Tarihte Bugün / 21 Aralık

En Uzun Gece, Dünya Kooperatifçilik Günü
1918. Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin İttihat ve Terakki'nin çoğunlukta olduğu Meclis-i Mebusan'ı feshetti.
1925. Sovyet sinema yönetmeni Sergey Ayzenştayn'ın Potemkin Zırhlısı adlı filmi gösterime girdi.
1953. Türk- Fransız Ticaret Antlaşması imzalandı; anlaşma hükümlerine göre Fransa, Türkiye'ye100 milyon lira tutarında kredi açacak.
1958. Fransa'da Charles de Gaulle Beşinci Cumhuriyet'in ilk cumhurbaşkanı seçildi.
1959. İlk İlhan İskender Tiyatro Armağını'nı Nedret Güvenç ve Ulvi Uraz aldı.
Aynı gün Kim dergisi bir ay süreyle kapatıldı. Kim'in sahibi ve yazı işleri müdürü Şahap Balcıoğlu'na16 ay hapis cezası verildi.
1961. Bir İngiliz uçağı Ankara üzerinde infilak etti, 27 kişi öldü.
1964. İngiliz parlamentosu cinayet suçu için verilen ölüm cezasını kaldırdı.
1969. Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Mehmet Ali Aslan istifa etti. yerine Şaban Yıldız seçildi.
1971. Birleşmiş Milletler genel sekreterliğine Avusturyalı diplomat Kurt Waldheim seçildi.
1973. İstanbul'da Hacı Bekir'in Kadıköy, Karaköy, Beyoğlu ve Eminönü işyerlerinde grev başladı.
1978. Kahramanmaraş'ta sağcılar iki solcu öğretmeni öldürdü.
1985. Konya Genelevi'nde çalışan kadınlar kendilerini teşhir etmeleri yasaklanınca greve gittiler.
1986. Şanghay'da toplanan 50 bin öğrenci demokrasi istedi.
1987. İkinci Turgut Özal hükümeti kuruldu. Özal hükümeti Cumhuriyet döneminin 46. hükümetiydi.
1988. Bir Amerikan Jumbo jeti, İskoçya'nın Lockerbie kasabası üzerinde patladı ve 270'den fazla yolcu ve mürettebat hayatını kaybetti.
1990. Lice Kaymakamlığı'na baskıları şikayet etmek için giden köylülere ateş açıldı,1 kadın ve1 çocuk öldü. Ateş açma emrinin Yüzbaşı Salih Eryiğit tarafından verildiği iddia edildi.
1991. Rusya, Beyaz Rusya, Ukrayna, Kazakistan, Moldova, Azerbaycan, Ermenistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan ve Kırgızistan liderleri bir araya gelerek Sovyetler Birliği'ne son verdiler. Bağımsız Devletler Topluluğu'nu kurduklarını açıkladılar.
1999. Hakkında iki gıyabi tutuklama kararı bulunan eski Şişli belediye başkanı Gülay Aslıtürk Londra'da yakalandı.

Bugün Doğanlar :
1879. Sovyetler Birliği liderlerinden Josef Stalin.
1917. Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Alman romancı Heinrich Böll.
1937. Amerikalı sinema oyuncusu Jane Fonda.

Bugün Ölenler:
1940. Amerikalı yazar F. Scott Fitzgerald.
1943. hukukçu ve siyasetçi Mahmut Esat Bozkurt.
1945. Amerikalı komutan General George S. Patton, trafik kazasında.
1991. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Abdullah Baştürk.

Tarihte Bugün / 22 Aralık

1453. İstanbul Üniversitesi "Darülfünun" kuruldu.
1932. Hindistan'daki İngiliz yönetimi, 28.000 mahkûmu serbest bıraktı. Mahkûmlar arasında Mahatma Gandhi'de vardı.
1933. Almanya'da Reichstag yangınını çıkaran Lubbe idama mahkûm oldu.
1945. Tan ve Yeni Sabah gazeteleri dava edildiler. Gerekçe; hükümeti ve Meclis'i küçük düşürücü yayın yapmak.
1962. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Türk-İş, Ankara'da "Komünizmi Telin" mitingi düzenledi.
1970. Kadıköy Mühendislik ve Mimarlık Özel Yüksek Okulu öğrencileri Vatan Mimarlık ve Mühendislik Özel Yüksek Okulu'nu satın aldılar.
1974. 2000 toplum polisi direnişe geçti. Polisler çalışma koşullarından ve ücret azlığından yakındılar.
Aynı gün Erzurum'da çığ altında kalan 6 kayakçı öldü.
1975. Sosyal Sigortalar Kurumu'nda (SSK) görevli olan ve memur sayılan işçiler Memur-İşçi ayrımını protesto etmek için direnişe geçtiler. Direnişe katılan1248 işçi 30 Aralık günü işten çıkarıldılar.
1978. Kahramanmaraş'ta katliam; 22-26 Aralık Kahramanmaraş'ta sağcıların başlattığı saldırılarda105 kişi öldü ve 176 kişi yaralandı. Olaylarda hayatını kaybedenlerin çoğu solcu ve Alevi'ydi.
1992. Fenerbahçeli futbolcu Tanju Çolak, 9 yıl hapse mahkûm oldu. Çolak yurda kaçak Mercedes sokmak suçundan yargılanmaktaydı.
Aynı gün Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, TOBB Başkanı Yalım Erez Türk Sanayici ve İşadamları Derneği'nden (TÜSİAD) istifa etti. Yalım Erez TÜSİAD'ı "çok küçük bir sanayici azınlığın" çıkarlarını gözetmekle suçladı.
1991. Bingöl kırsalında PKK ile güvenlik kuvvetleri arasındaki çatışmada 5 PKK üyesi öldü. 2 PKK'linin cenazesinin yakınlarına verilmemesi üzerine Kulp'da esnaf kepenk kapattı.
Aynı gün İstanbul Emniyet Müdürü Mehmet Ağar halkı çağrı yaptı; şüpheli kişileri ihbar etmelerini istedi.
1994. Yeni Demokrasi Hareketi aynı adla partileşti; genel başkanlığa Cem Boyner seçildi.
1999. Hükümet Egebank, Yaşarbank, Yurtbank, Sümerbank ve Esbank'a el koydu.

Bugün Doğanlar:
1885. "La Boheme" "Madam Butter fly" "Turandat" operalarının yaratıcısı, İtalyan besteci Giacomo Puccini.

Bugün Ölenler:
1959. Yazar Ziya Şakir.
1961. Tarih Profesörü Mükrimin Halil Yinanç.
1981. Yazar Hikmet Dizdaroğlu.
1989. İrlandalı yazar Samuel Beckett.

Tarihte Bugün / 23 Aralık

1888. Ağır depresyon geçiren Hollandalı ressam, dışavurumculuk akımının öncüsü, Vincent van Gogh kulağını kesti.
1928. Şair Nazım Hikmet 3 yıl 3 ay hapse mahkûm oldu.
1930. Menemen'deki dinci ayaklanmada yedek subay öğretmen Kubilay öldürüldü.
1948. Japonya'nın savaş dönemi başbakanı General Toco ve o dönemin liderlerinden 6 kişi Tokyo'da asıldı.
1953. Sovyetler Birliği'nin eski gizli polis şefi Lavrenti Beria kurşuna dizildi. Beria ajanlıkla suçlanıyordu.
1958. Cumhurbaşkanı Celal Bayar Bütçe Komisyonu görüşmelerine "Demokrat Parti bastonu" ile geldi. Cumhurbaşkanının bu yandaş tutumu eleştirildi.
1967. Fransız düşünür Babeuf'un Devrim Yazıları adlı eserinin Türkçe'ye çevrilmesi kovuşturmaya uğramış ve kitap toplatılmıştı. Bu durumu protesto etmekten yargılanan aydınlar beraat etti. Yargılanan aydınlar Yaşar Kemal, Melih Cevdet Anday, Demir Özlü, Şükran Kurdakul, Edip Cansever, Arif Damar, Memet Fuat, Orhan Arsal, Hüsamettin Bozok, Sabri Altınel idi.
1973. Petrol üreticileri Tahran'da toplandı. Toplantıda petrol fiyatlarını yüzde130 oranında arttırma ve Amerika'yla Hollanda'ya petrol sevkıyatını bir süre için durdurma kararı aldı.
1975. 21 Aralık"ta Viyana'da OPEC görüşmeleri sırasında 11 petrol bakanı rehin alarak Cezayir'e giden silahlı kişiler ellerindeki rehineleri bıraktıktan sonra Cezayir makamlarına teslim oldular.
1979. Türk Hava Yolları'nın (THY) Trabzon adlı uçağı Samsun-Ankara seferini yaparken yoğun sis nedeniyle düştü; 39 kişi öldü.
1980. Ankara'daki Mısır Büyükelçiliği'ni basan 4 Filistinli gerilla idama mahkûm edildi.
1982. Barış Derneği'nin tüm tutuklu sanıkları tahliye edildi.
1986.6 yıldır süren Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davası sona erdi. DİSK kapatıldı.1477 sanıktan 264'ü için15 yıla kadar varan hapis cezaları verildi.
Aynı gün Sovyet yönetimi sürgünde bulunan muhalif Andrey Saharov'u serbest bıraktı.
1990. Yugoslavya'nın üç cumhuriyetinden biri olan Slovenya'da referandum yapıldı; halk bağımsızlık kararı aldı.
1993.10 Aralık günü polis18 Özgür Gündem gazetesi çalışanını gözaltına almıştı.16 çalışan serbest bırakıldı; müessese müdürü ile genel yayın yönetmeni tutuklandı.
1996. Bergama halkı siyanürlü altın aranmasını protesto amacıyla çıplak yürüyüş yaptı.

Bugün Doğanlar:
1867. ABD"nin ilk siyah kadın milyoneri olarak bilinen iş kadını ve hayırsever Sarah Breedlove Walker.
1918. 1974-82 arasında Almanya Başbakanı olan Sosyal Demokrat politikacı ve etkin haftalık gazete Die Zeit"ın yayımcısı Helmut Schmidt.

Bugün Ölenler:
1834. İngiliz iktisatçı Thomas Malthus.
1931. Romancı Mehmet Rauf Bey.

Tarihte Bugün / 24 Aralık

1923. Arnavutluk'ta cumhuriyet ilan edildi.
1929. Resimli Ay dergisi sorumlu müdürü Behçet Bey tutuklandı.
1931. Türkiye'nin ilk sivil havacılık kulübü Aero Kulüp İstanbul'da kuruldu.
1951. Libya Bağımsızlığını ilan etti.
1954. Zeki Müren, Sonku Film sahibi Cahide Sonku aleyhine dava açtı. Müren başrolünü oynadığı Beklenen Şarkı filmi için eksik ödeme yapıldığını öne sürdü.
1960. Türkiye'de 30 yıldır ilk kez bir kadın, Dudu Sarıkaya idam edildi.
1961. Tevfik Fikret'in mezarı Aşiyan'a nakledildi.
1964. Seylan ve Hindistan Madras'ta kasırga: 7 bin kişi öldü.
1968. yılında bugün "Ortak Pazar'a Hayır" haftası başladı.
1974. Beatles topluluğu dağıldı.
1976. Ticaret ve Sanayi Bakanlığı zam talebini kabul etmeyince Türkiye'de üretilen Renault otomobil üretimi durduruldu.
1979. Sovyetler Birliği Afganistan'ı işgale başladı.
1979. Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği, TÖB-DER Kahramanmaraş katliamının yıldönümünde Türkiye çapında direniş ve protesto eylemleri düzenledi. Eylemler sırasında 4 kişi öldü, 4000 kişi gözaltına alındı. Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı TÖB-DER Genel Merkezi'ni kapattı.
Aynı gün Zeki Ökten'in yönettiği "Sürü" filmi Belçika Kraliyet Film Arşivi Uluslararası Seçkin Filmler Yarışması'nda Büyük Ödülü kazandı.
1981. İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi savcısı 52 DİSK yöneticisi sendikacı hakkında idam cezası istedi.
1991. Kulp ve Lice'de PKK militanlarının cenazesine asker müdahale etti; 3'ü asker12 kişi öldü.
1993. Özgür Gündem gazetesi 2 ay süreyle kapatıldı; yazı işleri müdürü 4 yıl hapis cezasına çarptırıldı.
1994. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) birleşme kararı aldı.
1995. Erken genel seçimler yapıldı. Refah Partisi 158, Anavatan Partisi 132, Doğru Yol Partisi 135, Demokratik Sol Parti 76, Cumhuriyet Halk Partisi 49 milletvekili çıkardı. Milliyetçi Hareket Partisi, Yeni Demokrasi Hareketi ve Halkın Demokrasi Partisi yüzde10'luk barajı aşamadı.

Bugün Doğanlar:
1888. "Casablanca" filminin yaratıcısı , Oscar Ödüllü Macar asıllı Amerikalı yönetmen Michael Curtiz.
1922. Amerikalı sinema oyuncusu Ava Gardner.

Bugün Ölenler:
1524. Portekizli kaşif ve seyyah Vasco do Gama.
1962. Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın eşi Reşide Bayar.
1979. Heykeltraş Şadi Çalık ve 1968'in gençlik önderlerinden Rudi Dutschke

Tarihte Bugün / 25 Aralık

1926. Japonya imparatoru Yoşito'nun ölümü üzerine oğlu Hirohito imparator oldu.
1936. Şark Demiryolları hükümet tarafından satın alındı.
1952. Said-i Nursi'nin yargılanmasına başlandı.
1954. Millet gazetesinde çıkan bir yazısından dolayı yargılanan Sadık Aldoğan10 ay, yazı işleri müdürü Hüsnü Söylemezoğlu1 yıl10 ay hapis cezasına mahkûm edildi.
1962. Cumhuriyet gazetesi yazı işleri müdürü Kayhan Sağlamer, tutuklandı. Gerekçe, gazetede yayımlanan"Sosyalizm mi, Liberalizm mi?" başlıklı yazıydı.
1963. Kıbrıs'ta Kıbrıs Mücadelesi Ulusal Örgütü, EOKA adanın her yanında Türklere karşı saldırılar düzenledi. Çok sayıda Kıbrıslı Türk öldü. Türk savaş uçakları Kıbrıs üzerinde uçuşlar yaptı.
Aynı gün İsmet İnönü bağımsız milletvekilleriyle yeni bir koalisyon hükümeti kurdu.
1968. Genelkurmay Başkanı Cemal Tural "İleride bizde Ay'a uçacağız" dedi.
1970. Ankara'da Devrimci Gençlik Dernekleri Federasyonu, Dev-Genç üyesi Nail Karaçam ile Mehmet Demir'i ülkü ocaklılar kurşun yağmuruna tuttu. Nail Karaçam hastaneye kaldırılırken yolda öldü.
1972. Nikaragua'da deprem:10.000 kişi öldü.
Aynı gün Türkiye'de Habora Yayınevi sahibi Bülent Habora 7,5 yıl hapse mahkûm oldu. Habora Lev Troçki'nin "Sürekli Devrim" kitabını yayımlamaktan yargılanıyordu.
1979. Tunceli Cumhuriyet Savcısı Mustafa Gül öldürüldü.
1981. Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği, TÖB-DER'i kapattı. Savcılık, TÖB-DER'in " Marksist-Leninist bir düzeni amaçladığı" iddia etti.
1985.Türkiye'nin ilk hayali ihracat davası sonuçlandı; Yahya Demirel 23 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1986. Pınar Kür'ün "Bitmeyen Aşk" romanı "müstehcenlik" gerekçesiyle toplatıldı.
1989. Romanya Devlet Başkanı Nikolay Çavuşesku ve eşi Elena Çavuşesku idam edildi. Çavuşeşku çifti olağanüstü bir mahkemede yargılandılar.
1991. PKK yanlısı bir grup İstanbul Bakırköy'de Çetinkaya mağazalarına molotof kokteyli attı;11 kişi öldü.


Bugün Doğanlar:
1642. İngiliz matematikçi ve modern fiziğin kurucusu Isaac Newton.
1899. Oscar Ödüllü Amerikalı aktör Humphrey Bogart.
1876. Nobel Barış Ödülü sahibi, Pakistan'ın kurucusu Muhammet Ali Cinnah.
1918. Mısır Cumhurbaşkanı Enver Sedat.

Bugün Ölenler:
1939. Gazeteci Turhan Tan.
1973. Türkiye'nin ikinci cumhurbaşkanı İsmet İnönü.
1977. Charlie Chaplin (Şarlo).

Tarihte Bugün / 26 Aralık

1905. Güney Afrika, Pretoria'da 3,106 karat değerindeki dünyanın en büyük elması bulundu. Elmasa "Cullinan" adı verildi. 9 parçaya bölünen elmastan elde edilen dünyanın en büyük pırlantası " 530.2 karatlık, 74 yüzlü Afrika'nın Büyük Yıldızı" Britanya tacına yerleştirildi.
1921. İstanbul Tramvay işçileri greve çıktı.
1924. Vladimir İlyiç Lenin'in onuruna Petrograd'ın adı Leningrad olarak değiştirildi.
1950. Hindistan anayasası kabul edildi. Dünyanın en kalabalık demokrasisi kuruldu.
1931. Kızıl İstanbul gazetesi hakkında soruşturma açıldı.
Aynı gün Hindistan'da Mahatma Gandhi serbest bırakıldı.
1948. Milli Korunma Mahkemeleri kaldırıldı.
1950. Hindistan'da cumhuriyet ilan edildi.
1958. Klasik müzik bestecisi Bülent Arel'in Beş Sonnet adlı yapıtı ilk kez seslendirildi.
1959. Bağdat Paktı Konseyi Karaçi'de toplandı. Toplantıya, Türkiye adına Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu katıldı.
Aynı gün Ankara Telgraf gazetesinin sahibi ve yazı işleri müdürü Fethi Giray Ankara Cezaevi'ne girdi. Fethi Giray17 gün hapis cezasına çarptırılmıştı.
1963. Hürriyet gazetesi muhabiri Yüksel Kasapbaşı, foto muhabiri Abidin Behpur ve şoför Yüksel Öztürk göreve giderken donarak öldüler.
1966. İstanbul'un çeşitli semtlerinde "köylü pazarları" kurulması çalışmalarına başladı. Amaç, halkın daha ucuz sebze ve meyve yiyebilmesi idi.
1969. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş İstanbul İl Gençlik Kongresi'nde "Hareket başladı" dedi.
1970. Necmettin Erbakan ve17 arkadaşı Milli Nizam Partisi'ni kurdu.
1972. Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idam dosyası Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne gönderildi.
1973. Fikir suçundan cezaevinde bulunan Çetin Altan, Doğan Koloğlu, Alpay Kabacalı, İrfan Derman ve Yaşar Kemal yargılandı.
1974. Bülent Ecevit başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)- Milli Selamet Partisi (MSP) koalisyonu hükümeti göreve başladı.
Aynı gün Türk Hava Yolları'nın Van adlı yolcu uçağı İzmir Cumaovası Havaalanı'nda pistin100 metre uzağında yere çakıldı; 63 kişi öldü.
1978. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Feyyaz Berker ve Yönetim Kurulu üyesi Rahmi Koç Türk Ceza Kanunu'nun (TCK)141.,142. ve163. maddelerinin kaldırılmasını istediler.
1979. Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Pol-Der, Pol-Bir, Pol-Ens ve Tem-Der'in çalışmalarını durdurdu.
1984. Türkiye İşçi Partisi davası sonuçlandı;102 kişi çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.
1992. 12 Eylül'den sonra ilk kez memur eylemi düzenlendi. İstanbul'daki eyleme 5 bin memur katıldı.

Bugün Doğanlar:
1804. Sanayi devriminin toplumsal sorunlarını gazete yazı dizilerinde ilk ortaya koyan Fransız yazar, romancı Eugène Sue.
1904. İnsan hakları konusunda gösterdiği çabalarla 1974 Nobel Barış Ödlüne değer görülen İrlandalı devlet adamı Seán MacBride.
1918. 1989'da darbeyle devrilerek idam edilen eski Romanya lideri Nicolae Causescu.
1925. Amerikalı sinema oyuncusu ve yönetmeni Paul Newman.
1927. Amerikalı siyah sahne ve sinema oyuncusu Eartha Kitt.
1944. 1970-72 arasında gizli örgüt üyesi olmakla suçlandığı davalardaki savunmasıyla ünlenen Amerikalı siyah kadın devrimci Angela Davis.

Bugün Ölenler:
1823. Çiçek aşısını bulan İngiliz hekim Edward Jenner.
1948. Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, emekli General Kâzım Karabekir.
1973. Amerikalı sinema oyuncusu Edward G. Robinson.

Tarihte Bugün / 27 Aralık


1901. Japon kimyager Takamike ve Amerikalı fizikçi Abel adrenalin hormonunu buldu.
1907. Paris'te 2. Jön Türk Kongresi yapıldı. Sonuç Bildirgesi'nde Sultan Abdülhamit yönetimi eleştirildi.
1923. İstanbul İstiklal Mahkemesi, İstanbul Barosu Başkanı Lütfi Fikri Bey'i 5 sene kürek cezasına mahkûm etti. Lütfi Fikri Bey Hıyanet-i Vataniye Kanunu'na aykırı davranmakla suçlanıyordu.
1928. İstanbul Belediyesi, eski harflerle yazılı tabelalarını değiştirmeyen dükkan sahiplerini cezalandırdı.
1936. Şair Nazım Hikmet gözaltına alındı.
1939. Erzincan'da Richter ölçeğine göre 8 şiddetinde bir deprem oldu; 32.962 kişi hayatını kaybetti, yaklaşık 100 bin kişi yaralandı.
Aynı gün İstanbul'da Young Men's Christian Association (Genç Hıristiyanlar Cemiyeti) kapatıldı.
1944. Çapakçur bölgesinin adı Bingöl olarak değiştirildi.
1945. 29 devletin üzerinde anlaştığı ilkeler doğrultusunda Uluslararası Para Fonu, IMF kuruldu.
1949. Türkiye- Amerika Birleşik Devletleri Kültür Antlaşması imzalandı.
1971. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi- Cephesi, THKP-C davasında karar verildi: 2 idam, 3 müebbet hapis.
1975. Hindistan, Bihar'da maden ocağında patlama: 372 kişi öldü.
1977. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, DİSK Genel Başkanlığına Abdullah Baştürk seçildi.
Aynı gün Sultanahmet'teki İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi yakıldı, Ankara'da Hacettepe Üniversitesi bir yıl süreyle kapatıldı.
1979. Kabil hükümeti düştü; Afganistan'ın başına Babrak Karmal getirildi.
1980. İstanbul'da Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, DİSK Genel Başkan Abdullah Baştürk ve Genel Sekreter Fehmi Işıklar'la beraber 68 sendikalı tutuklandı.
1987. Ankara Kültür Merkezi, Atatürk'ün Ankara'ya gelişinin 68. yıldönümünde yani Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından açıldı.

Bugün Doğanlar:
1571. Alman astronom Johannes Kepler.
1822. Fransız kimyacı ve bakteriyolog Louis Pasteur.
1904. Alman sinema oyuncusu Marlene Dietrich.

Bugün Ölenler:
1936. Şair Mehmet Akif Ersoy.
1942. Servet-i Fünun dergisinin sahibi Ahmet İhsan Toksöz.
1953. Eski başbakanlardan Şükrü Saraçoğlu.
1978. Cezayir devlet başkanı Huari Bumedyen.
1988. Sinema oyuncusu Reha Yurdakul.

Tarihte Bugün / 28 Aralık

1908. talya'nın güneyinde Sicilya adasındaki Messina kentinde Avrupa'da gerçekleşmiş en büyük deprem meydana geldi. 100 bini aşkın insan hayatını kaybetti. .
1929. Resimli Ay dergisi yazarı Emin Türk Bey (Eliçin) "Köyümde Ne Gördüm" başlıklı yazısı nedeniyle tutuklandı.
1938. Hasan Ali Yücel milli eğitim bakanlığına getirildi.
1960. Yazar Reşat Nuri Güntekin'in ölümünden 4 yıl sonra "Son Sığınak" adında yeni bir romanı ortaya çıktı.
1961. Milletvekili maaşlarına yapılacak zam, Meclis'te tepkiyle karşılandı.
1970. Devrimci Gençlik Dernekleri federasyonu, Dev-Genç üyesi İlker Mansuroğlu yaşamını yitirdi. Mansuroğlu, 5 gün önce, pusuya düşürülerek kurşunlanmıştı.
1973. İsmet İnönü devlet töreniyle Anıkabir'e defnedildi.
1975. İskenderun Demir- Çelik Tesisleri açıldı. Açılışı Başbakan Süleyman Demirel ile Sovyetler Birliği Başbakanı Aleksey Kosigin yaptı.
1976. Öğrenciler arasında çıkan olaylar nedeniyle İstanbul Üniversitesi Fen, Hukuk ve Edebiyat Fakülteleri kapatıldı.
1979. Kahramanmaraş katliamının yıldönümünde derse girmeme eylemine katılan 1, 711 öğretmen görevden alındı.
1988. Bir grup kadın, işe alınmada bekaret kontrolü isteyen Harita Genel Müdürlüğü'nü telgraf çekerek protesto etti.
1989. Yüksek Öğrenim Kurulu, YÖK üniversitelerdeki başörtü yasağını kaldırdı.
1991. İlk Kürtçe gazete Rojname yayımlandı.
1993. İdamla yargılanan Sarp Kuray ilk duruşmada serbest bırakıldı. Kuray "Partizan Yolu" ile "16 Haziran Hareketi" adlı örgütlerin kurucusu ve lideri olmaktan yargılanıyordu.
1995. Yargıtay,12 Eylül'den sonra açılan 359 sanıklı Devrimci-Yol davasında verilen kararı onayladı. Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi 7 sanık için idam, 36 sanık için müebbet hapis cezası vermişti.
1996. Erzurum Palandöken'de facia; çığ düşmesi sonucu 6 çocuk kayakçı öldü.

Bugün Doğanlar:
1856. ABD'nin 28. Başkanı Woodrow Wilson.
1924. İki kez Uganda Devlet Başkanı ( 1966-71, 1980-85) olan Milton Obote.
1932. "Örümcek Kadının Öpücüğü" adlı romanıyla ünlenen Arjantinli romancı ve senarist, Manuel Puig.
1954. ABD'li sinema oyuncusu Denzel Washington.

Bugün Ölenler:
1937. "Bolero" adlı bestesiyle tanınan Fransız besteci Maurice Ravel.
1984. ABD'li film yönetmeni Sam Peckinpah.

Tarihte Bugün / 29 Aralık

1930. Amele ve İşçi Partisi kuruldu.
1933. Faşistler, Bükreş'te liberal başkan Ion Duca'yı öldürdüler.
1940. Almanlar Londra'ya 10 bin yangın bombası attı.
1941. BBC'nin atası National Broadcasting Company, NBC, Türkçe radyo yayınına başladı.
1943. Kızılay Cemiyeti, stokları tükenen iskambil kâğıdı satışını durdurdu
1953. Balıkçılardan yılbaşı hediyesi; İstanbul Balıkçılar Cemiyeti halka altı ton hamsiyi bedava dağıttı.
1967. Kıbrıs Türk toplumu adada ayrı bir yönetim ilan etti. Dr. Fazıl Küçük başkanlığında10 kişilik bir kabine kuruldu
1969. İstanbul Topkapı'daki Gamak Elektrik Motorları Yapım Fabrikası'nda polis işçilere saldırdı; Şerif Aygül adlı işçi öldürüldü, 28 kişi yaralandı.
1977. Asgari ücret 3300 lira oldu.
Aynı gün faşistler İstanbul Teknik Üniversitesi'ni 10 saat işgal ettiler. Üniversite yönetimi üniversiteyi 2 Ocak'a kadar tatil etti.
1978. İran'da muhalefet lideri Şahpur Bahtiyar başbakan oldu.
1982. Cinayetten yargılanan adli hükümlü Halil Fevzi Uyguntürk, Kâzım Ergün ve Muzaffer Öner idam edildiler.
1983. Türk Parasını Koruma Kanunu değiştirildi. Döviz alım satımı serbest bırakıldı; döviz bulundurmak artık suç değil.
1984. Hindistan'da 31 Ekim'de öldürülen başbakan Indira Gandhi'nin yerine oğlu Rajiv Gandhi geçti.
1988. Mimarlar Odası İstanbul Şubesi, İstanbul belediye Başkanı Bedrettin Dalan'ın Tarlabaşı bulvarını açma girişimine tepki gösterdi.
1989. Yazar Vaclav Havel Çekoslovakya devlet başkanı oldu.
1990. Beyoğlu projesi kapsamında Beyoğlu İstiklal Caddesi'nde ilk tramvay seferi yapıldı.
1992. Kültür ve Sanat Büyük Ödülü 'ta yazar Yaşar Kemal'e verildi.
1994. Türk Hava Yolları'nın Mersin uçağı Van seferini yaparken düştü;59 kişi öldü, 22 kişi yaralı.
1995. Türkiye Yunanistan'a, bir nota verdi. Kardak kayalıklarının Türkiye'ye ait olduğunu bildirdi.

Bugün Doğanlar:
1938. Oscar Ödüllü Amerikalı aktör Jon Voight.
1946. İngiliz şarkıcı ve sinema oyuncusu Marianne Faithfull.

Bugün Ölenler:
1926. Avusturyalı şair Rainer Maria Rilke.
1957. İlk tango bestecisi Necip Celal Antel.
1987. Hattat ve cild sanatçısı Emin Barın.
1988. Eski bakanlardan Sıtkı Yırcalı.
1989. Türkiye'nin ilk kadın avukatı Süreyya Ağaoğlu.

Tarihte Bugün / 30 Aralık

1916. Rusya Çarlık ailesini nüfuzu altına alan büyücü Gregoriy Rasputin soylular tarafından öldürüldü.
1918. Almanya Komünist Partisi kuruldu.
1922. Rusya, "Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği" ismini aldı.
1946. Demokrat Parti'yi komünistlikle suçlayan Yozgat Valisi Sadri Aka mahkûm oldu.
1947. Romanya'da Sovyet yanlısı hükümet Kral Mihail'i tahtan indirdi.
1948. Cahide Sonku, İstanbul Şehir Tiyatrosu'ndan ayrıldı.
1950. Türkiye, 25 Temmuz, Kore'ye asker gönderme kararı almıştı.Türk Barışseverler Cemiyeti Kore'ye asker gönderilmesini protesto edince dava açıldı. Türk Barışseverler Cemiyeti Başkanı Behice Boran ve arkadaşları, 1950'de 15'er ay hapis cezasına çarptırıldı.
1951. İstanbul Maltepe'deki Süreyya Paşa İşçi Sanatoryumu açıldı.
1960. Uluslararası Para Fonu, IMF ve Avrupa İktisadi İşbirliği Teşkilatı Türkiye'ye kredi vermeyi kabul etti.
1966. Cumhuriyet Halk partisi genel Başkanı İsmet İnönü, "Devletçilik solculuktur diyorlar, öyle ise evet solcuyum. Halkçıyım, halkçılık solculuksa evet öyleyim. Onun için, ortanın solu meselesi kendimizi anlatmak kadar savunmak meselesidir" dedi.
1972. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Richard Nixon, "Hanoi'nin bombalanmasını durdurun" emrini verdi.
1977. İkinci Boğaziçi Köprüsü 104 milyon liraya ihale edildi.
1980. Yıllık enflasyon ilan edildi: Yüzde 106.
1985. Roma ve Viyana havaalanlarındaki İsrail havayolları bürolarına Arap militanlarca ateş açıldı;12 kişi öldü,100'ün üstünde insan yaralandı.
1987. Papa suikastıyla ilgili ikinci davaya adı karışan ülkücü Samet Aslan'ın, tutuklu bulunduğu Ağrı Cezaevi'nde intihar ettiği açıklandı.
1990. Türkiye İnsan Hakları Vakfı, kuruldu.
1994. Taksim'de The Marmara Oteli'nin girişindeki Cafe Marmara'da bomba patladı; arkeolog Yasemin Cebenoyan öldü; yazar, sinema eleştirmeni Onat Kutlar ağır yaralandı.
1999. Asgari ücret ilan edildi: Brüt109 milyon 800 bin lira, net 80 milyon 682 bin lira.

Bugün Doğanlar:
1865. İngiliz yazar Rudyard Kipling Hindistan'da.
1906. Oscar Ödüllü İngiliz film yönetmeni Carol Reed.

Bugün Ölenler:
1949. Şair, filozof Rıza Tevfik Bölükbaşı.
1960. Ressam Haşmet Akal.
1974. Ünlü şekerci Ali Muhittin Hacı Bekir.
1986. Heykeltıraş İlhan Koman.
1993. Eski dışişleri bakanlarından İhsan Sabri Çağlayangil.

Tarihte Bugün / 31 Aralık

1879. Amerikalı buluşçu Thomas Alva Edison elektrik ampulünü ilk kez halka tanıttı. New Jersey eyaletinin Pennsylvania kentinde bir sokak ampullerle aydınlatıldı.
1924. Toksöz gazetesi, hükümet kararıyla kapatıldı.
1931. İzmir'de erkek haklarını savunmak için, Erkekler Birliği adıyla bir dernek kuruldu.
Aynı gün Taksim Meydanı'nda yerli malı kullanılması için miting yapıldı.
1939. İstanbul-Berlin uçak seferleri düzenli olarak başladı.
1945. Emekli Subaylar Ressamlar Cemiyeti kuruldu.
1951. İş Bankası, dönemin en büyük tekstil fabrikası Güney Sanayi A.Ş. Adana'da kurdu.
1958. Demirköprü Barajı ve Hidroelektrik Santrali, açıldı.
1961. İstanbul'da yaklaşık 100 bin işçi grev hakkı için miting yaptı.
1962. Kavel Fabrikası direnişi başladı.
1970. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu, Türk-İş'e bağlı 1 milyon işçi 2 saatlik iş bırakma eylemi yaptı. 28 Aralık günü Türk-İş merkezine bomba atılmıştı. Konfederasyona bağlı işçiler bu olayı protesto ettiler.
1976. İzmir Belediye Başkanı İhsan Alyanak, Yeni Asır gazetesini bastı. Belediye başkanı baskına yanında itfaiyecileri de götürdü.
1977. Cumhuriyet tarihinde ilk kez gensoruyla hükümet düştü. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde ikinci Milliyetçi Cephe hükümeti 218'e karşı 228 güvensizlik oyuyla düştü.
Aynı gün Kamboçya Vietnam'la ilişkilerini kesti.
1980. Milli Güvenlik Konseyi, sağlık personelini kapsayan tamgün yasasını yürürlükten kaldırdı.
1981. Sermaye Piyasası Kurulu belirlendi. 6 yıl süreyle görev yapacak kurulun başkanlığına Prof. İsmail Türk getirildi.
1986. Gregoryen takvimine uygun düşmesi için 1987 yılı bir dakika kısaltıldı.
1994. Avusturya, Finlandiya ve İsveç Avrupa Birliği'ne üye oldu. Birliğin üye sayısı 15 oldu.
1997. Görev süresi sona eren Anayasa Mahkemesi Başkanı Yekta Güngör Özden emekliye ayrıldı.
1999. Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin görevinden ayrıldı. Yetsin tüm yetkilerini Başbakan Vladimir Putin'e devretti.

Bugün Doğanlar:
1869. Fransız ressam Henri Matisse.
1889. 2. Dünya Savaşı sonrası kendi ismi ile anılan yardım planını hazırlayan Amerikalı asker ve devlet adamı George Marshall.
1937. İngiliz aktör Anthony Hopkins.
1943. "Gandi" rolüyle Oscar alan, İngiliz aktör Ben Kingsley.

Bugün Ölenler:
1961. Eski Demokrat Partili bakanlardan Yassıada mahkûmu Tevfik İleri.
1983. Yazar Sevim Burak.
1994. Ressam, heykeltıraş Haluk Tezonar.

Tarihte Bugün / 1 Ocak

622. 1371 yıl önce bugün Hazreti Muhammed, ordusuyla Mekke'ye girdi
1923. Futbol federasyonu kuruldu
1929. Millet Mektepleri açıldı.
Aynı gün Anadolu demiryolu hattı ile Haydarpaşa Limanı millileştirildi.
1934. Ölçüler Kanunu yürürlüğe girdi. Aynı gün 1946'da İşçi sigortaları Kanunu; 1950'de Gelir Vergisi Kanunu; 1952'de Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu yürürlüğe girdi.
1935. İstanbul Rıhtım Şirketi devletçe alındı.
1941. Behice Boran'ın çıkardığı aylık fikir ve sanat dergisi Yurt ve Dünya yayımlanmaya başladı.
1943. Varlık Vergisi tahsilatı 11 milyona liraya ulaştı.
1945. Milli Piyango'nun yılbaşı çekilişinde 200 bin lirayı İstanbul'da bir seyyar salepçi kazandı.
1949. Orhan Veli Kanık Yaprak dergisini çıkardı.
Aynı gün Endonezya'da Hollandalı askerler Cava'yı ele geçirdi.
1956. Sudan bağımsız bir cumhuriyet olduğunu ilan etti.
1959. Küba'da devrimin zaferi. Diktatör Fulgenico Batista yeni yılın ilk saatlerinde Havana'dan kaçtı. Camilo Cienfuegos ve Che Guevara önderliğindeki gerilla kolları Havana'ya girmeye başladı. Bütün Küba'da işçiler ve köylüler Fidel Castro'nun çağrısına uyarak genel greve başladı.
1960. İlk meteorolojik uydu Tiros Amerika tarafından fırlatıldı.
1961. Devlet Başkanı Cemal Gürsel bugünü İkinci Cumhuriyet'in kuruluş yılı ilan etti.
1963. Bakanlar Kurulu otomobil ve lüks eşya ithalini yasakladı.
1964. Başpiskopos Makarios, Zürih ve Londra antlaşmalarının yürürlükten kaldırılmalarını istedi.
1971. Zonguldak'ta ücretleri ödenmeyen 600 maden işçisi ocaklara inmedi.
1973. İngiltere, İrlanda ve Danimarka; Avrupa Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) üyesi oldular.Yunanistan aynı gün 1981'de üyeliğe kabul edildi.
1974. İsrail'de yapılan seçimleri Golda Meir liderliğindeki İşçi Partisi kazandı.
1984. Türkiye, Avrupa Konseyi'nin Arjantin'de demokrasiye geçişi kutlama mesajına katılmadı.
Aynı gün Nijerya'da General Muhammed Buhari kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi.
1985. KDV'li ( Katma Değer Vergili ) yaşam başladı.
1986. Bağ-Kur üyeleri sağlık primi ödemeye başladı. Bağ-Kur'a bağlı sigortalılar, Eylül 1986'dan itibaren sağlık hizmetlerinden yararlanacaklar.
1987. Çin'in Tiananmen Meydanında on binlerce öğrencinin katıldığı büyük bir gösteri düzenlendi.
1993. Çekoslovakya'nın varlığı sona erdi; Çekler ve Slovaklar birbirlerinden ayrıldılar.
Aynı gün Avrupanın "tek pazar düşü" gerçekleşti. Kuzey Kutbu'ndan Akdeniz'e, Avrupalılar pasaportsuz seyahat edebilecek.
1996. Gümrük Birliği anlaşması Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Anlaşma, Türkiye ile15 Avrupa ülkesi arasında geçerli.
1999. Avrupa'da tek para birimine geçildi. Yeni Euro banknotları 2002'de, bugün, dolaşıma çıkacak.

Bugün Doğanlar:
1864. Sanat olarak fotoğrafın ateşil savunucusu ve Amerikan çağdaş sanat sergilerinin öncüsü Alfred Stieglitz.
1895. Amerikan federal polis örgütü FBI'ın kurucusu ve 1924-72 arasında aralıksız olarak yöneticisi olan J. Edgar Hoover.
1899. Film yapımcılığının en önemli ögesinin montaj olduğunu ortaya koyan Sovyet sinema teorisyeni ve yönetmeni Lev Vladimiroviç Kuleşov.
1912. Soğuk savaş döneminin en önemli çift taraflı casusu, eski İngiliz istihbarat görevlisi Kim Philby.
1919. Bir roman ve 13 öyküden oluşan eserleriyle savaş sonrası Amerikan gençliğinin hayranlığını kazanan Amerikalı yazar Jerome David Salinger.
1922. Orta sıklet boks şampiyonlarından Rocky Graziano.
1927. Fransız dansçı, koroegraf ve opera yöentmeni Maurice Béjart.

Bugün Ölenler:
1969. İstanbul Üniversitesi Deneysel Psikoloji Kürsüsü Başkanı Sosyal Psikolog Prof. Mümtaz Turhan.
1980. Edebiyat tarihçisi, yazar ve çevirmen Mustafa Nihat Özön.

Tarihte Bugün / 2 Ocak

1905. Rus-Japon savaşında Çin"deki Rus üssü Port Arthur, Amiral Heihaçiro Togo komutasındaki Japon deniz kuvvetlerine teslim oldu. Rus İmparatorluğu'nu çöküşe götüren ve 1905 devriminin kapısını açan yenilgiler dizisi başladı.
1924. İstanbul İstiklal Mahkemesi'nde yargılanan gazeteciler beraat etti. Gazeteciler ve İstanbul Barosu Başkanı Lütfi Fikri Bey Hiyanet-i Vataniye Kanunu'na aykırı davranmakla suçlanıyorlardı. Gazeteciler beraat ederken Lütfi Fikri Bey 5 yıl kürek cezasına mahkum oldu.
Aynı gün cuma günü hafta tatili olarak kabul edildi.
1935. Soyadı Kanunu yürürlüğe girdi.
Aynı gün Marmara Adası ve Erdek'te şiddetli deprem oldu; 5 kişi öldü, 600 bina hasar gördü.
1942. Peyami Safa ve Muhsin Ertuğrul Hamlet tartışmaları yüzünden mahkemelik oldular.
1951. Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi'nin yeni üyeliklerine Türkiye, Hollanda, Brezilya seçildi.
1956. Türk-İran Dostluk ve Kültür Derneği kuruldu.
1962. İstanbul'da liman işçileri greve başladı. İşçiler, işverenleri Denizcilik Bankası'nın iş sözleşmesini bozması üzerine işlerini bıraktılar.
1968. Dr. Christian Barnard Güney Afrika'da Cape Town'da ikinci kalp nakli ameliyatını gerçekleştirdi.
1971. Türkiye İşçi Partisi'nden (TİP) ayrılan Cenan Bıçakçı ve arkadaşları yılında bugün "Bağımsız Türkiye Sosyalistleri Birliği" adıyla yeni bir örgüt kurduklarını açıkladı.
1977. Nazım Hikmet'in oğlu Memet Andaç babalık davası açtı.
1985. Amerika Birleşik Devletleri Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nden (UNESCO) resmen ayrıldı.
1988. Stuttgart'tan İzmir'e gelen bir çartır yolcu uçağı düştü;16 kişi öldü.
1990.Devrimci-Sol örgütünün önemli isimlerinden Sinan Kukul Metris Cezaevi'nden firar etti.
1995. Eski İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi (İSKİ) Genel Müdürü Ergun Göknel'in 8,5 yıllık hapis cezası kesinleşti.

Bugün Doğanlar:
1920. Yazdığı 500"e yakın kitapla sıradan insanların bilme ilgisini çekmeyi başaran Amerikalı yazar ve biyokimyacı Isaac Asimov.

Bugün Ölenler:
1942. Tiyatro sanatçıları Fikret Şadi Karagözoğlu ve Emin Belli.
1981. Folklor araştırmacısı ve masalcı Eflatun Cem Güney.

Tarihte Bugün / 3 Ocak

1924. Mısır'da Luksor'daki tapınakta Tutankamon'un taş lahdi bulundu.
1925. İtalya'da Benitto Musolini bütün yetkileri elinde topladı.
1928. Nikaraqua'da Augusto Cesare Sandino önderliğindeki yurtseverler ayaklandı. Amerika 1000'den fazla deniz piyadesini savaşmak üzere gönderdi.
1930. Mustafa Kemal Paşa yılında bugün Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'ne ilk üye olarak kaydedildi.
1941. Diyanet İşleri Başkanlığı kurban derileri ve bağırsaklarının Türk Hava Kurumu'na bağışlanmasına ilişkin fetva verdi.
1945. Türkiye Japonya ile her türlü ilişkisini kesti.
1950. Türk-Amerikan Kadınlar Derneği kuruldu.
1952. Erzurum ve Hasankale'de deprem oldu; 69 kişi öldü, 299 kişi yaralandı.
1953. Samuel Beckett'in oyunu Godo'yu Beklerken günü Paris'te sahnelenmeye başladı.
1957. Bütçe komisyonunda liselere de din dersi konulması istendi.
1961. Amerika Birleşik Devletleri Küba ile ilişkilerini kesti.
Aynı gün Basın İlan Kurumu kuruldu, Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanunu kabul edildi.
Aynı gün bağımsız bir "Kürt devleti" kurmayı istemekle suçlanan 49 kişinin yargılanmasına Ankara'da başlandı.
1963. Ataç dergisinde çıkan bir çevirisi nedeniyle Adnan Bend ve derginin yazı işleri müdürü Afşar Timuçin tutuklandı.
1973. Petrol Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1976. Uluslararası Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi yürürlüğe girdi. Türkiye sözleşmeyi 15 Ağustos 2000'de imzaladı
1977. Beylerbeyi'deki tarihi Halil Paşa yalısı yandı.
1978. Hindistan'da İndra Gandhi Kongre Partisi'nden çıkartıldı.
1983. Diyarbakır'da 7 katlı, 28 daireli bir apartman çöktü, enkaz altından 83 ceset çıkarıldı.
1986. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası'nda (İMKB) hisse senetleri alım satımı başladı.
1990. İbrahim Balaban'ın "Göç" adlı tablosu 45 milyona TL satıldı; bu yaşayan bir Türkiyeli ressamın eserine ödenen en yüksek fiyat oldu.
1991. Türkiye'de yüzbinlerce işçi 1 günlük işe gitmeme eylemi yaptı. Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) eylem için soruşturma başlattı.
1993. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı George Bush ve Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Boris Yeltsin stratejik nükleer silahlarda indirimi öngören START-2 anlaşmasını imzaladılar.
1997. Demokratik Kitle Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Şerafettin Elçi seçildi.

Bugün Doğanlar:
1892. 1954-55 arasında yayımladığı Yüzüklerin Efendisi üçlemesiyle ünlenen İngiliz romancı ve bilim insanı John Ronald Reuel Tolkien
1929. İtalyan spagetti Westernlerinin popülerleşmesine katkısıyla bilinenen sinema yönetmeni Sergio Leone

Bugün Ölenler:
1923. Çek yazar Joraslav Hasek.
1958. Asker ve siyasetçi Cafer Tayyar Eğilmez.
1963. Halk müziği sanatçısı, araştırmacısı ve derlemecisi Muzaffer Sarısözen.

Tarihte Bugün / 4 Ocak

1932. Hindistan'da Mahatma Gandhi tutuklandı.
1939. Japonya'da faşist Hiranuma başbakan oldu.
1942. Beden Terbiyesi Ankara bölgesi güreş müsabakaları yapıldı. Yaşar Doğu, Halit Balamir, Aziz Kiper ve Celal Atik birinci oldular.
1944. Sovyet askerleri savaş öncesi Polonya sınırını geçti.
1948. Burma bağımsızlığını ilan etti.
1950. Hastalık ve Analık Sigortası Kanunu kabul edildi.
Aynı gün Türk-Yugoslav Ticaret Antlaşması imzalandı.
1951. Komünist birlikler Kore'de Seul'u işgal etti.
1954. Cumhurbaşkanı Celal Bayar Kayseri'de Türkiye'nin ilk İşçi Bankasını açtı.
1960. Amerikan Ajansı'nın yıllık raporunda Türk basını için, "Doğrudan doğruya sansür mevcut olmamakla beraber, sıkı kanunlar basın üzerinde kontrole yol açmaktadır" dendi.
1961. Bakanlar Kurulu toplu olarak istifa etti.
Aynı gün Yıldız ve Müşfik Kenter1960-1961 sezonunun en başarılı sanatçıları seçildiler.
1962. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı John F. Kennedy Güney Vietnam'a daha fazla asker göndereceklerini açıkladı.
1969. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi (CKMP) Genel Başkan Yardımcısı Hakkı Yılanlıoğlu, "Bu memleket Moskof uşaklarının değil, Ergenekon aslanlarınındır" dedi.
Aynı gün Her Türlü Irk Ayrımcılığının Kaldırılmasına Dair Uluslararası Sözleşme kabul edildi. Türkiye sözleşmeyi 2001'de onayladı.
1972. Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı bir açıklama yaptı: Arananları ihbar edenlere 100 bin lira verilecek.
1982. Organ nakli yasası Danışma Meclisi'nde kabul edildi.
Aynı gün,100.000 kişinin yurtdışına çıkışı yasaklandı.
1985. Devlet Bakanı İsmail Özdağlar yolsuzlukla suçlandı ve görevinden istifa etti.
1991. 36 gündür grevde olan binlerce maden işçisi Zonguldak'tan Ankara'ya yürüyüşe geçti.
1994. İSKİ (İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmesi) Skandalı'na adları karışan İstanbul Belediye Başkanı Nurettin Sözen ve Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) İl başkanı Yüksel Çengel beraat ettiler.
1996. Ümraniye E Tipi Cezaevi'nde çıkan olaylarda 3 kişi öldü, 67 kişi yaralandı.

Bugün Doğanlar:
1785. Özellikle çocuklar için Alman halk şarkı ve masallarını derleyerek folklor bilimine öncülük eden Alman, Jacob Ludwig Carl ve Wilhelm Grimm kardeşler.
1809. Görme engellilerce yaygın olarak kullanılan ve kendi adıyla anılan baskı ve yazı tekniğini icat eden Fransız eğitimci Louis Braille.
1932. İspanya'nın ruhunu trajediler ve flamenco dansına dayalı dramlarla çözümleyen İspanyol film yönetmeni Carlos Saura,.
1935. Dünya ağır sıklet boks şampiyonluğunu iki kez ele geçiren ilk profesyonel boksör Amerikalı Floyd Patterson.
1942. Ünlü İngiliz jazz-rock müzisyeni John McLaughlin

Bugün Ölenler:
1927. Şair ve yazar Süleyman Nazif;
1960. Veba adlı romanıyla ünlü Fransız yazar Albert Camus;
1965. Amerikan asıllı İngiliz şair ve oyun yazarı T. S. Eliot.

Tarihte Bugün / 5 Ocak

1895.Fransa'nın askeri sırlarını Almanya'ya vermekten mahkum olan Yahudi kökenli Fransız subay Alfred Dreyfus'ün rütbeleri söküldü. Dreyfüs Olayı olarak bilinen adli skandal başladı.
1919. Alman Nasyonal Sosyalist Partisi kuruldu.
1930. Sovyetler Birliği'nde tarımın kolektivizasyonu başladı.
1934. Avukatlar Birliği'nin ilk kongresi İzmir'de yapıldı.
1951. Türkiye'de1,1 milyon işsiz olduğu açıklandı.
1959. Hüseyin Yılmaz'ın "Umumi İzafiyet Üzerine Yeni Nazariye" adlı çalışması yılında bugün "Physical Review"de yayımlandı.
1960. Kim dergisi sorumlu yazı işleri müdürü Şahap Balcıoğlu hakkında kesinleşen 16 aylık cezayı çekmek üzere günü cezaevine girdi.
1961. Yassıada duruşmaları devam ediyor; 6-7 Eylül olayları davası sonuçlandı. Sanıklardan Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu ve eski İzmir Valisi Kemal Hadımlı mahkûm oldular. Aynı gün Fuad Köprülü ile Fahrettin Kerim Gökay Yassıada'dan tahliye edildi.
1968. Çekoslovakya Komünist Partisi liderliğine Alexander Dubçek getirildi. Alexander Dubçek reformcu kişiliğiyle tanınıyordu.
1972. Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) Yönetim Kurulu üyesi Emin Galip Sandalcı beraat etti. Emin Galip Sandalcı 4,5 aydır tutukluydu.
1973. Bankaların ikramiye olarak apartman katı vermesi yılında bugün yasaklandı.
1980. Adalet Bakanlığı, siyasal suçlara ilişkin ceza artırımını öngören Türk Ceza Kanunu (TCK) değişiklik tasarısını yılında bugün Başbakanlığa sundu.
1984. Kürtaj uygulaması İstanbul'da başladı.
1989. Amerikan jetleri Libya'ya ait iki MİG-23 uçağını düşürdü.
1993. Avrupa Konseyince her yıl verilen "Yılın Müzesi" ödülünü İstanbul Arkeoloji Müzeleri aldı.
1994. Doç. Dr. Fikret Başkaya, Paradigmanın İflası adlı kitabından dolayı 20 ay hapis cezasına çarptırıldı.
1995. 1 milyon liralık banknotlar tedavüle çıkarıldı.
1996. Mardin'de vurularak ölen Albay Rıdvan Özden'in eşi Tomris Özden, eşinin ordudan firar eden komando üsteğmen Hurşit Can tarafından öldürüldüğünü ileri sürdü. Genelkurmay iddiayı yalanladı.
1997. Rusya, barış anlaşması uyarınca, Çeçenistan'daki son askerlerini tarihinde geri çekti.
Aynı gün Özdemir Sabancı suikastının sanıklarından Mustafa Duyar'ın Şam'da teslim olduğu açıklandı.

Bugün Doğanlar:
1863. Kendi adıyla bilinen sahne uygulayıcılığının yaratıcısı, Rus tiyatro oyuncusu, yönetmeni ve yapımsıcısı ve Moskova Sanat Tiyatrosunun kurucusu Konstantin Sergeyeviç Stanislavskiy.
1876. İkinci Dünya savaşı sonrası Federal Alman Cumhuriyetinin ilk başbakanı, Hıristiyan Demokrat politikacı Konrad Adenauer.
1897. Japonya'da İkinci Dünya Savaşı sonrasında işçiler ve aydınlar arasında komünist olmayan demokratik sosyalizm düşüncesinin yaygınlaşmasına yaptığı katkılarla tanınan Marksist düşünür Miki Kiyoşi.
1921. İkinci Dünya Savaşı sonrasında Alman tiyatrosunun canlanmasında eserleriyle önemli rol oynayan İsviçreli oyun yazarı, romancı ve denemeci Friedrich Dürrenmatt.
1928. 197-73 arasında Pakistan Cumhurbaşkanlığı ve 1973-77 arasında Başbakanlık görevlerinde bulunan ve 1977'de bir askeri darbeyle devrilerek idam edilen popüler siyasetçi Zülfikar Ali Butto.
1931.Yeni gerçekçilikle başladığı yazarlık yaşamında yapısalcı ve biçimci teknikleri kullanarak avangard romancılığa öncülük eden İspanyol romacı, kısa öykücü ve denemeci Juan Goytisolo
1932. İtalyan edebiyat eleştirmeni, romancı ve göstergebilimci Umberto Eco.

Bugün Ölenler:
1953. Karikatürist Ramiz Gökçe.
1975. Şair ve yazar Arif Nihat Asya.
1976. Olimpiyat ve dünya şampiyonu güreşçi Hamit Kaplan.
1986. Türk halk müziği sanatçısı Aynur Gürkan.

Tarihte Bugün / 6 Ocak

1924. Yazar Hafız İbrahim Efendi İstiklal Mahkemesi tarafından bir sene hapse mahkum edildi. Hafız İbrahim Efendi İslamiyette Ahlak ve Kadınlarda Tesettür adlı broşürde irtica propagandası yapmakla suçlanıyordu.
1927. İstanbul liman şirketi ile mavnacılar arasındaki anlaşmazlığa polis müdahale etti. Polislerden dördü yaralandı.Gözaltına alınan 300 mavnacıdan 34'ü tutuklandı.
1929. Yugoslavya Kralı Aleksandr parlamentoyu feshetti ve ülkede askeri diktatörlük kurdu.
1938. Nazi baskısından kaçan Sigmund Freud Londra'ya gitti.
1954. İsmail Ezheri Sudan'ın ilk başbakanı oldu.
1955. On iki Ada karasuları sınırının saptanması için Yunanistan ile görüşmelere başlandı.
1956. Kanada'da 14 ülkenin katıldığı hava gösterisi yarışmalarında Türkiye birinci oldu.
1961. Kurucu Meclis ilk toplantısını yaptı.
Aynı gün Milli Birlik Komitesi,147 öğretim üyesinin üniversiteye dönmesi ile ilgili tasarıyı gündeminden çıkardı.
1963. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Siirt'te zengin bir petrol damarı buldu.
1968. İmar ve İskân Bakanı Haldun Menteşeoğlu konut sorununu dile getirdi. "İstanbul 8 milyona çıkarsa ne yaparız?" dedi.
1969. Ortadoğu Teknik Üniversitesi'ni (ODTÜ) ziyaret eden Amerikan Büyükelçisi Robert Komer'in makam otomobili öğrenciler tarafından yakıldı.
1971. İstanbul'da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde işten atılan 15 model çıplak olarak protesto gösterisi yaptı.
1977. Dev-Genç İstanbul Başkanı Paşa Güven yakalandı. İstanbul Yurtsever Devrimci Gençlik Derneği kapatıldı ve 39 kişi gözaltına alındı.
Aynı gün, Metin Erksan'ın İntikam Meleği ( Kadın Hamlet ) filmi gösterime girdi.
1980. Türkiye Emekçi Partisi (TEP) Genel Başkanı Mihri Belli tutuklandı.
Aynı gün adam öldürmekten hükümlü 3 ülkücü mahkûm Yozgat Cezaevi'nden kaçtı.
1981. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında gözaltında tutulan 39 kişiden 15'i tutuklandı. Tutuklananlar arasında Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Kemal Nebioğlu da var.
1983. Yazar Osman Şahin'in 1,5 yıllık hapis cezası Yargıtay'ca onaylandı. Yazar "Bölücülük" iddiasıyla yargılanmıştı.
Aynı gün,10 kişi Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaşlıktan çıkarıldı. Vatandaşlıktan çıkarılanların arasında Yılmaz Güney ve Cem Karaca da vardı.
1984. Adalet bakanlığı bir açıklama yaptı; cezaevlerinde 74.946 tutuklu ve hükümlü var.
Aynı gün Tunus'ta ekmek fiyatlarının yüzde 125 oranında artması üzerine ayaklanma başladı; 75 kişi öldü, sıkıyönetim ilan edildi.
1994. Er, erbaş ve yedek subayların terhisleri, Genelkurmay tarafından 3 ay ertelendi. Sürdürülen operasyonlarda yetişmiş askeri personele ihtiyaç duyulduğu belirtildi.
Aynı gün Yüksek Seçim Kurulu, İnterstar televizyonunun yayınını 5 gün süreyle durdurdu. İnterstar siyasi reklam yasağına uymayacağını açıklamıştı.

Bugün Doğanlar:
1832. 19. yüzyıl sonlarının en hünerli ve başarılı kitap illüstratörlerinden biri sayılan Fransız baskı ve gravür ustası (Paul-)Gustave Doré.
1883. Lübnan kökenli Amerikalı felsefi denemeci, şair ve ressam Halil Cibran.
1849. Osmanlı egemenliğine karşı Bulgar ulsual ayaklanmasının kahramanlarından şair Hristo Botev.
1850. Karl Marx'ın kapitalist ekonominin tasfiyesi ve iktidarın proletarya tarafından fethi düşüncesini gözden geçirmeye girişen ilk revizyonistlerden Alman sosyalist Eduard Bernstein.
1913. 1970-80 arasında Polonya Komünist partisi Genel Sekreteri Edward Gierek.

Bugün Ölenler:
1972. Siyaset insanı ve diplomat Tevfik Rüştü Aras.
1991. Besteci Ahmet Adnan Saygun.
1993. Amerikalı cazcı John Birks (Dizzy) Gillespie.

Tarihte Bugün / 7 Ocak

1924. Milli Eğitim Bakanlığı yabancı okulların binaları içindeki dini alamet ve işaretlerin kaldırılması için genelge yayımladı.
1935. İtalya diktatörü Benito Mussolini ile Fransa dışişleri bakanı Roma'da görüştü. Resmi açıklamaya göre iki ülkenin Afrika'daki çıkarlarıyla ilgili anlaşmalar yapıldı.
1942. Hamlet davası sonuçlandı. Muhsin Ertuğrul, Peyami Sefa ve Celaleddin Ezine'ye verilen cezalar ertelendi.
1944. Çorap imalatı hakkı Sümerbank'a verildi.
1946. Demokrat Parti (DP) resmen kuruldu.
1950. Karabük Demir ve Çelik İşletmesi'nde Zeynep adı verilen yüksek fırın hizmete açıldı.
Aynı gün Demokrat Parti yeni Seçim Kanunu'yla ilgili bildiri yayınladı:"Önümüzdeki seçimler mutlaka dürüst olmalıdır."
1954. Demokrat Parti Genç Demokratlar adında bir gençlik örgütü kurdu.
1957. Milli Türk Talebe Birliği "rock and roll" ve "striptiz"in yasaklanmasını istedi.
1963. Cibali Tütün Fabrikası'nda 3500 işçi yemek boykotu yaptı.
1967. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı bir açıklama yaptı; Türkiye'de 25.000 frengili,10.000 cüzamlı, 750.000 veremli var.
1979. Hindistan'da yapılan seçimleri İndira Gandhi'nin Kongre Partisi kazandı.
Aynı gün Vietnam birlikleri Kampuçya başkenti Pnom Penh'i ele geçirerek Kızıl Kmer rejimini ve Başkan Pol Pot'u devirdi.
1984. Başbakan Turgut Özal ilk basın toplantısını düzenledi.
1992. Cemal Süreya Şiir Ödülü Adnan Özer ve Süreyya Berfe'ye verildi.
1997. Demokrat Türkiye Partisi kuruldu. Partinin genel başkanlığına Hüsamettin Cindoruk seçildi.
1999. ABD Başkanı Bill Clinton'ın azli istemiyle açılan dava başladı.

Bugün Doğanlar:
1851. Rusya'da Narodnik (Halkçı) hareketin ilk liderlerinden devrimci sosyalist, Nikolay Vasilyeviç Çaykovskiy.
1906. Pek çok ülkenin deniz kuvvetlerinden büyük bir süpertankerler ve yük gemileri filosuna sahip Yunan armatör Aristotle Sokrates Onassis.
1908. Swing döneminin başlıca trompetçilerinden Afrika kökenli Amerikalı caz müzisyeni Henry Allen.
1916. Üç kez SSCB, üç kez Avrupa ve dört kez de Olimpiyat şampiyonu Estonyalı satranççı Paul Keres.

Bugün Ölenler:
1944. İdare hukuku Profesörü Muslihiddin Adil Taylan.
1968. Besteci Fahri Kopuz.
1984. Fotoğraf ve sinema sanatçısı Baha Gelenbevi.
1989. Japonya İmparatoru Hirohito.

Tarihte Bugün / 8 Ocak

1916. Müttefik kuvvetleri Osmanlı ordusunun Çanakkale direnişini kıramadılar. Yenilgiye uğrayarak Gelibolu yarımadasından çekilmeye başladılar. Başarısızlığı nedeniyle İngiliz Deniz Kuvvetleri komutanı Amiral Winston Churchill görevinden istifa etti.
1918. ABD Başkanı Woodrow Wilson, Temsilciler Meclisi ve Seanato'nun ortak toplantısında Avrupa'da kalıcı barışın sağlanması için kendi adıyla anılacak olan 14 prensibi ortaya attı.
1943. Yoksullara ucuz ekmek verilmesine ilişkin kararname yayımlandı.
1945. Büyük İskenderun Limanı hizmete açıldı.
1946. Celal Bayar Demokrat Parti ( DP) Genel Başkanı oldu.
1977. Cumhuriyet Halk Partisi lideri Bülent Ecevit, milletvekillerine yapılan zamlara tepki gösterdi; maaş zammını kabul etmeyeceğini açıkladı.
1982. Yılmaz Güney "komünizm propagandası yapmaktan" gıyabında 7,5 yıla mahkum edildi.
1984. Başbakan Turgut Özal Türk Parasını Koruma Kanunu'nun herkesin başına bela olduğunu söyledi
1986. Henry Miller'in Oğlak Dönencesi adlı romanı, "müstehcen" olduğu gerekçesiyle toplatıldı.
Aynı gün 8 sanatçıya Yükseköğrenim Kurulu (YÖK) tarafından "profesörlük" unvanı verildi. Unvan verilen sanatçılar arasında Yıldız Kenter, Hikmet Şimşek ve Nüvit Kodallı da vardı
1988.Bülent Ersoy'un sahneye çıkma yasağı kaldırıldı. Operasyonla cins değiştiren Bülent Ersoy'un sahneye çıkmasına Emniyet Genel Müdürlüğü 7 yıldır izin vermiyordu.
1991.Hükümetle anlaşan maden işçileri eylemlerine son vererek Zonguldak'a döndüler.
1992. Ankara'da bir depoda kilitli tutulan "yasak" kitaplar Kültür Bakanlığı'nda sergilenmeye başladı. Kitaplar ileride oluşturulacak Demokrasi ve İnsan Hakları Müzesi'ne konulacak.
1993. Aziz Nesin, "12 Eylül'de 5 deli kuyuya taş attı, 60 milyon insan çıkaramıyor" dedi.

Bugün Doğanlar
1823. Charles Darwin'den önce doğal seçme yoluyla türlerin evrimine ilişkin görüşleri ortaya atmasıyla bilinen İngiliz toplum ve doğa bilimci, coğrafyacı ve eleştirmen Alfred Russel Wallace.
1896. Şilili romancı ve kısa öykücü Manuel (Sepúlveda) Rojas.
1942. Patlayan kara delikler teorisiyle görelilik teorisi ve kuantum mekaniğinde çığır açan İngiliz teorik fizikçi Stephen W. Hawking.
1947. İngiliz şarkıcı, şarkı sözü yazarı ve sinema oyuncusu David Bowie.

Bugün Ölenler:
1935. Besteci Rauf Yekta Bey.
1954. Sûfi Kemâli Efendi.
1961. Dünya şampiyonu güreşçi Yaşar Doğu.
1967. Yazar İlhan Tarus.
1976. Çin Halk Cumhuriyeti Başkanı Çu En- Lay.
1988. Balerin Duygu Baykal.
1996. Fransa'nın devlet başkanlarından François Mitterrand.

Tarihte Bugün / 14 Ocak

1923. Londra- New York arası ilk telefon görüşmesi yapıldı.

1932. Amerika Birleşik Devletleri'nde işsizlerin sayısının 8,2 milyona ulaştığı açıklandı.

1938. Türkiye- Irak - İran - Afganistan arasında imzalanan Sadabad Paktı Türkiye Büyük millet Meclisi'nde onaylandı.

Aynı gün Dışişleri Bakanlığı kuruluş kanunu kabul edildi.

1941. İstanbul Valiliği Üniversite Talebe Birliği tüzüğünü onayladı; Talebe Birliği faaliyete geçti.

1943. Sir Winston Churchill, Franklin Roosevelt ve Charles De Gaulle Casablanca Konferansı'nda bir araya geldiler.

1945. Ekmek istihkakı kişi başına 450 grama çıkarıldı.

1953. Josip Broz Tito Yugoslavya devlet başkanı oldu.

1963. Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle İngiltere'nin Ortak Pazar'a girmesini reddetti.

1966. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson'ın eski Başbakan İsmet İnönü'ye gönderdiği mektup Meclis'te görüşüldü. Mektupların kamuoyuna açıklanması istendi.

1970. Mahkum aileleri "genel af" için yürüyüş yaptılar.

1975. Tüm Üniversite, Akademi ve Yüksek Okullar Asistanları Birliği (TÜMAS) kuruldu.

1983. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'e fahri profesörlük ve İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin fahri hukuk doktorluğu unvanları verildi.

1987. Uluslararası Ticaret Odası Vehbi Koç'u "Dünyada Yılın İşadamı" seçti.

1993. Nubar Terziyan, Ankara Uluslararası Film Festivali'nde "Emek Ödülü"ne değer bulundu.

1994. 4 şehirlerarası yolcu otobüsüne yerleştirilen bombaların patlaması sonucu 3 kişi öldü,17 kişi yaralandı. Eylemleri PKK'nın (Kürdistan İşçi Partisi) askeri kanadı ARGK (Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu) üstlendi.

1995. İlk kez düzenlenen Uluslararası Nazım Hikmet Şiir Ödülü, İstanbul'da yapılan bir törenle Lübnan'lı şair Adonis'e verildi.

1996. Besteci Onno Tunç, Bursa'dan İstanbul'a gelirken kullandığı tek motorlu uçağın Armutlu, Bozburun'da düşmesi sonucu yanındaki Hasan Kanık'la birlikte öldü.



Bugün Doğanlar:

1850. Bir süre İstanbul'da da yaşamış olan Fransız romancı Pierre Loti.

1861. Son Osmanlı Sultanı Mehmed Vahideddin.

1875. 1952 Nobel Barış Ödülü sahibi Alman din bilgini, filozof, orgcu, ve misyoner doktor Albert Schweitzer.

1892. Tanınmış Nazi karşıtı dinbilgini ve vaiz, Bekennende Kirche'nin (İtiraf Kilisesi)kurucusu Friedrich Gustav Emil Martin Niemöller.

1896. Birinci Dünya Savaşı sonrası "kayıp kuşak"ın önde gelen yazarlarından, ülkesinin yaşam tarzına yönelik sert eleştirilerini yansıttığı Amerika üçlemesiyle tanınan Amerikalı yazar John Dos Passos.

1919. 1972-92 arasında pek çok kez başbakanlık yapmış, önde gelen İtalyan Hıristiyan Demokrat siyasetçi Giulio Andreotti.

1941. Gergin ve izleyiciyi kendine çeken icrasıyla ünlü Amerikalı kadın sinema oyuncusu Faye. Dunaway.



Bugün Ölenler:

1898. "Alis Harikalar Diyarında" adlı fantastik romanıyla ünlü İngiliz yazar Lewis Carroll.

1923. Mustafa Kemal'in annesi Zübeyde Hanım.

1941. Türkiye'de ilk sinemayı açan ve filmcilik konusunda ilk girişimde bulunan, Kemal Film'in sahibi Kemal Seden.

1944. Şair Mehmet Emin Yurdakul.

1957. "Casablanca" filmindeki performansıyla film dünyasının unutulmazları arasında yer alan Amerikalı sinema oyuncusu Humphrey Bogart.

1974. Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Genel Başkanı Seyfi Demirsoy.

1977. Güncesiyle tanınan Frnasız kökenli Amerikalı yazar Anais Nin.

1986. Yazar Enver Naci Gökşen.

1987. Yapımcı ve film yönetmeni Turgut Demirağ.

1994. Sinemamızın karakter oyuncusu Nubar Terziyan.

1998. Ses sanatçısı Safiye Ayla.

Tarihte Bugün / 15 Ocak


"Hava Kirliliği İle Savaş Haftası"

1884. İstanbul Lisesi açıldı. Okulun ilk adı "Şems-ül Maarif"di.1896 yılında resmi okullar arasına dâhil edildi.

1919. Alman devrimciler Rosa Luxemburg ve Karl Liebknecht öldürüldü.

1940. Ankara radyosu Fransızca, Yunanca, Farsça ve Bulgarca haber yayınına İngilizceyi de ekledi.

1945. Müttefik gemilerinin Boğazlardan geçişine izin verildi.

1949. İmam-hatip kursları açıldı.

1952. Amerika Birleşik Devletleri Türkiye'nin Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'na (NATO) girişini onayladı.

1957. Mısır'da hükümet yılında bugün bütün İngiliz ve Fransız bankalarının kamulaştırılacağını açıkladı.

1958. İçişleri bakanı bir açıklama yaptı; İstanbul'da 40.000, Ankara'da 45.000, İzmir'de 4500 gecekondu var.

1964. III. Londra Konferansı toplandı. İngiltere, Türkiye, Yunanistan ve Kıbrıs hükümetleri ile Kıbrıs Türk ve Rum toplumu liderleri katıldı.

1966. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Johnson'ın ve eski Başbakan İsmet İnönü'nün 1964 yılında yazdıkları mektuplar günü kamuoyuna açıklandı.

1985. Almedia Neves, Brezilya devlet başkanı seçildi. Almedia Neves 21 yıldan sonra ilk sivil devlet başkanı oldu.

1986. 12 Eylül askeri darbesinden sonra ilk öğrenci derneği kongresi günü İzmir'de toplandı.

1987. Türban eylemleri yayılıyor; Erzurum İlahiyat Fakültesi öğrencileri, dekanlığı işgal etti; Konya'da 122 öğrenci sınavları boykot etti; Bursa'da öğrenciler protesto telgrafı çekti.

1988. Yargıtay sanığın güvenlik görevlileri tarafından bir hafta iş ve gücüne engel olacak şekilde dövülmesi işkence kapsamına girmez yolunda bir karar verdi.

1989. Bülent Ecevit bugün Demokratik Sol Parti (DSP) genel başkanlığına seçildi.

1991. Sosyalist Birlik Partisi (SBP) kuruldu; Sadun Aren genel başkanlığa getirildi.

1992. Avrupa Komisyonu yılında bugün Hırvatistan ve Slovenya'nın bağımsızlığını tanıdı.

1993. Serik Tepesi'nde bulunan PKK (Kürdistan İşçi Partisi) kamplarına operasyon düzenlendi, yaklaşık 150 PKK militanının öldürüldüğü bildirildi.

1996. "Kumkapı Davası" sanığı Zeynep Uludağ, 6 yıl 8 ay hapis cezası aldı.

1997. Basında promosyonu yasaklayan yasa Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ise 28 Ocak'ta promosyonu yasaklayan yasa değişikliğinin iptali için Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu.




Bugün Doğanlar:

1622. En büyük Fransız komedi yazarı ve oyuncu Molière.

1809. Anarşizmin teorisyenlerinden Fransız sosyalist ve gazeteci Pierre-Joseph Proudhon.

1891. Batı dünyasında en tanınmış Sovyet yazarlarından gazeteci ve romancı İlya Grigoryeviç Ehrenburg.

1902. Şair Nazım Hikmet.

1912. V.Cumhuriyet'in önde gelen siyasetçilerinden Fransız devlet adamı Michel Debré.

1918. Mısır devriminin önderi başbakan ve devlet başkanı Albay Cemal Abdül Nasır.

1929. Siyah hakları mücadelesinin unutulmaz önderi Amerikalı rahip, Martin Luther King, RJ.



Bugün Ölenler:

1459. Fatih Sultan Mehmet'in hocası Akşemsettin.

1945. Ressam Sami Yetik.

1954. Eski Kara Kuvvetleri Komutanı Şükrü Kanatlı.

1956. Millet Partisi kurucularından Enis Akaygen.

1971. Atatürk'ün fotoğrafçısı Ethem Tem.

1984. Kıbrıslı siyasetçi Dr. Fazıl Küçük.

Tarihte Bugün / 16 Ocak

1923. Mustafa Kemal Paşa "Bu devletin halife ile alaka ve münasebeti yoktur...Halkı kendi halinde terk edersek bir adım ileri atamayız...İnkılabın kanunu mevcut kanunların fevkindedir" dedi.
1925. Sovyetler Birliğinde Lev Troçki Savaş Komiserliği görevinden alındı.
1928. Cemal Reşit Rey'in "12 Anadolu Türküsü" adlı ses ve piyano için yapıtı ilk kez seslendirildi.
Doktor Şefik Hüsnü Değmer ve arkadaşlarının Türkiye Komünist Partisi davası başladı.
Aynı gün Sovyetler Birliği'nde 30 muhalefet lideri Almanya'ya sürgüne gönderildi. Sürgüne gidenler arasında Lev Troçki'de vardı.
1929. Josef Stalin'le anlaşmazlığa düşen Nikolay Buharin, Komünist Enternasyonal'in başkanlığından istifa etti.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)1946 yılında bugün İş ve İşçi Bulma Kurumu Kanunu'nu kabul etti.
1952. Gazeteci ve yazar Ercüment Ekrem Talu'ya Fransız "Légion d'honneur" nişanı verildi. Yazar bu ödüle Türk-Fransız kültür ilişkilerine katkılarından dolayı layık görüldü.
1956. Uluslararası Basın Enstitüsü Türkiye'de basına baskı yapıldığını açıkladı.
1961. Yeni kurulacak siyasi parti tüzüklerinin İçişleri Bakanlığı'nca incelenmesine karar verildi.
1970. Muammer Kaddafi Libya başkanı oldu.
1983. Türk Hava Yolları'nın "Afyon" uçağı Ankara'da düştü; 47 yolcu öldü.
1985. Halkçı Parti (HP) Milletvekili Bahriye Uçok, zina yapan erkeklerin de cezalandırılmasını içeren yasa önerisi vermişti. Türkiye Büyük Millet Meclisi yasa önerisini reddetti.
1986. New-York'ta toplanan Uluslararası PEN Kongresi, Türk hükümetini yazarlarla ilgili tutumunu gözden geçirmeye çağırdı.
1987. 1 Ocak'ta Çin'de Tiananmen Meydanı'nda öğrenciler başlattığı gösteriler sonunda Komünist Partisi lideri Hu Yaobang istifa etti; yerine Zao Ziyang getirildi.
1991. Amerika Birleşik Devletleri Irak'a hava akınları ve füze saldırısını başlattı. Amerika yetkilileri "Çöl Fırtınası" diye adlandırdıkları operasyona Kuveyt'i kurtarmak için yaptıklarını söyledi.
1992. Halkın Emek Partisi (HEP) kökenli Hatip Dicle ve Leyla Zana Sosyal Demokrat Halkçı Parti'den (SHP) istifa etti.
1996. "Avrasya" feribotu silahlı eylemciler tarafından 177 yolcu ve 55 mürettebatıyla Trabzon limanında rehin alındı ve İstanbul'a doğru kaçırıldı. Eylemciler Çeçenistan sorununa dikkat çekmek istediklerini söylediler.
Aynı gün Şırnak, Güçlükonak'ta bir minibüsün kurşunlanarak yakılması sonucu 11 kişi öldü. Bölge yetkilileri eylemi PKK'nin, PKK ise korucuların yaptığını ileri sürdü.

Bugün Doğanlar:
1932. Dünyada dağ gorilleri konusunda tek otorite olan Amerikalı zoolog Dian Fossey.
1933. Modern kültür eleştirileriyle ünlü Amerikalı aydın ve yazar Susan Sontag.

Bugün Ölenler:
1919. ABD'nin 26. Başkanı Theodore Roosevelt.
1933. Eski dışişleri bakanlarından Bekir Sami Bey.
1957. Orkestra şefi ve kemancı Arturo Toscanini.
1986. Tezhip sanatçısı Rikkat Kunt.

Tarihte Bugün / 17 Ocak

1875.126 yıl önce bugün Karaköy- Beyoğlu arasında Tünel hizmete girdi. Tünel dünyanın en eski üçüncü ve en küçük metrosuydu.
1934. Revü yıldızı Josephine Baker İstanbul'a geldi.
1945. Sovyet ve Polonya birlikleri Varşova'ya girdi.
1952. Falih Rıfkı Atay hükümete ve Meclis'e hakaretten yargılanıyordu. Dava beraat kararıyla sona erdi.
1953. Başbakan Adnan Menderes demokratik rejimi tehdit eden dört tehlikeden söz etti:"Siyasi irtica, dini irtica, milliyetçilik irticaı ve komünizm."
1960. Yahya Kemal Müzesi açıldı. Müze Fatih Külliyesi'nin Baş Kurşunlu Medresesi'nde bulunuyor.
1961. Kongo Başbakanı Patrice Lumumba öldürüldü.
1964. Londra Konferansı'nda Kıbrıs Türk toplumunu temsil eden Rauf Denktaş konuştu. Rauf Denktaş, federal yönetime gidilmezse, ayrı bir hükümet kuracaklarını açıkladı.
1971. Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Rektörü Erdal İnönü'nün evi önüne dinamit atıldı.
1984. Dolandırıcılıktan yargılanan Abidin Cevher Özden ( Banker Kastelli ) beraat etti.
Aynı gün, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde Yerel Seçim Yasası kabul edildi.
1987. Bülent Ecevit Siyasi Partiler Kanunu'na aykırı davranmaktan 11 ay 20 gün hapis cezasına mahkûm oldu. 12 Eylül'den sonra Bülent Ecevit hakkında 80, Süleyman Demirel hakkında 55 dava açıldı.
1988. Sosyal demokrat Halkçı Parti (SHP) milletvekillerinin hazırladıkları Güneydoğu Anadolu Araştırma Raporu açıklandı.
1990. Yazar Aziz Nesin, kendisine "vatan haini" dediği gerekçesiyle Cumhurbaşkanı Kenan Evren aleyhine tazminat davası açtı.
1992. İrlanda Cumhuriyet Ordusu (IRA) Kuzey İrlanda'da Protestanlara ait bir binayı bombaladı, 7 işçi öldü.
1995. Japonya'nın Osaka- Kobe bölgesinde deprem oldu; 3 bin kişi öldü.
1996. Avrupa Parlamentosu, Saharov Ödülü'nü cezaevinde bulunan eski Demokrasi Partisi (DEP) milletvekili Leyla Zana'ya verdi.

Bugün Doğanlar:
1899. Amerikanın en ünlü gangsteri Al Capone.
1931. Shakespeare'in Othello'sundaki performansıyla ünlü Amerikalı oyuncu James Earl Jones.
1942. Üç kez dünya profesyonel boks şampiyonluğunu elde eden tek boksör Muhammed Ali.

Bugün Ölenler:
1932. Kurtuluş Savaşı komutanlarından Derviş Paşa.
1954. Eğitimci ve edebiyat tarihçisi İsmail Habip Sevük.
1987. Eski gümrük ve tekel bakanlarından Hadi Hüsman.

Tarihte Bugün / 18 Ocak

1886. Kadınlar Şukufe zar dergisinde "saçı uzun aklı kısa" deyimine karşı mücadele başlattı.

1910. Günümüzde otel olarak kullanılan İstanbul'daki Çırağan Sarayı yandı. Saray 1865 tarihinde Sultan Abdülaziz tarafından inşa ettirilmişti.

1919 1. Dünya Savaşı sonrasında barış görüşmeleri Paris Barış Konferansı'nda başladı. Avrupa'nın haritası yeniden çizildi.

1924. İstanbul'da Milli Türk Ticaret Birliği Kongresi toplandı.

1927. Lozan Antlaşması Amerikan Senatosu tarafından reddedildi.

1928. Çerkez Hacı Sami çetesinden 3 kişi Eminönü Meydanı'nda idam edildi. Bu kişiler Atatürk'e suikast iddiasıyla idama mahkûm edilmişlerdi.

1931. Cumhuriyet gazetesinin düzenlediği "Türkiye Güzellik Kraliçesi" yarışmasını Naşide Saffet Hanım kazandı.

1943. Sovyetler Birliği iki yıl süren Leningrad kuşatmasını kırdı. Bir yıl sonra kuşatma bütünüyle son buldu.

1946. Madame Butterfly operası Ankara'da sahnelendi.

1947. İstanbul'da Muallimler Birliği kuruldu.

Aynı gün Isparta'nın Uluborlu ilçesinin Senirkent bucağından on vatandaş noter aracılığıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanlığına bir protesto mektubu gönderdi. Mektupta hiç bir suçları olmadığı halde jandarmanın kendilerine sistemli olarak işkence boyutlarında kötü muamele yaptığını yazıyorlardı.

1950. Demokrat Parti (DP) işçiye grev hakkı istedi.

1951. Vietnam Kuruluş Cephesi gerillaları Hanoi'den geri çekildi; şehir Fransızların eline geçti.

1954. Yabancı Sermaye Yasası Meclis'te kabul edildi.

1966. Ankara Cezaevi'nde af isteyen mahkûmlar isyan etti. İstanbul Üsküdar Toptaşı Cezaevi'nde 260 mahkûm açlık grevine başladı.

Aynı gün İstanbul valiliğine Vefa Poyraz atandı.

1983. Kültür Bakanlığı'nca Sinema Yasa Tasarısı hazırlandı. Bakanlık tasarıyla filmlere denetim getiriyordu.

1984. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davası duruşmasında sanıklara tek tip elbise giydirildi.

1989. Kıbrıslı işadamı Asil Nadir Günaydın gazetesinden sonra Gelişim Yayınları'nı da satın aldı.

1991. Türkiye Büyük Millet Meclisi hükümete savaş yetkisi verdi; İncirlikten kalkan Amerika Birleşik Devletleri uçakları Irak'ı bombaladılar.

1993. Bayburt'un Üzengili köyü üzerine çığ düştü; 56 kişi öldü, 22 kişi yaralandı.



Bugün Doğanlar:

1904. İngiliz kökenli Amerikalı sinema oyuncusu Cary Grant.

1913. Amerikalı sahne, sinema ve TV komedyeni Danny Kaye.

1915. Avrupa Komünizmi düşüncesinin öncülerinden 1960–82 arasında İspanya Komünist Partisi Genel Sekreteri Santiago Carillo. .



Bugün Ölenler:

1936. İngiliz şair ve yazar Rudyard Kipling.

1944. Tiyatro sanatçısı Sait Köknar.

1956. Atatürk'ün kız kardeşi Makbule Atadan.

1960. Yazar Nahit Sırrı Örik.

1992. Klasik Türk Müziği bestecisi Yesari Asım Arsoy.

Tarihte Bugün / 19 Ocak

1945. Türkiye'de Deutsche Bank ve Deutsche Orient Bank faaliyetlerini durdurdu ve tasfiye hazırlıklarına başladı.
1950. Çin önderi Mao Zedong, Ho Şi Minh'in önderliğindeki Kuzey Vietnam'ı tanıdı.
Aynı gün Türkiye'de İş Mahkemeleri kurulması kararı alındı.
1956. Akis dergisi yazı işleri müdürü Cüneyt Arcayürek beraat etti. Arcayürek hakkında dava "Kedi gelince fareler kaçtı" başlıklı yazısı nedeniyle açılmıştı.
1959. Amerika Birleşik Devletleri ile imzalanan İstimlak ve Müsadere Garantisi Anlaşması Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde onaylandı. Anlaşma basında kapitülasyonlara dönüş olarak nitelendi.
1960. Sosyalist Parti faaliyete geçti. Genel başkanlığa Prof. Atıf Akgüç getirildi.
Aynı gün İskandinav Havayollarına ait bir yolcu uçağı Esenboğa yakınlarında düştü; 42 yolcu öldü.
1961. Yassıada duruşmaları devam ediyor; İpar Davası sanıkları Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan, Medeni Berk, Hayrettin Erkmen ve armatör Ali İpar mahkûm oldular.
Aynı gün İstanbul'da atlı arabalara plaka verilmemesi kararlaştırıldı.
1966. Hindistan'da Nehru'nun kızı İndra Gandhi başbakan oldu.
1969. Prag'da Jan Palach adındaki öğrenci Sovyetler Birliği'nin Çekoslovakya'yı işgalini protesto için kendini yaktıktan üç gün sonra öldü. Prag'da protesto gösterileri düzenlendi.
Aynı gün Amerikan Büyükelçisi Robert Komer istifa etti. Robert Komer'in makam arabası 6 Ocak günü Ortadoğu Teknik Üniversitesi'ni ziyareti sırasında öğrenciler tarafından yakılmıştı.
1970. Beyaz Kelebekler müzik grubu yılında bugün Adapazarı yakınlarında kaza geçirdi ve sanatçılardan üçü yanarak öldü.
1981. Bakırköy İş Mahkemesi Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'na (DİSK) kayyım atadı.
1983. Niksar Cumhuriyet Savcısı Nihat Gerçek'i öldürmekten yargılanan iki ülkücü mahkûm edildi.
1988. Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) Milletvekili Mehmet Ali Eren Türkiye'de Kürt sorunu olduğunu ve Kürtlere baskı yapıldığını söyledi. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde olaylar çıktı.
1992. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Kurulu yapıldı; genel başkanlığa Kemal Nebioğlu seçildi.

Bugün Doğanlar:
1736. Buharlı makinayı bularak Sanayi Devrimi'nin başlamasında rol oynayan İskoç mucit James Watt.
1798.Ssoyaolojinin ve pozitivizmin kurucusu Kabul edilen Fransız filozof Auguste Comte.
1809. İlk dedektif romanı kabul edilen "Morg Sokağı Cinayeti"nin yazarı Amerikalı öykücü, şair, eleştirmen ve yayıncı Edgar Allan Poe.
1839. İzlenimcilik sonrası dönemin en büyük sanatçılarından ve kübizmin öncülerinden Fransız ressam Paul Cezanne.
1912. 1975 Nobel Ekonomi ödülünü Tjalling Kopmans'la paylaşan Sovyet matematikçi ve iktisatçı Leonid Vitalyeviç Kantoroviç.
1943. 1960'ların ilk beyaz kadın blues şarkıcısı Janis Joplin.

Bugün Ölenler:
1970. Eski çalışma bakanlarından ve İstanbul valilerinden Mümtaz Tarhan.
1975. Arkeolog Arif Müfit Mansel.
1978. Sinema ve Tiyatro oyuncusu Feridun Çölgeçen.
1982. Türk Tarih Kurumu Başkanı Ord. Prof. Enver Ziya Karal.
1985. Yazar Muzaffer Hacıhasanoğlu.
1990. Yazar Sebahattin Selek.
1992. Tiyatro sanatçısı Sema Savaş.
1994. Türk sanat müziği sanatçısı Necmi Rıza Ahıska.

Tarihte Bugün / 20 Ocak

1793. Fransa Kralı 16. Louis giyotinle idam edildi.
1921. İlk Teşkilat-ı Esasiye (Anayasa) kabul edildi.
1923. Ali Şükrü Bey'in Ankara'da yayımladığı Tan gazetesinin ilk sayısı çıktı.
Aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi, gizli oturumunda Elcezire bölgesinde bir İstiklal Mahkemesi kurulması kararı aldı.
1936. Sinemaların esas filmle beraber bir de "öğretici film" göstermek zorunda olduğuna ilişkin kanun çıktı.
Aynı gün Ankara'da Sanayi Kongresi toplandı. Toplantıda İkinci Beş Yıllık Sanayi Planı kabul edildi.
1945. İngiltere'de eğitimini tamamlayan 50 Türkiyeli öğrenciye pilotluk brövesi verildi.
1947. Fransa'da Charles De Gaulle politikadan çekildiğini açıkladı ve görevinden istifa etti.
1950. Kiraların serbest bırakılması kararlaştırıldı.
1956. Varlık dergisi Roman Armağanı'nı günü İnce Memed romanıyla Yaşar Kemal kazandı.
1961. John F. Kennedy ABD başkanı olarak göreve başladı.
Londra Konferansı'nda Kıbrıslı Rumlar federal yönetim tezini reddetti. Bunun üzerine Kıbrıs Türk toplumu temsilcileri 1964 günü Konferans'tan çekildi.
1968. Türkiye, Yunanistan'daki askeri rejimi tanıyan ilk ülke oldu.
1971. Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ), Akademik Konsey'in kararıyla süresiz kapatıldı.
1972. Türkiye- Fransa Sosyal Güvenlik Antlaşması imzalandı.
1973. Eski Milli Birlik Komitesi üyesi Cemal Madanoğlu ve 31 kişi hakkında "Anayasayı değiştirme ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'ni ıskat için gizli örgüt kurma" iddiasıyla dava açıldı. Dava açılanlar arasında Doğan Avcıoğlu, İlhan Selçuk, İlhami Soysal da var.
1975. Tüm Memurlar Birleşme ve Dayanışma Derneği (Tüm-Der) kuruldu.
1981. İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi 223 Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu üyesinin tutuklanmasına karar verdi.
1986. Demokratik Sol Parti (DSP) ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) arasında yapılan "solda birlik" görüşmeleri kesildi. Demokratik Sol Parti (DSP) Genel Başkanı Rahşan Ecevit "Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) ile yollarımız ayrıldı" dedi.
1988. Mehmet Ali Aybar ile Aziz Nesin hakkında 15'er yıla kadar hapis cezası istendi. Gerekçe 2000'e Doğru dergisine Kürt sorunu konusunda yaptıkları açıklamalardı.
1993. Anayasa Mahkemesi dini bayramlarda Bayram dışında gazete çıkarılmasını yasaklayan yasayı iptal etti.
Aynı gün Meclis Anavatan Partisi (ANAP) döneminin iki bakanı Safa Giray ile Cengiz Altınkaya'nın Yüce Divan'a verilmesini kararlaştırdı.
1995. Yeraltı dünyasının ünlü ismi Dündar Kılıç'ın kızı ve Alaattin Çakıcı'nın eski eşi Uğur Kılıç Uludağ'da öldürüldü. Uğur Kılıç, Engin Civan davasında yaptığı açıklamalarla Özal ailesini suçlamıştı. Kılıç'ı öldüren Abdurrahman Keskin yakalandı ve Uğur Kılıç'ı öldürmesi karşılığında Alaattin Çakıcı'dan 50 milyon lira aldığını söyledi.
1997. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD), "Demokratik standartların yükseltilmesi paketi"ni Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı ile Genelkurmay başkanlığına sundu. TÜSİAD raporda Kürtçe eğitimin serbest bırakılmasını da öneriyordu.

Bugün Doğanlar :
1812. Ağır engellilerin eğitimi için çağdaş yöntemleri getiren Fransız kökenli Amerikalı psikiyatr Edouard Segouin.
1856. Amerika'da kadınlara oy hakkı mücadelesinin önderi Harriot Eaton Stanton Blatch.
1920. II. Dünya savaşı sonrasının en önemli sinema yönetmenlerinden İtalyan Federico Fellini,
1925. Ruben Diario'dan sonra Nikaragua'nın en önemli şairi kabul edilen rahip ve şair Ernesto Cardenal.
1930. Aya ayak basan ikinci kişi, Amerikalı astronot Edwin Eugene Aldrin, Jr.

Bugün Ölenler:
1949. Romancı ve gazeteci Burhan Cahit Morkaya.
1960. Eski Eskişehir Milletvekili Emin Sazak.
1965. Mesleki öğretimin kurucusu Rüştü Uzel.
1994. Tiyatro ve sinema sanatçısı Bedia Muvahhit.

Tarihte Bugün / 21 Ocak

1921. İtalyan Komünist Partisi kuruldu.
1942. Askerlik süresi üç yıla çıkarıldı.
1943.Varlık Vergisi ödemesinin son günüydü. Vergisini ödemeyen mükelleflerin ev ve işyerlerindeki malları haczedildi, daha sonra da icra yoluyla satış yöntemiyle vergileri tahsil edildi.
1952. Milli Savunma Bakanlığı bir açıklama yaptı; Kore'de 34 subay, 46 astsubay ve1252 er ölmüş.
Aynı gün eski Ordu milletvekili, mizah dergisi Akbaba'nın sahibi Yusuf Ziya Ortaç Cumhuriyet Halk Partisi'nden istifa etti.
1958. Kıbrıs Lefkoşa'da taksim lehine gösteri yapan Kıbrıslı Türk gençlerine İngiliz askerleri müdahale etti; bir genç ağır yaralandı, altı kişi de tutuklandı.
1959. Ulus gazetesi yazı işleri müdürü Ülkü Arman ve Yakup Kadri Karaosmanoğlu birer yıl hapse mahkum oldu; gazete bir ay süreyle kapatıldı. Yakup Kadri Karaosmanoğlu'nun "Nalıncı Keseri" başlıklı yazısı dava konusu olmuştu.
1961. Saraçhane Tiyatrosu açıldı. İlk oyun Cevat Fehmi Başkut'un Hacıyatmaz oyunu oldu.
1963. 21-25 Ocak'da şiddetli soğuklar ülkenin her yanını etkiledi. Elektrikler, sular kesildi, trenler yollarda kaldı; Uludağ'da kar kalınlığı 25 metre.
1967. Türkiye Milli Talebe Federasyonu'nun beş yöneticisi günü tutuklandı. Sencer Güneşsoy, Baykan Kalaba, Naci Özdemir, Hüsnü Temiz, Kâzım Musa bir gün önce polis tarafından mühürlenen federasyon binasına girmek istemişlerdi.
Aynı gün Uluslararası Las Vegas Maratonu'nda İsmail Akçay ikinci oldu. İsmail Akçay'ın derecesi 2 saat, 23 dakika, 3 saniyeydi.
1972. Türk Hava Yolları'nın Marmara uçağı Adana'da düştü. Uçakta yolcu yoktu. Beş kişilik mürettebattan bir hostes yanarak öldü, dört görevli yaralandı.
1981. Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık sağ eylemci İbrahim Çiftçi, Ankara Sıkıyönetim Mahkemesi'nce üçüncü kez ölüm cezasına çarptırıldı.
Aynı gün 444 gündür Tahran'da rehin tutulan Amerikalılar serbest bırakıldı.
1983. Eski İstanbul Belediye Başkanı Ahmet İsvan tahliye edildi. İsvan, Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) davasında yargılanmaktaydı.
1985. 1983'ten beri süren Yazarlar Sendikası davası sona erdi; sanıklar beraat etti.
1992. İstanbul'da evlerde doğal gaz kullanılmaya başladı.
1996. Filistin'de ilk kez devlet başkanlığı seçimleri yapıldı. Yaser Arafat devlet başkanı seçildi.

Bugün Doğanlar:
1884. Amerikalı insan hakları savunucusu Roger Nash Baldwin.
1885.Sovyet asker ve askerlik teorisyeni Kızıl Ordu'nun kurucularından Mihayil Vasilyeviç Frunze.
1905. II. Dünya Savaşı sonrasında dünya modasına hükmeden Fransız moda desinatörü Christian Dior.
1906. Rus koroegraf ve SSCB Devlet Halk Dansları Topluluğu'nun kurucusu İgor Aleksandroviç Moiseyev.
1941. İspanyol kökenli opera sanatçısı tenor Plácido Domingo.

Bugün Ölenler:
1924. Sovyetler Birliği'nin kurucusu, Ekim Devrimi'nin önderi Vladimir İliç Lenin.
1934. Yazar Hüseyin Kâzım Kadri Bey.
1937. Besteci Udi Nevres Bey (Orhon).
1983. Yazar Kemal Bilbaşar .
1985. Oyun yazarı Oktay Arayıcı.
1988. Eski milletvekillerinden ve Kurucu Meclis üyesi Cemal Reşit Eyüboğlu.

Tarihte Bugün / 22 Ocak

1517. Osmanlı ordusu Ridaniye savaşında Memluk ordularını yendi. Bu savaşın ardından, halifelik Osmanlılara geçti.
1873. Kasımpaşa Tersanesi işçileri greve çıktı.
1905. Birinci Rus devrimi başladı. Çar birliklerinin Kışlık Saraya dilekçe vermek için yürüyüşe geçen işçilerin ateş açması ve "Kanlı Pazar" günü 500 işçiyi öldürmesi ardından ayaklanmalar baş gösterdi.
1924. İngiltere'de İşçi Partisi lideri Ramsay Mac Donald başbakanlığa atandı.
1930. Gazi ve Türklük aleyhine" yayın yapmaktan dolayı Resimli Ay gazetesi aleyhine dava açıldı.
1932. İlk Türkçe Kuran Hafız Yaşar (Okur ) tarafından Yerebatan Camii'nde okundu.
1942. İmla Kılavuzu'nun tüm okul ve işyerlerinde kullanılması hakkında genelge yayımlandı.
1946. Ampul satışları serbest bırakıldı.
1947. Fransa'da yeni kabineyi sosyalist Paul Ramadier kurdu.
1950. İstanbul grekoromen güreş takımı İstanbul'da Paris takımını 7-1 yendi.
1953. Türkiye Milliyetçiler Derneği kapatıldı.
1959. İzmir Toplu Basın Mahkemesi, Demokrat İzmir gazetesi yazı işleri müdürü Şeref Balçık'a 15 gün, gazetenin sahibi Adnan Düvenci'ye 1 yıl mahkûmiyet cezası verdi.
Aynı gün kadın avukatlar, Refik Erduran'a "Bir Kilo Namus" adlı yapıtı nedeniyle açtıkları davadan vazgeçtiler.
1961. İstanbul'da 300 cam işçisi kapalı salon toplantısı yaptı.
1965. Yeni Seçim Kanunu Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Yeni Seçim Kanunu milli bakiye sistemini ve birleşik oy pusulası kullanımını öngörüyor.
1969. Fikir Kulüpleri Federasyonu'nun "Türk halkına mektup" başlıklı bildirisi toplatıldı.
Aynı gün Teksif Sendikasına bağlı işçiler Defterdar Fabrikası'nda grev başlattı.
1972. Brüksel Antlaşması imzalandı. Bu antlaşmaya göre; İngiltere, İrlanda, Danimarka ve Norveç1 Ocak 1973'ten itibaren Avrupa Ekonomik Topluluğu'na (AET) üye olacak.
1973. 12 Mart dönemi başbakanlarından Nihat Erim İnsan Hakları Mahkemesi Türkiye Yargıçlığı'na adaydı. Çok tepki görünce adaylıktan çekildi.
1977. İstanbul'da Saraçhane-Sultanahmet arasında "Faşizme Ölüm" yürüyüşü yapıldı. Yürüyüşe 5 bin kişi katıldı.
1980. Güvenlik güçleri arama yapmak için TARİŞ (İzmir, İncir, Üzüm, Pamuk ve Zeytinyağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliği) işletmelerine girmek istedi; 50 kişi yaralandı, 600 işçi gözaltına alındı. TARİŞ'e bağlı işyerlerinde işçiler direnişe geçti.
1981. İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı'nca gözaltına alınan Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) yöneticilerinin tümü serbest bırakıldı.
1987. Türkiye- Yunanistan Uyum Antlaşması Avrupa Topluluğu (AT) adına parafe edildi.
1988. Nazım Hikmet'e vatandaşlık haklarının geri verilmesi için kampanya başlatıldı.
1989. Sovyetler Birliği'nde ilk kez "Uluslararası Güzellik Yarışması" düzenlendi. Yarışmada Türkiye'yi temsil eden Meltem Hakarar birinci seçildi.
1996. Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP) kuruldu. Partinin genel başkanlığına Doç. Dr. Ufuk Uras seçildi.
Aynı gün gazeteci Metin Göktepe'yi öldürdükleri iddiasıyla biri emniyet amiri 24 polis gözaltına alındı.

Bugün Doğanlar:
1788. İngiliz romantik şair Lord Byron (George Gordon Byron)
1909. 162-71 arasında Birleşmiş Milletler'in üçüncü genel sekreteri olan Myanmarlı (Burma) eğitimci ve diplomat U Thant.
1911. Avusturya Sosyal Demokrat Partisi önderi ve başbakanı (1970-83) Bruno Kreisky.

Bugün Ölenler:
1973. 1963-1969 arasında ABD başkanlığı yapan Lyndon B.Johnson.
1987. Eski başbakan yardımcılarından Zeyyad Baykara.

Tarihte Bugün / 23 Ocak

1911. Kamil Paşa hükümeti İttihat ve Terakki'cilerce devrildi. Babıali baskını diye anılan darbeyle Sadrazam istifa ettirildi ve yerine Mahmut Şevket Paşa getirildi.
1925. Şili'de hükümet bir askeri darbeyle devrildi.
1941. Türk Karikatür Sergisi İstanbul'da açıldı.
1957. Meclis, Ankara'da Ortadoğu Teknik Üniversitesi'nin kurulmasını kabul etti.
1959. Vatan Partisi'nin kurucularına ilişkin dava başladı. Hikmet Kıvılcımlı ile 47 kişi, komünizm propagandası yapmakla suçlandı. Savcı sanıklar için 5 yıldan15 yıla kadar hapis cezası istedi.
1961. Ünlü dolandırıcı, Sülün Osman yakalandı.
1962. Üniversite harçlarına zam yapıldı.
1968. Amerikan Pueblo haber alma gemisi Kuzey Kore'de ele geçirildi. Mürettebat casuslukla suçlanarak tutuklandı.
1971. Emekliler Ankara'da Emekli Sandığı binasını işgal etti.
1973. Vietnam'da ateşkes ilan edildi.
1974. İsrail askerleri Süveyş Kanalının batısından çekilmeye başladı.
Aynı gün Türkiye'de Tunceli'nin Yeşilyazı bucağında çığ düştü;15 kişi öldü.
1975. Vatan Mühendislik ve Mimarlık Yüksek Okulu faşistler tarafından basıldı. Kerim Yaman adlı öğrenci öldürüldü.
1986. "Video ve Sinema Eserleri Yasası" Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Yasa; video, sinema, müzik eserlerini çoğaltma, dağıtma ve yayma haklarını yeniden düzenliyor.
1989. Tacikistan'da deprem meydana geldi;1000'in üstünde insan öldü.
1990. Kızıl Ordu 41 yıl sonra Macaristan'dan ayrıldı.
1994. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel "Kürt Devleti olgusuna hazırlıklı olmalıyız" dedi.

Bugün Ölenler:
1976. Amerikalı aktör, şarkıcı ve siyah hakları savunucusu Paul Robeson.
1989. İspanyol ressam Salvador Dali.

Bugün Doğanlar:
1783. En özgün ve karmaşık Fransız edebiyatçılardan Kırmızı ve Siyah ve Parma Manastırı adlı romanlarıyla ünlü Stendhal.
1832. Gerçekçilikten izlenimciliğe geçişin öncülerinden Fransız ressam Édouard Manet.
1891. İtalyan Komünist Partisi'nin kurucusu, İtalya ve dünya komünizmini düşünceleriyle etkilemeyi sürdüren düşünür Antonio Gramsci.
1967. 1980 ve 90'larda halter sporunun yıldızı olan Bulgaristan doğumlu Türk halterci Naim Süleymanoğlu.

Tarihte Bugün / 24 Ocak

1921. Çerkez Ethem'in güçleri dağıtıldı.
1927. Eczacılar ve eczaneler hakkında kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.
1938. İzmir Telefon Şirketi hükümetçe satın alındı.
1946. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Sanat Ödülü'nü 35 yaş şiiriyle Cahit Sıtkı Tarancı kazandı.
1949. Behçet Kemal Çağlar Cumhuriyet Halk Partisi'nden ( CHP) ve milletvekilliğinden istifa etti.
1955. Zonguldak'ta, Ereğli Kömür İşletmeleri'ne bağlı Gelik ocağında grizu patlaması meydana geldi; 52 madenci öldü,19 madenci yaralandı.
1956. Eskişehir Cezaevi'nde 388 mahkum ayaklandı.
1959. İstanbul Küçükyalı'da Neşe Sineması çöktü; 37 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.
1961. Yassıada duruşmalarında Başsavcı Altay Ömer Egesel ilk defa Adnan Menderes'in idamını istedi.
1967. Üniversite öğrencileri, Türkiye Milli Talebe Federasyonu'na karşı tutumu protesto ettiler. Ankara'da bir miting düzenlediler. Türkiye Milli Talebe Federasyonu 19 Ocak günü polis tarafından mühürlenmiş, 21 Ocak günü de beş yöneticisi tutuklanmıştı.
1972. İsmet İnönü "Siyasi suçlar için idam olmamalı" dedi ve sıkıyönetimin kaldırılmasını istedi.
Aynı gün, Mahir Çayan'a dedesinden kalan mirasa sıkıyönetim mahkemesi tarafından el konuldu.
1980. Demirel hükümetinin ekonomik istikrar programı açıklandı. " Kararları" olarak anılan program Türkiye ekonomisinde yeniden yapılanma dönemini başlattı. ilk olarak TL yüzde 48,9 devalüe edildi.
1983. 1. Ordu ve İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Cumhuriyet gazetesinin basımı, yayımı ve dağıtımını yasakladı. Nadir Nadi ve yazı işleri müdürü Okay Gönensin hakkında dava açıldı.
1989. Cizre'nin Yeşilyurt köyünde jandarmaların köylülere insan dışkısı yedirmesi ile ilgili soruşturma başlatıldı.
1993. Gazeteci ve yazar Uğur Mumcu otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması sonucu yaşamını yitirdi.
Aynı gün Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP), adını Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) olarak değiştirdi.
1994. Türkiye'nin ilk haberleşme uydusu TÜRKSAT-1 fırlatıldıktan 12 dakika 12 saniye sonra okyanusa düştü.

Bugün Doğanlar:
1836. Radikal Rus eleştirmen Nikolay Aleksandroviç Dobrolyubov.
1893. 1920'lerde Sovyet edebiyatını etkileyen Biçimcilik akımının öncülerinden eleştirmen ve yazar Viktor Borisoviç Şklovskiy,

Bugün Ölenler:
1958. Eski İstanbul belediye başkanlarından Ord. Prof. Dr. Cemil Topuzlu.
1962. Romancı Ahmet Hamdi Tanpınar.
1965. İngiliz siyasetçi Winston Churchill.
1986. Edebiyat tarihçisi Prof. Dr. Mehmet Kaplan.

Tarihte Bugün / 25 Ocak

"Uluslararası Gümrük Günü"
1872. Hasköy Tersanesi işçileri greve çıktı.
1939. Celal Bayar hükümeti istifa etti.Yeni hükümet Refik Saydam başkanlığında kuruldu.
1941. Ankara radyosu Sırpça yayına başladı.
1949. İsrail'de seçimler yapıldı; İşçi Partisi kazandı.
1950. Amerika'da eski bürokrat Alger Hiss, hiç bir kanıt bulunmaksızın, komünist casus olduğu gerekçesiyle, 5 yıl ağır hapis cezasına mahkûm edildi.
1952. Milli Eğitim Bakanlığı bir genelge yayımladı;1952-1953 öğrenim yılından itibaren lise eğitimi 4 yıla çıkarılacak.
Özelleştirme devam ediyor; aynı gün Gümrük ve Tekel Bakanı Sıtkı Yırcalı kibrit tekelinin kalktığını açıkladı; özel sektör kibrit üretebilecek.
1954. Ankara'da sıcaklık -30 dereceye düştü; okullar tatil edildi.
1958. İstanbul'da 25 kişi, komünizm propagandası yaptıkları gerekçesiyle tutuklandı. Tutuklananların arasında Doktor Hikmet Kıvılcımlı da bulunuyordu.
1966. Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) Türkiye'ye Yardım Konsorsiyumu Türkiye'nin dikkatini çekti; enflasyon hızla artıyor.
1968. Türk Ordu Futbol Takımı dünya şampiyonu oldu.
1971. Uganda'da askeri darbe oldu. İdi Amin iktidarı ele geçirdi.
1973. Başbakan Ferit Melen "İşkence yalandır" dedi. Bülent Ecevit bunun bir yalan olduğunu söyleyince Cumhuriyetçi Güven Partililerin (CGP) saldırısına uğradı.
1974. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ile Milli Selamet Partisi (MSP) hükümet ortaklığı protokolü imzaladı.
1980. Başbakan Süleyman Demirel'in azınlık hükümetinin görevde olduğu 73 günde politik nedenlerle 497 kişinin öldürüldüğü, 779 kişinin yaralandığı ve 72 soygun olayının yaşanmış olduğu açıklandı.
1987. "Muhteşem Süleyman Sergisi" Washington'da Ulusal Sanat Müzesi'nde açıldı. Sergi 30 milyon dolara sigortalandı.
1988. Türkiye Birleşmiş Milletler (BM) İşkenceyle Mücadele Sözleşmesi'ni imzaladı.
1991. Bakanlar Kurulu, Kürtçe konuşma ve şarkı söylemeyi serbest bıraktı.
1997. Yaşar Kemal Uluslararası Nonino Ödülü'nü İtalya'da düzenlenen bir törenle aldı.

Bugün Doğanlar:
1874. İngiliz romancı, oyun ve kısa öykü yazarı W. Somerset Maugham.
1938. Rus tiyatro oyuncusu, şarkı sözü yazarı ve halk şarkıcısı Vladimir Semyonoviç Viysotskiy.
1933. Ferdinand Marcos'un diktatörlüğü ardından Filipinler'de demokratik yönetimin kurulması için çaba gösteren kadın siyasetçi Corazon Aquino.

Bugün Ölenler:
1990. Amerikalı sinema oyuncusu Ava Gardner.

Tarihte Bugün / 26 Ocak

1905. Güney Afrika Pretoria'da 3,106 karat değerindeki dünyanın en büyük elması bulundu. Elmasa "Cullinan" adı verildi. 9 parçaya bölünen elmastan elde edilen "Afrika'nın Büyük Yıldızı" adındaki 530.2 karatlık 74 yüzlü dünyanın en büyük pırlantası Britanya tacına yerleştirildi.
1921. İstanbul Tramvay işçileri greve çıktı.
1924. Vladimir İlyiç Lenin'in onuruna Petrograd'ın adı Leningrad olarak değiştirildi.
1950. Hindistan anayasası kabul edildi. Dünyanın en kalabalık demokrasisi kuruldu.
1931. Kızıl İstanbul gazetesi hakkında soruşturma açıldı.
Aynı gün Hindistan'da Mahatma Gandhi serbest bırakıldı.
1948. Milli Korunma Mahkemeleri kaldırıldı.
1950. Hindistan'da cumhuriyet ilan edildi.
1958. Klasik müzik bestecisi Bülent Arel'in Beş Sonnet adlı yapıtı ilk kez seslendirildi.
1959. Bağdat Paktı Konseyi Karaçi'de toplandı. Toplantıya, Türkiye adına Başbakan Adnan Menderes ve Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu katıldı.
Aynı gün Ankara Telgraf gazetesinin sahibi ve yazı işleri müdürü Fethi Giray Ankara Cezaevi'ne girdi. Fethi Giray 17 gün hapis cezasına çarptırılmıştı.
1963. Hürriyet gazetesi muhabiri Yüksel Kasapbaşı, foto muhabiri Abidin Behpur ve şoför Yüksel Öztürk göreve giderken donarak öldüler.
1966. İstanbul'un çeşitli semtlerinde "köylü pazarları" kurulması çalışmalarına başladı. Amaç, halkın daha ucuz sebze ve meyve yiyebilmesi idi.
1969. Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş İstanbul İl Gençlik Kongresi'nde "Hareket başladı" dedi.
1970. Necmettin Erbakan ve 17 arkadaşı Milli Nizam Partisi'ni kurdu.
1972. Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'ın idam dosyası Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne gönderildi.
1973. Fikir suçundan cezaevinde bulunan Çetin Altan, Doğan Koloğlu, Alpay Kabacalı, İrfan Derman ve Yaşar Kemal yargılandı.
1974. Bülent Ecevit başkanlığında Cumhuriyet Halk Partisi (CHP)- Milli Selamet Partisi (MSP) koalisyonu hükümeti göreve başladı.
Aynı gün Türk Hava Yolları'nın Van adlı yolcu uçağı İzmir Cumaovası Havaalanı'nda pistin100 metre uzağında yere çakıldı; 63 kişi öldü.
1978. Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Feyyaz Berker ve Yönetim Kurulu üyesi Rahmi Koç Türk Ceza Kanunu'nun (TCK)141.,142. ve163. maddelerinin kaldırılmasını istediler.
1979. Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Pol-Der, Pol-Bir, Pol-Ens ve Tem-Der'in çalışmalarını durdurdu.
1984. Türkiye İşçi Partisi davası sonuçlandı;102 kişi çeşitli hapis cezalarına çarptırıldı.
1992. 12 Eylül'den sonra ilk kez memur eylemi düzenlendi. İstanbul'daki eyleme 5 bin memur katıldı.

Bugün Doğanlar:
1804. Sanayi devriminin toplumsal sorunlarını gazete yazı dizilerinde ilk ortaya koyan Fransız yazar, romancı Eugène Sue.
1904. İnsan hakları konusunda gösterdiği çabalarla 1974 Nobel Barış Ödlüne değer görülen İrlandalı devlet adamı Seán MacBride.
1918. 1989'da darbeyle devrilerek idam edilen eski Romanya lideri Nicolae Causescu.
1925. Amerikalı sinema oyuncusu ve yönetmeni Paul Newman.
1927. Amerikalı siyah sahne ve sinema oyuncusu Eartha Kitt.
1944. 1970-72 arasında gizli örgüt üyesi olmakla suçlandığı davalardaki savunmasıyla ünlenen Amerikalı siyah kadın devrimci Angela Davis.

Bugün Ölenler:
1823. Çiçek aşısını bulan İngiliz hekim Edward Jenner.
1948. Türkiye Büyük Millet Meclis'i Başkanı, emekli General Kâzım Karabekir.
1973. Amerikalı sinema oyuncusu Edward G. Robinson.

Tarihte Bugün / 27 Ocak

1923. Almanya'da Nazi Partisi'nin ilk kongresi toplandı. Toplantıda konuşan Adolf Hitler, Versailles Antlaşması'nın iptal edilmesini istedi.
1926. İskoç buluşçu John Logie Baird, Londra'da ilk gerçek televizyon yayınını yaptı. İletişim ve eğlence dünyasında yeni bir çığır açıldı.
1934. Fransa'da Camille Chautemps istifa etti, yeni hükümeti Edouard Daladier kurdu.
Aynı gün İpek Film Stüdyosu senaryo yarışması açtı.
1940. Milli Koruma Kanunu Resmi Gazete'de yayınlandı.
1943. Varlık Vergisini ödemeyen mükellefler, borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" için çalışma kamplarına gönderildi. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile Aşkale'ye doğru yola çıktı.
1945. Auschwitz toplama kampı Sovyetler tarafından ele geçirildi; 5 bin tutuklunun bulunduğu ve çoğunun hastalık ve açlıktan ölmek üzere olduğu bildirildi.
1947. Okullar dışında, din eğitimi yapılmasına izin verildi. Okul dışı din eğitimi hükümetin gözetiminde yapılacak.
1954. Millet Partisi kapatıldı; din esasına dayanan ve amacını gizleyen bir parti olduğu iddia edildi, yöneticileri de birer gün hapis ve 250'şer kuruş para cezasına çarptırıldı.
Aynı gün köy enstitüleri ile ilk öğretmen okullarını "ilk öğretmen okulları" adı altında birleştiren yasa Meclis'te kabul edildi.
1958. Kıbrıs'ta 10 bin Türk "taksim" lehinde gösteri yaptı. İngiliz askerleri topluluğun üzerine zırhlı araçlarla yürüdü, yaralananlar oldu.
1965. Ord. Prof. Ali Fuat Başgil'in 5 yıl hapsi istendi. Ali Fuat Başgil İsviçre'de Fransızca olarak 27 Mayıs Askeri İhtilali adlı bir kitap yayınlamıştı.
1967. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar.
1969. Teksif Sendikasına bağlı 5 fabrikada daha grev başladı. 7915 işçi işi bıraktı.
Aynı gün İstanbul Aksaray'daki Küçük Opera Tiyatrosu tamamen yandı.
1971. Türkiye İşçi Partisi Amasya İl Başkanı Şerafettin Atalay öldürüldü.
1972. Süleyman Demirel, "Rejimi değiştirme gayreti siyasi suç değildir" dedi.
1984. Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi hakkındaki ölüm cezası kararı yargıtayca bozuldu. Altı yıldır tutuklu bulunan İbrahim Çiftçi tahliye edildi.
1988. Server Tanilli'nin Nasıl Bir Demokrasi istiyoruz adlı kitabı toplatıldı.
1991. Somali diktatörü Muhammed Siyad Barre isyancıların başkent Mogadişu'yu ele geçirmesi üzerine ülkeden kaçtı.
1994. İçişleri Bakanı Nahit Menteşe İstanbul Kumkapı Polis Karakolu'nda gözaltına alınan Vakkas Dost isimli vatandaşın polis memuru Nurettin Öztürk tarafından dövülerek öldürüldüğünü açıkladı.
Aynı gün Özgür Gündem gazetesinin Ankara temsilciliğinde patlama oldu. Gazetenin Ankara Haber Merkezi'ne de molotof kokteyli atıldı.
1995. Eylül 1994'ten beri Paris'te cezaevinde bulunan Dev-Sol lideri Dursun Karataş 1995'te serbest bırakıldı. Dursun Karataş sahte kimlikle Fransa'ya giriş yaparken tutuklanmıştı.
Aynı gün Çocuk Hakları Sözleşmesi Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi.
1996. Bodrum açıklarındaki Kardak kayalıklarına Yunan ve Türk gazetecilerin ayrı ayrı bayrak dikmeleri Türkiye ile Yunanistan arasında gerilim yarattı.

Bugün Doğanlar:

1756. Viyana Klasik Okulu'nun Haydn ve Beethoven'le birlikte önde gelen temsilcilerinden Avusturyalı besteci Wolfgang Amadeus Mozart.
1832. Özellikle Alis Harikalar Diyarında adlı eseriyle bilinen İngiliz romancı, fotoğrafçı, mantıkçı ve matematikçi Lewis Carroll.
1910. Yugoslav Marksizminin kurucusu, devrimci siyaset adamı Edvard Kardelj.
1932. Üç Olimpiyatta altın madalya kazanan ve 10 kez dünya şampiyonu olan Sovyet jimnastikçi Boris Anfiyanoviç Şahlin.
1934. Fransa'nın ilk kadın başbakanı Edith Cresson.
1944. Katolik ve Protestanları bir araya getiren Barış İnsanları Örgütü'nün kurucusu ve 1976 Nobel Barış Ödülü'nün Betty Williams'la birlikte sahibi olan İrlandalı sosyal hizmet uzmanı Mairéad Corrigan-Maguire.

Bugün Ölenler:
1635. Şair Nef'i.
1939. Eski Paris büyükelçisi Salih Münir Paşa.
1978. Sinema oyuncusu Uğur Güçlü.

Tarihte Bugün / 28 Ocak

1918. Lev Troçki Sovyetler Birliği'nde Kızıl Ordu'yu kurmaya başladı.
1920. Osmanlı Meclis_i Mebusanının gayri resmi oturumunda Misak-ı Milli (Ulusal And) oybirliği ile kabul edildi.
1921. Albert Einstein evrenin ölçülebileceğini öne sürdü. Bilim dünyasında bir tartışma başlattı.
1923. İçişleri bakanlığı İzmit ilinin adının Kocaeli olarak değiştirdi.
1925. Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası İstanbul şubesi açıldı.
1929. İstanbul'da bir otomobil montaj fabrikası kurmak için Ford şirketi ile Maliye Vekaleti arasında imzalanan anlaşma Meclis'te kabul edildi.
1932. Japonlar Şanghay'ı işgal etti.
1939. İstanbul Tramvay Şirketi 1.570.000 liraya devletçe satın alındı.
1956. Personel Kanunu açıklandı; en yüksek maaş 2 bin lira olacak.
1957. Danıştay'a ilk kez iki kadın üye seçildi: Nezahat Martı ve Şükran Esmerer.
1959. Çukurova'da sel oldu. 200 bin portakal ağacı sel altında kaldı, bir mensucat fabrikasını sel bastı. Zararın 5 milyon TL olduğu tahmin ediliyor. Bölgede yiyecek sıkıntısı başladı.
1963. İstanbul'da İstinye'deki Kavel Kablo Fabrikası'nda çalışan 170 işçi oturma grevi yaptı. İşçiler sendikalaşma nedeniyle işten çıkarılan dört arkadaşlarının işe geri alınmasını istiyorlardı.
1971. İzmir'de gençler Amerikan 6. Filo'sunu protesto ettiler; 20 genç gözaltına alındı.
1975. Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı Bülent Ecevit, "Olayların baş sorumlusu Milliyetçi Cephe'dir" dedi.
1982. Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Kemal Arıkan öldürüldü; saldırıyı "Ermeni Katliamı Adalet Komandoları" örgütü üstlendi.
Aynı gün, idam hükümlü firari sağ eylemci İsa Armağan İran'da tutuklandı.
1983. Ermeni militan Levon Ekmekçiyan Ankara Kapalı Cezaevi'nde idam edildi. Levon Ekmekçiyan dokuz kişinin öldüğü Esenboğa baskınını gerçekleştirmekten yargılanmıştı.
1986. Sakıp Sabancı, Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği TÜSİAD) başkanlığına seçildi.
Aynı gün Amerikan uzay mekiği Challanger kalktıktan 72 saniye sonra patladı; mekikte bulunan 7 kişi öldü.
1987. Türkiye, Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komisyonu'na kişisel başvuru hakkını çekince koyarak kabul ettiğini açıkladı.
1992. Anayasa Mahkemesi Türkiye Birleşik Komünist Partisi'ni kapattı.
1993. Genelkurmay Başkanlığı, "darbe devrinin" kapandığını açıkladı.
1994. Türk savaş uçakları PKK'nın (Kürdistan İşçi Partisi) Kuzey Irak'taki Zeli kampını bombaladı.
1997. Güney Afrika'da ırkçı yönetim döneminde görevli dört polis devrimci öğrenci lideri Stephen Biko'yu 1977'de öldürdüklerini resmen itiraf etti.

Bugün Doğanlar:
1717. Başlattığı idari ve askeri reformlarla Osmanlı İmparatorluğunun gerilemesini durdurmaya çaba gösteren Osmanlı Sultanı III. Mustafa.
1825. Risorgimento döneminin sol kanat lideri ve üç kez İtalya Başbakanı olan Benedetto Cairoli.
1840. 1871 Paris Komünü'ne katıldığı için sürgüne gönderilen Fransız devrimci yayıncı ve siyasetçi Édouard-Marie Vaillant.
1853. Küba'nın İspanya'ya karşı verdiği bağımsızlık savaşında yaşamını kaybeden ve bütün Latin Amerika'nın özgürlük simgesi olan devrimci şair ve yazar José Julián Martí.
1872. Sosyal Demokrat Parti önderlerinden Alman sosyalist teorisyen Otto Braun.
1873. 20. yüzyılın ilk yarısında Fransız edebiyatında tarzıyla çığır açan kadın romancı Colette (Sidonie-Gabrielle).
1875. Mikrotonal müziğin öncülerinden Meksikalı besteci Julián Carrillo.
1897. Devrim sonrası Rusya'da özgün tarzıyla dikkat çeken romancı ve oyun yazarı Valentin Petroviç Katayev.
1906. Yunanistan Komünist Partisi kurucularından ve iç savaşta Demokratik Ordu komutanlarından Markos Vafiades.
1929. İsveç kökenli, Amerikalı pop-art heykelci Claes Oldenburg.
1935. Portekiz sömürgeciliğine karşı mücadeleden esinlenen yapıtlarıyla tanınan Angolalı şair, dramaturg ve romancı Maria Eugenia Lima.
1938. 1964 ve 1968 Olimpiyatlarında süper ağır sıklet şampiyonu ve 17 dünya rekoru sahibi Sovyet halterci Leonid İvanoviç Jabotinskiy.
1948. Sovyet kökenli Amerikalı dansçı Mikhail Barişnikov.

Bugün Ölenler:
1939. İrlandalı şair, yazar 1923 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi William Butler Yeats.
1953. Şair Neyzen Tevfik Kolaylı.
1981. Şair Özdemir Asaf.
1989. Tiyatro sanatçısı Gürbüz Bora.
2001. Tabu konularda yaptığı yayınlarla tanınan yayıncı ve yazar, insan hakları savunucusu Ayşenur Zarakolu.

Tarihte Bugün / 29 Ocak

1915. İlk zeplinli saldırı Paris üzerinde yapıldı.
1921. Mustafa Suphi ve on dört arkadaşı öldürüldü.
1923. Mustafa Kemal Paşa İzmir'de Latife Hanım'la evlendi.
1928. Bursa Amerikan Kız Koleji Bakanlar Kurulu kararıyla kapatıldı. Okulda Hıristiyanlık propogandası yapıldığı iddia edildi.
1930. İspanya diktatörü General Primo de Rivera öğrencilerin gösterileri sonucu istifa etmek zorunda kaldı; başbakanlığa General Damosa Berenguer atandı.
1931. Menemen Olayı davasında 37 kişi idama mahkum edildi ve karar Meclis'in onayına sunuldu.
1932. Sultanahmet Camii'nde sekiz hafız Türkçe Kuran okudu.
1934. Leblebici Horhor Ağa filminin çekimi bitti.
1937. Sovyetler Birliği'nde Stalin muhalifi13 kişi ölüm cezasına çarptırıldı.
1947. İçişleri Bakanı Şükrü Sökmensüer, Meclis'te Türkiye'de sol etkinlikleri konu alan bir konuşma yaptı. Solcuların bazı kişi ve kurumlardan destek gördüğünü, bu kurumlar arasında muhalefet partisi Demokrat Partinin de (DP) bulunduğunu ileri sürdü. Demokrat Parti'nin (DP) kurucuları Celal Bayar ve Adnan Menderes'i solcularla ilişkileri olmakla suçladı.
1950. İran'da üç deprem oldu;1500 kişi öldü.
Aynı gün savaştan sonraki ilk turist kafilesi İstanbul'a geldi.
1957. Evli Kadınların Uyrukluğu sözleşmesi imzaya açıldı. Türkiye bu sözleşmeyi onaylamadı.
1967. Şair Hüseyin Korkmazgil tutuklandı. Kızılırmak adlı şiir kitabında komünizm propagandası yapmakla "suçlandı".
1971. Güven Partisi adını Milli Güven Partisi olarak değiştirdi.
1978. Türkiye İşçi Köylü Partisi (TİKP) kuruldu.12 Eylül askeri darbesinden sonra16 Ekim1981'de diğer partilerle birlikte kapatıldı.
1979. Çin Başkan yardımcısı Deng Xiaoping, ABD Başkanı Jimmy Carter ile Çin ve ABD arasındaki düşmanlığa son veren tarihi anlaşmayı imzaladılar.
1983. Sol görüşlü Ramazan Yukarıgöz, Ömer Yazgan, Erdoğan Yazgan ve Mehmet Kambur İzmit'te idam edildi.
1988. Dolar 1385 liraya fırladı. Polis Tahtakale'yi bastı ve döviz alışverişini engelledi.

Bugün Doğanlar:
1737. Amerikan devriminin fikir babalarından İngiliz kökenli yazar ve siyasal propagandacı Thomas Paine.
1860. Modern kısa öykü yazarlığının ustası Rus edebiyatçı Anton Pavloviç Çehov.
1866. Fransız romancı daramaturg ve denemeci 1915 Nobel edebiyat ödülü sahibi Romain Rolland.

Bugün Ölenler:
1957. Ziya Osman Saba.
1991. Prof. Dr. Tarık Zafer Tunaya.

Tarihte Bugün / 30 Ocak

"Cüzzam Haftası"
1923. Yunanistan'la Türkiye arasında nüfus mübadelesine ilişkin sözleşme ve protokol imzalandı. Protokol Türk topraklarında yerleşmiş Rum Ortodoks dininden Türk uyruklarıyla Yunan topraklarında yaşayan Müslüman dininden Yunan uyrukların,1 Mayıs 1923 tarihinden başlayarak zorunlu mübadelesini öngörüyordu.
1931. Boksör Küçük Kemal Yunanistan şampiyonu Angelidis'i yendi.
1933. Adolf Hitler Almanya şansölyesi oldu.
1942. İran'da Tudeh Partisi kuruldu.
Aynı gün Türkiye'de pasta yapımı ve ticareti yasaklandı, stokçulara uygulanacak cezalar belirlendi.
1946. Macaristan'da cumhuriyet ilan edildi.
1948. Hindistan lideri Mahatma Gandhi Yeni Delhi'de öldürüldü.
1950. Sovyetler Birliği Kuzey Vietnam rejimini tanıdı; Fransa Sovyetler Birliği'ni protesto etti.
1951. Sağlık Bakanı Ekrem Üstündağ bakımsızlıktan her yıl 300 bin yurttaşın hayatını kaybettiğini açıkladı.
1969. Türkiye'de ilk böbrek nakli Beyoğlu Devlet Hastanesi'nde yılında bugün Yusuf Özer adlı hastaya yapıldı. Ancak Yusuf Özer, kendisine takılan böbreğin bir akıl hastasından alındığını öne sürerek savcılığa başvurdu.
1971. İstanbul'da Dev-Genç'liler "Özel Eğitimin Devletleştirilmesi" isteğiyle yürüyüş düzenledi.
1975. Türk Hava Yolları'nın Bursa adlı uçağı Marmara Denizi'ne düştü; 34 yolcu ve 4 kişilik mürettebat öldü.
1980. Yabancı bankaların Türkiye'de şube açmaları Yabancı Sermaye ile ilgili kanun kapsamına alındı. Banka şubelerine kârlarını transfer etme hakkı tanındı.
1983. Adi suçtan hükümlü Ahmet Kerse Gaziantep'te idam edildi.
Aynı gün Nijerya hükümeti,1 milyondan fazla Ganalı ve 700 bine yakın Batı Afrikalı işçiyi sınır dışı etti.
1985. "Deniz Kurdu-85" tatbikatında kaza tatbikata katılan bir tank çıkarma gemisi fırtınada battı; 39 subay, astsubay ve er yaşamını yitirdi.
1986. Kapatılan Adalet Partisi (AP) genel başkanı Süleyman Demirel "Bir ülkede işkence varsa siyasi sorumluluk da vardır" dedi.
1987. Bakanlar kurulu askerlik yasasındaki yeni düzenlemeyi onayladı. Çağdışı kalma yaşı 46'dan 41'e indirdi, mesleği öğretmen olanlar askerliğini öğretmen olarak yapacak; her isteyen bedelli askerlikten yararlanacak.

Bugün Doğanlar :
1882. Aynı göreve dört kez seçilen tek kişi olan ABD'nin 32. Başkanı Franklin D Roosevelt. .
1927. İki kez İsveç başbakanlığı yapan Sosyal Demokrat Parti lideri Olof Palme.
1937. 1969-72 arasında dünya şampiyonluğunu elinde tutan Sovyet satranççı.

Bugün Ölenler:
1946. Lugatçe-i Felsefe yazarı İsmail Fenni Ertuğrul.
1955. Ord. Prof. Dr. Mim Kemal Öke.
1972. Siyasetçi Şefik İnan.
1988. Karikatürist Ali Ulvi Ersoy.

Tarihte Bugün / 31 Ocak

1729. Matbaa Türkiye'ye girdi. "Vankulî Lûgatı" basıldı.Türkiye'de matbaanın yerleşmesi, Katip Çelebi ve Macar asıllı İbrahim Müteferrika'nın çabalarıyla gerçekleşti.
1906. İvan Vasilyeviç Babuşkin kurşuna dizildi. Babuşkin Rus Sosyal Demokrat İşçi Partisi (Bolşevikler)kurucularındandı.
1927. Müttefiklerin Almanya üzerindeki denetimi sona erdi; bundan sonra Almanya'nın yeniden silahlanmasını Milletler Cemiyeti denetleyecek.
1931. Yarın gazetesi başyazarı Arif Oruç ve sorumlu müdürü İzmit'te birer yıldan fazla hapse mahkum oldular.
1934. Nazım Hikmet, Nail Vahtedi, Tosun Ömer ve Yonga Ömer beş yıl hapis cezasına mahkûm edildi.
1942. Öğrencilere sigara içme ve nişan yüzüğü takma yasağı getirildi.
1943. Almanlar Stalingrad'da yenildi.
1952. Kelkit'ten bir grup yurttaş, cumhurbaşkanı, başbakan ve Gümüşhane milletvekillerine şu telgrafı çektiler:
"Vilayeti:Gümüşhane; Kazası: Kelkit; Kaymakam: Yok; Doktor: Yok;Askerlik şubesi başkanı: Yok; Yargıç: Yok; Mal müdürü: Yok; Özel idare müdürü: Yok; Tapu sicil müdürü: Yok; Ortaokul müdürü: Yok; PTT müdürü: Yok. İşte biz böyle bir kazada Devleti Ali'nin yurttaşları olarak huzur ve güven içinde yaşıyoruz!.."
1956. "Nesebi sahih olmayan çocukların tescili" hakkındaki kanun Meclis'te kabul edildi.
1961. Ahmet Emin Yalman Vatan gazetesinden ayrıldı.
Aynı gün İsrail Başbakanı Ben Gurion istifa etti.
1964. 15 Ocak günü Kıbrıs sorununu görüşmek üzere toplanan III. Londra Konferansı 19 günlük çalışmanın ardından bir sonuç alınamadan dağıldı.
1965. Sağlık Bakanlığı bir açıklama yaptı; Türkiye'de ortalama insan ömrü 33 yıl.
1966. Paşabahçe Şişe ve Cam Fabrikası'nda 2400 işçi greve başladı.
1968. Vietkong büyük bir saldırıya geçti; Saygon'daki Amerikan elçiliği 6 saat işgal edildi.
Aynı gün Ankara Televizyonu deneme yayınına başladı.
1973. Devlet Güvenlik Mahkemelerinin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi.
Aynı gün Çetin Altan'ın 4,5 yıl hapsi istendi; karikatürist Turhan Selçuk'u döven 3 polis hapse mahkûm edildi.
1974. Seyfi Demirsoy'un ölümüyle boşalan Türk-İş genel başkanlığına Halil Tunç seçildi.
1976. Ankara'da "Evlat acısına son" mitingi yapıldı.
1978. Zonguldak'ta ikramiyesi ödenmeyen 20 bin maden işçisi direnişe geçti.
1980. Tariş'te direniş bitti, işçiler işbaşı yaptılar. 22 Ocak'ta güvenlik güçleri arama yapma gerekçesiyle Tariş işletmelerine girmek istemiş, 600 işçi gözaltına alınmıştı.
1986. İşkence konusunda itiraflarda bulunan polis memuru Sedat Caner, Ankara Cumhuriyet Savcılığı'na teslim oldu.
Aynı gün, Sosyaldemokrat Halkçı Parti (SHP) İçel Milletvekili Fikri Sağlar, Türkiye'de 5 yılda 800'den fazla insanın "kayıp" olduğunu söyledi.
1990. Atatürkçü Düşünce Derneği ve Türk Hukuk Kurumu Başkanı Prof. Muammer Aksoy, evinin önünde kurşunlanarak öldürüldü.

Bugün Doğanlar:
1923. Amerikalı romancı Norman Mailer.
1935. Eserlerinde İkinci Dünya Savaşı sonrası kuşağın hayal kırıklığı ve isyanını dile getiren 1994 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi nOe Kenzaburo.

Bugün Ölenler:
1946. İslam felsefesi tarihçisi İsmail Hakkı İzmirli.
1948. Besteci Artaki Candan.
1982. Eleştirmen ve oyun yazarı Melih Vassaf.
1999. Pop şarkıcısı, besteci ve şarkı sözü yazarı Barış Manço.

Tarihte Bugün / 1 Şubat

"Yurttaş Günü"
1895 Lumieres kardeşler, sinemayı icat ettiler.
1919. İnci adlı aylık kadın dergisi İstanbul'da yayımlanmaya başladı. Sahibi Sedat Simavi idi.
1923. Almanya'da enflasyon artıyor; 1 sterlin 220 bin mark değerine ulaştı.
1929. Sovyetler Birliği'nde Grigori Zinoviyev ve Leon Kamanev tutuklandı ve 1,600 Troçkist Sibirya'ya sürüldü.
1944. Bolu, Gerede ve Çankırı'da deprem oldu; 4611 kişi öldü.
1949. Macaristan Halk Cumhuriyeti ilan edildi.
1958. Mısır ve Suriye Birleşik Arap Cumhuriyeti'ni (BAC) ilan ettiler.
Aynı gün Amerika Birleşik Devletleri uzaya ilk uydusunu fırlattı.
1963. Ankara üzerinde iki uçak çarpıştı; korkunç kazada 80 kişi öldü.
1970. 1969 başından beri Şehzadebaşı Küçük Tiyatro'da oynamakta olan "Sen de mi Süleyman ?" oyunun adı tiyatro yöneticilerine telefonla yapılan sürekli tehtidler üzerine " Sen de mi Ayol? " olarak değiştirildi.
1978. Senaryosunu Vedat Türkali'nin yazdığı, Süreyya Duru'nun "Güneşli Bataklık" adlı filmi Sansür Kurulu'nca reddedildi. Türkiye Sinema Emekçileri Sendikası bir basın açıklaması yaptı; "Cumhuriyet Halk Parti iktidarının, sansürü kaldırma sözü vermiş olmasına karşın, Milliyetçi Cephe (MC) iktidarının sansür uygulamaları şiddetlenerek devam etmektedir".
1979. Milliyet gazetesi genel yayın yönetmeni Abdi İpekçi bir suikast sonucu öldürüldü.
Aynı gün, Ayetullah Humeyni İran'a döndü. Humeyni 14 yıl sürgünde kalmıştı.
1976. İlerici Kadınlar Derneği (İKD), 1976 tarihinde Ankara'da "Evlat Acısına Son" mitingi düzenledi. Mitinge 5 bin kişi katıldı.
1980. İstanbul'da zamlara tepki gösteren halk bilet almadan vapura bindi.
1987. İşkenceye Karşı Avrupa Sözleşmesi kabul edildi.
1989. 1988-1989 sezonunda Türkiye Birinci Ligi'nde attığı 39 golle Avrupa gol kralı olan Galatasaray'lı Tanju Çolak 1989'da Monte Carlo'da üzenlenen bir törenle "Altın Ayakkabı" ödülünü aldı. Tanju, altın ayakkabı kazanan ilk Türk futbolcusu oldu.
1990. Yugoslav ordusu Kosova'ya girdi.
1992. Çığ Güneydoğu'da yeni facialara yol açtı. Bir gün içersinde 97'si asker toplam 113 kişi çığ altında kalarak öldü.
1993. İçişleri Bakanlığı, Valiliklere yurtiçinden yayın yapan özel radyo televizyon kuruluşlarının kapatılmasını öngören bir genelge gönderdi.Bu genelge büyük yankı uyandırdı. Özel radyolar yurt çapında aralıklarla "ortak bildiri" yayınladılar. Dinleyicilerinden Başbakan Süleyman Demirel'e genelgeyi protesto telgrafları ve faksları göndermelerini istediler.
1997. Sürekli Aydınlık İçin Bir Dakika Karanlık eylemi başladı.
2000. Amerika Birleşik Devletleri'nde Illinois Eyalet valisi George Ryan, idam infazlarını durdurdu. 20 yıl içinde 13 idam mahkumunun suçsuz olduğunun anlaşılması valiye bu kararı aldırttı.


Bugün Doğanlar:
1901. Amerikalı sinema oyuncusu Clark Gable.

Bugün Ölenler:
1979. Şair Niyazi Akıncıoğlu.
2000. Amerikalı bilim kurgu yazarı Alfred Elton Vogt.

Tarihte Bugün / 6 Şubat

1928. Anayasa'ya Laiklik ilkesi kondu.
1930. İspanya'da siyasi tutuklular için genel af ilan edildi.
1935. İki kadın, Nezihe Muhittin ve Şaziye Berrin genel seçimlerde bağımsız olarak aday oldular.
1953. Basın suçlarına sadece sivil mahkemelerin bakmasını öngören kanun tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi. Kanun gereği, gazeteciler artık askeri mahkemelerde yargılanmayacaklar.
1958. Münih Havaalanı pistinde uçak kazası oldu; Manchester United takımından 7 futbolcu ve 8 gazeteci öldü.
1961. Mutedil Liberal Parti kuruldu.
1967. Cumhuriyet Halk partisi Genel Başkan İsmet İnönü, "Demokratik rejimi, komünist düşmanlığı perdesi altında kuşa çevirmek isteyen dikta heveslilerine yardımcı olmayacağım," dedi ve Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) sosyalist olmadığını bir defa daha vurguladı.
Aynı gün Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın Batman Rafinerisi'nde grev başladı. Greve, Türkiye Petrol-İş Sendikası üyesi 1900 işçi katıldı.
1968. Zonguldak ve Kozlu'da10.000 maden işçisi işbaşı yapmadı.
1974. Türkiye Yazarlar Sendikası kuruldu.
1979. 12 Mart döneminin İstanbul Emniyeti Siyasi Şube müdürlüğü görevini yürüten Ilgız Aykutlu, kimliği bilinmeyen iki kişinin silahlı saldırısına uğrayarak öldürüldü.
1981. İstanbul Emniyet Müdür Muavini Mahmut Dikler, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü.
1986. Nokta dergisinin 2 sayısı toplatıldı. Derginin toplanan iki sayısında polis memuru Sedat Caner'in işkence itirafları yer almıştı. Aynı gün Başbakan Turgut Özal işkence iddialarını yalanladı, "suimuamele" var dedi.
1987. Yargıtay 4. Hukuk Dairesi işkence olaylarında, işkencecilerin yanı sıra devletin de sorumlu tutulmasını kararlaştırdı.
1991. Genel Maden-İş Sendikası, Zonguldak'taki 42.000 maden işçisini kapsayan toplu sözleşmeyi imzaladı.
1992. İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemeleri (DGM) Başsavcısı Yaşar Günaydın ile koruması ve şoförü silahlı saldırı sonucu öldürüldü.
2000. Tokyo'da Pan Pasifik Tenis Turnuvası düzenlendi. Finalde Martina Hingis, Fransız Sandrine Testud'u 2-0 mağlup etti. Bu galibiyetle Martina Hingis kariyerinin 27. tekler şampiyonluğunu da kazanmış oldu.
Aynı gün Türkiye'de Sanayi Bakanlığı, traktöre rastgele oturulmasını yasakladı. Yayınlanan bir genelgeyle, traktöre "Avrupa Birliği standartlarına göre" binilmesi kararlaştırıldı.

Bugün Doğanlar:
1919. Amerikalı sinema oyuncusu Zsa Zsa Gabor.
1932. Fransız sinema yönetmeni François Truffaut.

Bugün Ölenler:
1955. Asker, iş adamı Süreyya İlmen (Süreyya Paşa).
1956. Bestekar Şerif İçli.
1960. Bestekar Selahattin Pınar1960.
1977. Sinema dublajcı ve oyuncusu Hayri Esen.

Tarihte Bugün / 7 Şubat

1929. Hilaliahmer yani Kızılay günü ilk defa kutlandı.
1934. Paris'te ayaklanmalar sürüyor; Fransa Başbakanı Edouard Daladier istifa etti.
1952. Türk Ticaret ve Sanayi Odaları ile Ticaret Borsaları Birliği kuruldu.
1966. İzmir Kula ve Yün Mensucat Fabrikası'nda 70 gündür süren greve polis müdahale etti; 25 işçi, 4 gazeteci, 8 er ve13 polis yaralandı.
1968. Zonguldak'ta 7000 işçi Maden İşçileri Sendikası'nı bastı; polis işçilere karşı cop ve göz yaşartıcı bomba kullandı. İşçiler sendika tarafından kandırıldıklarını ileri sürdüler.
1974. Maraş iline kahramanlık ünvanı verildi ve adı Kahramanmaraş oldu.
1970. Gülriz Sururi-Engin Cezzar topluluğunun " Düşenin Dostu " adlı oyunu Valilikçe temsilden kaldırıldı.
1974. Cumhuriyet Halk Partisi-Milli Selamet Partisi Hükümeti 126 ret ve 2 çekimser oya karşılık 235 kabul oyuyla Meclis'te güvenoyu aldı.
1977. Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (Töb-Der), Tüm Memurlar Birleşme ve Dayanışma Derneği (Tüm-Der) ve Tüted kapatıldı.16 Şubat'ta Danıştay Töb-Der, Tüm-Der ve Tüted'in kapatılmasına ilişkin valilik kararını durdurdu.
1983. Eski Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Turgut Özal, "Artık yeniden bürokrat olamam, müsteşarlık yapmam mümkün değil. Kendi programımı uygulayabilirsem parti kuracağım. Ancak ikinci, üçüncü adam olarak belirli işleri yapmak mümkün olmadığı için kendi programımı kendim yapacağım" dedi.
1984. Amerikalı astronot Bruce McCandless, uzayda ilk kez serbest yürüyüş yaptı.
Aynı gün Türkiye'de, ithal edilen ilk Mercedes binek otomobilleri,11 milyon liraya satıldı. Arabalar daha Türkiye'ye getirilmeden müşteri buldu.
1986. Aydınlar Dilekçesi'ni imzalayanlardan haklarında dava açılan 59 kişi 1986'da beraat etti.
1987. Ünlü gösteri salonu Şan Sineması1987 yılı gecesi bütünüyle yandı. Gösteri salonunda 1986 sonbaharından bu yana Ferhan Şensoy sahnelediği "Muzır Müzikal" adlı oyun sergileniyordu. Oyun tutucu çevrelerin tepkisini çekmişti. Yangın, sabotaj kuşkularını artırdı.
1990. Amasya'nın Merzifon ilçesi'ndeki Yeniçeltek Kömür İşletmesi'nde grizu patlaması meydana geldi. 3 işçi öldü, 63 işçi toprak altında mahsur kaldı.Aynı gün, Efes Pilsen basketbol takımı Avrupa Koraç Kupası'nda ilk 8 takım arasına girerek, çeyrek finale yükseldi.
1992. Avrupa Topluluğu üyesi ülkeler arasında Avrupa Birliği'ni oluşturan Maastricht Antlaşması imzalandı.
1995. Amerikan uzay mekiği Discovery Rus uzay istasyonu Mir ile tarihi buluşmasını gerçekleştirdi.
2000. Finlandiya'da cumhurbaşkanlığı seçimleri yapıldı. Seçimi kadın aday Dışişleri Bakanı Tarja Halonen kazandı.

Bugün Doğanlar:
1812. İngiliz yazar Charles Dickens.

Bugün Ölenler:
1958. İttihat ve Terakki'nin son hariciye nazırı Ahmet Nesimi.
1965. Prof. Emin Erişirgil.
1999. Ürdün Kralı Hüseyin.