Türkiye’nin en batıdaki kara sınırında yer alan Enez bir tarafında tatlı su, diğer tarafında tuzlu su gölleri, lagünleri, zengin balık türleri ve kilometrelerce uzanan kumsallarıyla doğanın tüm güzelliklerini bahşettiği bir yer, aynı zamanda tarihi kalıntılarla dolu.

Enez, Balkanları Anadolu ve Ege’ye bağlayan kara, deniz ve nehir yollarının kesiştiği bir noktada; Meriç Nehrinin Ege Denizine döküldüğü yerde denizden 25 metre yüksekliğindeki yanmada üzerinde kurulmuş. Antik dönemde Ainos olarak adlandırılan Enez, çift limanlı bir kent olarak ünlenmiş. Alüvyonların deltanın ağzını doldurduğu 18. yüzyıla kadar Meriç üzerinde gemiler çalışabiliyormuş, bu yolla Ege’den Balkanlara hatta Karadeniz’e rahatlıkla ulaşılabiliniyormuş. Şimdi Enez kıyıdan yaklaşık 4 kilometre uzaklaşmış.

Enez en parlak zamanını Roma döneminde yaşamış. Bu dönemde tabanı mozaiklerle döşeli villalar, tapınaklar, hamamlar ve anıtlar donatılmış, su şebekesi ve kanalizasyon yapılmış. 14. yüzyılda Cenevizli Gattelusio Bizans İmparatorunun kız kardeşiyle evlenince Enez çeyiz olarak Cenevizlilere verilmiş. Cenevizliler bölgenin neredeyse bütünüyle Osmanlı egemenliğine geçtiği bu dönemde ki o zamanlar Edirne Osmanlı’nın başkentiydi haraç ödeyerek Enez’deki egemenliklerini sürdürmüş. Ancak günün birinde haracını vermemeye kalkışınca Fatih karadan ve deniz¬den Enez’i kuşatmış. Cenevizliler savaşmadan kenti teslim etmiş.

Sıfır noktasında yer aldığı için 1927 yılında askeri bölge ilan edilen Enez'e yabancıların giriş-çıkışı yasaktı, ancak özel izinle ziyaret edilebiliyordu. Askeri yasaklar birkaç yıl önce kaldırıldı ve ilçe turizme açıldı. Enez’deki yazlık siteler, üniversitelerin kampları, otel ve pansiyonların büyük bölümü Altmkum sahilinde. 4 km uzunluğundaki kumsal pırıl pırıl bir denize sahip. Daha ileride Erikli köyüne kadar el değmemiş kumsallar uzanıyor. Trakya’nın Ege Denizindeki kıyısı olan Saros körfezi tertemiz kumsallarıyla ünlü. Bir körfez olmasına rağmen, akıntılar sayesinde kendi kendini temizleyebilmesi burada denizi akvaryum gibi berrak yapıyor. Dalış tutkunları bu nedenle Saros’u tercih ediyor.

Enez, Meriç Deltasının oluşturduğu irili ufaklı birçok gölü de barındıran 483 kilometrekarelik bir alana sahip. Türkiye-Yunanistan sınırını da çizen Meriç Nehri denize döküldüğü yerde geniş sazlıklar, bataklıklar, tatlı ve tuzlu gölleri ve tarım alanlarından oluşan büyük bir sulak alan oluşturuyor. Bu sulak alan çok zengin bir eko- sistem aynı zamanda 19 balık türünün yanında nesli tükenme tehlikesi bulunan Tepeli Pelikan ve Küçük Karabatak gibi 142 kuş türü de burada varlığını sürdürüyor. Ancak Meriç boyunca yapılan taşkın şeddeleri, kurutma projeleri ve çeltik tarımı yüzünden sulak alan ciddi ölçüde küçülmüş. Geriye kalanı kurtarabilmek için Gala Gölü ve Pamuklu Gölünü kapsayan bölge Milli Park ilan edilip, korumaya alınmış.

Enez’deki en önemli tarihi kalıntı kale. Bölgeye hâkim bir noktada bulunan kaleden bakıldığında hem Meriç Deltası, hem de sınırın öte yanı rahatlıkla görülebiliyor. Kalenin surlarında Cenevizli Gattelusio ve Doria Hanedanlarına ait armalar var. Kaleiçi’ndeki en görkemli yapı ise Ayasofya Kilisesi. Fatih’in Enez’i almasından sonra camiye çevrilen yapının çatısı 1965 depreminde çökmüş. Yakın zamana kadar Kaleiçi’nde büyük bir mahalle varmış, ancak arkeolojik kazılar ilerledikçe evler boşaltılmış, kazılarda birçok tarihi yapının kalıntısı ortaya çıkarılmış. Enez’in en sağlam dunundaki Bizans yapısı ise Has Yunus Türbesi. Halk arasında Yunus Baba Türbesi olarak bilinen yapının etrafında Osmanlı devlet adamları ve tüccarlarının sandukalı lahitleri bulunuyor.

NASIL GİDİLİR?

İstanbul Enez arası 270 km. İstanbul’dan Enez'e direkt otobüs seferleri de yapılıyor. İstanbul ya da Çanakkale üzerinden özel aracıyla gelenlerin Keşan'dan Enez yoluna girmesi gerekiyor. Keşan-Enez arası 60 km.

YAPMADAN DÖNME!

Kaleyi gezmeden,
Has Yunus Türbesini görmeden,
Yılan balığından tatmadan,
Saros'ta yüzmeden, DÖNME!

NE YENİR?

Enez’de denizle göllerin birbirine karış-ması sayesinde hem tuzlu hem de tatlı su balıkçılığı yapılabiliyor. Enez'de avlanan balıklar arasında Yılan Balığı ve Üzmene Kefali çok ünlü. Enez'in lagün ve Üzmene göllerinden yakalanan Yılan balığının kılçıksız ve yağlı etinin çok lezzetli olduğu ve birçok hastalığa da iyi geldiği söyleniyor. Yılan balığı hem tatlı hem tuzlu suda yaşayıp üreyebiliyor

__________________