Konya jeoloji

[sansar]

Konya jeoloji

Konya il sınırları içerisinde kalan, Türkiye�nin Ana Tektonik Üniteleri�nden Orta Anadolu Birliği�nin güney kesimi ile Toros birliğinin orta kesiminde kalmaktadır. Toros Birliği farklı çökelme ortamlarını yansıtan ve geç Krestase Paleosen ( II. zaman sonu- IV. zaman başlangıcı) döneminde gelişen sıkışma kuvvetleri ile üst üste bindirilmiş kütlelerden meydana gelmektedir. Konya il sınırları içerisine giren alanda bunlardan Bozkır Geyikdağı ve Aladağ kütleleri gözlenmektedir. Gerek Toros Kuşağında, gerekse Orta Anadolu Birliği�nde yörede yüzeyleyen en yaşlı kayaçlar olrak Paleozoik (I. Zaman) yaşlı kayaç birimleri Bozkır, Hadim, Seydişehir, Akören, Ahırlı, Beyşehir, Doğanhisar, Kadınhanı yörelerinde ortaya çıkmaktadır. Genellikle Paleozoik yaşlı birimlerin bir devamı niteliğinde olan Mesozoik (II. Zaman) yaşlı kayaçlar ise yaygın olarak Ereğli, Bozkır, Beyşehir, Seydişehir, Ahırlı, Akören, Altıneki, Kadınhanı, Akşehir; Ilgın, Doğanhisar bölgelerinde yüzeylemektedir. Mesozoik zamanda sonunda kapanan okyanusun sıkışması ile ortaya çıkan dağ oluşumu evresinde Toroslar�da kütleler meydana gelirken okyanus kabuğu parçaları olan ofiyolidler bu kütlelerin arasında özellikle Konya Meram, Ereğli güneyi, Bozkır güneyi, Karapınar ve Cihanbeyli civarında gözlenir konuma gelmiştir.



Tersiyer�de (III. zaman) denizin ve gölsel sedimanların yanısıra yaygın volkanik faaliyetler ile daha yaşlı birimlerin üzeri örtülmüştür. Denizel sedimanlar Ereğli ve Çumra civarında gözlenir. Konya ve çevresi Geç Miyosen (10 milyon yıl) Pliyosen döneminde blok faylanmalarla çökmeye başlamış daha sonra bu ortamda bugün de kalıntılarını gördüğümüz (Akgöl ve Hotamış Gölü) büyük bir göl oluşmuştur. Bu göl, karasal ve gölsel sedimanlar ile doldurularak bugünkü ovalardan Ereğli, Karapınar, Cihanbeyli, Kulu, Sarayönü, Kadınhanı, Konya merkez ve çevre ilçeler ile Çumra Ovaları oluşmuştur. Bu dönemde meydana gelen volkanik faaliyetler ile Karapınar, Çumra, Akören, Selçuklu kesiminde Takkeli Dağ, Acıgöl, Meke Gölü gibi volkanik yapılar ve tüfler ortaya çıkmıştır.

Konya ili sınırları içerisinde Türkiye�nin rn büyük aluminium (boksit) ve magnezit yataklarının yanısıra, kömür, kil, çimento hammaddeleri, kurşun-çinko, barit madenleri ile önemli oranda yeraltı suyu rezervleri bulunmaktadır. Alüminyum yatakları Seydişehir ilçesi güneyinde üst Kretas zaman aralığında karasal ayrışımlarla meydane gelmiştir. Magnezit yatakları ise, Meram ilçesi sınırları içinde olup tek başına hem Konya�nın hemde dünyanın en büyük rezervli magnezit yatağıdır. Yunak civarında magnezit ve az miktarda lületaşı yatakları bulunmaktadır. Ilgın, Beyşehir ve Seydişehir ilçelerinde Pliyosen yaşlı toplam 750 milyon ton rezervli linyit köürü yatakları bulunmaktadır. Beyşehir, Selçuklu ve Ilgın civarında önemli mktarda kil yatağı vardır. Ayrıca Bozkır�da barit, Hadim ve Bozkır�da kurşun çinko yatakları bulunmaktadır. Ayrıca Konya�nın bir çok yerinde çimento hammaddelerinden kil, kalsit, jips, tras, kireç taşı ve dolomit gibi hammaddeler bulunmaktadır. Konya ve çevresindeki Çumra, Ereğli, Cihanbeyli, Akşehir, Yunak Ovaları�nda yaklaşık 20-100 m arasında yeraltı suyu bulunmakta ve bazı yerlerde bu su artezyen yapmaktadır.