![]() |
31 Ağustos tarihindeki önemli olaylar : 869 İslam bilgini Buhari öldü.
1867 Fransız şair Charles Baudlaire öldü. 1876 V. Murat tahttan indirildi; yerine kardeşi II. Abdülhamit padişah oldu. 1890 Brüksel Genel Senedi ile köle ticareti yasaklandı. 1928 Bertolt Brecht'in ''Üç Kuruşluk Opera'' adlı oyununun ilk gösterimi Berlin'de yapıldı. 1930 Vilayet ve şehremanetinin birleştirilmesine karar verildi. Valiler, aynı zamanda belediye başkanı oldu. 1936 BBC ilk TV haberini verdi. Amerikan seferini tamamlayan ‘Queen Mary’ gemisini, Southampton Limanı’na girerken görüntülendi ve dört saat sonra bu görüntüler Alexandra Palace’dan yayına girdi. 1970 İzmir'de Akdeniz Olimpiyatları'nın yapılacağı ''Halkapınar'' spor tesisleri inşaat sırasında yandı. 1971 Heykeltıraş Ali Hadi Bara, 65 yaşında öldü. 1988 Sarp Sınır Kapısı açıldı. Kuzey Irak'tan kaçan Iraklılar, Türk sınırlarından geçmeye başladılar. 1997 Galler Prensi ve İngiliz Veliahdı Prens Charles'ın eski eşi Prenses Diana, Paris'te geçirdiği trafik kazasında yaşamını yitirdi. Kazada, Diana'nın sevgilisi Dodi El Fayed ve şoförü de öldü. 2003 Siyaset dünyasının ünlü organizatörü Erkal Zenger öldü. |
1 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1481 Galatasaray Lisesi, devlet adamı yetiştirilmesi amacıyla Sultan II. Bayezid tarafından kuruldu. Okulda 1868'de Fransızca eğitime geçildi.
1715 5 yaşında tahta geçen, 72 yıl Fransa'yı yöneten, Fransızların ''Güneş Kral''ı XIV. Louis öldü. 1874 Talat Paşa doğdu. 1895 Kadınlara Mahsus Gazete yayımlanmaya başladı. 1920 Fransızlar, başkenti Beyrut olan Lübnan devletini kurdu. 1922 Mustafa Kemal Paşa, Başkomutanlık Meydan Savaşı'nın kazanılması üzerine emrini verdi: ''Ordular! İlk Hedefiniz Akdeniz'dir. İleri!'' 1923 Tokyo ve Yokohama’daki depremde 150 bin kişi öldü. 1924 Ankara Devlet Konservatuarı'nın temelini oluşturan ''Musiki Muallim Mektebi'' Ankara'da açıldı. 1925 Mustafa Kemal Paşa'yı Kastamonu dönüşünde Ankara'da karşılayanların ellerinde şapkaları vardı. 1925 I. Tıp Kongresi Ankara’da toplandı. 1929 Arapça ve Farsça dersleri okullardan kaldırıldı. 1933 Denizyolları İşletmeleri, devlet tekeline alındı. 1939 Almanya'nın Polonya'ya saldırması üzerine, II. Dünya Savaşı başladı. Milyonlarca kişinin öldüğü savaşın başlamasının 50. yılında, ''Dünya Barış Günü'' ilan edildi. 1947 Amerikan Yardım Antlaşması imzalandı. 1949 İstanbul Radyosu deneme yayınına başladı. 1951 Libya bağımsızlığını ilan etti. 1951 Ruh ve Sinir Hastalıkları Uzmanı Ordinaryüs Profesör Doktor Mazhar Osman Usman, 67 yaşında İstanbul'da öldü. 1957 Pop şarkıcısı Gloria Estefan doğdu. 1967 Türkiye'deki Kıbrıslı mücahitler ve öğrenciler, hükümeti protesto etti. İçişleri Bakanı Faruk Sükan, protestocuların sınır dışı edilebileceğini açıkladı. 1969 Muammer Kaddafi, Libya'da askeri bir darbeyle Kral İdris'i devirdi. 1969 Kaddafi'nin Libya'da Askeri Bir Darbeyle Kral İdris'i Devirmesi. 1974 Magosa'ya bağlı Muratağa ve Sandallar köylerinden 88 Türk'ün, öldürülüp yakılarak çukura gömüldükleri anlaşıldı. 1976 Yüzücü Erdal Acet, Manş Denizi'ni 9 saat 2 dakikada geçerek Dünya rekoru kırdı. 1980 Türkiye'nin çeşitli yerlerinde, aralarında CHP Zile ilçe başkanının da bulunduğu 19 kişi öldürüldü. 1982 Türkiye'de ilk ve orta öğretimde din dersi zorunlu kılındı. 1983 Kore Hava Yollarına bağlı yolcu uçağı düştü; 269 kişi öldü. 1985 Kuşadası Davutlar yöresinde çıkan orman yangınında, bir orman bekçisi ile 14 er şehit oldu. 1993 Savaş Karşıtları Derneği kuruldu. 1998 Türk Sineması'na 46 yıldır hizmet veren yönetmen Osman F. Seden, vefat etti. 2003 Denizli Valisi Recep Yazıcıoğlu, Ankara'ya 30 kilometre uzaklıkta trafik kazası geçirdi. Yazıcıoğlu, 8 Eylül'de vefat etti. 2004 Eski ulaştırma bakanlarından Mehmet Köstepen vefat etti. |
2 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1633 İstanbul Cibali'de çıkan büyük yangında, 20 binden fazla bina kül oldu. Katip Çelebi'ye göre, kentin beşte biri yandı.
1651 Kösem Sultan boğularak öldürüldü 1798 Osmanlı Hükümeti, tarihinde ilk kez Fransa’ ya savaş ilan etti. 1898 Makineli tüfek, bir savaşta ilk kez kullanıldı. 1900 Almanya ile ABD arasında telgraf kullanımı başladı. 1922 Yunan Orduları Başkomutanı General Trikopis, Türkler tarafından esir alındı. 1925 Tekke ve Zaviyeler kapatıldı. 1929 Türkiye’de düzenlenen ilk Güzellik Yarışması’nda Feriha Tevfik, güzellik kraliçesi seçildi. 1930 Mustafa Kemal Paşa, Sadri Maksudi (Arsal) Beyin ''Türk Dili İçin'' adlı kitabına şunları yazdı: ''...Ülkesini, yüksek istiklalini korumasını bilen Türk Milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.'' 1938 Hatay Devleti'nin kuruluşu ilan edildi. Hatay Millet Meclisi ilk toplantısını yaptı ve Cumhurbaşkanlığı'na Tayfur Sökmen'i seçti. 1945 Vietnam bağımsızlığını ilan etti. 1945 Tokyo Körfezi'nde Demirli Missouri Zırhlısında Başbakan Suziki'nin, Japonya'nın Yönetimini Mac Artur'a Devrini Öngören Anlaşmayı İmzalaması. Başkan Turuman'ın Zaferi İlan Edişi ve İkinci Dünya Savaşının Sonu. 1954 Ho Chi Minh, yeni kurulan Kuzey Vietnam Cumhuriyeti'nin başkanlığına seçildi. 1968 Gazeteciliği meslek edinmiş ilk kadın yazarlardan Sabiha Sertel, 73 yaşında Bakü'de vefat etti. 1968 İran'da deprem: 11.000 kişi öldü. 1969 Kuzey Vietnam cumhurbaşkanı Ho Chi Minh öldü. 1973 Ünlü İngiliz romancı ve dilbilimci J.R.R. Tolkien 81 yaşında ülserden öldü. 1974 Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Bilim Ödülleri verildi. Cahit Arf ve Orhan İçen, Matematik; Erdal İnönü, Fizik; Kazım Türker, Tıp dalında ödül aldı. 1983 Sinema oyuncusu Feri Cansel öldü. 1985 Kaş limanı açıklarında 3400 yıl önce batan, fildişi eşya ve bakır, kalay parçalarıyla yüklü bir gemi enkazı bulundu. 1994 Halterci Naim Süleymanoğlu'na, Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nce ''Yüzyılın En Güçlü Sporcusu Ödülü'' verildi. 1995 Eski bakan ve gazeteci Hıfzı Oğuz Bekata öldü. 1997 Tiyatro sanatçısı Alev Sezer vefat etti. 2001 Dünyada ilk kalp naklini yapan Güney Afrikalı kalp cerrahı Christian Barnard öldü. |
3 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1189 Aslan Yürekli Richard İngiltere Kralı oldu.
1658 Oliver Cromwell öldü. 1683 Viyana Kuşatması, başarısızlıkla sonuçlandı. 1783 Paris Barış Antlaşmasıyla Amerikan Bağımsızlık Savaşı sona erdi. İngiltere, ABD'nin bağımsızlığını tanıdı. 1869 İstanbul'da ''Atlı Tramvay'', Konstantin Karopana tarafından çalıştırıldı. 1883 Rus yazar İvan Turgenyev, Paris yakınlarında öldü. 1895 İlk profesyonel futbol maçı yapıldı. Latrobe, Jeanette'i 12-0 yendi. 1908 Türkiye'deki ilk haftalık mizah dergisi ''Kalem'' yayımlanmaya başlandı. 1912 Deniz kuvvetlerine yiyecek sağlamak için, dünyanın ilk konserve fabrikası İngiltere'de açıldı. 1920 Simav, Yunanlılar tarafından işgal edildi. 1933 Kayseri-Ulukışla hattının tamamlanmasıyla, Karadeniz ile Akdeniz'i birbirine bağlayan demiryolu tamamlandı. 1939 Almanya'nın Polonya'yı işgalinden iki gün sonra, İngiltere ve Fransa, Almanya'ya savaş ilan etti. 1939 Ankara Radyo Gazetesi'nin ilk sayısı çıktı. 1939 İngiltere ve Fransa, Almanya’ya savaş açtı. 1943 Müttefiklerin istilası üzerine İtalya, koşulsuz teslim oldu. 1952 Ağrı Dağı zirvesine Türk Bayrağı dikildi. 1976 İçinde insan olmayan Amerikan uzaygemisi ‘Viking 2’ Mars’ a indi ve ilk kez gezegenin yüzeyinin yakından renkli fotoğrafları çekildi. 1983 Nail Çakırhan, Ağa Han Mimarlık Ödülü'nü aldı. 1988 Türkiye'ye sığınan Kürtlerin sayısı 100 bini aştı. 1988 Eski başbakanlardan Ferit Melen vefat etti. 1994 Rusya ve Çin aralarındaki savaşa son verdiklerini ilan ettiler. 1994 Kahire Konferansı toplandı. 1999 İstanbul Radyosu'nun ilk spikerlerinden Tarık Gürcan, İstanbul'da 71 yaşında öldü. |
4 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1063 Büyük Selçuklu Devleti'nin kurucusu Tuğrul Bey öldü.
1682 İngiliz astronom Edmund Halley, daha sonra kendi adı verilen kuyruklu yıldızı gördü. 1781 Los Angeles İspanyollar tarafından bölgeye yerleştirilen insanlarca kuruldu. 1886 Apaçi yerlilerinin şefi Geronimo, ABD birliklerine teslim oldu. Son büyük Amerikalı-Yerli savaşı sona erdi. 1888 George Eastman fotoğraf filmi için patent aldı ve markasını da Kodak olarak belirledi. 1919 Sivas Kongresi, Mustafa Kemal Paşa'nın konuşmasıyla açıldı. Kongre Başkanlığı’na Mustafa Kemal seçildi. 1932 Dünya Barış Konferansı, Viyana'da toplandı. 1935 İstanbul telefon şirketi, hükümet adına işletilmeye başlandı. 1936 İngiltere Kralı VIII. Edward, İstanbul'da Atatürk'ü ziyaret etti. 1956 Atom Enerjisi Komisyonu Kuruldu. 1970 Prof. Dr. Erdal İnönü, Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) rektörü oldu. 1970 Şili'de, sosyalist lider Salvador Allende başkan seçildi. 1972 Yüzücü Mark Spitz, Münih Olimpiyatlarında 7 ayrı rekor kırdı. 1975 Bülent Ecevit'in seçim otobüsü Elazığ'da taşlandı: 50 kişi yaralandı, 57 kişi gözaltına alındı. 1990 Gazeteci yazar Turan Dursun, İstanbul'da uğradığı silahlı saldırıda öldü. 1996 Abdi İpekçi cinayetinin sanıklarından Oral Çelik, İsviçre tarafından Türkiye'ye iade edildi. Çelik, 16 Eylül'de 17 yıl aradan sonra çıkarıldığı mahkemece tutuklandı. |
5 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1669 Girit, Osmanlı İmparatorluğu'na ilhak edildi.
1774 İlk Kıtasal Kongre Philedelphia’da toplandı. 1882 Amerikan Ulusu’nun ilk İşçi Günü New York’ta toplandı. 1901 National Association of Professional Baseball Leagues (NBA) kuruldu. 1920 II. Yozgat Ayaklanması başladı. 1930 Serbest Cumhuriyet Fırkası Lideri Fethi Bey'in 4 Eylül'de İzmir'e gelişinden sonra, bazı kişiler gösteri yaparak Cumhuriyet Halk Fırkası binasını ve Anadolu gazetesi idarehanesini taşladılar. 1938 Atatürk, vasiyetnamesini yazdırdı. Vasiyet, 28 Kasım 1938'de açıldı. 1939 İstanbul müzeleri, II. Dünya Savaşı nedeniyle kapatıldı. 1945 Çok partili düzene geçişin ilk partisi olan Milli Kalkınma Partisi kuruldu. 1950 Başvuru fazlalılığı yüzünden, üniversite giriş sınavı uygulaması başlatıldı. 1955 İstanbul Sultanahmet'te yeni Adliye Sarayı hizmete açıldı. 1960 Muhammed Ali (Cassius Clay), olimpiyat madalyasını aldı. 1963 Mamak Askeri Mahkemesi’nde yargılanan 20-21 Mayıs ihtilal girişimi sanıklarından aralarında Talat Aydemir’in de bulunduğu 7 kişi ölüm cezasına, 29’u ise müebbet hapis cezasına çarptırıldı. 1972 ''Filistinli Kara Eylül Hareketi'' militanları, Olimpiyat Oyunları için Münih'e gelen İsrailli sporculara ateş açtı; bir sporcu öldü, biri ağır yaraladı, 9 kişi rehin alındı. 1973 Dünyanın en uzun karayolu tüneli, İsviçre'nin St. Gotthard yöresinde açıldı. 1973 Devlet Film Arşivi'nde yangın çıktı; Atatürk'ün tek kopyalı filmleri yandı. 1975 Diyarbakır’ın Lice ilçesinde deprem oldu ve 3000 kişi öldü. 1990 Hükümete, yurtdışına asker gönderme ve Türkiye'de yabancı asker bulundurma yetkisi veren teklif, TBMM'de kabul edildi. 1991 Nelson Mandela, Güney Afrika'da başkan seçildi. 1997 Rahibe Teresa öldü. |
6 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1422 II. Murat, İstanbul kuşatmasını sona erdirdi.
1566 Kanuni Sultan Süleyman, Zigetvar yakınlarında öldü. 1938 Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu kuruldu. 1944 Pink Floyd grubunun üyelerinden Roger Waters doğdu. 1955 Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin bombalandığı yolundaki haber gerekçe gösterilerek başlatılan ve iki gün süren İstanbul ve İzmir'deki gösteriler, Rumlara yönelik bir tahrip ve yağma hareketine dönüştü. İstanbul ve İzmir'de sıkıyönetim ilan edildi. 1960 Türk Milli Güreş Takımı, Roma Olimpiyatları'nda serbest güreşte 4 altın, 2 gümüş madalya aldı. 1962 Iğdır'da deprem: 5 bin ev yıkıldı, 25 bin kişi evsiz kaldı. 1966 Yıldız Savaşları dizisi, NBC'de gösterilmeye başlandı. 1975 Diyarbakır Lice'de deprem: 2 bin 385 kişi öldü. 1976 FKÖ Arap Birliği’ne tam üye oldu. 1977 Yumurtalık'tan dış ülkelere ilk petrol sevkıyatı başladı. 1980 Necmettin Erbakan liderliğinde Konya’da binlerce kişinin katılımıyla Kudüs’ü Kurtarma yürüyüşü yapıldı. Bu yürüyüş 12 Eylül 1980 ihtilalinden sonra MSP davasında önemli bir kanıt olarak kullanıldı. 1980 Spor spikeri ve yazarı Eşref Şefik öldü. 1980 Sovyetler Birliği, Güney Kore Havayolları'na ait Boeing 747 uçağını düşürdü, 249 kişi öldü. 1982 Yazar Azra Erhat 67 yaşında öldü. 1986 İstanbul'daki Neva Şalom Sinagogu'na düzenlenen terörist saldırıda 21 Musevi öldü, 4 kişi yaralandı. 1987 Cumhuriyet tarihinin 3. referandumunda, 1982 Anayasası'na eski politikacılar için konulan yasağın kaldırılıp kaldırılmaması oylandı. YSK, kesin sonuçları yüzde 50.16 ''evet'', yüzde 49.84 ''hayır'' olarak açıkladı. 1991 Ressam Fahrünnisa Zeyd Amman'da öldü. 1992 Sinema sanatçısı Cevat Kurtuluş vefat etti. 1998 Japon sinemasının büyük ustası Akira Kurosawa, 88 yaşında Tokyo'da öldü. 2004 İskenderun Körfezi'nde 4 yılı aşkın süredir bekletilen ''MV Ulla'' adlı gemi, taşıdığı 2 bin 200 ton ''toksik atık'' yüküyle battı. 2005 Mersin'in Erdemli ilçesine bağlı Ayaş beldesinde (Elausa Sebaste) kazı çalışması yapan Roma La Sapienza Üniversitesi ekibi, M.S. I. yüzyılda Romalılarca yaptırıldığı sanılan, bölgenin en büyük tapınağını buldu. |
7 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1533 İngiltere Kraliçesi I. Elizabeth, Greenwich'te doğdu.
1822 Portekiz sömürgesi Brezilya bağımsızlığına kavuştu. 1825 Amerikan Bağımsızlık Savaşı’na katılan Fransız halk kahramanı Marki de La Fayette Amerika’da ödüllendirildi. 1909 Amerikalı yönetmen Elia Kazan İstanbul'da doğdu. 1919 Heyeti Temsiliye kuruldu. 1923 İkdam, Akşam, İleri, Tercümanı Hakikat, Tevhidi Efkar, Tanin, Vatan ve Vakit gazeteleri, dizgici grevi nedeniyle çıkamayınca, ortaklaşa ''Müşterek'' gazetesini yayımlamaya başladılar. ''Müşterek'' gazete iki hafta çıktı. 1936 İstanbul ve Ankara radyo şirketleri, satın alınarak devletleştirildi. 1936 Harb Okulu, İstanbul'dan Ankara'ya taşındı. 1938 Hatay Devleti Anayasası kabul edildi. 1946 Cumhuriyet tarihinin ilk büyük devalüasyonu yapıldı. Bir Amerikan Doları’nın değeri 131.5 kuruştan 280 kuruşa yükseltildi. 1956 BM, Köleliğin, Köle Ticaretinin ve Köleliğe Benzer Kurum ve Uygulamaların Kaldırılması Ek Sözleşmesi kabul edildi. 1974 Şair Celal Sılay 60 yaşında öldü. 1977 İstanbul'da tüp gaz kuyrukları oluştu. 1982 Esenboğa katliamı sanığı Levon Ekmekçiyan ilk celsede ölüm cezasına çarptırıldı. 1986 Şili'de Pinochet suikasta uğradı, 5 koruması öldü. 1988- Mimar Sedad Hakkı Eldem 80 yaşında öldü. 1986 Desmond Tutu, Güney Afrika’da ilk siyah Anglikan kilisesi lideri oldu. 1988 Mimar Sedad Hakkı Eldem, 80 yaşında öldü. 2005 Türk sinemasının yakışıklı jönlerinden Efkan Efekan, akciğer kanseri tedavisi gördüğü hastanede 70 yaşında öldü. |
8 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1529 Kanuni Sultan Süleyman Budapeşte'yi fethetti.
1609 Mimar Sedefkar Mehmed Ağa, I. Ahmed'in isteği üzerine, Sultanahmed Külliyesi'nin inşasına başladı. Külliye, 8 yıl sonra tamamlandı ve kullanıma sunuldu. 1664 Amerika’da Yeni Amsterdam’ı İngilizlere teslim edildi, İngilizler de buranın ismini New York olarak değiştirdiler. 1862 Osmanlı Devleti İle Büyük Avrupa Devletleri Arasında İstanbul Protokolü'nün İmzalanması. 1919 Edirne'de Mehmet Behçet (Perim) Tarafından Trakya'nın Türklüğünü Müdafaa Eden "Ahali" Adlı Gazetenin Çıkmaya Başlaması. 1922 Manisa düşman işgalinden kurtuldu. 1931 Bulgaristan'da yayımlanan ''Yüzellilikler''in gazetesi Açık Söz kapatıldı. 1941 Leningrad Almanlar tarafından kuşatıldı. 1946 Bulgaristan'da referandum sonucu monarşi sona erdi. 1951 Amerika ve Japonya arasında diğer 48 BM üyesi ülke ile beraber San Francisco’da bir barış antlaşması imzalandı. 1952 Ernest Hemingway’in ‘Yaşlı Adam ve Deniz’ adlı romanı yayımlandı. 1954 SEATO (Güney Asya Paktı) kuruldu. 1968 Balkan Atletizm Yarışmaları'nda maraton dalında İsmail Akçay birinci, Hüseyin Aktaş ikinci oldu. 1977 İkinci Milliyetçi Cephe hükümeti ''Ekonomik İstikrar Önlemleri Paketi''ni açıkladı. 1978 Tiyatro yönetmeni ve sahne tasarımcısı Tarık Levendoğlu İstanbul'da öldü. 1982 Ressam Arif Kaptan İstanbul'da öldü. 2004 Kastamonu'nun Küre ilçesinde Etibank'a ait bakır madeninde, tünel çalışmaları sırasında kaynak yapılırken gaz sıkışması sonucu çıkan yangında 19 işçi öldü, 19 işçi yaralandı. |
9 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1886 Bern uluslararası kopya hakları (Copyrights) konvansiyonu toplandı.
1921 Sakarya Savaşı'nda Mustafa Kemal Paşa, bazı komutanlarla ''düşmanın mukavemetinin kırıldığı Polatlı'nın kuzeyindeki Zafertepe'ye gelerek, Yunanlıların durumunu inceledi. 1922 30 Ağustos Zaferi'nin kazanılmasının ardından Yunan ordularını önüne katan Türk orduları İzmir'e girdi. İzmir, düşman işgalinden kurtuldu. 1923 ''Halk Fırkası'' Tüzüğü onaylandı. Böylece CHP'nin kuruluşu gerçekleştirildi. 1932 Celal Bayar, İktisat Bakanlığı görevine atandı. 1933 İzmir Enternasyonal Fuarı'nın çekirdeğini oluşturan ''9 Eylül Panayırı''nın ilki, Genelkurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çakmak tarafından açıldı. 1936 Jesse Owens, Berlin Olimpiyatları’nda dördüncü altın madalyasını kazandı. 1936 İzmir Fuarı ilk kez Irak, İngiltere ve Sovyetler Birliği’nin katılımıyla uluslararası bir nitelik kazandı. 1945 Nagazaki’ye ikinci atom bombası atıldı. 1957 Cumhurbaşkanı Eisenhower ilk yasal insan hakları bildirgesini imzaladı. 1963 Pop şarkıcısı Whitney Houston doğdu. 1965 Singapur bağımsızlığını ilan etti. 1971 Boğaziçi Üniversitesi kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. 1971 Robert Koleji, Boğaziçi Üniversitesi oldu. 1974 Keban Barajı ve Hidroelektrik Santralı Başbakan Bülent Ecevit tarafından açıldı. 1974 11. Antalya Film Şenliği'nde, Altın Portakal Ödülü'nü Lütfü Ömer Akat'ın ''Düğün'' filmi aldı. 1976 Çin Halk Cumhuriyeti lideri Mao Zedung öldü. 1982 Türkiye'nin Burgaz Konsolosluğu İdari Ataşesi Bora Süelkan, Ermeni teröristlerce öldürüldü. 1984 Çin Halk Cumhuriyeti lideri Mao Tse Tung öldü. 1984 Sinema sanatçısı ve yönetmeni Yılmaz Güney, Paris’te 47 yaşında mide kanserinden öldü. 1985 Tiyatro ve sinema oyuncusu Erkan Yücel trafik kazasında öldü. 1991 Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu yeniden faaliyete geçti. 1993 ATV yayın hayatına başladı. 1993 İsrail ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) birbirlerini tanımayı kabul etti. 1993 Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) kuruldu. 1995 Türkiye Güzeli Yeşim Palandüz, Dünya Güzeli seçildi. Palandüz'den önce, Keriman Halis 1932'de Dünya Güzeli seçilmişti. 2004 Akçakoca açıklarında doğal gaz bulundu. |
10 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1623 Sultan Mustafa'nın öldürülmesiyle IV. Murat tahta çıktı.
1912 Savaşta ilk uçak kaybı gerçekleşti. Trablusgarp’ta Türk -İtalyan savaşı sırasında İtalyan Yüzbaşı Moizo’nun uçağı yerden vuruldu. 1919 St.Germain Anlaşması’yla Avusturya-Macaristan, Yugoslavya’nın bağımsızlığını tanıdı. 1920 Türkiye Komünist Partisi (TKP) Bakü'de kuruldu. 1921 Sakarya Savaşı'nda Türk karşı taarruzu başlatıldı ve Duatepe alındı. 1941 Van ve çevresinde 7 şiddetinde deprem oldu. Erciş’de 194 kişi öldü. 1943 İstanbul Kapalıçarşı'da çıkan yangında 200'den fazla dükkan yandı. 1970 ABD'nin Türkiye'de haşhaş ekimini yasaklama önerisi Meclis'te reddedildi. 1974 İstanbul'da Haliç Köprüsü hizmete girdi. 1976 İstanbul'a gelmekte olan İngiliz Havayolları'na ait yolcu uçağı ile Yugoslav yolcu uçağı Zagreb yakınlarında çarpıştı. 25'i Türk 176 kişi öldü. 1979 Şair Ceyhun Can 39 yaşında öldü. 1981 Picasso'nun Guernica tablosu 40 yıl sonra ABD'den İspanya'ya döndü. 1990 Ebru sanatçısı Mustafa Esat Düzgünman 70 yaşında öldü. 1992 İran, Irak’la tüm diplomatik bağlarını yeniden şekillendirme kararı aldı. 1998 Yardımlarıyla tanınan Semiha Şakir 93 yaşında İstanbul'da öldü. |
11 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1526 Macaristan'da Budin fethedildi.
1853 Elektrikli telgraf ilk kez kullanıldı. 1855 Osmanlı orduları, müttefikleriyle beraber Sivastopol'a girdi. 1919 "Sivas Kongresi"nin 8.Umumi Toplantısında "İrade-i Milliye" Adıyla Bir Gazetenin Çıkarılmasına Karar Verilmesi. 1919 CHP'nin temelini oluşturan Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyeti, Sivas Kongresi'nin son günü kuruldu. 1923 Mustafa Kemal, Halk Fırkası Başkanlığı'na seçildi. 1926 Ankara otomatik telefon işletmesine açıldı. 1940 Yönetmen Brian De Palma doğdu. 1944 Türkiye, Mihver devletlerinden gelebilecek sığınmacılara karşı sınırlarını kapattı. 1948 Pakistan’ın kurucusu ve Devlet Başkanı Muhammed Ali Cinnah öldü. 1954 Ankara'da ''Kıbrıs Türktür Komitesi'' kuruldu. 1957 Ankara'da sağanak yağış sele yol açtı; 133 kişi öldü. 1970 Sovyetler Birliği liderlerinden Nikita Kruşçev öldü. 1973 Şili'nin sosyalist Başkanı Salvador Allende, Augusto Pinochet önderliğindeki ordu tarafından devrildi. Yönetimi terk etmeyeceğini bildiren Allende, ordu güçlerince öldürüldü. 1980 Şili'de yapılan referandumda, General Augusto Pinochet'nin görev süresi 8 yıl uzatıldı. 1996 Türkiye İnternet omurgası Turnet açıldı. 2000 Gazeteci ve sanatçı Ergun Köknar İstanbul'da öldü. 2001 New York'un ''İkiz Kule'' gökdelenlerine yolcu uçaklarıyla terörist saldırı düzenlendi. Savunma Bakanlığına ait Pentagon'un da terör saldırısına uğradığı facia yaşandı 2004 Mısır İskenderiye Patriği Petros, Ortodoks Hıristiyanlığın kutsal bölgesi Aynoraz yakınlarında kazasında öldü. Olay yerinde 9 kişinin cesedi bulundu. |
12 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Manisa /Kırkağaç
Kurtuluş Günü - İzmir /Urla Kurtuluş Günü - Bursa /Mudanya Kurtuluş Günü - Ankara /Haymana 1624 Dünyanın ilk denizaltısı Londra'da test edildi. 1937 Dersim isyanının elebaşı Seyit Rıza teslim oldu; yargılama sonucu 15 Kasımda idam edildi. 1944 2. Dünya Savaşı sırasında Amerikan birlikleri Almanya’ya girdi. 1959 Sovyetler Birliği, Luna II roketini aya fırlattı. 1963 Türkiye ile AET’yi Gümrük Birliğine götürecek ve tam üyeliği sağlayacak olan Ankara Anlaşması imzalandı. 1970 Ruslar tarafından içinde insan olmadan fırlatılan uzay gemisi Luna 16, aya iniş yaptı ve uzaktan kontrol vasıtasıyla aydan toprak numuneleri alarak, 24 Eylül’de başarıyla geri döndü. 1980 Silahlı Kuvvetlerin Emir Komuta Zinciri İçinde Ordu yönetime el koydu. Parlamento feshedildi, siyasi faaliyetler durduruldu, tüm yurtta sıkıyönetim ve sokağa çıkma yasağı ilan edildi. 1993 Akit Gazetesi yayınlandı 1996 Türkiye, 2 bin 500 Iraklı Kürt'ün ülkeye girmesine izin verdi. 2001 Gazeteci Abbas Parmaksızoğlu, İstanbul'da öldü. Parmaksızoğlu, Türkiye Gazeteciler Cemiyetinin ilk üyelerindendi. |
13 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Manisa /Soma
Ertuğrul Gazi'yi Anma Törenleri - Bilecik-Söğüt 490 Yunanlılar, Marathon Savaşı''nda Darius komutasındaki Persleri yendi. 1705 Osmanlı devletine sığınan Macar Kralı Tökeli İmre, İzmit''te öldü. 1871 Gazeteci-yazar-şair Şinasi, 45 yaşında öldü. 1919 Sivas'ta İradei Milliye gazetesi yayınlanmaya başlandı. 1920 Mustafa Kemal'in ''Halkçılık Programı'' TBMM'ye sunuldu. 1920 Mustafa Kemal, İstanbul’dan gelen Osmanlı delegeleri, Ahmet İzzet ve Salih Paşa’larla, Bilecik tren istasyonunda görüştü. 1921 Sakarya Meydan Savaşı kazanıldı. (23 Ağustos-13 Eylül). 1925 Şark İstiklal Mahkemesinde yargılanan gazeteciler, Mustafa Kemal Paşa'nın mektubu üzerine beraat ettiler. 1938 İstanbul'da "Basın Kurumu Fevkalede Kongresi"nin Açılışı. 1942 Almanya'nın Stalingrad'a Saldırması. 1943 Çang Kay-şek Çin Başkanı oldu. 1965 Beatles ''Yesterday''i yayınladı. Beatles, ilk Grammy ödülünü, 1964 yılında en iyi grup dalında aldı. 1967 Besteci Şerif Muhittin Targan, 75 yaşında İstanbul'da öldü. 1968 Arnavutluk, Varşova Paktı'ndan ayrıldı. 1970 Yazar-araştırmacı Refik Ahmet Sevengil, 67 yaşında öldü. 1980 Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren, Devlet Başkanlığını üstlendi. 1987 Demokratik Sol Parti Genel Başkanı Rahşan Ecevit görevinden ayrıldı. Yerine oy birliğiyle Bülent Ecevit seçildi. 1991 Futbolun ''Taçsız Kralı'' , Galatasaray’ın eski futbolcularından, gol kralı Metin Oktay, İstanbul’da Boğaziçi Köprüsü’nde geçirdiği bir trafik kazası sonucu vefat etti. 1997 Polonya'da yapılan Dünya Grekoromen Güreş Şampiyonası'nda Şeref Eroğlu ile Ercan Yıldız altın madalya kazandı. 1998 Halkçı Parti'nin kurucu Genel Başkanı Necdet Calp, Ankara'da öldü. 2000 Milli Gençlik Vakfı şubeleri yurt genelinde kapatılmaya başlandı. 2001 Rusya’da 8 katlı bir binaya yerleştirilen bombanın patlaması sonucu 118 kişi öldü. |
14 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Bursa /Karacabey
Kurtuluş Günü - Bursa /Mustafakemalpaşa Kurtuluş Günü - İzmir /Bergama Kurtuluş Günü - İzmir /Dikili Kurtuluş Günü - Balıkesir /Manyas 1829 Rusya ile Osmanlı arasında Edirne Antlaşması imzalandı. 1867 Karl Marx'ın yazdığı Kapital'in ilk cildi yayınlandı. 1927 Dansçı Isadora Duncan, Nice’te öldü. 1947 Aktör Sam Neil doğdu. 1959 Sovyetlerin insansız uzay roketi ‘Luna 2’, ay’a ulaşan ilk insan yapımı cisimdi ancak ayın zeminine çakıldı. 1960 Irak, İran, Kuveyt, Suudi Arabistan ve Venezüella,OPEC'i kurdu. 1966 Türkiye’nin dördüncü Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel vefat etti. 1969 Balkan Boks Şampiyonası'nda Seyfi Tatar ile Celal Sandal şampiyon oldu. 1974 Sinema oyuncusu ve yönetmeni Yılmaz Güney, Adana'nın Yumurtalık ilçesi yargıcı Sefa Mutlu'yu öldürdü. 1982 Amerikan asıllı aktris ve Monaco Prensesi Grace Kelly, trafik kazasında öldü. 1982 Lübnan Devlet Başkanı Beşir Cemayel, bombalı saldırıda öldürüldü. 1997 Van'da gerilim hattına takılan askeri helikopterin düşmesi sonucu 10 asker öldü. 1998 Gazeteci-yazar-şair Mehmed Kemal, İstanbul'da öldü. 1999 YÖK Rektörler Komitesi, üniversite yerleşkelerinde, açık ya da kapalı alanlarda türbanı yasaklayan ortak karar aldı. Kimlik kartındaki fotoğraf, derslikler, laboratuvarlar, sosyal tesis ve spor alanlarında da türban yasağı konuldu. |
15 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1821 Costa Rica bağımsızlığını ilan etti.
1821 Guatemala bağımsızlığını ilan etti. 1890 Ünlü polisiye yazarı, dedektif ''Hercul Poirot''nun yaratıcısı Agatha Christie doğdu. 1910 Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu. 1914 Romancı Orhan Kemal doğdu. 1916 Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, Birinci Dünya Savaşı sırasında, Fransa'nın Somme yöresinde kullanıldı. 1917 Rusya cumhuriyet oldu. 1923 Türkiye'de ilk yüzme yarışı, Galatasaray Kulübünce İstanbul-Büyükada'da düzenlendi. 1923 Lozan Antlaşması uyarınca Edirne'ye bağlı Karaağaç istasyonu Yunanlılardan teslim alındı. 1928 İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen ''küf''ü bularak, ''penicillium notatum'' adını verdi. 1929 Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliğinin ilk sergisi Ankara'da açıldı. 1931 Londra’da yapılan yuvarlak masa toplantısında Gandhi, Hindistan’a bağımsızlık verilmesini istedi. 1932 Türkiye ve Dünya güzeli Keriman Halis, Taksim gazinosunda düzenlenen bir törenle halka tanıtıldı. 1946 Yönetmen Oliver Stone doğdu. 1949 Seçimleri kazanan Konrad Adenauer, Federal Almanya’nın ilk şansölyesi oldu. 1955 Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi. 1961 Yassıada Mahkemesi, kapatılan DP'nin 15 üyesi hakkında ölüm, 32 üyesi hakkında müebbet hapis cezası verildiğini açıkladı. 1971 Greenpeace (Yeşilbarış) çevre örgütü kuruldu. 1972 Besteci Ulvi Cemal Erkin, 66 yaşında Ankara'da öldü. 1972 Şair-yazar Baki Süha Ediboğlu, 57 yaşında öldü. 1982 İsrail, Beyrut'u işgal etti. 1983 Yazar, öğretim üyesi Murat Sarıca, 57 yaşında öldü. 2002 Tiyatro ve sinema sanatçısı Şükran Güngör, tedavi gördüğü Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesinde vefat etti. 2002 Manisa Etnografya ve Arkeoloji Müzesi soyuldu. Soygunda, Helenistik döneme ait ''Marsyas'' ve Roma dönemine ait ''Eros'' heykelleri çalındı. |
16 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - İzmir /Çeşme
1638 Fransa Kralı XIV. Louis doğdu. 1889 II. Abdülhamid'in dostluk amacıyla Japonya'ya gönderdiği Ertuğrul Firkateyni, dönüş yolunda, Funakora kıyılarında fırtınaya tutuldu; gemi kayalara çarparak parçalandı. 540 denizci öldü, 6 subay ve 63 er kurtuldu. 1908 ABD’li sanayi şirketi ve otomobil yapımcısı General Motors kuruldu. 1909 Türkiye'deki ilk dişçilik okulu, Kadırga'daki Menemenli Mustafa Paşa Konağı'nda, ''Darülfünun-ı Osmanlı Tıp Fakültesi Aczacı ve Dişçi Kabile ve Hastabakıcı Mektebi'' adıyla açıldı. 1924 Gürcistan Sovyet Cumhuriyeti'ndeki ayaklanma sert biçimde bastırıldı. 1925 Blues şarkıcısı BB King doğdu. 1935 Kayseri Bez Fabrikası, Başbakan İsmet İnönü tarafından açıldı. 1935 Türk Milli güreş takımı, 4. Balkan Güreş Şampiyonası’nda Balkan Şampiyonu oldu. 1938 Bulgaristan'daki Türk okullarında öğretimin Türk harfleriyle yapılmasına karar verildi. 1949 Yunanistan'da iç savaş sona erdi. 1950 Türkiye'nin, Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatına (NATO) girme başvurusu reddedildi. 1953 Kore’de esir düşen Türk askerlerinin ilk kafilesi yurda döndü. 1953 İlk sinemaskop film gösterimi New York'ta yapıldı. 1958 Kırıkkale silah fabrikasında meydana gelen patlamada 5 işçi öldü. 1961 Menderes Hükümeti Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan, İmralı Adası'nda idam edildiler. 1963 Beatles’in ‘She loves you’ adlı plağı çıktı. 1963 Ahmet Bin Bella, Cezayir'in ilk devlet başkanı oldu. 1969 THY'ye ait Viscount tipi ''Seç'' uçağı, akıl hastası Sadi Toker tarafından oyuncak tabancayla Sofya'ya kaçırıldı.Türkiye'ye iade edilen Toker, tedavi gördüğü Bakırköy Akıl Hastanesine kaldırıldı. 1977 Yunan asıllı Opera sanatçısı, soprano Maria Callas 54 yaşında Paris'te öldü. 1978 İran’da bir dakika süren depremde 20 bin kişi öldü. 1987 Dolar ilk kez ’1000 lira’ sınırını aştı. 1992 Erdal İnönü Sosyalist Enternasyonal'in başkan yardımcılığına seçildi. 1993 İlksan davasında yargılanan 17 sanık tutuklandı. 2000 Ressam Şükriye Dikmen, İstanbul'da öldü. 2002 Bakü-Ceyhan boru hattının temeli Cumhurbaşkanı Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ve Gürcistan Devlet Başkanı Şevardnadze tarafından atıldı. 2005 Tiyatro ve sinema sanatçısı Pekcan Koşar, 70 yaşında Yalova'nın Çınarcık ilçesinde öldü. |
17 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Balıkesir /Bandırma
1787 ABD Anayasası kabul edildi. 1908 Dünyada ilk kez bir uçak kazasında insan öldü; kazada Orwill Wright ile birlikte uçan teğmen Thomas E. Selfridge öldü, Wright yaralı olarak kurtuldu. 1930 Türkiye-Litvanya Arasında Dostluk Anlaşmasının Moskova'da İmzalanması. 1934 Türkiye, Cemiyeti Akvam (Milletler Cemiyeti) üyeliğine kabul edildi. 1941 İngiliz ve Sovyet işgali altındaki İran'da Şah Rıza tahtan indirildi, yerine oğlu Muhammed Rıza Pehlevi geçti. 1960 Profesör Dr. Tarık Zafer Tunaya, Devrim Ocakları başkanı oldu. 1961 Adnan Menderes idam edildi. Milli Birlik Komitesi, 65 yaşını aşan Celal Bayar ile idam kararları çoğunlukla alınan öteki hükümlülerin cezalarını müebbet hapse çevirdi. 1967 Kayseri'de yapılan Kayserispor-Sivasspor futbol maçında çıkan olaylarda 40 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı. 1978 İsrail Başbakanı Menahem Begin ile Mısır Devlet başkanı Enver Sedat Camp David’te barış antlaşması imzaladı. ABD başkanı Jimmy Carter idi. 1989 Halterci Naim Süleymanoğlu Atina’da dünya şampiyonu oldu. 1996 ABD Başkanı Bill Clinton, Kuveyt'e 3.500 asker gönderdi. Bill Clinton, Irak'ı saldırgan davranışlarına son vermesi konusunda uyardı. |
19 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1575 Padişah III. Murat'ın görevlendirdiği Müneccimbaşı Takiyüddin Efendi'nin öncülüğünde kurulan İstanbul Rasathanesi, açıldı. Rasathane, devrin Şeyhülislamı tarafından 1580'de yıktırıldı. Araştırmacılar, rasathanenin Galatasaray Lisesi civarında kurulduğunu tahmin ediyorlar.
1784 Lunardi ilk sıcak hava balonunu uçurdu. 1893 Yeni Zelanda kolonisi, kadınlara oy hakkı tanıyan ilk ulus oldu. Bu atılımın öncüsü, 1866'da ''kadın hareketi''ni başlatan Kate Sheppard idi. 1921 Sakarya Savaşı Sonrası, TBMM'nin Mustafa Kemal Paşa'ya "Mareşal" Rütbesiyle "Gazi" Ünvanını Verişi. 1925 Türkiye -İsviçre Dostluk Antlaşması, Cenevre’de imzalandı. 1935 Almanya’da Yahudilerin kamu sektöründe çalışmaları yasaklandı. 1951 Kuzey Atlantik Paktı Konseyi, Türkiye ve Yunanistan'a NATO'ya katılma çağrısı yaptı. 1955 Arjantin Cumhurbaşkanı Juan Peron, askeri darbeyle devrildi ve Paraguay'a sürüldü. 1961 Eski başbakanlardan Ordinaryüs Prof. Şemsettin Günaltay öldü. 1970 Türk Hava Yollarının ''Antalya'' adlı uçağı Isparta yakınlarında düştü: 154 kişi öldü. 1971 Hürriyet gazetesinin seçtiği 18 yaşındaki Türkiye Güzeli Filiz Vural, 1971 Avrupa Güzellik Kraliçesi seçildi. 1976 THY’nin İstanbul-Antalya seferini yapan ‘Antalya’ adlı yolcu uçağı Isparta yakınlarında düştü. Uçaktaki 154 kişiden kurtulan olmadı. 1977 İkinci Boğaz Köprüsü’nün projesi açıklandı. 1980 Milli Güvenlik Kurulu yasama görevine başladı. 1981 Süleyman Damirel’in yeğeni Yahya Demirel, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarıldı. 1982 İsveç'te seçimleri Sosyal Demokratlar kazandı; Olof Palme başbakan oldu. 1985 Meksika'nın başkenti Meksiko'da meydana gelen 8.1 büyüklüğündeki depremde 35 binden fazla kişi öldü. 1987 10. Akdeniz Oyunlarında Serbest Güreş Milli Takımı, 6 altın, 1 gümüş madalya ile takım halinde şampiyon oldu. 1987 Pierre Loti’nin torunu Viaud Loti, Uluslararası Pierre Loti Dostları Derneği üyeleriyle birlikte Türkiye’ye geldi. |
20 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Eskişehir /Mihalıççık
Kurtuluş Günü - Eskişehir /Sivrihisar Kurtuluş Günü - Çanakkale /Bozcaada 622 Hazreti Muhammed ile Hazreti Ebubekir, Medine'ye ulaştı. 1519 Portekizli kaşif Magellan, 270 kişi ve 5 gemiyle Dünyanın çevresini dolaşmak için İspanya'dan yola çıktı. 1928 İtalya’da Yüksek Faşist Konsey, en yüksek yasama organı oldu. 1933 Başbakan İsmet İnönü ve Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın, Sofya'yı ziyaretinde, 1929 Tarafsızlık Antlaşması'nın süresi uzatıldı. 1937 Türk Tarih Kurultayı, Atatürk’ün huzurunda açıldı. 1937 Dolmabahçe Sarayı Veliahd Dairesi'nde, Atatürk'ün de isteğiyle, Türkiye'nin ilk resim ve heykel müzesi açıldı. 1946 Fransa’da Cannes Film Festivali başladı 1946 Basın Kanunu TBMM'de kabul edildi. 1951 Türkiye’nin NATO’ya katılması kabul edildi. 1972 Milliyet Sanat dergisinin ilk sayısı çıktı. 1980 12 Eylül darbesinin ardından, başbakanlığa emekli amiral Bülent Ulusu getirildi. 1985 Halk müziği yorumcusu, opera sanatçısı, besteci ve şair Ruhi Su 73 yaşında öldü. 1988 Naim Süleymanoğlu, Seul Olimpiyat oyunlarında halter dalında 6 dünya rekoru kırdı. 1992 Gazeteci-yazar İlhami Soysal 64 yaşında öldü. 1992 Özgür Gündem gazetesinin köşe yazarlarından Musa Anter, Diyarbakır’da silahlı saldırı sonucu öldürüldü. 1994 Bakü’de imzalanan petrol anlaşmasıyla; İngiliz BP, Amerikan Amaco, Penzol, Rus Lukoil ve TPAO, bir konsorsiyum oluşturdular. |
21 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Çanakkale /Ayvacık
1792 Fransa Ulusal Kongresi monarşinin kaldırılması için oy kullandı. 1903 İlk kovboy filmi Kit Carson'un prömiyeri ABD'de yapıldı. 1910 Rosa Luxenburg, Alman Sosyalist Parti kongresinde vuruldu. 1932 Ahmet Rasim öldü. 1932 Himayei Etfal Cemiyetince düzenlenen ''Alaturka Güreş'' müsabakaları Taksim Stadyumu'nda yapıldı. 1938 İlk TV haber programı, BBC'de yayınlandı. 1943 Karikatürist Sedat Nuri İleri 55 yaşında öldü. 1943 İnönü Ansiklopedisi'nin ilk fasikülü yayımlandı. 1945 Aydın milletvekili Adnan Menderes ile Kars Milletvekili Fuad Köprülü CHP’den ihraç edildi. 1947 Zonguldak Kozlu kömür ocaklarındaki grizu patlamasında 48 işçi öldü. 1949 Çin komünist liderleri tarafından Çin Halk Cumhuriyeti ilan edildi. 1960 27 Mayıs günü, ''Milli Birlik ve Hürriyet Bayramı'' olarak kabul edildi. 1973 Topkapı Sarayı Müzesi’nin ilk müdürü ve sanat tarihçisi Tahsin Öz öldü. 1975 Ressam, Şair ve edebiyatçı Bedri Rahmi Eyüboğlu 62 yaşında öldü. 1980 Orgeneral Haydar Saltık, Devlet Başkanı Genel Sekreteri oldu. Aynı gün Başbakan Bülend Ulusu, hükümetini açıkladı. 1989 Sinema yönetmeni ve yapımcı Ertem Eğilmez öldü. 1996 ‘Rock’ın babaannesi’ Tina Turner İstanbul’da 27 bin kişiye konser verdi. 2000 Gazeteci-yazar Ahmet Taner Kışlalı suikastında araca bombayı yerleştirdiği belirtilen Rüştü Aytufan, Sapanca'da yakalandı. |
22 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Çanakkale /Ezine
Kurtuluş Günü - Afyon /Emirdağ 1520 Dokuzuncu Osmanlı padişahı Sultan I.Selim (Yavuz Sultan Selim) öldü. 1792 Fransa'da cumhuriyet ilan edildi. 1903 İtalo Marconi, kornet (cornet) dondurma külahının patentini aldı. 1908 Bulgaristan, Osmanlı'dan bağımsızlığını ilan etti. 1919 Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası kuruldu. 1932 Gazeteci, yazar, besteci Ahmet Rasim 68 yaşında öldü. 1939 Cannes Film Festivali’nin başlamasına karar verildi. 1943 Ankara Fen Fakültesi kuruldu. 1949 Sovyetler Birliği ilk atom bombasını patlattı. 1958 İzmir Alsancak limanı hizmete girdi. 1959 Avrupa ile ABD arasındaki ilk telefon kablo hattı resmen açıldı. 1964 Sosyal Demokrat Parti kuruldu. 1964 Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel, Yassıada hükümlüsü Refik Koraltan, Rüştü Erdelhun, Selim Yatağan ve Nedim Ökmen'i hastalık nedeniyle affetti. 1980 Ortadoğu’da İran, Irak ile olan sınır meselesini bahane ederek 7 yıl süren bir savaş başlattı. 1984 Gökova Körfezi'nde, Ören ve Türkevleri köyleri civarında kurulması planlanan termik santralin yapımını engellemek isteyen köy kadınları, yol kapatma eylemi yaptı. 1985 Fransız hükümeti, 10 Temmuz 1985'de batan Greenpeace'e ait ''Rainbow Warrior'' gemisini, Fransız gizli servisi ajanlarının batırdığını kabul etti. 1993 New York Metropolitan Müzesi, ''Karun Hazinesi''ni Türkiye'ye geri göndermeye karar verdi. 2000 Bakanlar Kurulu, Kopenhag Kriterleri ile paralel olan insan hakları raporunu kabul etti. 2001 Besteci ve müzik yorumcusu Fikret Kızılok, tedavi gördüğü İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde öldü. 2005 Sinema sanatçısı Tanju Korel 61 yaşında İstanbul'da öldü. 2005 Kırşehir yakınlarında, doğal güzelliğiyle tanınan ''kuş cenneti'' Seyfe Gölü kurudu. |
23 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 63 Roma İmparatoru Augustus doğdu.
1846 Alman gökbilimci Johann Gottfriend, güneş sisteminin sekizinci gezeni Neptün’ü keşfetti. 1856 İzmir-Aydın hattı demir yolu imtiyazı, bir İngiliz şirketine verildi. 1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demir yolu hattının imtiyazı 15 Ekim 1950'de dolacaktı. Ancak genç Cumhuriyetin hükümeti, bu hattı 30 Mayıs 1935'te satın aldı. 1928 İtalya'nın, Türk - İtalyan Andlaşmasına Benzer Bir Andlaşmayı Yunanistan İle İmzalaması. 1930 Caz şarkıcısı Ray Charles doğdu. 1931 Ekonomik kriz nedeniyle kapalı kalan Londra borsası yeniden açıldı. 1939 Avusturyalı nörolog ve psikanalizmin kurucusu Psikanalist Sigmund Freud öldü. 1942 Naziler, Auschwitz'te gazla öldürme katliamlarına başladı. 1947 Bulgaristan Partisi lideri Nikola Petkov asıldı. 1954 Doğu Almanya polisi, 400 kişiyi, ABD ajanı olmak iddiasıyla tutukladı. 1954 Gazeteci Hüseyin Cahit Yalçın, 26 ay hapse mahkum oldu. 1961 THY'nin Kıbrıs-Adana-Ankara seferini yapan ''Tay'' uçağı, Etimesgut Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe'ye çarparak düştü; 28 kişi öldü. 1969 Öğrenci lideri Deniz Gezmiş tutuklandı. 1969 ODTÜ öğrencisi Taylan Özgür, İstanbul'da polis tarafından vurularak öldürüldü. 1971 Altın Koza Film festivalinin tüm ödüllerini Yılmaz Güney aldı. 1973 Arjantin’in kurucu Cumhurbaşkanı Juan Peron göreve geri döndü. 1987 Terminal TV Basın Ajansı 1993 İnönü Stadı’nda konser veren Michael Jackson’u yüzbinlerce kişi izledi. 1993 İstanbul, 2000 Olimpiyatları için yapılan ilk tur oylamada elendi. 1996 Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu'nun, evli erkeğin zinasına ayrıcalık tanıyan maddesini iptal etti. |
24 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Afyon /Bolvadin
1566 Onbirinci Osmanlı padişahı II. Selim (Sarı Selim), tahta çıktı. 1882 İstanbul Beyazıt Kütüphanesi kuruldu. 1884 İkinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, İzmir'de dünyaya geldi. 1896 Yazar Scott Fitzgerald doğdu. 1947 Hindistan'da Müslüman mültecileri taşıyan tren, Pencap sınırında durduruldu. Sihler, bin 200 mülteciyi kurşuna dizdi. 1956 Türk Dil Kurumu ''En İyi Yapıt Ödülü''nü, ''Ali'' adlı romanıyla Orhan Hançerlioğlu kazandı. 1960 Yüksek Adalet Divanı kuruldu. 1963 ABD Senatosu, İngiltere ve Sovyetler arasında nükleer denemeleri kısıtlayan bir antlaşmayı tasdik etti. 1966 83 yaşına basan muhalefet lideri İsmet İnönü, hayatında ilk kez Hilton’da şerefine verilen partide dans etti. 1973 Şilili Şair Pablo Neruda, Santiago'da öldü. 1973 Şair Şükufe Nihal (Başar) 77 yaşında İstanbul'da öldü. Padişah V. Murat'ın baştabibi Emin Paşa'nın oğlu Miralay Ahmet Bey'in kızı olan Şükufe Nihal, Mütareke yıllarında ikinci eşi Ahmet Hamdi (Başar) ile Müdafai Milliye Grubu'nda çalıştı. Kadınlar Birliğinin kurucuları arasında yer aldı. 1992 Sovyetler Birliği serbest ekonomiye geçti. 1996 Türk sanat müziği sanatçısı ''Sanat Güneşi'' Zeki Müren vefat etti. Müren, TRT İzmir stüdyosunda katıldığı program sırasında fenalaşarak yaşamını yitirdi. Sanatçı, 27 Eylülde Bursa'da toprağa verildi. 1999 12 Mart 1971 Muhtırası'nda imzası bulunan eski Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Muhsin Batur öldü. |
25 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Çanakkale /Lapseki
1396 Yıldırım Bayezit komutasındaki Osmanlı ordusu, Niğbolu Zaferi’ni kazandı. 1561 Şehzade Bayezid idam edildi. 1818 Dünyada ilk kez bir insana başka bir insanın kanı nakledildi. 1911 İtalya, Osmanlı Devleti'ne savaş ilan etti. 1925 Ankara Etnografya Müzesi’nin temeli atıldı. 1925 İstanbul'da, tulumbacı teşkilatı yerine, modern motorlu itfaiye teşkilatı kuruldu. 1956 İstanbul'da geniş çaplı istimlak çalışmaları başlatıldı. 1960 Yassıada'da tutuklu bulunan eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, kemeriyle intihar girişiminde bulundu. Bayar, nöbetçi teğmen tarafından kurtarıldı. 1974 Bilim adamları, aerosol spreylerin ozon tabakasını tahrip ettiği konusunda uyarıda bulundu. 1975 Sinema sanatçısı Danyal Topatan İstanbul’da öldü. 1979 Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron'un eşi Eva Peron'un yaşam öyküsünü anlatan ''Evita'' müzikalinin prömiyeri, Broadway Tiyatrosu'nda yapıldı. 1982 Türkiye'nin ilk kadın büyükelçisi Filiz Dinçmen, Amsterdam'da görevine başladı. 1985 SODEP ve HP birleşme protokolü imzalandı; yeni partinin adı Sosyal Demokrat Halkçı Parti oldu. 1993 Filistin lideri Arafat, eşi ile birlikte geldiği Ankara’da ilk kez ‘devlet başkanı’ töreniyle karşılandı. 2001 Tekel'in Küba ile ortak kurduğu TEKA Puro Fabrikası İstanbul'da açıldı. 2005 ''En Kalabalık Halk Oyunları Gösterisi'' dalında ''Guinnes Rekorlar Kitabı''nda rekora aday olan Burdur'da 20 bin 328 kişi yöresel ''Teke Zortlatması'' oyununu aynı anda oynadı. |
26 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 551 M.Ö. Çinli filozof Konfüçyüs doğdu.
1669 Girit adası, Türk egemenliği altına girdi. 1887 Emile Berliner gramofonun patentini aldı. 1888 Şair T. S. Eliot doğdu. 1907 Yeni Zelanda, İngiltere'den bağımsızlığını ilan etti. 1926 İstanbul’da ‘Yıldız Gazinosu’ açıldı. 1932 Birinci Türk Dil Kurultayı, Dolmabahçe Sarayı’nda toplandı. 1933 Dil Bayramı ilk kez kutlandı. 1947 İngiltere, Filistinliler ile Yahudilerin kendi geleceklerine kendilerinin karar vermesi gerektiğini açıkladı. 1950 ABD birlikleri Kore’nin başkenti Seul’u işgal ettiler. 1951 Muhsin Ertuğrul yeniden sahnelere döndü. 1957 Batı Yakasının Hikayesi müzikali Broadway’de sergilendi. 1960 Küba lideri Fidel Castro, 4 saat 29 dakika ile BM tarihindeki en uzun konuşmayı yaptı. 1960 Celal Bayar, tutuklu bulunduğu Yassıada’da, bel kemeriyle intihara teşebbüs etti. 1960 İlk kez televizyonda bir tartışma Chicago’da Richard M.Nixon ve John F. Kennedy arasında gerçekleşti. 1961 Orgeneral Cemal Gürsel, Cumhurbaşkanı seçildi. 1980 Paris Büyükelçiliğinin basın danışmanı Selçuk Bakkalbaşı, Ermeni teröristlerin düzenlediği silahlı saldırıda yaralandı. 1984 Çin ve İngiltere, ‘Hong Kong’ konusunda anlaşmaya vardılar; İngiltere Hong Kong’u 1997’de Çin’e vermeyi taahhüd etti. 1989 Vietnam'daki son ABD askerleri, Kamboçya'dan ayrıldı. 1999 Devlet İstatistik Enstitüsü, 17 Ağustos depreminin konutlara 2.1 milyar dolar hasar verdiğini açıkladı. 1999 Ankara Ulucanlar Kapalı Cezaevinde, jandarmanın tünel kazıldığı ihbarı üzerine arama yapmak istemesi üzerine çıkan olaylarda 11 tutuklu ve hükümlü öldü, 20 tutuklu ve hükümlü yaralandı. 2003 Tiyatro sanatçısı Kerim Afşar, Başkent Üniversitesi Hastanesinde vefat etti. |
27 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1529 Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu Viyana'yı kuşatmaya aldı.
1538 Kaptanı Derya Barbaros Hayrettin Paşa, Cenevizli Amiral Andrea Doria komutasındaki Haçlı donanmasına karşı Preveze Deniz Zaferi'ni kazandı. 1922 Yunan kralı I. Konstantin Anadolu yenilgisi sonrasında tahtını terk etmek zorunda kaldı. 1924 Türkiye-İspanya Dostluk Antlaşması, Ankara’da imzalandı. 1928 ABD Milliyetçi Çin hükümetinin varlığını tanıdı. 1931 1930'da Türkiye'nin de katılımıyla ilk kez resmi nitelik kazanan Balkan Oyunları'nın ikincisi başladı. 1932 Mustafa Kemal, General McArthur’u kabul etti. 1939 Türk-Sovyet görüşmeleri, Moskova’da, Saraçoğlu-Molotof arasında başladı. 1940 Japonya, Almanya ve İtalya’nın askeri paktına katıldı. 1948 İstanbul-Beşiktaş’taki Deniz Müzesi açıldı. 1951 Milli Mücadele kahramanı Yörük Ali Efe Nazilli'nin Kavaklı köyünde öldü. 1959 Honshu tayfunu Japonya’da 5000 kişinin ölümüne neden oldu. 1961 Suriye'de askeri darbe oldu. Yeni hükümet, Birleşik Arap Cumhuriyeti'nden ayrıldığını ilan etti. Türkiye, Suriye'nin yeni hükümetini tanıdı. 1970 Arap Zirvesi Mısır'da toplandı. Ürdün Kralı Hüseyin ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Lideri Yaser Arafat, ateşkes anlaşması imzaladı. 1971 Türk-İran demiryolu hattı, Van feribot iskelesinde düzenlenen törenle açıldı. 1973 Seçim gezisi için Isparta'ya gelen CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit'e taş ve şişe atıldı. 1976 Ankara'da ''DGM'ye Hayır'' mitingi düzenlendi. 1990 Star TV kuruldu. 2000 Zorunlu Deprem Sigortası uygulaması başlatıldı. 2003 TÜBİTAK-BİLTEN tarafından teknoloji transferiyle üretilen Türkiye'nin ilk mini gözlem uydusu BİLSAT, Rusya'dan uzaya gönderildi. 2003 Türkiye'nin ilk milli maratoncularından, Balkan ve Doğu Akdeniz kupalarında şampiyonlukları bulunan Şevki Koru, 94 yaşında öldü. 2004 Sinema ve tiyatro sanatçısı Haluk Kurdoğlu vefat etti. |
28 Eylül tarihindeki önemli olaylar : 1538 Preveze Deniz Zaferi.
1730 Patrona Halil isyanı başladı. 1865 Fransız kimya ve biyoloji bilgini Dr. Louis Pasteur öldü. 1891 ''Moby Dick''in yazarı, Amerikalı şair ve yazar Herman Melville 72 yaşında öldü. 1920 Kazım Karabekir komutasındaki Türk ordusu, Doğu'da Ermenileri yendi. 1934 Aktris Brigitte Bardot doğdu 1939 2. Dünya Savaşı sırasında Almanya ve Sovyetler Birliği Polonya’nın paylaşımı için bir plan yaptılar. 1950 BM emrine verilen Kore Birliği, Türkiye'den yola çıktı. Birlik, önce özel trenlerle İskenderun'a nakledildi; buradan da gemilerle Kore'ye doğru hareket etti. 1955 Türk Migros İstanbul'da hizmete başladı. 1965 Kız Kulesi, Milli Savunma Bakanlığı’na devredildi. 1970 Mısır Devlet Başkanı Cemal Abdül Nasır öldü. 1972 Japonya ve Çin yeni baştan diplomatik ilişkiler kurmaya karar verdi. 1982 Halk arasında ''Banker Kastelli'' diye anılan Abidin Cevher Özden, Tunus'ta yakalandıktan sonra Türkiye'ye getirilerek tutuklandı. 1989 Filipinliler Devlet Başkanı Ferdinand E.Marcos öldü. 1992 Mimar Sinan’ın eseri olan Edirne’deki 432 yıllık Ali Paşa Kapalıçarşısı yandı. 1993 Şair Tevfik Akdağ 61 yaşında İstanbul'da öldü. 1995 Batı Şeria’nın Filistin yönetimine devrini öngören anlaşma FKÖ lideri Arafat ile İsrail Başbakanı Rabin arasında, Beyaz Saray’da imzalandı. ABD Başkanı Bill Clinton. |
30 Eylül tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - Kars /Selim
Kurtuluş Günü - Ardahan /Göle 1207 Ünlü tasavvuf şairi ve düşünür Mevlana Celaleddin-i Rumi, Belh kentinde dünyaya geldi. 1517 Oruç Reis Cezayir savaşını kazandı. 1520 I.Süleyman (Kanuni Sultan Süleyman) Osmanlı tahtına geçti. 1579 Sokollu Mehmet Paşa hançerlenerek öldürüldü. 1791 Mozart’ın ‘Sihirli Fülüt’ operasının prömiyeri Viyana’da yapıldı. 1919 Damat Ferit Paşa, hariciye nazırlığından istifa etti. 1930 İlk sivil tayyarecilerimizden Vecihi (Hürkuş) Bey, kendi yaptığı tayyaresiyle Göztepe'den Yeşilköy'e uçtu. Vecihi Bey, Anadolu halkına ilk uçak gezilerini yapma olanağı da sağlamıştı. 1946 Nurnberg Mahkemeleri sona erdi. 1949 Mao Zedong, Çin Halk Cumhuriyeti’nin başkanlığına seçildi. 1955 Amerikalı aktör James Dean, Los Angeles’te geçirdiği trafik kazası sonucu 24 yaşında öldü. 1955 İstanbul’da Migros-Türk Gıda Servisi çalışmaya başladı. 1956 Soprano Leyla Gencer, San Francisco'da konser verdi. 1960 Devlet Planlama Teşkilatı kuruldu. 1961 Suriye, Birleşik Arap Cumhuriyeti’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan etti. 1976 Şehir Hatları vapuru motorla çarpıştı 10 kişi öldü. 1978 Başbakan Bülent Ecevit, ilk ''Köy-Kent'' uygulamasını Bolu'nun Mudurnu ilçesine bağlı Taşkesti köyünde başlattı. 1978 Edebiyat tarihçisi Prof. Dr. Ali Nihad Tarlan, İstanbul'da öldü. 1991 İstanbul Metrosu'nun ön tünel inşaatı başladı. Açılışı Sosyal Demokrat Halkçı Parti Genel Başkanı Erdal İnönü yaptı. 1999 Eski milli eğitim, kültür bakanlarından Bolu milletvekili Avni Akyol, kalp krizi sonucu vefat etti. |
1 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Antalya Altın Portakal Film Festivali
Dünya Yaşlılar Günü 1730 Sultan I. Mahmut'un Tahta Çıkışı 1885 Amerika Birleşik Devletleri’nde özel posta dağıtım servisi kuruldu. 1928 Sovyetler Birliği’nde ilk 5 yıllık kalkınma planı uygulamaya koyuldu. 1938 Alman askerleri, Çekoslavakya’daki Süded bölgesini işgal etti. 1946 Nürnberg’teki yargılamalar sonucunda 12 Nazi ölüm, 2 Nazi ömür boyu, 5 Nazi de çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı. 1949 Mao'nun Çin'de İç Savaşı Kazandıktan Sonra Kurduğu "Çin Halk Cumhuriyeti" nin İlk Başkanı Seçilmesi 1951 Hava Harp Okulunun Açılışı 1960 Nijerya bağımsızlığını ilan etti. 1971 Walt Disney Dünyası, ABD’nin Florida eyaletinde açıldı. 1972 Boksör Cemal Kamacı, 63,5 kiloda Avrupa Şampiyonu oldu. 1988 Gorbaçov, SSCB lideri oldu. 1989 Yaklaşık 7 bin Doğu Alman vatandaşı, çeşitli Doğu Avrupa ülkelerinden özel trenlerle Batı Almanya’ya geçti. 1995 Dinar, 6.1 şiddetindeki deprem sonucunda yerle bir oldu |
2 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 1923 İstanbul'un Müttefik Kuvvetlerince Boşaltılması
1924 Milletler Cemiyeti’nin 47 üyesi zorunlu tahkim yasasını onayladı. 1935 Mussolini’nin askerleri Habeşistan’a girdi. 1950 İngiliz şarkıcı Sting doğdu. 1957 Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin temeli atıldı. 1958 Fransız kolonisi Gine, bağımsız bir cumhuriyet oldu. 1963 Kurtuluş Savaşı komutanlarından Refet Bele öldü. 1976 Dünya Ağır Sıklet Boks Şampiyonu Muhammed Ali Clay istanbul’a geldi. 1983 AIDS hastası ABD’li oyuncu Rock Hudson, Beverlly Hils’deki evinde öldü. 1984 12 Eylül 1980 sonrasının ilk grevi, Tuzla’da iki tersanede başladı. 1989 TV-3 ile GAP TV yayına başladı. 1992 Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Muavenet Muhribi’ne isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü. |
3 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Birlik Günü - Almanya
1922 Mudanya konferansı başladı. 1931 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu. 1932 Bağımsızlığını kazanan Irak, Milletler Cemiyeti’ne katıldı. 1962 Zaman Gazetesi 1966 İstanbul Kadıköy’deki son tramvay hattı kaldırıldı. 1979 Atatürk’ün yatı Savarona Heybeliada önlerinde yandı. 1990 Doğu Almanya ve Batı Almanya birleşti. 1990 İki Almanya'nın Birleşmesi 1999 ‘Sony’ firmasının kurucusu Akio Morita, 78 yaşında öldü. |
4 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Dünya Çocuk Günü
Dünya Hayvanları Koruma Günü Dünya Mimarlık Günü 1883 Avrupa'nın ilk kıtalararası ekspresi olan 'Orient Express', Paris'ten ilk seferine çıktı. Belçikalı işadamı Georges Nagelmackers'in hizmete soktuğu Orient Ekspres'in ilk seferinde, Paris'ten Varna Limanı'na kadar trenle gelen yolcular, oradan buharlı bir gemiye binerek İstanbul'a hareket etti. 1895 İlk Amerikan açık golf turnuvası, Rhode adası’nda yapıldı. 1903 Moskova'da yapılan bir araştırmaya göre, kent halkının yüzde 48'inin okuma yazma bilmediği belirtildi. 1923 Anadolu Müstakil Türk Ortodoksları lideri Papa Eftim, Milli Hükümeti destekleyen beyannamesini yayınladı. 1926 Medeni Kanun, Borçlar Kanunu ve Ticaret Kanunu yürürlüğe girdi. 1926 İstanbul-Sarayburnu’nda, heykeltraş Kriepel tarafından yapılan ilk ‘Gazi’ heykeli törenle açıldı. 1931 Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kuruldu. 1931 Chester Gould tarafından yaratılan ‘Dick Tracy’ komedi filminin ilk gösterimi yapıldı. 1933 Gazi Mustafa Kemal, 10'uncu Yıl Nutku'nu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde okudu. 1957 Rusya, 'Sputnik I'i uzaya gönderdi. Sputnik I, Rusya'nın ilk yapay uydusuydu. 1958 İlk transatlantik jet servisi, Londra ve New York arasında seferlerine başladı. 1970 27 yaşındaki rock şarkıcısı Janis Joplin, otel odasında ölü bulundu. 1979 THY'nin Kopenhag bürosuna patlayıcı madde atıldı. Saldırıyı ASALA üstlendi. 1986 Türkiye, Avrupa İnsan Hakları Komisyonu'na kişisel başvuru hakkını kabul etti. 1992 Kanal 6 kuruldu. 1993 Rusya'nın başkenti Moskova'da ordunun parlamentoyu top ateşine tutması sonucu parlamenterler teslim oldu ve iki gün süren çarpışmalarda 300'den fazla kişi yaşamını yitirdi. 1993 Samanyolu TV kuruldu. 1993 Moskova’da ordunun parlamentoyu top ateşine tutmasının ardından, parlamenterler teslim oldu. İki günden fazla süren çarpışmalarda 300’den fazla kişinin öldü. 1994 Emlakbank eski genel müdürü Engin Civan, rüşvet aldığı iddiasıyla tutuklanarak cezaevine gönderildi. 2002 39'uncu Altın Portakal Festivali'nde En İyi Film ödülünü Nuri Bilge Ceylan'ın 'Uzak' adlı filmi aldı. Festivalde, En İyi Yönetmen ödülü Nuri Bilge Ceylan'a, En İyi Erkek Oyuncu ödülünü Fırat Tanış'a, En İyi Kadın Oyuncu ödülü ise Meral Oğuz'a verildi. |
5 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Kurtuluş Günü - İstanbul /Üsküdar
1657 Osmanlı bilgini Katip Çelebi öldü. 1896 Avusturya gazetesi ‘Wiener Presse’, Alman fizikçi Wilhelm Conrad Roentgen’in yeni bir radyasyon çeşidi (bugünkü bilinen adıyla ‘x ray’) bulduğunu açıkladı. 1908 Avusturya imparatorunun ilhak notasını imzalamasıyla Bosna-Hersek, Osmanlı toprağı olmaktan çıktı. 1908 Bulgaristan, Osmanlı İmparatorluğu'ndan bağımsızlığını ilan etti. 1911 İtalyan kuvvetleri Gelibolu'yu işgal etti. 1922 Mustafa Kemal, Ankara’nın ‘Onursal Hemşeriliğini’ kabul etti. 1925 İlk Cumhuriyet altını İstanbul Darphanesi'nde basıldı. İlk para Mustafa Kemal Paşa'ya gönderildi. 1926 İstanbul Boğazı'nda trenler için vapur seferleri başlatıldı. 1928 Sicilya’da Etna Yanardağı püskürmeye başladı. 1930 Dünyanın en büyük zeplini R.101 havada patladı: 44 kişi öldü. 1930 Türkiye’nin de katıldığı Birinci Balkan Konferansı Atina’da başladı. 1931 Başbakan İsmet İnönü ile Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras'ın Yunanistan'ı ziyaretleri sırasında, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu. 1934 Fransız yönetmen Jean Vigo öldü. 1934 İspanya'da iç savaş başladı. 1947 Atina'da yapılan Akdeniz Atletizm Yarışmaları'nda Türkiye birinci oldu. 1953 Türkiye, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ne 40 oyla üye seçildi. 1962 Beatles’ın ilk hit parçası olan ‘Love Me Do’, İngiltere listelerine girdi. 1970 Enver Sedat, Mısır devlet başkanı oldu. 1978 Tangoları ile ünlü Hasan Fehmi Ege öldü. 1979 İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş, bir aşk skandalı sonucu hükümetten istifa etti. 1979 Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat Ankara’ya geldi; FKÖ temsilciliği açıldı. 1988 Şili'de Pinochet rejimine karşı referandum yapıldı. 1989 Dalai Lama Nobel Barış Ödülü'nü aldı. 1996 Besteci Fehmi Ege 76 yaşında öldü. 1997 34. Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. En İyi Film ödülünü Ferzan Özpetek'in yönettiği 'Hamam' filmi aldı. 1998 35. Altın Portakal Ödüllerini Kazananlar Belli Oldu. En İyi Yönetmen Ödülünü "Gemide" Filminin Yönetmeni Serdar Akar, En İyi Erkek Oyuncu Ödülünü Yine Aynı Filmin Başrolünü Oynayan Erkan Can, En İyi Kadın Oyuncu Ödülünü, "Yara" Filminde Başrol Oynayan Yelda Kaymakçı Reyna, En İyi Film Ödülünü ise "Yara" Filmi Kazandı. |
6 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Kars
Altınkoza Kültür ve Sanat Festivali - Adana Kurtuluş Günü - İstanbul 1889 Thomas Edison, ilk hareketli resim gösterimini gerçekleştirdi. 1889 Paris'teki ünlü revü bar 'Moulin Rouge', halka ilk kez kapılarını açtı. 1923 ABD'li astronom Hubble, Andromeda Galaksisi'ni keşfetti. 1923 Şükrü Naili Paşa komutasındaki Türk Birlikleri, İstanbul’a girdi; İstanbul düşman işgalinden kurtuldu. 1923 Damat Ferit Paşa, Fransa’nın Nice kentinde öldü. 1926 Kayseri Uçak fabrikası açıldı. 1930 1.Balkan Konferansı, Atina’da toplandı. 1951 Sovyetler Birliği Devlet Başkanı Stalin, ülkesinin atom bombasına sahip olduğunu açıkladı. 1962 İstanbul’da tarihi Leblebici Hanı yandı. 1963 ABD Başkanı Kennedy’nin eşi Jacquealine Kennedy İstanbul’a geldi. 1964 Antalya Belediyesi’nce düzenlenen ilk ‘Antalya Altın Portakal Film Şenliği’ başladı. 1968 Şair, yazar ve psikolog Sabri Esat Siyavuşgil 61 yaşında öldü. 1971 6. Akdeniz Oyunları, Cevdet Sunay tarafından, İzmir’de ‘Atatürk Stadı’ adı verilen ‘Halkapınar Olimpik Stadı’nda törenle açıldı. Açılış televizyondan naklen verildi. 1981 Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat, askeri bir tören sırasında öldürüldü. Suikastı Müslüman Kardeşler örgütü üstlendi. 1986 TRT'nin ikinci kanalı TRT2 çeşitli eğlence programlarıyla resmen açıldı. 1989 Amerikalı sinema oyuncusu Bette Davis, Fransa’nın Neuilly-Sur Seine şehrinde, 81 yaşında öldü. 1990 Sosyaldemokrat Halkçı Parti Parti Meclisi üyesi Doç.Dr. Bahriye Üçok, kargoyla gönderilen bombalı paketin patlaması sonucu 71 yaşında öldü. 1993 İşadamı Nejat Eczacıbaşı öldü. |
7 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Ceviz Festivali -Bitlis /Adilcevaz
Ankara Hükümeti Matbuat İdaresi (Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü) tarafından "Ceride-i Resmiye'nin yayımlanmaya başlaması (Ceride-i Resmiye, 24 Mayıs 1925 tarihinden itibaren "Resmi Ceride" ismini almış, 7 Şubat 1928'den sonra "Resmi Gazete" adıyla yayımlanmaya devam etmiştir). Kurtuluş Günü - İstanbul /Şile 1571 İnebahtı Deniz Savaşı kaybedildi. 1849 Şair ve öykü yazarı Edgar Allan Poe, 40 yaşındayken Baltimore - Maryland’de hayata veda etti. 1926 İtalya’da faşist parti devlet partisi olduğunu açıkladı, her türlü muhalefet yasaklandı. 1928 İstanbul’da tramvay işçilerinin 8 gün süren grevi başladı. 1936 Osmanlı devletinin son sadrazamı Tevfik Paşa İstanbul’da öldü. 1949 Doğu Almanya Cumhuriyeti kuruldu. 1954 TKP davasından sanık 184 sanıktan 131’i 1-10 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. 1960 Ordu Foto Film Merkezi tarafından hazırlanan “Düşükler Yassıada’da” filmi basına gösterildi. 1966 İlk Türk otomobiline 'Anadol' adı verildi. 1982 Ünlü ‘Cats’ müzikali, Broadway’de sahnelenmeye başlandı. 1985 Besteci, piyanist ve orkestra yöneticisi Cemal Reşit Rey, 81 yaşında öldü. 1986 56 yıllık Beşiktaş Şeref Stadı kapandı. 1987 Türkiye İşçi Partisi ve Türkiye Komünist Partisi birleşti. Yeni kurulan Türkiye Birleşik Komünist Partisi'nini (TBKP) Onursal Başkanı Behice Boran oldu. 1989 26. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde ‘Uçurtmayı Vurmasınlar’ filmi 5 dalda ödül kazandı. 1993 Malatya Milletvekili Yusuf Bozkurt Özal’ın başkanlığında, “Yeni Parti” adında siyasi bir parti kuruldu. 1993 Ünlü pop yıldızı Madonna, İstanbul İnönü Stadı’nda yaklaşık 50 bin kişiye konser verdi. |
8 Ekim tarihindeki önemli olaylar : Atatürk'ün Gelişini Anma Günü - Balıkesir /Bandırma
Kurtuluş Günü - İstanbul /Çatalca 415 20 Haziran 404'te yanan Ayasofya yeniden inşa edildi. 1871 Büyük Chicago yangını çıktı. 1908 İlk sendika ve grev yasağı getirildi; ‘Tatil-i Eşgal’ yasası ile grevler ve sendikalar yasaklandı. 1912 Balkan Savaşları başladı. Mustafa Kemal, Bolayır'da kurulan kolordunun hareket şubesi müdürlüğüne getirildi. 1917 Sovyetler Birliği'nde, Lenin'in göreve getirdiği Aleksandra Kollantai, dünyanın ilk kadın bakanı oldu. 1918 Talat Paşa kabinesi görevden çekildi. 1925 Yahudi ve Ermeni ruhani başkanları, Lozan Andlaşması’nın ‘Azınlıkların Korunması’yla ilgili hükümlerinin tanıdığı haklardan vazgeçerek, Türk toplumu İçinde Türk yasalarıyla yaşamak istediklerini açıkladılar. 1933 D Grubu sanatçıları ilk sergilerini açtı. 1951 Birinci Akdeniz Oyunları sona erdi. Türkiye serbest güreşte sekiz sıklette altın madalya alarak takım halinde şampiyon oldu. 1958 Pakistan'da Eyüp Han darbeyle iktidarı ele geçirdi. 1970 Rus yazar Alexander Solzhenitsyn, Nobel edebiyat ödülü’nü kazandı. 1982 Gazeteci Nazlı Ilıcak, ‘Faşizm Yargılanıyor’ başlıklı yazısı nedeniyle 3 ay hapis cezasına çarptırılarak Sağmalcılar Cezaevi’ne konuldu. 1987 24. Antalya Altın Portakal Film Festivali sonuçlandı. Altın Portakal'ı Yavuz Turgul'un yönettiği 'Muhsin Bey' filmi aldı. En İyi Erkek Oyuncu Şener Şen, En İyi Kadın Oyuncu Türkan Şoray seçildi. 1992 Eski Almanya Başbakanı Willy Brandt öldü. 1998 Nobel Edebiyat Ödülü, Portekizli yazar Jose Saramago’ya verildi. |
9 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 1855 Isaac Singer dikiş makinesi motorunun patentini aldı.
1930 Laura İngalls, Amerika’yı baştan başa dolaşan ilk kadın pilot oldu. 1934 Yugoslavya Kralı Marsilya’da bir Hırvat millyetçisi tarafından öldürüldü. 1936 Boulder’de Los Angeles’a elektrik ulaştıran ilk jenaratör kuruldu. 1940 John Lennon doğdu. 1944 İngiltere, Çin, ABD ve Sovyetler Birliği savaş sonrası barış planı için ‘Birleşmiş Milletler’ adı altında bir örgüt kurulacağını duyurdular. 1944 Başbakan Şükrü Saracoğlu, Anıtkabir'in temelini attı. 1953 ABD'li kadın yüzücü Florance Chadwick, Çanakkale Boğazı'nın Naraburnu ile Eceabat arasını 1 saat 50 dakikada yüzdü. 1960 Yassıada’daki sanıklarla ilgili fotoğraflar basına gösterildi. 1967 Arjantinli gerilla lideri ve Küba Devrimi'nin önderlerinden Ernesto Che Guevara, Bolivya'da öldürüldü. 1969 Gazeteci-yazar Doğan Nadi Abalıoğlu öldü. 1971 Deniz Gezmiş ve 17 arkadaşı idama mahkum edildi. 1977 Osmanlı tarihine ilişkin çalışmalarıyla tanınan Prof. Dr. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, İstanbul’da öldü. 1978 Ankara’da TİP üyesi 7 kişi, öldürüldü. 1983 Milli Güvenlik Kurulu yetkilerini düzenleyen yasa çıktı. 1961'den beri yürürlükte kurulun yapısı danışma ile sınırlı olmaktan çıkarıldı. 1988 Kültür Bakanlığı, 36 sanatçıyı devlet sanatçısı ilan etti. Yaşar Kemal, Fazıl Hüsnü Dağlarca, Hüseyin Gezer, Füreya Koral, Zühtü Müritoğlu ve Lütfi Ömer Akad bu unvanı reddettiler. 1989 Yazar Yusuf Atılgan, 68 yaşında öldü. 1997 Nobel Edebiyat Ödülü, İtalyan oyun yazarı Dario Fo’ya verildi. |
10 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 680 Hz. Hüseyin'in şehadeti
1911 Çin’de Sun Yat-San liderliğindeki devrimciler, Manchu hanedanını yıktı. 1924 "Halk Fırkası"nın Adı, "Cumhuriyet Halk Fırkası" Olarak Değiştirildi. 1965 Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu. 1969 Süleyman Demirel ve Adalet Partisi iktidar oldu. 1970 Fiji, yaklaşık bir yüzyıl sonunda İngiltere’den bağımsızlığını aldı. 1985 ABD’li aktör ve film yönetmeni Orson Welles öldü. 1987 Kapatılan TİP’in Genel Başkanı Behice Boran, Belçika Brüksel’de öldü. 1995 Garry Kasparov, bir ay süren satranç turnuvası sonucunda, rakibi Viswanathan Anand’ı yendi. 1995 Türk sinemasında, 115 filmde rol alan ‘babacan’ rollerin oyuncusu Kadir Savun öldü. |
11 Ekim tarihindeki önemli olaylar : 1811 İlk buharlı feribot ‘Juliana’, New York-New Jersey arasındaki seferlerine başladı.
1922 Mudanya Mütarekesi'nin İmzalanması. 1924 TBMM yeni binasına taşındı; Cumhuriyet Bayramı’nın ilk kutlama töreni burada yapıldı. 1924 Türkiye-Çekoslavakya Dostluk Andlaşması'nın Ankara'da İmzalanması. 1929 Yavuz savaş gemisinin onarımı bitti; gemi Türk Deniz Kuvvetleri’ne teslim edildi. 1968 Apollo 7, ilk görevini , astronotlar Wally Schirra, Donn Fulton Eisele ve R. Walter Cunningham ile başarıyla gerçekleştirdi. 1971 Dr. Hikmet Kıvılcımlı, Bulgaristan’da öldü. 1972 Milli Selamet Partisi Kuruldu. 1975 ABD’de ‘NBC Saturday Night” , ilk program konuğu George Calin’le yayın hayatına başladı. 1977 Deniz bilimcisi Kaptan Cousteau, ünlü teknesi Calypso’yla İstanbul’a geldi. 1980 Uzay istasyonu Salyut 6’da 185 gün kalarak rekor kıran Sovyet kozmonotları dünyaya döndü. 1984 Astronot Kathy Sullivan, uzay aracı ‘Challenger’ ile uzayda yürüyen ilk Amerikalı kadın oldu. 1990 Octavio Paz, Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan ilk Meksikalı yazar oldu. |
Bütün Zaman Ayarları WEZ +3 olarak düzenlenmiştir. Şu Anki Saat: 08:12 . |
Powered by vBulletin® Version 3.8.11
Copyright ©2000 - 2025, vBulletin Solutions, Inc.
Dizayn ve Kurulum : Makinist