Bilgisayarlar, koca bir odayı kapladıkları günlerden bugünlere nasıl geldi?



Devasa büyüklükteki bilgisayarların modern teknolojiye dönüşmesi gerçekten de uzun ve bir o kadar da garip bir yolculuğun sonucu. 1940'larda 'karmaşık sayı hesaplayıcısı'ndan 2011'de iPad 2'ye yapılan yolculuktan bahsediyoruz. Peki odaları dolduran dev makineler bugüne dek hangi aşamalardan geçti ve nasıl elimizde taşıyabildiğimiz cihazlar haline geldi?
Bu makalemizde bilgisayarın tarihini kronolojik bir sırayla sizlere sunuyoruz. 1940'lı yıllardan günümüze tarih sırasıyla bilgisayarların gelişimini makalemizin sonraki sayfalarında okuyabilirsiniz.

__________________

1940'lar: ilk jenerasyon

1939 - Hewlett Packard Kaliforniya'da kuruldu: HP200A Audio Oscilattor adındaki ilk popüler cihazı, Walt Disney Pictures filmi olan 'Fantasia' için ses efektleri üretmekte kullanılmıştı.
1940 - Karmaşık Sayı Hesaplayıcı (CNC): Araştırmacı George Stibtz tarafından tasarlanmış, Bell Telefon Laboratuvarı tarafından tamamlanmıştı.
1941 - Z3 Bilgisisayarı / Bombe: Z3, Alman mühendis Konrad Zuse tarafından, diğer geliştirmelerden izole olarak meydana getirilmişti. Bombe, Nazi Askeri iletişiminin şifresini çözmekte kullanılıyordu.
1942 - Atanasoff - Berry Computer (ABC): ABC, Profesör John Vincent Atanasoff ve öğrenci Cliff Berry tarafından tasarlanmış ve meydana getirilmişti.
1943 - Kasırga Projesi / Relay Interpolator: Kasırga Proejesi, tren bombalayıcı ekiplerini simüle etmek için çalışıyordu. Relay Interceptor, M-9 silah yönlendiricisini test etmekte kullanılıyordu.
1944 - Harvard Mark - 1 / Colossus: Harvard Mark - 1, oda boyutunda bir hesap makinesiydi. Colossus, İkinci Dünya Savaşı sırasında Naziler tarafından kullanılan Lorenz şifrelerini kırmak için tasarlanmıştı.
1945 - "EDVAC'da ilk rapor taslağı": Program yönergelerini saklayan bilgisayarın taslağını çizen rapor, bugünkü bilgisayarların ortaya çıkmasına neden olacaktı.
1946 - ENIAC / AVIDAC: ENIAC, benzerlerinden 1.000 kat daha hızlı hale getirildi.
1948 - IBM SSEC: Seçici dizi elektronik hesap makinesi, aya 1969'da yapılan Apollo uçuşunun konum tablolarını çizmekte kullanmıştı.
1949 - EDSAC / Manchester Mark I: Yönergeleri saklayan ilk pratik bilgisayardı. Manchester Mark I, bellek olarak Williams tüpünü kullanan tam teşekküllü bir sistemdi.

__________________

1950'ler - 2. jenerasyon: transistörler

1950 - ERA 1101 / SEAC / Pilot ACE: ERA 1101, ticari olarak üretilen ilk bilgisayardı. SEAC ise tüm-diyot mantığını kullanan ilk bilgisayardı. Alan Turing'in felsefesi, Pilot ACE'in tasarımını yönlendirmişti.
1951 - MITWhirlwind: Güvenilir bir işletim sistemine sahip ilk bilgisayardı. Haftada 35 saat yüzde 90 performans ile çalışıyordu. Bellek olarak ise elektrostatik tüp belleğine sahipti.
1951 - LEO / UNIVAC I: İngiltere'nin ilk ticari bilgisayarı Leo, büro işleriyle ilgili sorunları çözmüştü. ABD Nüfus İdaresi tarafından kullanılan UNIVAC I ise geniş kesimlerin ilgisini çeken ilk ticari bilgisayardı.
1952 - MANIAC: John von Neumann'ın IAS bilgisayarı'nı baz alıyordu.
1953 - IBM 701: IBM, ilk elektronik bilgisayarı 701'in dağıtımına başladı.
1954 - IBM 650: Dünyanın toplu olarak üretime geçen ilk bilgisayarıydı. Bir yıl içerisinde 450 adet satış yaptı.
1956 - MID TX0: MIT'te transistörlerle meydana getirilen genel amaçlara yönelik ilk programlanabilir bilgisayar.
1958 - NEAC 1101: Japon firma NEC, ülkenin ilk elektronik bilgisayarını üretti.
1959 - IBM STRETCH: IBM'in 7000 serisi ana bilgisayarları, şirketin ilk transistörlü bilgisayarlarıydı.

__________________

1960'lar - 3. jenerasyon: mikro işlemciler

1960 - DEC PDP-1: Mini bilgisayarların müjdecisiydi
1961 - IBM 1401: 1401, vakum tüpüünü daha küçük ve güvenilir transistörlerle değiştirmişti ve manyetik çekirdek belleği kullanıyordu.

1962 - LINC (Laboratory Instrumentation Compter / Laboratuvar aletlendirme bilgisayarı): İlk gerçek zamanlı lavoratuvar verisi işleme makinesi.
1964 - IBM System 360: 6 uyumlu bilgisayar ve 40 çevre birim beraber çalışabiliyordu.
1964 - CDC 6600: Zamanının en iyi bilgisayarı olan CDC 6600, saniyede 3 milyon talimatı yerine getirebiliyordu. Bu ise IBM Strecth'ten 3 kat hızlı olduğu anlamına geliyordu.
1965 - DEC PDP-8: Ticari başarı kazanan ilk mini bilgisayar.
1966 - ILLIAC IV: İlk büyük ölçekli sıralı bilgisayar.
1966 - HP-2115: Hewlett-Packard, HP-2115 ile genel amaçlara yönelik bilgisayar sektörüne giriş yaptı.
1968 - Nova: 32 kilobayt belleğe sahip Nova, 8000 dolar fiyatla tanıtıldı.
1968 - Apollo Guidance Computer: 'Apollo Rehber Bilgisayarı', Apollo 7'nin dünyanın yörüngesiyle ilgili hesaplarında kullanılmıştı.

__________________

1970'ler - 4. jenerasyon: mikrobilgisayar

1971 - Kenback 1: İlk kişisel bilgisayar, 750 dolar fiyatla ortaya çıktı.
1972 - HP-35: HP-35, hızlı ve doğruluk oranı yüksek elektronik bir hesap makinesiydi.
1973 - TVTypewriter / Micral: Alfanümerik metinleri ilk kez sıradan TV ekranına yansıtmıştı. Micral ise mikro işlemci tabanlı bir kişisel bilgisayardı.
1974 - Xerox Alto /Scelbi 8H: Entegre fareye sahip ilk bilgisayar iş istasyonuydu.
1975 - MITS Altair / Tandem-16: Altair, Intel'in 8080 mikroişlemcisini baz alıyordu ve BASIC üzerinde çalışıyordu. Tandem, ilk hata toleranslı bilgisayardı ve çevrimiçi alışverişleri işlemede kullanılıyordu.
1976 - Apple I / Cray I: Apple I Steve Wozniak tarafından tasarlanmıştı. Cray I ise ticari olarak başarı kazanan ilk vektör işleyiciyidi.
1977 - Commodore PET: Commodore PET, 1977'de piyasaya sürülen birkaç kişisel bilgisayarın ilkiydi.
1977 - Apple II / TRS-80: Apple II 1977'de yayınlandığı zaman aniden ün kazandı. TRS-80, Tandy Radio Shack'ın ilk masaüstü bilgisayarıydı.
1978 - VAX 11 / 780: VAX 11 / 780, 4.3GB sanal belleği adresleyebiliyordu. Bu rakam ise birçok mini bilgisayarın 100 katı fazla kapasiteye denk geliyordu.
1979 - Atari 400 ve 800: Atari, oyun özelliklerine sahip 400 ve 800 modellerini tanıttı.

__________________

1980'ler - Mikrobilgisayarların yükselişi

1981 - IBM PC / Osborne I: IBM'in PC'si, bilgisayar piyasasında hızlı bir büyümenin ateşini yakacaktı. Adam Osborne ise ilk taşınabilir bilgisayar olan Osborne I'i yayınladı. Osborne I'in fiyatı 1.795 dolar, ağırlığı ise yaklaşık 10 kg'dı.
1982 - Cray XMP / Commodore 64: Cray XMP, rakip makinelerin işletim sistemlerini neredeyse ikiye katlamıştı. Commodore 64 ise 595 dolar fiyatla satışa çıkmıştı. Cihaz 64KB RAM ve etkileyici grafiklere sahipti. Satışları 1993'e kadar 22 milyona ulaştı.
1983 - Apple Lisa: Grafik kullanıcı ara yüzüne sahip ilk kişisel bilgisayar.
1983 - Compaq PC: Compaq, IBM PC ile aynı yazılımı kullanan ilk kişisel bilgisayarını tanıttı.
1984 - Apple Macintosh: Apple, fareye ve grafiksel ara yüze sahip ilk başarılı bilgisayarı tanıttı.
1984 - IBM PC Jr.: PC Jr. başarısız olsa da, PC-AT orijinal PC'den birkaç kat daha hızlı idi.
1985 - Amiga 1000: Commodore'un Amiga 1000'i monitörü hariç 1.295 dolar fiyatla satılıyor, diğer PC'lerin ses ve grafik kapasitelerini geride bırakıyordu.
1986 - Connection Machine: Thinking Machines'den Daniel Hills, çok sayıda makinelerin paralel işleme konseptini meydana getirmişti.
1987 - IBM PS/2: IBM, ilk PS/2 makinelerini tanıttı. Bu bilgisayarlar 3,5 inç disket sürücüsüne ve video grafik dizi standardına sahipti.
1988 - NeXT: Optik depolama alanına sahip ilk kişisel bilgisayar NeXT, nesne yönlü dilleri destekliyor ve programlamayı kolaylaştırıyordu.

__________________

1990'lar - Kişisel bilgisayarlar

1990 - Macintosh IIfx / Amiga 3000: 68030'un 40MHz sürümünü temel alan IIfx, 10 MIPS'e ulaşabiliyordu. Commodore ise ilk 32 bit Amiga olan Amiga 3000'ini piyasaya sürdü.
1991 - CDTV: Commodore, disket sürücüsüne sahip olmayan ancak bir CD-ROM barındıran çokluortam cihazını piyasaya sürdü.
1992 - PowerPC 601: PowerPC 601, PowerPC işlemcilerinin ilk jenerasyonuydu.

1993 - P5 Pentium: Intel, P5 tabanlı Pentium sürücüsünü 60 ve 66MHzlik sürümler olarak piyasaya sürdü.

1994 - 100MHz Pentium işlemci: Intel, Pentium işlemcisinin 100MHz'lik sürümünü ortaya çıkardı.

1995 - Sony Playstation: Sony, ilk PlayStation'ını yayınladı. Cihaz bugüne dek 100 milyon satış yaptı.
1996 - Toshiba Libretto: PC uyumlu en küçük bilgisayardı.
1997 - Pentium 2 / Deep Blue: Pentium I, daha büyük ön belleğe ve genişletilmiş komut setine sahipti. IBM'in Deep Blue PC'si ise, Garry Kasparov'u satrançta yenen ilk bilgisayardı.
1998 - iMac: Apple iMac'i duyurdu.
1999 - PowerMac G4 / AMD Athlon 750MHz: Apple tarafından üretilen PowerMac G4, Motorola'nın G4 çipine sahipti. AMD ise 750MHz hızındaki Athlon işlemcisini piyasaya sürdü.

__________________

2000'ler - Mobil bilişim

2000 - 1GHz Pentium ve Athlon / Playstation 2: AMD ve Intel, 1GHz'lik işlemcilerini yayınladı. Sony ise PlayStation 2'yi piyasaya sürdü.
2011 - Mac OS X / Windows XP / Linux 2.4.0: Önde gelen üç işletim sisteminin yeni sürümleri yayınlandı.
2002 - Blackberry: RIM, ilk BlackBerry akıllı telefonunu piyasaya sürdü.
2003 - PowerPC G5, Athlon 64: Apple PowerPC G5'i piyasaya sürdü. AMD ise Athlon 64 işlemcisini yayınladı.
2004 - NVIDIA GeForce 6800: GeForce 6800, piyasadaki diğer kartlarla karşılaştırıldığında üretkenlikte yüzde 100 artış sağlıyordu.

2005 - Pentium D / Athlon 64 X2 / Microsoft XBOX 360: Intel ve AMD ilk çift çekirdekli 64 bit masaüstü işlemcilerini piyasaya sürdüler. Microsoft ise oyun konsolunu Xbox 360'ı piyasaya sürdü.
2006 - MacBook Pro / Intel Core 2 / Playstation 3 / Wii: MacBook Pro, Apple'ın Intel tabanlı çift çekirdekli ilk bilgisayarıydı. Sony PS3'ü, Nintendo ise Wii'yi piyasaya sürdü.

2007 - iPhone / ASUS Eee PC: İlk iPhone, Apple tarafından tanıtıldı. Netbook kategorisindeki İlk ASUS Eee PC tanıtıldı.

2008 - HTC Dream / Google Android: Google'ın Android işletim sistemi ile çalışan ilk ticari telefon HTC Dream yayınlandı.

2010 - iPad: Apple, akıllı cepler ve laptop'lar arasındaki boşluk üzerinde bir köprü vazifesi gören tablet bilgisayarını yayınladı.
Bundan sonrasını ise zaten biliyorsunuz. Android ve iOS tabletler ve akıllı telefonlar fırtına gibi esiyor; masaüstü ve dizüstü bilgisayarlar giderek daha da hızlanıyor. İşin içine bir de Windows Phone mobil işletim sistemi girmiş durumda.
Bakalım yarın bize neler getirecek?

__________________