|
|
15.03.10, 12:24
|
#1 |
Linux Konsol Komutları ve Açıklamaları
Linux Konsol Komutları - Konsol Komutları
Linuxta genelde zorlandığımız konsol (shell) sistemindeki komut sistemidir. Bu yazıda komut bilgimizi biraz daha arttıracağız. Yardım Alma Çoğu komut yanına -h veya –help yazıldığında küçük bir bilgi verir. Buna ek olarak linux’ta binlerce dokümanın bulunduğu manual sayfaları vardır. Yapmanız gereken tek şey man komutundan sonra bilgi almak istediğiniz komutun adını yazmak. * komut -h: Komut hakkında kısa bilgi * komut –help: Üstekinin aynısı * man komut: Komut hakkında detaylı doküman Dosyaları Listeleme Linux’ta bir dizindeki dosyaları listelemek için kullanılan komut lsdir. Ekrana sığmayan uzun listeleri göstermek için ise bu komut less ile beraber kullanılabilir. * ls: Bulunduğun dizinin içeriğini göster * ls -a: Gizli dosyaları da göster * ls -l: Uzun listele (sahip, izinler, boyut ve tarih dahil) * ls | less: Uzun listeleri kısaltmak için Dizin değiştirme Başka bir dizine geçmek için cd komutu kullanılır. * cd yol: yol dizinine geçer * cd ~: Sizin home dizininize geçer * cd -: Bir önceki dizine döner * cd..: Bir üst dizine geçer <!–nextpage–> Dosya ve dizin yönetimi Bir dizini veya dosyayı kopyalamak için cp, taşımak için mv, yeni klasör oluşturmak için mkdir, dosyayı silmek için rm, dizini ve içindeki dosyaları silmek için rm -R, boş bir dizini silmek için ise rmdir kullanılır. * cp kaynak hedef: Kaynaktan hedefe kopyalar * cp -R kaynak hedef: Önyineli(recursive) kopyalar * mkdir dizin: Yeni dizin yaratır * mv kaynak hedef: Dosyaları taşımak veya adlarını değiştirmek için * rm dosya: Dosyayı kaldırır * rm -R dizin: Önyineli kaldırır * rmdir dizin: Boş dizini kaldırır * touch dosya: Dosya varsa tarihini değiştirir, yoksa yaratır * pwd: Çalışılan dizinin ismini verir Dosya arama Herhangi bir dosyayı sistemde aramak için find ve locate komutları kullanılır. find bulunduğunuz dizinden başlayarak tüm alt-dizinleri arar. locate ise tüm dosyaları bir veritabanında tutar, bunun için hayli hızlıdır. Ancak bu veritabanı günde bir yenilendiğinden son kaydettiğiniz dosyaları bulamayabilirsiniz. * find yol -name dosyaadı: Belirttiğiniz dizinden başlayarak dosyayı arar * locate dosyaadı: Dosyayı arar Metin dosyalarıyla çalışma Kısa bir metin dosyasını görüntülemek için cat, metin dosyasında yön tuşları-Page Up/Down ile ilerlemek için less, dosyada bir yazıyı aramak için grep, satırları sıralamak için sort, ve küçük bir editör ile açmak için ise pico kullanılır. * cat dosyaadı: Dosyayı ekranda görüntüler * grep yazı dosyaadı: Yazıyı dosyada arar, bulunduğu satırı görüntüler * less dosyaadı: Dosyada ilerlemek için kullanılır (Çıkış q ile) * pico dosyaadı: Dosyayı basit bir metin editörüyle açar * sort dosyaadı: Dosyadaki satırları alfabetik sıraya göre dizip gösterir Sıkıştırılmış dosyaları açma İnternetten indirdiğiniz dosyalar genelde sıkıştırılmıştır. Bunları açmak için dosya tipine göre araç kullanmalıyız. * bunzip2 dosyaadı.bz2: bzip2 dosyasını (.bz2) açar * gunzip dosyaadı.gz: gzipped (.gz) arşivini açar * unzip dosyaadı.zip: PkZip veya WinZip dosyasını (.zip) açar * tar -xvf dosyaadı.tar: tar (.tar) arşivini (tarball) açar * tar -xvzf dosyaadı.tar.gz: tar arşivini (.tar.gz or .tgz) açar Ağ servislerini kullanma Dosya transferi yapmak için ftp, ağ bağlantısını kontrol etmek için ping, secure shell protokolüne bağlanmak için ssh, telnet protokolü üzerinden bağlanmak için ise telnet kullanılır. * ftp sunucu: FTP sunucusuna bağlanır * ping sunucu: Sunucuya ping isteği gönderir * ssh -l kullanıcıadı sunucu: Uzaktaki makinaya Secure Shell protokolü ile bağlanır * telnet sunucu: Uzaktaki makinaya TELNET protokolü ile bağlanır Sistem bilgisi görüntüleme * date: İşletim sisteminin saat ve tarihini görüntüler * df -h: Disk kullanımını görüntüler * free: Bellek kullanımını görüntüler * history: Kullanılan hesap için çalıştırılan komutları listeler * hostname: Yerel sunucu adını verir * rwho -a: Ağa bağlı kullanıcıları listeler * uptime: Bilgisayar açıldığından beri geçen süreyi verir * who: Makineye bağlı kullanıcıları listeler * whoami: Giriş isminizi görüntüler Dosya izinlerini değiştirme * chown kullanıcı.grup dosyaadı: Dosyaya sahip olan grubu ve kullanıcıyı değiştirir. Tabii ki bu komutu sadece o dosyanın sahibi kullanabilir * chmod (augo)(+-)(rwx) dosyaadı: Dosya üzerindeki okuma-yazma-çalıştırma (read-write-execute) izinlerini (rwx) farklı seviyedeki kullanıcılar için (all-owner-group-other) artırıp azalmayı (+/-) sağlar Linux temel olarak kullanıcıyla X Pencere Sistemi adı verilen (startx buyruğuyla başlatıldığını daha önce görmüştük.) bir pencere ortamı olmaksızın, komut satırından iletişim sağlayan bir sistemdir.Konsolda her komuttan sonra helpine bakarsanız o komutun tüm fonksiyonlarını görebilirsiniz. Örnek : ls –h veya : ls –help root@aku: ~# _ tipik bir komut yorumlayıcı komut (prompt). Komutların biçim ya da yapısı kullanıcının isteğine göre oluşturulabilir. Bizim özel örneğimizde “@” iminden önceki etiket (root ) şu anda geçerli olan kullanıcıyı, aku ise sistemin konak adını belirtiyor. ~ karakteri, yöneticinin hesabı halinde /root olacak olan kullanıcıların anayerleşim (home) dizinini gösteriyor ve son olarak da “#” komutu bu özel hesabın süper kullanıcıya ait olduğunu belli ediyor. Kullanıcı şimdi hareketeden imleçten sonra herhangi bir komutu girebilir. ls: dizin içeriğini listeler Örneğin: root@aku:~$ ls BasiliX/ dead.letter mail/ root@yonca:~# ls -l deneme Bu örnekte kullanıcının nasıl bir komut (ls), bir komut seçeneği (-l) ve bir parametreden (deneme) oluşan bir deyim oluşturduğunu görebiliriz. Kullanıcı enter tuşuna bastığında, Linux deneme dosyasını listeleyecektir (dosyanın büyüklüğü, oluşturulduğu tarih, ve birkaç başka özelliğini görüntüleyecektir.) Bir kabuk deyiminin genel yapısı, bir karakter boşluktan sonra komut adını izleyen seçeneklerden oluşur. ls -l -a deneme Seçenekler aşağıdaki gibi birlikte de kullanılabirler: ls -la deneme Son olarak, komut dosya olarak birden fazla dosyaadı belirtilebilir, bunlar da birbirinden boşluk karakteriyle ayrılmalıdır. ls deneme word yedek Bu, deneme, word ve yedek dosyalarını ayrıntı vermeden listeler. Dosyaların daha ayrıntılı bir tanımlamasını almak isteyen daha önceki gibi -l seçeneğini kullanabilir. ls -l deneme word yedek Linux, sistemin nasıl kullanılacağı hakkında çok geniş ağiletişimli (online) bilgiye sahiptir. Bir komutun adını biliyor ve nasıl kullanıldığını öğrenmek istiyorsanız : man [komut] Bu, komutunun elyordam sayfasını oluşturacaktır. Hemen hemen tüm sistem komutları için elyordam sayfaları sistemde var durumdadır. man komutunun kendisinin seçenekleri hakkında daha çok bilgi almak isterseniz, yalnızca man man yazmanız yeterli. Bir UNIX buyruğunun seçeneklerini akılda tutmak asla gerekmez. Çünkü ağiletişimli elyordam sayfaları her zaman belleğimizi tazelemek için hızlı ve kolay bir yol sağlar. Öte yandan öğrenmek istediğiniz şeyin konusunu ya da bir açkı sözcüğünü biliyorsanız şunu deneyin: apropos [subject] Bu, konuyla ilişkili tüm komutların bir listesini verecektir. root@yonca:~$ apropos zip atalkd (8) - AppleTalk RTMP, NBP, ZIP, and AEP manager bzip2, bunzip2 (1) - a block-sorting file compressor, v1.0 bzcat - decompresses files to stdout bzip2recover - recovers data from damaged bzip2 files explodepkg (8) - Extract the contents of a tar+GNUzip package (such as a Slackware software package) in the current directory. funzip (1) - filter for extracting from a ZIP archive in a pipe gzip, gunzip, zcat (1) - compress or expand files jaztool, ziptool (1) - Tool for Iomega JAZ and ZIP drives mzip (1) - change protection mode and eject disk on Zip/Jaz drive ‘” t TQ $1 .. unzip (1) - list, test and extract compressed files in a ZIP archive unzipsfx (1) - self-extracting stub for prepending to ZIP archives zforce (1) - force a ‘.gz’ extension on all gzip files zip, zipcloak, zipnote, zipsplit (1) - package and compress (archive) files zipgrep (1) - search files in a ZIP archive for lines matching a pattern zipinfo (1) - list detailed information about a ZIP archive ls –help: Bazı komutlar –help parametresiyle birlikte verildiğinde mümkün olan tüm seçeneklerin kısa bir tanımını verirler. Bir komutun çıktısı bir ekrandan fazlasını dolduruyorsa kaygılanmak için bir neden yoktur, çıktıyı okumak için klavye üzerindeki PageUp ve PageDown tuşlarını kullanmak yeterlidir. Çoğu Linux sürümü çeşitli programlar ve yararları hakkında birçok kaynakbilgi (document) içerir. Bu kaynakbilgiler /usr/doc dizinindedir. Örneğin tetex ile ilgili bilgi için yalnızca bu dizine girip more tetex yazmanız yeterlidir. /usr/doc dizinindeki dosyaların çoğu ASCII dosyalarıdır. Daha da çoğu var. info sayfaları komutların tanımlarını ve uygulamalarını içerir. emacs editöründen [Control+h][Control+i] tuşlarıyla kolayca erişilebilen info sayfalarında da açıklamalar bulabiliriz. $ ls -l drwxr-xr-x 3 fenix fenix 1024 Jun 15 1997 Calendar drwx—— 5 fenix fenix 1024 Nov 6 19:35 Desktop drwx—— 2 fenix fenix 1024 May 16 1997 Mail drwxrwxr-x 2 fenix fenix 1024 Mar 10 00:28 X11 lrwxrwxrwx 1 root root 11 Mar 13 20:53 ada -> private/ada drwxrwxr-x 2 fenix fenix 1024 Mar 10 00:28 bin cp: Dosya kopyalama Bu komut dosyayı başka bir dizinde bulmak veya yeni başka bir ad vermek için dosya kopyalamaya izin verir. root@aku:/home/web# cp index.html /home/www/ Eğer, yedek varolan bir dizin değilse, komut, dosyayı başka bir ad altında kopyasının yaratılmasının istendiği yorumunu yapacaktır. Buradaki yedek dizini home altındaki son klasörünün içine kopyalanacaktır. mv: Dosya taşıma mv “MoVe” demektir ve taşı anlamına gelir. Bu komut ile dosyaları yeniden adlandırabilir veya diğer bir dizine taşıyabilirsiniz. root@aku:/home/web# mv index.html /home/www/ Eğer yedek varolan bir dizin olmasaydı, dosyayı yeniden adlandırmak istediğiniz yorumu yapılacaktı. Yedek dizini home altına taşınacaktır. cd: dizinin içine girmek Argümansız cd buyruçu ilk dizine geçişi sağlar. Eğer yetkin kullanıcı (superuser) iseniz bu komut size /root/ dizinini verecektir; eğer hasan iseniz /home/hasan’a gideceksiniz. Burada görebildiğiniz şey dizinlerin sağ tarafa eğimli çubuklara sahip olduğu gerçeğidir Son olarak, /home ~ karakteri ile yer değiştirebilir. Bu nedenle, cd ~yedek bizi /home/yedek ‘ğe götürür. root@sezer:/home/webadmin# cd linuxweb root@sezer:/home/webadmin/linuxweb# mkdir: dizin oluşturmak root@sezer:/home/webadmin# mkdir linuxweb root@sezer:/home/webadmin/linuxweb# mkdir [dizinadı] biçiminde çok basit bir yapıdır ve bu ad altında bir dizin yaratır. rmdir: boş bir dizini silmek root@sezer:/home/webadmin# rmdir linuxweb İçinde dosyalar bulunmayan bir dizini yok etmek istiyorsanız, rmdir [dosyaadı] komutuyla yapılır. Eğer dosyalara sahip dizinleri yok etmek istiyorsanız (ya da diğer dizinler) rm komutuna bakın. rm: dosyayı silmek rm [dosyaadı] ile her tür dosya silinir. Diğer ek komutları: -i Dosyayı silmeden önce doğrulama gerektirir. -r Bir dizini ve onun tüm içeriğini siler. -rf Bir dizini ve onun içeriğini herhangi bir doğrulama gerektirmeksizin siler. ln: diğer dosyalara link vermek Linux dosyaların ayrı adlara sahip olduğunu veya onlara ayrı dizinlerden erişebileceğimizi varsayar. Bu, bağlantılar ile yapılır. İki türü vardır: ” katı: bağlantıda dosya içeriğinin tamamını kopyalar, kaynak dosya veya tersine bağlantı değiştiğinde karşılığı da değişir. ” simgesel: Kopyalamaz, kaynak dosyaymış gibi çalışır. Bu yolda dosya içeriğinin kopyası yoktur, böylece tekerde boş yer kalır. Bugünlerde neredeyse yalnızca bu tür bağlantılar kurulmaktadır. Bu yolla dizinler sadece simgesel bağlantılara izin verir. Katı bağlantılar ln ile yapılır. Ve simgesel bağlantılar ln -s [kaynakdosyalar] [erekdosya] ile yapılır. cat:dosyanın içini gösterir cat [dosyaadı] more: sayfalamalı dosya içeriği gösterimi, eğer göreceğimiz dosya çok uzunsa (ekranda görmek istediğimiz birçok satırı varsa), en üstteki ilk satırları yitireceğiz. Çözüm ise ekran buffer kullanmaktır. Bu buffer altında, Mays+Repag ile yer değişimi sağlanabilir. Fakat bu buffer sınırlı büyüklüktedir ve çoğu kez yardımcı olmaz. more buyruğu dosyaları sayfalayarak görmemizi sağlar. more [dosya-adı] Bu etkileşimli bir programdır. Daha ilginç olan “keys” (etkileşimli komutlar) aşağıdadır: Açkı Fonksiyon (Key Function) spacebar Bir sayfa ileri b bir sayfa geriye al return bir satır ilerle</td> /[string] katar’ın dosya içindeki bir sonraki yerini bul ?[string] katar’ın dosya içindeki son görüldüğü yeri bul q bırak çık chmod:dosya izin haklarının değiştirilmesi Düzenli kullanıcılar (root her şeyi yapabilir) yalnızca sahip oldukları dosyaların erişim izinlerini değiştirebilirler. Bu, boşlukla ayrılmış 2 parametre türünün birleşimidir. chmod [kim][+/-] [yenihaklar] [dosya] kim’de aşağıdakilere gönderim yapabiliriz: Kim Betimlemesi u dosyaya sahip olan kullanıcı g dosyaya sahip olan grup o geriye kalan kullanıcılar a herhangi bir kullanıcı (sahip, grup, diğerleri) + ile izin hakları ekler - ile izin haklarını çıkartırız. Yeni izinlerde hangi izinlerin eklendiğini veya kaldırıldığını gösteriyoruz. Bunlar ls yardımı ile uzun listenin ilk alanındaki harfler ile betimlenirler (Bunun anlamı, r: (ku, w:yaz, x:çalıştır veya konuk ol, s:SetUID şeklindedir). chmod u+rw my Bununla sahip (bu genellikle sizsiniz), my dosyası üzerinde okuma ve yazma iznine sahip olur. chmod a-x directory Ve bununla tüm kullanıcıların (siz ve sahip dahil) directory dizinine konuk olma izinlerini kaldırıyoruz. chmod diğer ve daha gelişmiş niteliklere sahiptir, bunları burada görmeyeceğiz, fakat man chmod komutunu kullanarak elyordam sayfaları kullanabilirsiniz:. man chmod * : Herhangi bir katara (0 veya daha çok sayıda) gönderme yapar rm *:Bütün dosyaları sil. rm a* :a ile başlayan tüm dosyaları sil. rm bet*as :bet ile başlayıp as ile biten tüm dosyaları sil. ? :herhangi karakter (yalnızca bir) cat c?t : c ile başlayan ve sonu t ile biten tüm dosyaların içeriklerini görüntüler. [group]: köşeli parantezler arasındaki karakter grubu more [tp]erez:Eğer varsa, sayfa düzeninde terez ve perez dosyalarını gösterir. cp c[AEIOU]endo directory c ile başlayan, [ ve ] arasında verilen büyük harflerle süren ve endo ile sona eren dosyaları directory adlı dizine kopyalar. Aralıkları yaratmak için “-” kullanabiliriz: mv *[a-z] trash :Büyük harf ile bitmeyen tüm dosyaları trash adlı dizine taşır. Aralıkların dışı da taban alınabilir: ls [!a-zA-Z]* :İlk karakteri büyük veya küçük harf olmayan dosyaları listeler. nl :Bir dosyayı satırlarını numaralamak ve mantıksal sayfalar halinde göstermek için kullanılır. nl komutu nl [seçenekler][dosya] şeklinde kullanılır. $nl x _file 1 aku 2 bim wc: Dosyada bulunan satır,kelime veya karakter sayısını gösterir.Sokakta başka anlama gelir $wc index.html 59 95 1188 index.html pwd: Kullanıcı dizinler üzerinde hareket ederken zaman zaman hangi dizin üzerinde çalıştığını öğrenmek için bu komut kullanılır. $pwd /usr/ser chown:Bir dosyanın veya dizinin paremetresinde tanımlı bulanan dosya veya dizinin sahibi parametrelerini değiştirir. Dosya veya dizin sahibi parametresi /etc/passwd dosyasında, kullanıcı kimliği(user ID) veya bağlantıı ismi (login name) olarak kayıtlı bulunmak zorundadır.Dosya ve dizin parametreside /etc/group dosyasında, group kimliği (group ID)veya gurup ismi (group name ) olarak kayıtlı olmak zorundadır. chown [-f][-h][-R] sahibi[:grubu]{dosya I dizin} ps:Aktif işlemler hakkında çeşitli bilgileri görüntüler root@yonca:~/mail$ ps PID TTY TIME CMD 15085 ttyp1 00:00:00 bash 15232 ttyp1 00:00:00 ps You have new mail in /var/mail/root kill:Çalışan süreci durdurmak için singal gönderir.Bir root kullanıcı herhangi bir süreci kil komuduyla öldürebilir.Eğer root kullanıcısı değilseniz sadece kendinize ait işlemleri öldürebilirsiniz. kill [-s{sinyal ismi Isinyalnumarası}]süreç tanıtım numarası (PID) lprm : (line printer remove)Printer’da döküm için bekleyen işlemleri sıran çıkarır. lprm[-P Printer][görev sırası][Kullanıcı adı..][-] echo:İfadeleri görüntülmek için bu komut kullanılır,kabuk programlarında kullanılır. Önce a değişkenini “hasan”‘a aktaralım sonra da echo komutula hasanı görüntüleyebiliriz. $ a=hasan $echo $a hasan $_ date:Sistemin tarihini ve zamanını gösterir.date komutu “date+%X”şeklinde kullanılır. $date Mon Jan 11 13:29:48 Mest 2002 tail : Dosyanın son bölümünü görüntüler. $tail yedek yedek dosyasının son 10 satırını görüntüler. uname:İşletim sistemi hakkında bilgi verir.Kernelinizin sürümünü görmek için “uname -r” . -m Makinanın donanımının adını verir. -n Nodename i yazar. Nodename sistemin network iletişimi için kullanılır.. -r Print the operating system release -s Sistem ismini yazar -v İşletim sisteminin versiyonuu yazar -a yukarıdaki bilgilerin tamamını yazar ping : (packet internet groper)Bir network bilgisayara ICMP(Internet Control Message Protocol)echo paketi gönderir ve geri dönen paketleri bildirir. Hostname: Paketlerin gönderildiği bilgisayarın ismini belirtir. mount : Üzerinde bir dosya sistemi olan bir disk birimine veya parçasına okuma veya yazma amacıyla ulaşabilmek için bu birim veya parçayı / dosya yapısında bir alt dizine mount edilmiş olması gerekir./dizini bilgisayarın açılması sırasında otomatik olarak mount edilmektedir. Eğer bu kök dizini bilgisayarın açılması aşamasında mount edilmezse , o bilgisayar zaten açılmaz.Diğer disk ve disk parçalrı otomatik olarak mount edilmesi için gerekli işlemler ise sistem yöneticisi root tarafından yapılır. Otomatik olarak mount edilmesi istenen diskler ve mount edilecekleri dizinler /etc/filesystems dosyasında tanımlanır. aku@yonca:~$ mount /dev/sda1 on / type ext2 (rw) /dev/sda3 on /home type xfs (rw) none on /proc type proc (rw) mailx : Mesajların elektronik olarak alınması ve gönderilmesi için ortam sağlayan bir yazılımdır. “mailx”komutu mesaj okunurken saklama silme ve mesajla yanıtlama olanağı sağlar. mailx [seçenekler] [isim] utebay@yonca:~$ mailx Mail version 8.1 6/6/93. Type ? for help. “/var/mail/utebay”: 26 messages 25 unread 1 MAILER-DAEMON@yonca. Sat Jun 29 09:37 13/546 “DON’T DELETE THIS MES” 2 Fri Jun 28 17:44 67/2841 “[Linux] Re: ntfs moun” grep : Karekterlerden oluşan belirli kalpıları bir veya daha fazla dosya içinde aramınızı sağlayan komuttur. grep[seçenekler]ifade [dosya…] $ cat deneme.c include “stdio.h” main () { printf (”merhaba”; return(0) du Komutu (Diskin Durumu):Sistem yöneticisi zaman zaman disklerin nasıl kullanıldığını öğrenmek için bu komut kullanılır.Aşırı büyüyen dosyalar ve dizinleri belirlemesi,sağlar. utebay@yonca: ~$ du 8 ./BasiliX 12 ./mail 0 ./.ssh cut :Bir dosya içerisindeki satırların içerdiğialanların keserek belirli bir yere kopyalamak için kullanılır. cut [seçenekler][dosya] chgrp :Bir dosyanın yada klasörün grup sahipliğini değiştirmeye yarar. chgrp[-f][-h][-R]Grup{Dosya….|Klasör….} who komutu : Sistemde o anda kimlerin çalıştığını saptayan komuttur. who [seçenekler][isimler] umount : Mount edilmiş bir kütük sistemini, bilgiisayarın /kütük sisteminden ayırmak için kullanılır.Bu işlem genellikle CD ler için kullanılır. {umount|unmount}[-f][-a]|[all|allr|Device |Directory|File|FileSystem|-n Nome|-t Type] Paste : Aynı bir dosyanın veya başka dosyaların bellirli kısımlarını bir araya getirmek için kullanılır. Paste komutuyla ister yatay, isterse düşey olarak birleştirme işlemi yapılabilir. paste[seçenekler][dosya..] head : Dosyalrın ilk kısmını listeler.Verilen dosyanın belirtilen kadar satırını, belirtilmemişse ilk 10 satırını listeler. Eğer dosya verilmemişse veya’-’dosya adıyla karsılaşılasırsa standart girdiler okunur.Eğer birden fazla dosya verilmişse her dosya listelemesinde önce ==> ve <== içine koyulmuş dosyaların adlarından oluşan başlıklar listeler. FTP : İki Bilgisayar arasında dosya transferini sağlar.Uzaktaki bilgisayara dosyalar koyabilirsiniz, yada uzaktaki bilgisayardan yerel bilgisayarlardan yerel bilgisayarlara dosyalar indirebilirsiniz. diff : Dosyalar arasındaki farklılıkları ortaya koyarak,gerekiyorsa değişiklik kullanılır. diff [seçenekler] dosya-1 dosya-2 alias Bir komuta icin kisayollar yaratmak icin at Belirlenen bir zamanda programi calistirmak icin atq Liste halinde at icin bekleyen programlari verir atrm at listesinden bir programi silmek icin cat Programin icerigini standart cikti cihazinda gosterir chfn Finger ile saglanan bilgileri degistirmek icin chsh Kullandiginiz kabuk programini degistirmek icin cp Dosyalari kopyalamak icin dd Disk iceriklerini kopyalamak icin df Kullanilabilir disk alani dir Klasorun icerigini goruntulemek icin dmesg Acilis mesajini goruntulemek icin dump Sistemleri yedeklemek icin e2fsck Dosya sistemlerini hataya karsi kontrol etmek icin export Kabuk icinde cevre degiskeni yaratmak icin find Dosyalari bulmak icin fdformat Dusuk seviye disk formatlama fdisk Yeni disk bolumleri yaratmak veya silmek icin finger : Sunucudan kullanici bilgisini almak icin free : Hafiza (RAM) Takas Alani(Swap) bilgisi icin grep : Verilen karekter grubuna uyan satirlari bulmak icin groupadd veya addgroup* : Yeni bir kullanici grubu yaratmak icin groupdel veya delgroup* : Kullanici grubu silmek icin groups : Sistemdeki kullanici gruplarini listelemek icin gzip : Dosyalara sikistirma yapmak veya acmak icin halt : Sistemi kapatmak icin host : Sunucu bilgisine bakmak icin ifconfig : Ağ(Network) arayuzlerini tanimlamak icin init : Calisma Seviyesini (Run Level) tayin icin ; konsol seviyuesi “init 3″ , xwindow masaüstü grafik seviyesi ” init 5 ” , shotdown kapatma seviyesi ” init 6 ” insmod : Modulleri yukleyebilmek icin kill : Calisan surecleri durdurmak icin (process) less : Dosyalari goruntulerken filtre koymak icin ln : Dosya veya klasorler arasinda link yaratmak icin locate : Verilen karektere uyan dosyalari belirlemek icin login : Sisteme baglanmak veya kullanici degistirmek icin logout : (ctrl+d) Sistemden ayrilmak icin lpc : Yazici kuyrugunu duzenlemek icin lpq : Yazici kuyrugunu goruntulemek icin lpr : Dosylari yazdirmak icin ls : Klasor icerigini listelemek icin lsmod : Yuklu modulleri gormek icin make : Dosyalari derlemek veya bakim yapmak icin makewhatis : “whatis” veritabani yaratmak icin man : Manual sayfalarini goruntulemek icin mcd : DOS disketindeki bir klasore gecmek icin mcopy : DOS disketine dosya kopyalamak icin mdel : DOS disketinden dosya silmek icin mdeltree : DOS disketinden klasor silmek icin mdir : DOS disketindeki bir klasorun icerigini goruntule mformat : DOS disketini formatlar (bicimlendirir) mkbootdisk : Acilis diketi yaratmak icin (boot disk) mkdir : Yeni bir klasor yaratmak icin mkswap : Takas alani yaratmak icin (Swap Space) modprobe : Modulleri (sistem suruculeri) yuklemek icin more : Klasor ve dosyalari goruntulerken filtre koymak icin mount : Dosya sistemleri ve Cihazlari sisteme tanitmak icin mv : Dosyalari tasimak veya isimlerini degistirmek icin netcfg : (her dagitimda bulunmaz) Ag Yapilandirma Araci netstat : Ağ baglantilarinin durumunu gosterir nslookup : Isim Sunucusunu (Name Server) kullanmak icin passwd : Kullanici sifresini degisitirmek icin ping : Ağ uzerinde bir sunucunun varligini kontrol icin printtool : Yazici kurmak icin ps : Sureclerin ozelliklerini gostermek icin pstree : Surec yer aldigi mantiksal agaci gostermek icin pwd : O an icinde bulunulan klasoru gostermek icin reboot : Sistemi tekrar baslatmak icin (shutdown -r now) restore : Dump yedek dosyalarini ilk haline getirmek icin rm : Dosyalari silmek icin rmdir : Klasorleri silmek icin rmmod : Yuklu modulleri kaldirmak icin rpm : RPM paketlerini yonetmek icin örn: rpm -i deneme.rpm set : Kabuk cevre degiskenlerini degistirmek icin shutdown : Sistemi kapatmak icin :-) startx : X Windows alt sistemini baslatmak icin su : Bir baska kullaniciya gecmek icin(switch user) sync : Tampon veriyi hard diske yazmak icin sysinfo : Sistem ile ilgili bilgi almak icin tar : Sikistirilmis arsivler yaratmak icin veya açmak için örn :tar xvf deneme.tgz top : Calisan surecleri goruntulemek icin touch : Boş bir dosya yaratmak veya olan dosyanin zaman bilgilerini degistirmek icin(yaratilma,erisilme gibi) traceroute : IP paketlerinin izledigi yolu goruntulemek icin umount : Sistemde yuklu bulunan dosya yapilarini sistemden ayirmak icin uname : Sistem hakkinda bilgi almak icin örn : uname -r unzip : Sikistirilmis dosyalari eski haline getirmek icin örn unzip deneme.zip updatedb : “locate” veritabanini yaratmak,guncellemek icin uptime : Sistemin ne kadar uzun zamandir acik kaldigi, useradd veya adduser* : Yeni kullanici hesaplari eklemek icin userdel veya deluser* : Kullanici hesaplarini silmek icin usermod : Kullanici hesaplarini duzenlemek icin whatis : Komut hakkinda basit icerik saglamak icin whereis : Komut icin uygulama,kaynak ve manual dosyalarini belirlemek icin, which : Program icin uygulama dosyasinin dosya sistemindeki yerini belirlemek icin, who : Kimin o anda sisteme bagli oldugunu gormek icin whoami : Sisteme bagli bulunan kullanicinin kim oldugunu goruntulemek icin xlock : X Windows alt sistemini kilitlemek icin * Kullandiginiz dagitima gore degisiklik gosterebilir. KDE Klavye Komutlari : ctl+tab : Masaustleri arasinda gecis icin alt+tab : Uygulamalar arasinda gecis icin alt+f1 : Uygulama menusunu acmak icin alt+f2 : Komut penceresini acmak icin alt+f3 : Pencere menusunu acmak icin alt+f4 : Pencereyi kapatmak icin f1 : Yardim gorutulemek icin f2 : Pencerede bir kelimeyi aramak icin f3 : Pencere aramasinda bir sonraki eslesmeye gitmek icin space : Dosyalari secmek/secmemek icin ctl+n : Dosya yoneticisi penceresini acmak icin ctl+a : Icinde bulunulan klasorde butun dosya ve klasorleri secmek icin ctl+t : Icinde bulunulan klasorde terminal penceresi acmak icin ctl+w : Pencereyi kapatmak icin ctl+f : Dosya bulmak icin ctl+c : Kopyalama islemi icin ctl+v : Yapistirma islemi icin GNOME Dosya Yoneticisi (Nautilus) Klavye Komutlari: ctl+b : Favorilere ekle ctl+d : Kopyala ctl+f : Bul shift+ctl+f : Web Aramasi ctl+i : Ozlellikleri Goster ctl+h : Ana Sayfa ctl+u : Bir seviye yukari ctl+n : Yeni Klasor ctl+o : Aç ctl+w : Pencereyi Kapat shift+ctl+w : Butun pencereleri kapat ctl+= : Yakinlas ctl+- : Uzaklas ctl+[ : Geri ctl+] : Ileri ctl+t : Cop kutusuna koy ctl+r : Yenile/Guncelle ctl+a : Hepsini Sec Komut ya da kavram adı Açıklaması . Halihazırdaki dizini gösterir. .. Önceki dizini gösterir. ~ Aktif kullanıcının ev dizini cd .. Önceki (üst) dizine geç. ls .. Önceki (üst) dizinin içeriğini göster. CTRL-C Çalışan bir programı keser (komut satırına düşürür). TAB Komut/dosya ismi tamamlama apropos <kelime> İçinde “kelime” geçen tüm kılavuz sayfalarını tarar. cp <dosya1> <dosya2> dosya1′i dosya2′ye kopyala. PATH Çalıştırılabilir dosyaların yerini gösteren değişken echo $PATH Bir dosya çalıştırılmadan önce nereye bakılacağını gösterir. SHELL Altında çalışılan kabuk. echo $SHELL Çalışan kabuğu gösterir. ww.uydulife.tv
__________________
    Konu sansar tarafından (15.03.10 Saat 12:26 ) değiştirilmiştir.. |
|
|
|
| Bookmarks |
| Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
| Seçenekler | |
| Stil | |
|
|
Ağaç şeklinde