Sazan ve alabalık-sularda buluşurlar
Bitki örtüsü ile-yeşil ve mavi tonu
Her şeyi bulunmakta-içe çekelim onu
Yanlış ve yasak kesim-bilinçsizce kullanım
Azalttı ormanımı-öyle değil mi canım
Buna rağmen bilhassa-Alaçam ve Asarcık
Terme Çarşamba Kavak-Bafra ile Ayvacık
Vezirköprü ilçesi-evet göz kamaştırır
Ağacına sahip çık-bencillik hırsını kır
Bağ bahçe geniş mera-Bafra Terme Çarşamba
Lâdik sazlık bataklık-gerekir güç ve çaba
Orman ve belediye-tarım müdürlükleri
Gayretli projeli-yeşillendirir yeri
Akarsu açısından-Samsun zengin bir ildir
Karadeniz'e gider-bunu söyleten dildir
Kızıl ve Yeşil Irmak-Terme ve Kürtün Çayı
Tersakan Mert Irmağı-görür anne ve bayı
Kara boğaz ve Abdal-Karadeniz'e giden
İkişer baraj ile-sanki onlar bir maden
İrili ufaklı göl-tabii Baraj Gölü
Gerçekten verimlidir-asla değildir ölü
Lâdik ve Kara boğaz-Simenit balık cernek
Liman ile Uzun göl-büyük küçük verir ek
Ulu göl Ayan Akgöl-Sülüklü İnce Acı
Bataklıyla Kahırlı-Kurtgirmez Tombul Kıcı
Dutdibi ve Borabay-hepsi de tabii göl
Baraj gölü beş tane-öğrensin yetişen döl
Altınkaya ve Derbent-Hasan Suat Uğurlu
Çakmak Baraj gölleri-bilinmelidir ulu
İl iklim bakımından-iki ayrı özellik
Göstermekte biliniz-çeşit çeşit güzellik
Merkez ilçe Çarşamba-Terme ile Tekkeköy
19 Mayıs Bafra-Alaçam Yakakent hey
Karadeniz iklimi-özelliği görülür
Yaz sıcak kışlar ılık-yağışlarla örülür
Vezirköprü ve Havza-Lâdik Kavak Asarcık
Salıpazarı ile-bulunmakta Ayvacık
Daha da sert bir iklim-hüküm sürer burada
Kışlarımız yağışlı-yazı serin orada
Enteresan özellik-sıcaklık ile yağış
Birkaç mevsim yaşanır-bazen yaz bazen de kış
Temmuz ile Ağustos-en sıcak aylarıdır
Ocak Şubat soğuktur-bilinmiyor nedir sır
En fazla yağış şekli-evet aralık ayı
Kuzey Rüzgârı eser-üşütür anne bayı
Karayel Yıldız Poyraz-bunlarda çok etkili
İnsanları sızlatır-sarar gider bu ili
Kara deniz ve hava-hele de demir yolu
Dört türlü ulaşım var-yorar eli ve kolu
Karadeniz'imizi-bağlar diğer illere
Gelip geçen vatandaş-buradan iner yere
800 kilometre-devlet karayolları
169'uysa-demiryoludur kârı
Merkezi Çarşambadır-Kavak ve Havza'ya dek
Stabilize asfalt-verilmiştir hep emek
Toplam 9500-o kilometrekare
Evet köy yolu ağı-hizmet sunuyor ere
Günlük ulaşım vardır-vatanın her yanına
Otobüs terminali-yenisi değer cana
Samsun Ünye Merzifon-Yakakent'e yönelen
Çift yol çalışmaları-yapılıyor genç öğren
Samsun toplam nüfusu-bir milyon iki yüzdür
Bütünüyle insanlar-daima yaşarlar hür
Samsun idari yönden-tamamen on dört ilçe
Böylece ayrılmıştır-huzur veriyor içe
Alaçam Asarcık'la-Bafra Çarşamba Havza
On dokuz Mayıs Kavak-Lâdik yetişir hıza
Salıpazarı Terme-Tekkeköy Vezirköprü
Yakakent'im son durak-ister koş ister yürü
Büyükşehir denmekte-o statüsü öyle
Çalışır çabalarlar-akşam sabah ve öğle
Atakum Canik Gazi-İlkadım ve Atakent
Altınkum'la Çatalçam-Taflan ve Kurupelit
Yeşilkent'i unutma-konuşur tane tane
Evleri apartmanı-durular hane hane
965 köy-il hudutlarında
215 yeri-ayrı ayrıdır oda
Bütün bakanlıkların-taşra teşkilatları
Samsun'da bulunmakta-bunlar canların varı
İlimiz uzun yıllar-o Hıristiyanların
Biliniz merkeziydi-hep hükümdü onların
Tevhid-i Tedrisat'la-böylelikle kapandı
Ne ismi ne de cismi-kalmadı hiçbir adı
1912-Darü'l Eytam Okulu
1925-liseye döndü yolu
1 Kasım 28-o Latin Alfabesi
Bilin kabul edildi-sevindirdi herkesi
Bütün ders kitapları-bastırıldı yeniden
Öğrenmeye başladı-bütün canlar aniden
Devlet ile vatandaş-hep işbirliği ile
Bugünkü seviyeye-geldi bitti bu çile
İl Millî Eğitimi-eğitim öğretimi
Tamamen yürütmekte-bunu bilin siz emi
Hep okullarımızda-can öğretmenlerimiz
Etrafa ışık saçar-evet güzel yerimiz
Devlet kaynaklarını-yaptı cana seferber
Yatırımlar yapılır-söze uyar bütün er
Birçok hayır kurumu-yurtları pansiyonu
Hizmete açmışlardır-artar yoktur hiç sonu
Eğitim hizmetleri-örgün yaygın eğitim
Biliniz uygulanır-verilmekte öğretim

1975-evet 1 Nisan Günü
Şu Bafra Karayolu-hatırlatıyor dünü
Canım üniversite-bu tarihte kuruldu
6 bin dönüm toprak-iş üstünde duruldu
İktisadi yönünü-sizlere anlatalım
Kalp vücut ve ruhları-şiirle çınlatalım
Fırsat ve imkânları-hepten zorlamaktadır
Belki 19 Mayıs-Atatürk'ten kalan sır
1970'ten- sonra müesseseler
Kurulmaya başlandı-hep bellidir hisseler
Sanayi ve zirai-ticaret kaynakları
Verimi artırmakta-işi bırakmaz yarı
Yerel el sanatları-duy yok olmak üzere
Teknolojik gelişme-çoğalıyor ha bire
Halı kilim ve zembil-çömlekçilik ve hasır
Taş işçiliği çorap-kumaş oya ve bakır
Bez dokumacılığı-abacılık saraçlık
Heybecilik su kabı-boduç ve tahta beşik
Hepsi de yaşasınlar-kaybolmasınlar sakın
Devletim işadamı-o farları siz yakın
Şu doğum âdetleri-bebeğin çeyizleri
Zıbın tulum giyecek-kalplerde vardır yeri
Örülür kıyafetler-kazak şapka ve patik
Bebek battaniyesi-beşikler bir de yelek
Hamilelik dönemi-onun âdeti vardır
Makas ile bıçağı-bütün canlara kârdır
Şu bıçak kasaplığı-makassa terziliği
Simgelemektedir bil-gerçektir bu dileği
Doğumda ebelere-vazifeler düşmekte
Sancı olduğu zaman-gidilir hemen öte
Bebek doğar kordonu-makas ile kesilir
Yıkanır ve sarılır-suyla akıtılır kir
Bebek kırk gün içinde-kundaklanır daima
Hastalıklara karşı-sebep olunmaz gama
Yüzü açılmamalı-söylenir olur arsız
Boş beşik sallanılmaz-karnı ağrır oğul kız
İsim verme gelenek-Samsun ve çevresinde
Koymaktadır biliniz-anne baba ve dede
Emine Fatma Ayşe-Ahmet Mehmet Hüseyin
Genellikle isimler-böyledir anne beyin
Bebek doğduktan sonra-yapılmakta töreni
Yatırılır yatağa-çocuğa göre eni
6–9 ay sonra-dişi çıkmaya başlar
İlk gören hediyeyi-alır yükselir başlar
Gelenekler çeşitli-muska yazdırma adak
Hocaya okutmalar-adamalar iyi bak
Nazar değme inancı-evet biliniz yaygın
Tırnağı kesilmeden-el cebe girer baygın
Bil sünnet geleneği-farklı farklı değişik
Eğlence düzenlenir-çocuğun gününde ilk
Kirvelik önemlidir-külfet ve masrafları
Sanal akrabalıklar-masraflar olur yarı
Yatağı hazırlanır-halılar cibinlikler
Tüller ile balonlar-üstte durur bayraklar
Atlar ve arabalar-onlarla hemen yola
Gezip eğlendirilir-hep olunur kol kola
Mevlid-i Şeriflerde-yemek ile hediye
Bilin iş düşmektedir-baba nine anneye
Askerlik çok önemli-ilk askerlik şubesi
Muayene edilir-yürektedir hevesi
Piyade ve Jandarma-Komanda ve Bahriye
Topçu bölüklerine-ayrılır sormaz niye
Uğurlama töreni-toplanır kolu komşu
Otobüs ile turlar-başlar böylece koşu
Yurt görevini yapan-o genç evine döner
Aileler sevinir-yanar ışık ve fener
Başörtüsü ve kına-dağıtılır o yerde
Çay şeker ile lokum-uzatmaktadır vade
Düğün gelenekleri-burada çeşit çeşit
Söz kesme nikâh nişan-erkek kız yapar akit
Yavaş yavaş tükendi-evet beşik kertmesi

Sevindirir herkesi-bu işlerin bitmesi
Çağına giren gençler-beğenirler kızları
Annesini gönderir-çok fazladır hızları
Görücü gönderilir-sorup soruşturulur
Anlaşırsa aile-ilk çatısı kurulur
Söz kesimi yapılır-nişan düğün tarihi
İyice belirlenir-bu işler olur sahi
Başlık parası vardır-kaldırılmalı hemen
Topluca sorumluyuz-bu işten sen ve ben
Söz şerbeti içilir- yenir kuru yemişler
Bu durum güzelleşir-canlar daima işler
Nişan hazırlıkları-başlatılır önceden
Erkek tarafı yapar-hem sabah ve geceden
Dini nikâh yapılır-sağlamlaşır aile
Kız ilk adımı atar-evden başka bir ele
Çeyiz serimi vardır-görülür komşularca
Az kaldı tütecektir-başka evde bir baca
Herkes hemen çağrılır-verilir davetiye
Düğüne ulaşanlar-getirirler hediye
Kedi pençesi yüksük-burmalı ve kuşgözü
Dilberdudağı ele-kına yakılış sözü
Düğün günü önceden-ilk kararlaştırılır
Erkenden kalkılarak- önce eve varılır
Etli pilav ve hoşaf-tatlı pilav ve keşkek
Sofralara serilir-ağza koyulur tek tek
Bu işler esnasında-çeşitli uygulama
İki taraf da yapar-zevk verilir o hama
Giyim güreş hediye-hele de post yarışı
Birlik aşkı sağlanır-böylece tutar aşı
Gelini almak için-çeşitli eğlenceler
Erkek evi kız evi-zora sokulur o er
Hep gelinin evine-gidilir birlik ile
Evden çıkartmak zordur-damadı sarar çile
Yüksek dal parçasına-asılır bir yumurta
Onu vurmak gerekir-kabul edilmez hata
Kızın o sandığına-oturur büyük kardeş
O bahşişini alır-elli ya da yetmiş beş
Gelinin ayağına-bir bakır kap vurulur
Uğur diye bilinir-oluşturur büyük sur
Şu bahçe kapısını-kapatırlar iyice
Zarfı aldıktan sonra-ortadadır netice
Damattan önce haber-yetişir o eve tez
Haberci para alır-bu durumu anla sez
Gelin araçtan inmez-çağrılır anne baba
İnek koyun olursa-gerekir biraz çaba
Hayvanın kulağına-işareti konulur
Gelin eve girmeden-şu testiyi yere vur
Gelin girer mutfağa-karıştırır çorbayı
Evi bereketlenir-gerektirir çabayı
Tekrar imam nikâhı-bu evde tazelenir
Damat kalbur kaldırır-birlikte yemek yenir
Erkek çocuk verilir-gelinin kucağına
Kısır olmasın diye-dikkat eder her ana
"Askı Asma Töreni"-damat boynuna havlu

Asılınca silkeler- iş olur dolu dolu
Güvey getirme günü-o yatsı namazıyla
Bu iş o zaman olur-böyle koyulur yola
Hep evin kapısında-güvey çevik olmalı
Yumrukları yer hemen-bunu iyi bilmeli
İki rekât namazda-Rabb'e dua edilir
Mutlu bahtiyar olur-ileriye gidilir
Güvey hamama gider-başlar duvak töreni
Hemen yufka yapılır-ortaya konur teni
Kız tarafı komşuya-derhal verilir haber
İlk törene gelirler-anne baba çocuk er
Düşmanların şerrinden-hemen korunmak için
Gelin derhal bağlanır-sorulmaz nasıl niçin
Üç İhlâs okuyarak-anahtarla o kilit
El ile kapatılır-asla beklenmez davet
Düğünden on gün sonra-kız damadı yemeğe
Çağırır aileyle-olmaz bu teke teke
"Kavun Yedilik"-denir-hazırlanır bohçalar
Eğlence düzenlenir-daha birçokları var
Bir hafta sonra erkek-kız tarafını hemen
Yemeğe davet eder-haber verilir erken
"Ters Gece" denir buna-böyle mutlu geceye
Konuşulur birlikte-söz düşer anne beye
Son günlerde değişti-il ilçede düğünler
Davetiyeler ile-davet ediliyor er
Nişan düğün sünnetler-düğün salonlarında
Her şeyi bitirirler-damat kız durur yanda
Dondurma limonata-dağıtılıyor pasta
Müzik eşliğinde dans-ya ev ya da üst kata
Arabayla tur atma-hemen oluyor gezme
Kapının eşiğinde-olur yumurta ezme
Trafik kazasıyla-karşılaştıklarında
Dinimizin gereği-ne var bakılır canda
Ölüm hâlinde ise-Tevhit ya da Şahadet
Devamlı okunmakta-gelir hemen anne cet
Gözleri yumdurulur-çenesi kapatılır
Sırt üstü yatırılır-elbise çıkartılır
Karnı üstüne demir-ya bıçak ya da makas
El yana uzatılır-evde başlar böyle yas
Akraba çocuğuna-o an salınır haber
Otobüs uçaklarla-hep gelinir beraber
Tahta sedir divana-evet kıbleye doğru
Öylece yatırılır-sorulmaz asla soru
İmam ölüyü yıkar-havluyla kurulanır
Kefen gömleği giyer-canları ezer kahır
Evet son bir kez daha-hep bakılır mevtaya
Bu işler düşmektedir-anne çocuk ve baya
Omuzlar üzerinde-önce cami mezarlık
Kollar semaya kalkar-titrer o anda ilik
Elle toprak serpilir-atılır teker teker
İlk üstü kapatılır-toplulukla beraber
Turizm insanları-bir yerden başka yere
Araçlarla taşıtır-geçilir ırmak dere
Değerlendirilmeli-ekonomik kültürel
Önce sosyal açıdan-verilmeli buna el
Turizm ülkelerin-hepten kalkınmasında
Büyük bir yer tutmakta-illerde ve her yanda

Bacasız sanayidir-fazla külfeti yoktur
İnsanlara yaptırır-sıra ile güzel tur
Canları harekete-yönelten iç ile dış
Değerlendirilmeli-tarih kültür spor iş
Dinlenme ve eğlence-sağlık ile ziyaret
Dış faktörler tanıtma-reklâm tanıtımı et
Samsun'un zenginliği-yeşili güzelliği
Gerçekten de fazladır-budur o özelliği
Tarihi yer kültürü-höyük ve tümülüsler
Camiler türbeleri-çeşme müze gelin der
Doğal sit alanları-hamam ve yapıları
İnsanları çekiyor-apartman kapıları
Hepsi Samsun'a göre-hep turistleri çeker
Araba otobüsler-gelinir teker teker
‘Merkez ilçenin halkı-Milattan öncesinde
3500 yılları-Gaskalı anne dede
Mert Irmağı yanında-Sosyal Meskenler yanı
Burada hüküm sürmüş-çeşit çeşit insanı
Milattan öncesinde-Miletliler ticari
Samsun’da hayat sürmüş-yaşayan bütün eri
Cedit Mahallesi'nin-bulunduğu o bölge
En önemli kapısı-yaşar teyze ve yenge
Milattan öncesinin–280 Yılı
Duy Pontus Krallığı-kuruldu aştı yolu
Mithridates Dönemi-en parlak bir zamanı
Tarihlere geçmiştir-böyledir orda anı
Tapınaklar saraylar-ev liman tersaneler
Zeytinlik bahçeleri-ev binalar haneler
Romalılar Pontus'u-uğrattılar bozguna
Ünlerini yaydılar-böylelikle dört yana
395 Yılı-Roma İmparatorluk
İkiye bölününce-Bizans'a aktı oluk
Justinianus Devri-tamamen geliştiler
Piskoposluk Merkezi-oldu budur ilk haber
Bütün Cenevizliler-ticareti hep ele
Böylece geçirdiler-öğrenip bile bile
Samsun’umun Limanı-böyle arttı önemi
Sultan Keykavus ile-Keykubat'ın dönemi
Bu dönemde Samsun'un- İl Merkezi gerçekten
"Müslüman-Gayrimüslim"- bilmelidir bunu ten
"Kara ve Gâvur Samsun"-Müslimlerin o ismi
Kuzey-Batıda idi-kitaba geçti resmi
Anadolu Selçuklu- Devleti yıkılırken
Canik'e Başkent oldu-Müslüman Samsun erken’
‘1645'te-O Evliya Çelebi
Samsun’umuza geldi-gördü anne ve abi
Şöyle anlatmaktadır-o an Samsun'umuzu
Taştan yapılmış kale-bilmem kaldı mı tozu
Gemicilik ve kendir-lezzetli bağ suyundan
Yaban üzümü armut-bahseder turşudan can’
Gene bir başka seyyah–1701 Yılı
Anlatır Tournefort-yazar böylece eli
Bu günkü merkez ilçe-köy olarak niteler
İngiliz J Macdonald-kitabında verdi yer

1814'te-şirin güzel denizi
2000 nüfusu var-ilgilendirir bizi
Osmanlı Devleti'nde-idari yapılanma
Tabi oldu Samsun'um-cesaret verdi hama
Rumiye-i Suğra’nın-şu Beylerbeyliğinin
Bir vilayeti idi-haberin var mı senin
6 ilçesi vardı-Karadeniz Limanı
İkinci derecede-oldu bilir insanı
Sakin hayatı vardı-tersane asker sivil
Orda bulunuyordu-öğren önce bunu bil
Rum Pontus Devleti'yle-bozuldu yaşayışı
Rumların sayesinde-gözde görüldü yaşı
Samsun Trabzon Ordu-Giresun ve Amasya
Bölücü faaliyet-eziyet etti baya
19.Yüzyıl–20. Yüzyıl başı
İyice azıttılar-zehir ettiler aşı
1.Dünya Harbi-İtilaf Devletinin
Desteğini aldılar-kustular bizlere kin
Acılar katliamlar-Çarlık Rusya'dan silâh
Alarak saldırdılar-bize çektirdiler ah
İngilizler Rumlara-tüfekleri dağıttı
Şer halkası oluştu-böyle bozuldu çatı
Göçmen adı altında–25 bin kişiyi
Kattılar saflarına-vurdular anne beyi
Merkez ilçe içinde-kundaklama öldürme
Yaralama çoğaldı-oldu haneye girme
1919-İngilizler Hintliler
Dört bin kişilik kuvvet-Samsun'da kapladı yer
Sokak ile caddeler-tepeden tırnağa dek
Pontusçu Rum Çetesi-ev yanında tuttu bek
Bir şeyler yapılmalı-olmalı hayat hakkı
Bütün canlar birlikte-söylemeliydi Hâkkı
Karanlık bulutların-çöktüğü o ruh hâli
Bozulmaya başladı-kaldıramadık eli
Mutlu gelişme oldu-Tuğgeneral Kemal'im
Müfettişliği aldı-sevinç duydu hep İL’ im
Yaptı çalışmaları-İstanbul'a bildirdi
Samsun'u yönlendirdi-onla murada erdi
Hürriyet bağımsızlık-meşalesi tutuştu
Havza Amasya Sivas-sıkıntı sardı puştu
Erzurum'la birlikte-hele 23 Nisan
1920'de-Meclis açıldı yaman
Dört yıl süren bir savaş-düşmandan temizlendi
"Ya İstiklâl Ya Ölüm"-yurdu kurtardı kendi
Samsun'daki o Rumlar-hemen Yunanistan'a
Birlikte gönderildi-huzur geldi hep cana
Ankara Sinop Ordu- Merkez İlçe ortası
Birleştiği noktada-onun o haritası
Doğusunda Tekkeköy-Batısında Bafra'mız
19 Mayıs Kavak-yaşar anne baba kız

Engebeli arazi-üzerinde yapısı
Hemen sahilden başlar-bil açıktır kapısı
Yüksek yeri Toraman- 125 metre bak
Çadır Tepe 110'dur-nefes al gitsin ayak
Karadeniz iklimi-burada hüküm sürer
Havası ılımandır-yüreklerde tutar yer
Yazlar sıcak ve ılık-bilin geçer yağışlı
Don olayı bulunmaz-hepsi yurdumun balı
Yeşili epey fazla-plânlı çalışmalar
Büyükşehir beldeler-daha birçokları var
Çam gürgen meşe söğüt-akasya ağaçları
Yüksek kesimlerdedir-sevindiriyor darı
Ulaşım bakımından-var üç ana unsuru
Kara ve deniz yolu-demiryoludur suru
Trafik hareketli-yurdumun her yanına
Ulaşması kolaydır-huzur veriyor cana
Otogar hizmet verir-gemiler uğrak yeri
Yurt içi ve yurt dışı-ya ileri ya geri
Tren Garı Sivas'a-bağlantılı olarak
Vatandaşım ulaşır-bize verirsiniz hak
19 Yüzyıl-nüfusça küçük bir yer
4–5 bin civarında-tarih bize böyle der
Tütün buharlı gemi-arttırmıştır verimi
Hamleleri yaşandı-bunlar bilinsin emi
Merkez ilçe nüfusu–2000 sayımında
435'Bin'dir-burdan yükselir seda
362 Bin-bulunuyor Merkezde
73 bini köyde-yaşar anne ve dede
Eğitim ve öğretim-Millî Eğitim kutsal
Yürütülmekte bilin-onun ile mutlu kal
Müdür yardımcı şube-teftiş kurulu vardır
Hepsi hizmet veriyor-taşırlar büyük sabır
Şu anda göç veriyor-kültürel ile sosyal
Özellikler gösterir-sıkıntıda bütün hâl
3 tane güzel müze-bir büyük kütüphane
"Kültür Sarayı" vardır-bilir apartman hane
Kaçamak mısır çorba-baklalı yaprak dolma
Pırasa salmasıyla- zevk verir yiyen hama
Peynir söndürmesiyle-yanıcı kaypancağı
Mutfak ürünleriyle-coşturur bütün sağı
Yeraltı ve yerüstü-zenginlikleri bilin
Üretim hizmet aşkı-ön taraflara gelin
Ticaret ve Sanayi- Odası ekonomi
İyice yön vermekte-biliniyor dönemi
Zirai ürünleri-hele zirai mamul
El emeği göz nuru-çalışıyor bilin kul
Ukrayna Gürcistan’a-yapılır ihracatı
Almanya ile Rusya-oluşturuyor çatı
Tarihi ve turistik-önemlidir yerleri
Sizlere veriyorum-şiirimle haberi
Antik höyük Tümülüs-yerleşim alanları
Çalışalım Samsun'um-bizlere kalsın kârı
Cehalet sıkıntıyı-birlik aşkı yok eder
Önemi kavranırsa-can yolda rahat gider

Zirai ürünleri-hele zirai mamul
El emeği göz nuru-çalışıyor bilin kul
Ukrayna Gürcistan’a-yapılır ihracatı
Almanya ile Rusya-oluşturuyor çatı
Tarihi ve turistik-önemlidir yerleri
Sizlere veriyorum-şiirimle haberi
Antik höyük Tümülüs-yerleşim alanları
Çalışalım Samsun'um-bizlere kalsın kârı
Cehalet sıkıntıyı-birlik aşkı yok eder
Önemi kavranırsa-can yolda rahat gider
Seslenişim herkese-şiiri okuyana
Mutluluk esenlikle-kalpleri dokuyana
El ele verilirse aşılır bütün setler
Durmadan çağa gider-çalışan cemiyetler
Anlayan ve okuyan-gel birleştir elleri
Samsun’dan güneş doğdu-konuşturun dilleri
Yazılan bu dörtlükler-Samsun’un tarihinden
Oku çocuklar gençler-sorumlusun bundan sen
Öğretmen Hasan yazdı-okudu tarihini
Siz de ön safa gelin-ortaya koyun teni
"Samsun İller Sultanı"-sev ve koru Samsun'u
Ruhlarda yüreklerde- yaşatmalıyız onu

Samsun İlimizin Nesi Meşhur

gÜzel'İm Bafra'nin Manzara Resİmlerİ:::..

ALTINKAYA BARAJI-AKALAN APARI ŞELALELERİ

ASAR KALE KAYA MEZARI

BAFRA BURNUNDA GÜNEŞİN BATIŞI

ASAR KALE ÖNÜNDE GÜNEŞİN DOĞUŞU

cografyası


Bafra Karadeniz'e 20 km. uzaklıkta, denizden yüksekliği 20 m olan ve Kızılırmak'ın biriktirdiği birikinti ovası üzerinde kurulmuş; bir ilçemizdir.
İlçe doğusunda ve kuzeyinde Karadeniz, batısında Alaçam, güneyinde Kavak ilçeleriyle çevrilmiştir. Yüz ölçümü 175.000 hektar. Samsun'a uzaklığı 51 km. dir.
Kızılırmak deltasını kaplayan Bafra ovası güneyde dağlarla çevrilidir. Bunlardan en yükseği 1224 m ile Nebyan dağıdır. Bu dağlar Canik Dağlarının uzantılarıdır. Bafra'nın en büyük, Türkiye'nin ise en uzun akarsuyu Kızılırmak bu dağları derin bir vadi ile geçerek ovaya ulaşır. Bafra ovası tamamen Kızılırmak tarafından oluşturulmuştur. Irmağın denize yakın kısımlarında birçok göl oluşturmuştur. Nebyan dağının etekleri ise yayla durumundadır.
Kızılırmak'ın uzunluğu 1151 km'dir. Sivas'taki Kızıl Dağ'dan doğar, Orta Anadolu'da geniş bir yay çizerek Bafra'dan denize dökülür. En çok Nisan ve Temmuz dönemlerinde su taşır.
Kızılırmak'ın denize döküldüğü yerde oluşmuş göller, ırmağın her iki yakasında da yer alır. Batıdaki göl Karaboğaz, Doğudaki ise balık gölleridir. Doğu yakada yer alan göllerin başlıcaları şunlardır; Dutdibi, Liman, Hayırlı, Çernek, Uzungöl, Tombul göl, İnce göl. Göllerin çevresi sazlık ve bataklıktır. Ancak , ormanlık alanlarda göze çarpar.

...:::bafra'nın tarihi resimli sehilde:::...
...:::bafra'nın tarihi resimli sehilde:::...


Bafra'nın tarihi M.Ö. 5000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İkiztepe ören yerinde yapılan araştırmalarda Kalkolitik Döneme (M.Ö. 5000-4000) ait yerleşmelerin izine rastlanmıştır. İkiztepe ören yerinde İ.Ö. 4000 yıllarından İ.Ö. 1700 yıllarına kadar 2300 yıl boyunca sürekli yerleşim yapıldığı anlaşılmıştır. Burada Eski Tunç Çağı (M.Ö. 3000-2000) ve Erken Hitit (M.Ö. 1900-1800) dönemi kültürlerinin izlerinin taşıyan çok sayıda eser ve kalıntı bulunmuştur. M.Ö. 670 yıllarında Paflogonların'da Kızılırmak vadisinde yaşadıkları bilinmektedir.
M.Ö. 6. yy'da Lidyalıların eline geçen bölgeyi M.Ö. 546 da Persler istila etmiştir. İkiztepede Helenistik döneme (M.Ö. 330-30) ait bir anıt mezarda bulunmaktadır.
Bu bölge M.Ö. 47'de önce Roma, sonrada Bizans egemenliğine girmiştir.
1071 Malazgirt savaşından sonra Selçukluların eline geçen Bafra'ya 1214 yılında Anadolu Selçuklu Hükümdarı İzzettin Keykuvas Türkmen aşiretlerini yerleştirmiştir. 1243'de başlayan Moğol istilaları Selçuklu İmparatorluğunun yıkılması ve Türk beyliklerinin kurulmaya başlamasına neden olmuştur. İşte bu dönemde bölgede küçük bir Selçuklu beyliği olan Bafra Beyliği kurulmuştur. 1460'da ise Bafra Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Bafra adının; Kızılırmağın denize açıldığı yerde (M.Ö. 521 yıllarında Fenikeliler zamanında) ticaret gemilerini yanaştığı koylara kurulan, ticaret evlerine, Bafira denilmesinden geldiği sanılmaktadır.
Bafra İlçesi Osmanlı İmparatorluğu devrinde Trabzon iline bağlı Canik Sancağına ait bir yerdi. Hangi tarihte kaza merkezi olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Salname kayıtların göre 1854 yılı sonlarında kaza merkezi olduğu anlaşılmaktadır.
İmparatorluk zamanında 1876 harbinden sonra Kırım'dan Bafra'ya çok sayıda Türk gelmiştir. Daha sonraları çıkan Balkan ve I. Dünya savaşları Türk halkının azalıp, fakirleşmesinin, azınlık olmalarına rağmen Rum ve Ermenilerin iktisadi hayatı ellerine geçirip zenginleşmelerini sağlamıştır.
Bundan dolayı cesaretlenerek Rum- Pontus imparatorluğunu kurma hevesine kapılan Ermeni ve Rumlar mavri mira cemiyetini kurmuşlardır. Fakat 1919'da Milli Mücadelenin başlamasıyla bu amaçları gerçekleşmemiş, daha sonra Batı Trakya'daki Türklerle değiştirilmişlerdir.
Bafra, Cumhuriyetin kurulmasından bu yana Samsun ilinin büyük bir ilçesi olarak yerini muhafaza etmiştir.

Bafra'nın tarihi M.Ö. 5000 yıllarına kadar uzanmaktadır. İkiztepe ören yerinde yapılan araştırmalarda Kalkolitik Döneme (M.Ö. 5000-4000) ait yerleşmelerin izine rastlanmıştır. İkiztepe ören yerinde İ.Ö. 4000 yıllarından İ.Ö. 1700 yıllarına kadar 2300 yıl boyunca sürekli yerleşim yapıldığı anlaşılmıştır. Burada Eski Tunç Çağı (M.Ö. 3000-2000) ve Erken Hitit (M.Ö. 1900-1800) dönemi kültürlerinin izlerinin taşıyan çok sayıda eser ve kalıntı bulunmuştur. M.Ö. 670 yıllarında Paflogonların'da Kızılırmak vadisinde yaşadıkları bilinmektedir.
M.Ö. 6. yy'da Lidyalıların eline geçen bölgeyi M.Ö. 546 da Persler istila etmiştir. İkiztepede Helenistik döneme (M.Ö. 330-30) ait bir anıt mezarda bulunmaktadır.
Bu bölge M.Ö. 47'de önce Roma, sonrada Bizans egemenliğine girmiştir.
1071 Malazgirt savaşından sonra Selçukluların eline geçen Bafra'ya 1214 yılında Anadolu Selçuklu Hükümdarı İzzettin Keykuvas Türkmen aşiretlerini yerleştirmiştir. 1243'de başlayan Moğol istilaları Selçuklu İmparatorluğunun yıkılması ve Türk beyliklerinin kurulmaya başlamasına neden olmuştur. İşte bu dönemde bölgede küçük bir Selçuklu beyliği olan Bafra Beyliği kurulmuştur. 1460'da ise Bafra Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
Bafra adının; Kızılırmağın denize açıldığı yerde (M.Ö. 521 yıllarında Fenikeliler zamanında) ticaret gemilerini yanaştığı koylara kurulan, ticaret evlerine, Bafira denilmesinden geldiği sanılmaktadır.
Bafra İlçesi Osmanlı İmparatorluğu devrinde Trabzon iline bağlı Canik Sancağına ait bir yerdi. Hangi tarihte kaza merkezi olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Salname kayıtların göre 1854 yılı sonlarında kaza merkezi olduğu anlaşılmaktadır.
İmparatorluk zamanında 1876 harbinden sonra Kırım'dan Bafra'ya çok sayıda Türk gelmiştir. Daha sonraları çıkan Balkan ve I. Dünya savaşları Türk halkının azalıp, fakirleşmesinin, azınlık olmalarına rağmen Rum ve Ermenilerin iktisadi hayatı ellerine geçirip zenginleşmelerini sağlamıştır.
Bundan dolayı cesaretlenerek Rum- Pontus imparatorluğunu kurma hevesine kapılan Ermeni ve Rumlar mavri mira cemiyetini kurmuşlardır. Fakat 1919'da Milli Mücadelenin başlamasıyla bu amaçları gerçekleşmemiş, daha sonra Batı Trakya'daki Türklerle değiştirilmişlerdir.
Bafra, Cumhuriyetin kurulmasından bu yana Samsun ilinin büyük bir ilçesi olarak yerini muhafaza etmiştir

Ondokuzmayıs/Samsun Ondokuzmayıs, Samsun

Ondokuzmayıs (eski adları Engiz ve Ballıca) bir ilçesidir. Ondokuzmayıs, güzergâhında olup Samsun il merkezinin 33 km. batısındadır. 22 köyü ve 14 mahallesi bulunan Ondokuzmayıs ilçesinin nüfusu 9683'tür. Yüz ölçümü 363 km² olan Ondokuzmayıs arazisi 'nın doğu ucunu oluşturur. ile 'nın alçak tepesi arasında yer alır. Doğuda merkezi, batıda , kuzeyde Karadeniz yer almaktadır. Tipik Karadeniz iklimi gözlemlenir.



Tarih

15. yüzyılda döneminde Osmanlı topraklarına katılmıştır. Ondokuzmayıs ilçesinin Osmanlı öncesi tarihinin dayandığı tespit edilmiştir. Beldede ilk olarak yerleşenler 'dan göç eden ; daha sonra yılında ve 'dan gelen yerleştirilmeleriyle günümüzdeki nüfus yapısı oluşmuştur.
yılından sonra ve Kuzey Kafkasya'dan gelen muhacirlerin devlet tarafından iskân edilmeleriyle Engiz ismini alarak belediye tarihi başlamış ancak Engiz adının Türkçe olmadığı gerekçesiyle yılında değiştirilmiş ve yeni ismi "Ballıca" olmuştur. Ballıca' da yılında belediye olmuştur. yılında ilçe olarak belediye meclisi kararıyla Ondokuzmayıs ismini almıştır.
'ün 19 Mayıs da Samsun'a adım atmasıyla hareketinin ilk eylemi burada başlamış olup bugün ilçe sınırlarının içinde bulunan Dağköy'de etkin mücadeleler verilmiş, "Fatma Çavuş" lakabıyla anılan bir kadın kahraman da ortaya çıkmıştır. Fatma Çavuş, yılında vefat etmiş olup, kabri Dağköy köyünde bulunmaktadır.

Turistik değeri

Ondokuzmayıs ilçesi önemli turistik potansiyele sahiptir. İlçe sınırları içinde bulunan 'e ve 'nın bir bölümü turizm açısından önemli yer tutmaktadır. Burada 305 adet kuş türü yaşamını sürdürmektedir.
Ondokuzmayis sahip oldugu 22 kilometrelik sahil şeridi, temiz kumsalı, denizi ve güneşi ile yaz turizmine önemli ölçüde cevap verebilecek nitelik taşımaktadır. İlçede yaz aylarında normal nüfusun 3-4 katına çıkmakta, çok sayıda yazlıkçı burada tatil yapmaktadır. Ayrıca çadır turizmi de gelişmektedir.
Kasabanın güneyinde yemyeşil Canik Dağları başlar. Ondokuzmayıs kasabasından bu dağlarda bulunan köylere giden minibüsler kalkar. Ondokuzmayıs ilçe merkezi ile 'in arasında; yani Ondokuzmayıs'ın kuzeyinde çok geniş sazlıklar, bataklıklar ve göllerle kaplı olan vardır. Bu ve bu bölgenin içinde bulunan 'e en rahat Ondokuzmayıs kasabasından ulaşılır.
Ondokuzmayıs belediyesi tarafından yaz aylarında çeşitli şenlikler ve etkinlikler tertip edilmekte olup, yoğun ilgi görmektedir.
Yörükler beldesinde bulunan tarihî hamam bölgenin tarihini yansıtan önemli eserlerden biridir.
İlçe merkezine 5 km. uzaklıkta 'nın inşaatı devam etmektedir. Ayrıca önemli bir yere sahip olan Dereköy balıkçı limanı da Ondokuzmayıs'ta bulunmaktadır.
Ondokuzmayıs ilçesinde 'nin tek sivil havacılık okulu faaliyet göstermekte olup, yılından beri her yılın ağustos ayında havacılık panayırı yapılmaktadır. İlçede bulunan havaalanına küçük uçaklar inebilmektedir.
Ancak sahil şeridinde turistik tesislere olan ihtiyaç artmaktadır.

Beldeleri

Mahalleleri

• Cumhuriyet Mahallesi
• Ballıca
• Bahçelievler
• Çamlıca
• Esenyer
• İstiklal
• Karşıyaka
• Kumcağız
• Mimarsinan
• Pazar
• Yeni Mahalle
• Yeşilova
• Yukarıengiz
• Yükseliş

Ekonomi

İlçe halkının büyük bir bölümü tarım ve hayvancılıkla geçimini sağlamaktadır. Son zamanlarda halk değişik iş kollarına yönelmeye başlamıştır.
Ondokuzmayıs sahil kumu ve bir kısmına sahip olduğu Kızılırmak Deltası ile meşhurdur.
, , , , önemli tarım ürünleri arasındadır.
Türkiye'nin en büyük ve teknik donanımlı 'da ilçede bulunmaktadır.
Ondokuzmayıs ilçesinde bulunan süt fabrikası ise kullanılmamaktadır.
Önemli sanayi ve iş kolları bulunmadığı için ilçede işsizlik ileri boyutlara ulaşmıştır. Ziraatla uğraşan halkın dışındaki vatandaşlar ilçe dışında iş aramaktadır.
İlçede belediye tarafından üç ayda bir yayınlanan, renkli ofset baskı bültenin yanı sıra altı adet kartpostal ve kitaplarla tanıtımı yapılmakta zaman zaman yazılı görsel basında tanıtımı sürdürülmektedir

bafra'nın özeellikleri Sevgili arkadaşlar
Yerleşim bölgemizin amatör balıkçılık için Türkiye’nin en güzel ve özel yerlerinden biridir. Bu güzellikleri sizlerle paylaşmak istiyorum. Bir gün yolunuz bizim buralara düşerse bana hak vereceğinize inanıyorum. Sivas ile Erzincan illeri arasında kalan Kızıl Dağdan doğan Kızılırmak 1356 km’lik bir kavis çizdikten sonra BAFRA’ya ulaşır ve buradan Koşu Köyü ile Fener Köyü arasındaki Irmakağzı mevkiinde Karadeniz’e dökülür. Kızılırmak üzerine kurulmuş olan ALTINKAYA, DERBENT Barajları toplam 33 parçadan oluşan Balık Göllerinde olta balıkçılığı yapılabilmektedir. Şu an göllerimizde ‘sazan, kadife sazanı, akbalık(sudak), gökkuşağıalabalığı, tatlı su levreği, yayın, kızılkanat, kefal, sinece, çöriş’ avlanmaktadır. Vaktiniz var ise beş dakika içerisinde (3,5 km) akarsu balıkçılığı için Kızılırmak’da avlanbilirsiniz. Derbent Barajı (12 km), Altınkaya Barajı (35 km) buralarda göl balıkçılığı, deniz balıkçılığı için Irmakağzı (22 km) bu mesafeler benim şehir merkezinden yapmış olduğum ölçümlerimdir. Parça göllerimizden Liman Gölü denize çok yakın olduğundan doğal nedenlerle Karadeniz’in çılgın dalgaları ile dövülmek suretiyle göl ve deniz birleşir. Bu gölümüzde deniz balıkları yavrularını bırakarak çoğalmaktadır. (Göl suyu hafif tuzludur.)
Bir iki göl haricinde balıklarda herhangi bir koku olmaz.
Derbent Baraj Gölü’nde gökkuşağı alabalığı yetiştirme çiftliklerinde kültür balıkçılığı yapılmaktadır.
Evet, arkadaşlar; ilçemizin tanıtımını yapmaya çalıştım. Daha yazılacak çok güzellikler var şimdilik bu kadar. Konu ile ilgili resimlerimi gönderdim. Görüşmek üzere. Sevgilerle