somalilerin yemek pişirmek için ülkenin yüzde 60'ının kaplı olduğu Savannah ormanlardan odun kesmesi, çölleşmenin ve kuraklığın en büyük nedeni olarak gösteriliyor.

Somali'de 1993 yılından 1995 yılına kadar görev yapan Birleşmiş Milletler Somali Operasyonu (UNİSOM) tarafından Savannah ormanlarının kesilmesinin önlenmesi için bölgede dikilmesi teşvik edilen ''Eli Gadap'' isimli ağaçlar bugünlerde mülteci kampı çadırı yapımında ve yemek pişirmede kullanılıyor.

Tüp gazın kullanılmadığı, yemeklerin sadece odun ateşiyle pişirildiği Somali'de insanlar Savannah ormanlarını kesmeye devam ederse, yarısı çöl olan ülke tamamen çöl olabilir.




AA